Zaterdag 19 Februari 1910. No. 7779. 59e Jaargang. FIRMA A H VAM CLEEFF te AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1. franco per post 1.45. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel- abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings- advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels) 1.25 elke regel meer ƒ0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseer kost en in rekening gebracht. BUREAU KORTEGRACHT 9 Postbus 9. Telefo on KENNI8GEVIN GEN. De GEDEPUTEERDE STATEN van UTRECHT Overwegende, dat door het overlijden van den heer P. HARTMAN op 4 Februari 1910 eene vacature is ontstaan in de Staten van deze Pro vincie voor het kiesdistrict Amersfoort Overwegende, dat daarin behoort to worden voorzien Gelet op de artikelen 0 en 7 der Provinciale Wet; Gezien de Wet van 5 November 1852 (Staats blad no. 197) houdende regeling van de ver deeling der Provinciën in kiesdistricten ter be noeming der leden van de Provinciale Staten, enz., zooals die laatstelijk gewijzigd is bij de Wet van 30 November 1903 (Staatsblad no. 287); Hebben goedgevonden lo. Te bepalen, dat de verkiezing van éen lid der Provinciale Staten van Utrecht, in het kiesdistrict Amersfoort, zal geschieden op Woensdag den 9 Maart 1910, zullende de stem ming, ioo noodig, geschieden op Dinsdag den 22 Maart 1910 en de herstemming, zoo noodig, op Donderdag den 31 Maart 1910. 2o. Dit besluit te zenden aan den Burge meester der Gemeente Amersfoort ter kennis neming en verdere uitvoeriDg, zullende het wijders ter algemeene kennis worden gebracht door afkondiging in het „Provinciaal-blad" en door opneming in het „Utrechtsch Provinciaal en Stedelijk Dagblad" en in de „Amersfoortsche Courant". Utrecht, 14 Februari 1910. De Gedeputeerde Staten voornoemd, F. D. SCHIMMELPENNINCK, Voorzitter. L. J. RIETBERG, Griffier. De BURGEMEESTER der Gemeente AMERS- FOORT Gezien het besluit v»n Gedeputeerde Staten van Uerecbt dd. 11 Februari 1910, no. 404 (Provinciaal- blad no. 11); Overwegende dat, door het overlijden van den heer P. HARTMAN op 4 Februari 1910 een vaca ture is onntaan in <le Staten van deze provincie voor bet Kiesdi-trict Amersfoort en d tarin behoort te worden voorzien Gelet op de betiekkelyke bepalingen der Kieswet, der Provinciale wet en der Koninklijke besluiten van 26 Februari 1897 (S aatsblad no. 69) en 8 Mei 1897 (Staatsblad no. 144); Brengt ter bennis van belanghebbenden, dat op Woensdag 9 Maart 1910 een verkiezing z U plaats hebben, ter voorziening in de ontstane vacature door bet overlijden van den he»r P. HARTMAN, voor éen lid van de Provinciale Staten van Utrecht in bet Kiesdistrict Amersfoort dit voor deze verkiezing de stemming, zoo noodig, zal geschieden op Dinsdag 22 Maart 1910 en de herstemming, zoo noodig, op Donderdag 81 Maart 1910; dat op den dag der verkiezing by hem ten Stad- huize van des voormiddags negen uur tot des na middags vier uur opgaven van candidaten kunnen worden ingeleverd. Deze opgaven moeten iuhouden don naam, de voorletters en de woonplaats van candidaten en onderteekend zijn door ten minste veertig kiezera, bevoegd tot deelneming san de verkiezing, waarvoor de inlevering geschiedt. De formulieren voor de bedoelde opg«vtn igu kosteloos verkrijgbaar ter Gemeente secretarie van af beden tot en met den dag der verkiezing. De inlevering moet persoonlijk geschieden door éen of meer dergenen die haar hebben onderteekend. Amersfoort, 17 Februari 1910. De BURGEMEESTER van AMERSFOORT, gezien artikel 41 der Gemeentewet, brengt ter kennis van de iugezetenen.dat de Raad dezer Gemeente zal vergaJeren op Dinsdag den 22 Februari aanstaande, des namiddags te l'/j ure. Amersfoort, 17 Februari 1910. De Burgemeester voornoemd, WUIJTIERS. