Donderdag 26
Januari 1911.
No. 7924.
60e Jaargang.
FIRMA A. H- VAN CLEEFF
AMERSFOORT,
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.—
franco per post 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reolames 1—5 regels ƒ1.25, elke regel meer ƒ0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
KENNISGEVINGEN.
BURGEMEE8TER en WETHOUDERS van
AMER8FOORT,
Gelat op de mededeeling van de Gedeputeerde
Staten van Utrecht van den 16en Januari 1911, 4e
afdeeling no. 206/155, (opgenomen in Provinciaal
blad no. 4 van dit jaar), aangaande tyd en plans
van de in het voorjaar van 1911 te houden Ryks-
keuringen van tot dekking bestemde hengsten en
aangaande de aangifte van die keuringen,
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat, blij
kens de beschikking van den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel van den lOan Januari 1911 no.
242, 2e Afdeeling Bureau A, de in bet voorjaar van
1911 te bcuden gewone Rijkskeuringen van tot
dekking bestemde hengsten, voor zooveel dn provincie
Utrechi betreft, zijn vastgesteld op 22 Februari a.s.
te Utrecht,
dat (le regelingscommissie tot het aanuemen van
inscbryv.ngen voor bedoelde keuring zitting zal
houden op Zaterdag 11 Februari 1911 vaa des voor
middags 11 int des namiddags 12'/, uur, in het
Haageche koffiehuis aan bet Vreeburg te Utrecht.
dat op vrachtvrije, schriftelijke en onderteekende
aanvragen door den Secretaris der Commissie, den
heer M. L. H. THISSEN, (adres: Landbouwbaok
Utrecht, aan eigenaren en houders van hengsteD in
schrijvingsbiljetten voor do keuringen worden ver
strekt,
dat bij de aangifte zullen moeten worden vermeld
a naam en woonplaats van den eigenaar en houder
b naam, ouderdom, ras, kleur en bijzondere Ireo-
teekenen van den hengst, benevens, indien deze in
een stamboek is ingeschreven, stamboek en stamboek-
nummer
o zoo mogelijk afstammiog van den hengst, zoo
wel van vaders- als van moederszijde en naam en
woonplaats van den fokker;
dat de keuriog zal plaats hebben dei morgens
te 9 uur op het Vreeburg te Utrecht.
Amersfoort, 24 Januari 1911.
Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFEKT KBOESE
Aangifte voor plaatsing op de
KIEZERSLIJST.
De BURGEMEE8TER der Gemeente AMERS
FOORT
Noodigt uit:
I. de mannelijke inwoners der gemeente, om,
zoo zij in eeue andere gemeente over het laatstver-
loopeu dienstjaar in eene der Rijks directe belas
tingen zijn aangeslagen (wat de t-rond be sating be
treft iu eene andere of in meer gemeenten te zanten
tot een bedrag van ten minste éeo gulden, hoofdsom)
daarvan, door overlegging der voor voldaan getee-
kende aanslagbiljetten, vóór 15 Februari te doen
blijken
De aanslag der vrouw geldt voor haren mandie
van minderjarige kinderen wegensgoedereo, waarvan
hun vader het vruchtgenot heeft, voor huunen
vader.
Aanslagen, waarvoor eerst nil 31 December van
het laatstverloopen jaar een aanslagbiljet is uitgereikt,
blijven voor plaatsing op de kiezerslijst buiten aan
merking.
II. de mannelijke inwoners der gemeente, die, op
grond van het bepaalde bij het vierde lid van
art. 2 der wet, als medeëigenaar van onroerende
goederen eener onverdeelde nalatenechan, waarvan
bun aandeel in <lt grondbelasting ten minste éen
gulden bedraagt, aanspraak meenen te kunnen
maken om op de kiezerslijst geplaatst te worden,
daarvan vóór 15 Februwi a.s., aan -ifte te doen op
een kosteloos ter secretarie verkrijg naar biljet, ouder
overlegging van het aauslagbiljet of door deu ont
vanger gewaarmerkt kosteloos af te geven duplicaat
daarvan, an van de noodige bescheiden ten bewijze
van het gemeenschappelijk bezit, welke bewijsstuk
ken ai. de vaststelling der kiezerslijst aan belangheb
benden worden teruggegeven.