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van AMERSFOORT, Gelet op nrtt. 6 en 7 der HINDERWET, Brengen ter kennis van bet publiek, dat een door I. J. KREUPELING en A. MEIJER ingediend ver zoek, met bijlagen, om vergunning tot het oplichten van eene pteenhouwery iu het perceel alhier gelegen aan den Wilbelminastraat No. by het Kadaster bokcid ouder Sectie C. No. 1624, op de Secret irie der G-meerte ter visie ligt, en dat op Donderdag, den 3 Maart aanstaan de, des voormiddags te half elf uren, gelegenheid ten Riadbuize wordt gegoven om, ten overstaan van het Gemeentebestuur of van een of meer zyner leden, bezwaren tegen bet oprichten van de inrichting in te brengen. Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid der Hinderwet, zijn volgens de beslaande jurisprudentie alleen zy gerechtigd, die overeenkomstig artikel 7 der Hinderwet voor het Gemeentebestuur of een of meer zyner leden zijn verschenen, teneinde hunne bezwaren mondeling toe te lichten. Amersfoort, 17 Felruari 1910. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester. WUIJTIERS. De Secretarie, J. G. STENFERT KROESE. De BURGEMEESTER van AMERSFOORT Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer Ge meente, dat de door den Directeur van 's Rijks- directe belastingen, enz. te Utrecht executoor ver klaarde kohieren Nos. 17, 18 en 19 vau de Persoueele belasting over het dienstjaar 1909 aan den Ontvanger van 's Rijks directe belastingen alhier zijn ter hand gesteld aan wien ieder verplicht is, zijnen aanslag op den by de wet bepaalden voet te voldoen. Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen aangeplakt te Amersfoort den 19 Februari 1910. De Burgemeester voornoemd, WUIJTIERS. Nogmaals V rou wenkiesrecht. Mejuffrouw S. H. Croiset, uit Den Haag, sprak hierover Woensdagavond in eeu huishoudelijke vergadering met introducee» der verleden najaar opgerichte plaatselijge afdeeling van de Vereeuiging voor vrouwenkiesrecht. De Voorzitster, mevrouw S. van Vollenhoven- Nort, zeide in haar welkomstwoord, dat de drukke opkomst er waren een 40-tal dames en twee heeren bewee3, dat de oude sleur verlaten is en deelde mede, dat Dinsdag een vrouwen-debatingclub is opgericht van welke ook niet-leden der Vereeniging lid kunnen wor den. De Penningmeesteres, mejuffrouw De Holl, wees er op, dat nog zoo weinig vrouwen de ge legenheid aangrijpen om iets te weten te komen omtrent het raderwerk van den Slaat. Maan dagavond is daartoe gelegenheid geweest en tot spr. spijt waren zij en een huisgenoote de eenige vrouwen onder het gehoor van den heer Elout. Spr. kon niet nalaten, den vrouwen toe te roe pen verzuim niet weer zulke gelegenheid om iets te weten te komen van hetgeen ge nog niet weten kunt. Mevrouw Kamerling-Van Vollenhoven zong nu den Vrouwon-9trijdzangen een „Jnbelliedje", begeleid $oor mejuflrouw A. C. Busquet Mejuffrouw Croiset hierna het woord verkrij gend, zeide ongeveer Als we ons verheugen over den bloei onzer Vereeniging, die ruim 8000 leden telt tn wier afdeelingen steeds toenemen, waartoe dienen dan nog causerieënwaartoe moet dan nog gesproken over een zaak, die zóo algemeen bekendis? Doch het duiveltje der laksheid en traagheid waart nog rond en wij moeten ver hoeden, dat het ons gaat als den landman, die een deel van zijn akker heeft bezaaid en de rest laat braak liggen, waardoor ook het be werkte deel geheel onder het onkruid komt. De Vereeniging heeft in haar 17-jarig bestaan veel gewonnen; veel vrouwen zijn toegetreden als lid doch het onkruid van vooroordeel tiert nog welig en daarom moeten nog telkens spreek sters optreden, want veel vrouwen zijn nog on verschillig en zelfs vijandig tegenover onze beweging, ook zeer ontwikkelde. Wat wij wenschen, is niet onredelijk. Wjj wenschen, dat uit de Grondwet wordt weggeno men het artikeltje waarbij alleen aan den man het kiesrecht wordt toegekend en dit burger recht wordt geweigerd aau de vrouw omdat zij vrouw i9. Wij wenschen medezeggen schap in de regeerings-lichamen om. als onze belangen worden besproken, die te kunnen be pleiten. Zyn wij dan geen Nederlaudache burgeressen hebben wij dan geen hart voor stad en land en volkzijn wij dan niet evengoed in vreugde en leed daaraan gehecht als de mannen, misschien meer nog? Z(jn wij dan meer onbekwaam dan de mannen, zóo onbekwaam dat wij ton opzichte van de kiesbevoegdheid worden gelijk gesteld met de idioten Dragen we dan niet mee in de lasten gaat dan de fiscus ons met een buiging voorbij Is het dan billijk, dat zij, die ruim hun aandeel in de belastingen bijbrengen, niet mogen meespreken, zij het dan ook indirect, over de wijze waarop hun geld wordt besteed tot heil van heel het vaderland Sommige vrouwen huiveren voor het stem recht omdat het stembiljet zoo groote verant woordelijkheid geeft. Aan deze verantwoorde lijkheid ontkomen zij toch niet en spr. is er haast zeker van, dat als de vrouwen het kiesrecht bezaten, niemand zou achterstaan om ook haar kiesplicht te vervullen. Heel andere bezwaren worden gewoonlijk te borde gebracht. Er zijn er, die het streven naar vrouwenkies recht verwarren met geëmanpcieerde, slecht gekleede, onhebbelijke vrouwen. Er zijn altijd getemde en ongetemde feeksen geweest, hoewel zij niets met vrouwenkiesrecht uitstaande hadden. Maar heeft men dan geen photo's gezien van het wereld-cougres in 1908 te Amsterdam ge houden Er zijn mannen, die zeggen, dat vrouwen denken, 't veel beter te kunnen en te doen. De vrouwen wenschen slechts een woordje mee te spreken, wenschen saam te werkenzij zullen de mannen waardeeren en willen van hen leeren. Er i9 geen sprake van dwaze haat of van min achting der mannen. De vrouwen wenschen slechts 6ok hun krach ten en gaven te gebruiken nu in de laatste halve eeuw de sociale toestanden zóo zeer zijn gewijzigd. Vroeger was de vrouw gebonden ir. haar huis, waar zij moest zorgen voor wasch, schoonmaak, slacht, inmaak, verstellen, en:,.; nu hebben z(j conserven, naaimachines en vulkachels, ofschoon zij nog genoeg te doen hebben, vooral als er veel kinderen zijn of men moet rondkomen van een klein tractementmaar toch stelt het leven thans heel andere eischen. Wij hebben geleerd, dat het pen verkeerde zuinigheid is, een meisje niet zeer deugdelijk onderwijs te doen geven en geleerd af te stappen van de financieels doch weinig moreele politiek om aan te sturen op een berg-huwelijk. Thans verzekeren we elk meisje zooveel mogelijk een eigen toekomst en daarmee wordt het echt-vrouwelijka volstrekt niet verwoest. De meisjes worden thans toegelaten tot Hoo- gere Burgerschool, Gymnasium en Universiteit veel betrekkingen staan reeds voor hen open, maar alleen bij de gratie der mannen haar rechten zijn niet gewaarborgd. Al zijn nu ook geen geweldige maatregelen van den kant der mannen te wachten, ondenk baar is dit niet en stemrecht zal meer zekerheid geven. Niet alleen de vrouw uit de middelklasse zal daardoor winnen, maar ook dia uit de volks klasse. Wanneer er thans wetten worden gemaakt waardoor de vrouw het slechtst wordt bezoldigd of in haar beroep benadeeld, dan heeft de vrouw geen enkel verdedigingsmiddel. Men ienke aan het arbeidsverbod voor de vrouw in steen, glas- en aardewerkfabrieken, aan de gehuwde vrouwelijke ambtenaar bij posterijen, telegrafie un Ryks-telefonie, aan de onderwijzeressen die bedreigd worden met ontslag ais zij huwen. Dit alles is een ingrijpen in de vrijheid van den mensch en iu het familieleven, dat niet te pas komt. Door het stembiljet krijgt de vrouw een wettige zelfverdediging. Maar o I die bezwaren. De vrouw is immers ook niet dienstplichtig. Is dan dienstplicht alleen het hanteeren van wapens Of kan ook dienst als liefdezuster iu hospitaal of op het slagveld daaronder worden gerekend? Bovendien zijn niet alle mannen dienstplichtig en op dien grond kan dus ook geen kiesrecht onthouden aan de vrouw. Daaren boven kunnen tal van jonge meisjes goede diensten bewijzen aan stad en Staat, nuttiger dau schieten en paardrijden; bijvoorbeeld ver bandleer, volgen moeder-cursussen en veel andere zaken die in 't belang zijn van heel het volk. De vrouw hoort in huis, zegt men, anders worden huishouden en kinderen verwaarloosd. In geen land waar vrouwenkiesrecht bsstaat (Australië, Nieuw-Zeeland, 4 Staten van de Ver- eenigde Staten van Noord-Amerika, Finland en Noorwegen) is daarvan ooit iets gebleken. En