III. de mannelijke inwonors der gemeente, die
aanspraak meeuen te kunnen maken om op de
kiezerslijst geplaatst te worden, krachtens art. lb
der wet, om daarvan vóór 15 Februari a. s. aangifte
te doen dit zijn z(j, die over het laatstverloopen
dienstjaar in geene der Rijks directe belastingen
zijn aangeslagen of wier aanslagen niet vallen onder
art. la der wet, en voldoen aan een der volgende
voorwaarden
lo. dat zij als hoofd van een gezin of als alleen
wonend persoon op 31 Januari dezes jaars sedert
1 Augustus van het vorige jaar hebhen bewoond
krachtens buur een buis of een gedeelte van een
huis, waarvoor, met of zonder by behoorenden of in
huur gebruikten grond of lokalen en bijgebouwen
niet ter bewoning bestemd, de werkelijke huurprijs,
per week berr.kend, ten minste heeft bedragen de
som van fl.50 per week (stadsgedeelte) en fl per
week (overige deel), of wel achtereenvolgens in deze
gemeente twee zoodanige huizen of gedeelten van
huizen, of krachtens eigendom, vruchtgebruik of
huur, een zelfde vaartuig van ten minste 24 Kub.
Meter inhoud of 24000 Kilogram laadvermogen.
By de berekening van den werfcelyken huurprijs,
die ook, verschuldigd kan zjjn in den vorm van
Oi tribulie aan eene coöperatieve bouwvereenigine,
vii c geen aftrek plaats van de Bom, verschuldigd
voor gas- of waterleiding, ingeval deze in den huur
prijs is begrepen
2o. dat zjj op 81 Januari dezes jaars sedert 1 Januari
van bet vorige jaar achtereenvolgens bjj niet moer
dan twee personen, onderuntmngea, openbare of
bijzondere instellingen in dienstbetrekking of als
inwonende zoon in bet bedrijf of beroep der ouders
werkzaam geweest zijn en als zoodanig over dat
jaar een inkomen hebben geDoten van f400 (stads
gedeelte) of f300 (overige deel).
Bij de berekening van het inkomen wordt vrye
woning of inwoning berekend op f76 (stadsgedeelte)
f37.50 (overige deel), inwoning met vrije kost op
f275. (stadsgedeelte), f200 (overige de«l), en enkel
vrije kost op f2 0 (stadsgedeelte) en f 162.50 (overige
deel) terwijl ten aanzien van vrijen kost geen reke
ning wordt gehouden niet iten Zondag of algemeen
erkende Christelijke Feestdage i, of, voor zooveel
Israëlieten betreft, met den Sabbath
of dat zij op 1 Februari dezes jaars in het genot
zijn van ceo door eene onderneming, openbare of
bijzondere inst Hing verleend pensioen of verleende
lijfrente van gelijk bedrag;
met dien verstande, dat voor hen, die in beide
gevallen verkeeren. zoo noodig, ter bereiking van
het vereischte bedrag, het inkomen, het pensioen
en de lijfrente worden samengpteld
3o. dat zij op 1 Februari dezos jaars sedert een
jaar den eigendom, met recht van vrije beschikking
hebben vau ten minste f100.(nominaal), inge
schreven in de Grootboeken der Nationale t-chu d,
of van ten minste f50.—, ingelegd inde Rijks-Post-
Bpaarbank, in eene gemeentelijke spaarbank of in
eene spaarbank, beheerd door het bestuur vau eene
rechtspersoonlijkheid bezittende vereeniging, vau
eene naamlonze vennootschap, van eene coöperatieve
vereeniging of van eene stichting
4o. dat zij met goed gevolg hebben afgelegd een
examen, ingesteld door of kraebteus de wet of aan
gewezen bij algemeenen maatregel van bestuur en
in verband staande met de beuoembaarheid tot
eenig ambt. de vervulling van eenige betrekking
of de uitoefening vau eenig bedrijf of beroep.
De modellen dezer atngiften worden ter secretarie
der gemeente kosteloos verkrijgbaar gesteld en moe
ten door de belanghebbenden onderleekend worden.
Ingeval een belanghebbende zijne baudteekening
niet kan stellen, kan hy volstaan met het plaatsen
van een handmerk in tegenwoordigheid van den
Secretaris of van een door den Burgemeester aange
wezen «mhtenaar ter secretarie.