blijven de kinderen dan eeuwig klein en eeuwig hulpbehoevend en hebben dan alle vrouwen kinderen De vrouw heeft genoeg aan haar huishoude lijke zorgen, zegt men. Vrouwen die bij ande ren of in eigen zaak zijn, dnen nog wel wat anders dan hot huishouden. En allen vinden nog wel den tijd om even een stembriefje in de bus te doen. Vrouwenkiesrecht zal oneenigheid brengen tusscben de echtgenooten, zegt men. Als dit zoo is, zou de getrouwde vrouw beter doen, te berusten in haar voogdijschap tot de man ver standiger is. En moeten man en vrouw dan altijd vlak tegenover elkaar staan in de poli tiek Die redeneering wil er bij mij ik ben ongetrouwd niet in. Zij zullen öf eenstemmig denken, óf elkaar trachten te overtuigen, öf, bij te diepgaand verschil, elkaar vrij laten. Ala het stembiljetje tweedracht brengt, bestaat die twee dracht reeds. De stryd in de politiek vloeit voort uit ver schil in opvatting over godsdienstige of sociale zaken en ik geloof dan rok, dat vrouwenkies recht iuist zal brengen grooter eenstemmigheid, omdat de mans en de vrouwen, de broeders en de zusters meer elkaar zullen beschouwen als gelijken. Zij zullen dan ervaren, dat het belang der vrouwen veel nauwer is verbonden aan bet stembiljet dan zij nu wel meenen. Thans kan de man het geld der vronw on gestraft werpen in dolle speculatiesthans kan hij haar bezittingen, zelfs haar kleeren verpan den en net geld daarvan naar de herberg bren gen. Maar wel wordt het loon der vrouw ge teld bij dat van den man om hem loonkiezer te makon. Maar hoeveel weduwen zijn er en hoeveel on getrouwde vrouwen En wie komt voor dezen op Geeft dan toch ten minste dezen een mid del in de hand om zich te beschermen tegen het kwaad, dat de wette o, door een geheel ver keerd inzicht van den man gemaakt, hun doen. Immers de vrouw mag niet optreden als getuige bij huweiijk of sterfgeval, moet het echter in strafzaken zij mag geen geschenk aannemen zij heeft minder rechten op haar eigen kinde ren dan de vader, al is deze nóg zoo slecht. Met het wetboek in de hand kunnen de mannen allerlei wreedheden plegen tegenover de vrouwen; gruwelijk zijn deze wettelijke miss tanden. Het kiesrecht ie bij machte, betere toestanden te brengenhet geeft den vrouwen het middel om die candidaten af te vaardigen, die haar zullen beschermen. Vele eeuwen zijn de rechten der vrouw totaal veronachtzaamd of heel ach terna gekomen en nog altijd moeten de vrou wen prijzen wat de heeren wijzen. Er zijn altijd gevaarlijke vrouwen geweest, reeds van Eva afdenken we aan Madame De Pompadour, Montespan. enz,doch hoe klein is hun aantal in vergelijking met het ontzaglijk groot aantal eerbiedwaardige vrouwen. De vrouw zal zich mengen in den politieken strijd, zegt men. Strijd is de voorwaarde voor vooruitgang en bestaan en str\jd is goed, mits bij wordt gevoerd met eerlijke wapenen. Nooit heeft de Vereeniging, die nu 17 jaar bestaat, oneerlijke wapenen gebruikt. Krijgt de vrouw kiesrecht dan kan zij eerst goed den strijd aanbinden tegen armoede, drank misbruik, enz. en zal haar passief kiesrecht ten zegen zijn van stad en Staat. Veel meer nog zal bereikt- als eenige zeer uitstekende vrouwen zitting krijgen in Raad en Kamer en dus ook actief deelnemen aan de openbare zaak. De Vereeniging vraagt niet naar religie of kerkgeloof en onder de politieke partijen begint dan ook het vooroordeel tegen vrouwenkiesrecht te verminderen. In beginsel zijn zij het er over eens en bij geen enkele partij is vrouwenkies recht meer een reden tot bespotting of ergernis. Over de bijzonderheden om stemrecht te ver- leenen aan de vroaw zijn de politieke partijen het nog niet eens. Maar die tijd zal komen, want de beweging voor vrouwenontvoogding en gelijkstelling me; den man wint met den dag veld. Zelfs is er een Mannenbond voor vrouwenkiesrecht. De voorvechtsters van vrou wenkiesrecht werden een 17 jaar geleden nog bespot en gehoond, door vrouwen en mannen beiaendat gebeuit thans niet meer.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1910 | | pagina 1