Voorts moet door hen, die hun kiesrecht gronden
op de hierboven onder 3 genoemde vooruaa'deo,
bij de aangifte worden overgelegd, een door of van
wege de directie van de Grootboeken der Nationale
Schuld, of deu Directeur der Rijks-Postspaarbank of
het bestuur der gemeentelijke of bijzondere spaar
bank afgegeven verklaring. De verklaring van den
Directeur der Rijks-Pnat-paarb tuk ol van het bestuur
der gemeentelijke of byzoudere spiiarbauit wordt
den belanghebbende toegezonden op schriftelijke
aauvrasg mei opgaaf van het nummer waaronder
en het kantoor alwaar het spaarbankboekje is uit
gegeven.
Ten slotte wordt aan belanghebbenden kennis
gegeven, dat voor hen. die kruonteos vroeger gedane
aangifte op de loopende Kiez rrslijst voorkomen her
nieuwde aangifte onnoodig is, iudien de plaatsiug
op die lyst berustte op:
le. bewoning van een huis of gedeelte van een
buis of van een vaartuig, m ts zy op 81 Januari
alsnog het selfde huis of eun gedeelte van uet zelfde
buis of het zelfde vaartuig bewonen
2e. genot van pensioen of lijfrente;
3e. bezit van eene inschrijving in (Ie Grootboeken
der Nationale Schuld of van een inleg in eene
spaarbank;
4e. afleggen van een eximen,
doch dat hernieuwde aangifte wèl noodig is voor
beo, wier plxatsiog op de lijst berustte op:
le. bewoning van een huis of gedeelte van een
buis of van een vaartuig, iudieu zy niet meer op
3). Januari bet zelfde buis of een gedeelte van het
selfde huis of hetzelfde vaartuig bew men of
2e. genot van inkomen in dienstbetrekking, of
als inwonende toon, in bet bedryf of beroep der
ouders werkzaam, hetzy met of zonder genot van
pensiopn of lijfrente.
Volgens art. 139 der Kieswet moet vóór 16 Fe
bruari aangifte worden gedaan, indien 14 Februari
op een Zondag valt.
Amersfoort, 21 Januari 1911.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
De opening van het
Rijks-opvoedingsgesticht.
Een buitengewoon groot aantal duuie9 en
heeren, uit alle oorden des lands, heeft gister
gehoor gegeven aan de uitnoodiging om tegen
woordig te zijn bij de officieele opening van het
R, O. G. op den Auiersfoorlschen berg.
In het najaar vau 1907 werd besloten tot den
bouw dier stichting, welke is de leerschool. De
jongens, daurinopgetiomen, zijn allen zooge
naamde Kegeerings-kinderen die om de eene of
andere reden by r chterlijk vonnis zijn onttrok
ken aan de ouderlnke macht. Ter observatie
gaan zij aanvankelijk naar „De Kruisberg" bij
Dnelinchem vanwaar zij worden gedistribueerd
naar de overige gestichten. Na korter of langer
tijd in liet leergesticht te Amersfoort te hebben
vertoefd, naar gelang vun aanleg eu gedrag, guan
zij naar het ambacht- en landbouwgesticht
„Veldzicht" te Avereest, terwijl zij die don
meeaten aanleg bsbben en zich uitstekend ge
dragen ouk na hun 14de jaar te Amersfoort
blijven om verder te worden opgeleid.
Het onderwijs omvat dan ook gewoon Lager
onderwijs en inbaliDgsoudiirwijs, maar óok
raeeruiigebreid Lager onderwijs, terwijl de bui
tengewoon begaafden zelfs Middelbaar en des
noods Hooger onderwijs kunnen volgendit
natuurlijk als booge uitzondering.
Met bet Lager onderwijs zijn belast de beer P.
v.d.Lijn, vroeger werkzaam op „Veldzicht", uls
hoofd van onderwijs, en de heer J. P. H. Wcuste,
vroeger werkzaam op „De Kruisberg", als eerste
onderwijzer, terwijl het onderricht aan hen van
zeer grooten aanleg wordt gegeven door den
beer Verbeek, die weldra zijn doctoraat in Wis-
en natuurkunde hoopt le doeu. Met de verdere
opleiding is belast een stuf van 18 met zorg
gekozsn opvoedende ambtenaren een nog slechts
kort geleden ingesteld Staatsambt, waarvoor
een zwaar examen wordt gevorderd.
De knapen, die bestemd zijn tot bet volgen
van ambachtsonderwijs te Avereest, kunnen,
indien de directeur 7ulks gewenscht oordeelt,
van het geatichtsleven ontheven en geplaatst
worden in particuliere gezinnen. Er zijn menig
maal jongens, die niet tegen liet gesticht9ltven
bestand zijn
Directeur is de heer J. Visser Jzn., van 1
Februari 1908 directeur der tuchtschool te Vel-
sen, en vóór dien omstreeks 30 jaar predikant
in de Ned. Hervormde kerk.
De opvoeding steunt geheel op religieusen
grondslag, met stipte neutraliteit nochtans wat
betreft den godsdienst der verpleegden, met wier
geest-iijke vorming thans tijdelijk zijn belast
ds. VV. J. Meiners, voor de Ned. Hervormden,
pater Uyterwaal, uit Utrecht, voor de Roomscb
Katholieken, en de beer M. Zadoks voor de Is
raëlieten. Zoodra ook de Eersie Kamer de daar
voor noodige gelden zal hebben gevoteerd, zul
len de geestelijken verzorgers definitief worden
benoemd.
Vun de 144 jongens, voor welke er plaats is,
bewonen thans 82 het gestichthun leeftijd loopt
uiteen van 8 tot 14 jaar.
Behalve in de kerk en de gymnastiekzaal
zijn zij steeds van elkander afgescheiden, in
groepjes van ten hoogste 16, die ieder hun
eigen ondorwijzer en hun eigen opvoedend
ambtenaar hebben, terwijl gestreefd wordt, naar
„self-government", vervormd naar vaderlandsche
begrippen en toestanden.
Elk dezer groepen heeft een eigen school, een
eigen verblyfs- tevens eetzaal, een eigen tuiu,
eigen slaapzaal, alle hoogst eenvoudig, doch
zeer practiach en vriendelijk ingericht. De meu
bels zijn bijna alle vervaardigd in Rijks-werk
inrichtingen, meestal vun pitch-pine. Naast het
verblijfslokaul is een wuschkainertje, waar de
jongens zich kunnen reinigen als zij uit den
tuin komen. Bjj de slaapzaal, die boven is,
ligt een waschlokaal terwyl badkamers met
kuip- en douche-baden mede aanwezig zijn.
Steeds zijn de jongeus onder toezicht, zoowel
bij dag als des nachts. Des nuchts heeft ieder
zijn eigen „chamlirelte" waarvan de hardglazen
ramen en het Lips-slot elke aanvechting om
uit te breken reeds in den aanvang smoren.
Voor de zeer onwilligen zijn er enkele afzonde-
rings-cellen en zelfs een paar gecapitonneerde
cachotten. Kijkgaten en electrische schellen
maken het onmogelijk, dat, in een geweldig
onhandelbare bui, de jongen zich iets aandoet.
Natuurlyk zijn er ook ziekeuzalen, enz. en
al hetgeen in een dergelijke groote inrichting
noodig is. In ieder opzicht is partij getrokken
van elders, zoo in biuuen- uls buit uland, c\ -
gemerkte fouten.
Door den vleugelbouw aan de achterzijde
treedt overal ruim licht en lucht toe.
De kerk'aal, boven, eu de gymnastiekzaal,
beneden, zijn hoogst practiseh ingericht. In de
eerste kan, door eenvoudig een gordijn wov te
trekken, de Hervormde kerk worden herschapen
in een Roomsch Katholieke.
Opmerkelijk is ook, dat boven elk deurslot is
aangebracht een sleutelgat, gemerkt met een L,
waarop éen looper past. die alle deuren van
het gebouw kan doen ontsluiten.
De woningen van den Directeur en den
Adjunct-directeur, uir, A. A. vau der Veen, zijn
aangebouwd legen het hoofdgebouw, terwijl op
het zeer groote voorplein nog 6 dubbele woningen
voor gehuwde ambtenar»-. zich bevinden. De
ongehuwden wonen in de stad.
Alle luxe is uit den aard der zaak vermeden,
doch door een gelukkige samenvoeging der
bouw-materialen, steen en ijzer, het aanbrengen
van een band van gekleurden steen bier, van
een lijstje pitch-nine ginder, is een inderdaad
hoogst vriendelijk geheel verkregen. Ofschoon
het gebouw brandvrij is, werden toch in alle
gangen bluschmiddelen aangebracht en zorgi
een pomp in bet sous-terrain dat liet leiding
water hoog boven het gebouw kan worden
gespoten. Deze pomp wordt zoo noodig gedreven
door de machine welke de centrale verwarming
bedient.
De bouw geschiedde onder toezicht van den
hoer W. C. Metselaar, hoofd-ingenieur voor de
gerechtsgebouwen en gevangenissen, door den
lieer G. Wegerif uit Apeldoorn en vorderde rond
8 ton, buiten hel betonwerk, den aanleg vun
de centrale verwarming, enz.
Tegen 12 uur dan kwamen de gasten, een
oogenblik later gevolgd door den Minister van
Justitie, den Commissaris der Koningin in de
Provincie Utrecht en do oud-Ministers Van
R-talte en Nelissen. De oud-Minister Loeb was,
zeer lot zyn leedwezen, verhinderd to komen.
Onder de gasten merkten wij op den Secre
taris-generaal vun het Departement van Justitie,
den procureur-generaal rnr. Baud, den Directeur-
ge ïeraal van het Ryks-tucht- en opvoedings
wezen, den Voorzitter van het algemeen college
van toezicht daarover, vele leden vun de beide
Kamers der Staton-generaul, hoofdambtenaren
van het Departement van Justitie, de leden
der Commissie vau toezicht over het gesticht,
Voorzitters en secretarissen vac voogdijraden,
tal van dames en heeren Bestuursleden van
vereenigingen welke zich het verwaarloosde dan
wel het misdadige kind aantrekken, directeuren
van opvoedings-gsstichten, het Dagelijksch Be
stuur der Gemeente Amersfoort, de waarnemend
garnizoens-commandunt en enkele andere hoofd
officieren uit dit garnizoen, enz. enz.
De Minister en de Commissaris der Koningin
werden ontvangen in de Directeurs-kamer en
daar voorgesteld aan de leden der Commissie
van toezicht en de hoofd- en de overige ambte
naren van het gesticht.
Hierna begaf men zich omstreeks kwart voor
twaalven naar (le kerkzaal.
Mr. H. C. Dresselhuys, Administrateur by
het Departement vau Justitie en Diroctenr-gene-
raal vau het Rijks-opvoedingswezen, sprak du
inleidings rede uit, welke wij, ever.al- die van
den Minister van Justitie, wegens gebrek aan
ruimte niet kunnen opnemenmen kan ze vin
den in de groote bladen.
Juist te half een sprak Z.Kxo. de woorden:
Ik verklaar het nieuwe R. O. G. te Amersfoort
by deze plechtig voor geopend.
De jongens, die vóór de verhevenheid stonden
waarop de hoogste autoriteiten hadden plaats
genomen, hieven nu aau „Mijn schild en inyu
betrouwen" uit het Wilhelmus.
Als gewone schooljongens zagen ze er uit in
hun grijze blouse, korte zwarte broek, Scbotsche
kousen en hooge rijglaarzenwel uniforme,
doch geen gestichtskleeding dus. Een op 't oog
onbeteokenende maatregel vau den Directeur,
maar die iu wezen toch van zoo groot belang
is eu te meer uitwijst hoe men deze knopende
helpende hand toesteekt, die, als ze zelf maar
willen, hun een toekomst zal wyzun waarin ze
hun verleden geheel kunnen vergeten.
Na den zang sprak jhr. mr. A. J. Rethaan
Macaré, Voorzitter van het algemeen collego
van toezicht, bysiand en advies voor bet Rijks
tucht- en opvoedingswezen, een woord van
dank tot den Minister. J?pr. achtte dezen dag
van zeer groote beteekenia en meende, dat met
recht is gesproken vim een hoogtepunt iu do
geschiedenis van het opvoedingswezen. Ook
bracht spr. warme hulde aan de oud-Minist-rs
Van Raalte en Nelisseu, terecht de pleegvaders
genoemd van deze stichting, uan de Volksver
tegenwoordiging die geen geld ontzag om hel
opvoedingswezen in ons land te brengen op zulk
een hoogte, dat het buitenland ons enijdt.
Wel verf van den tijd waai in de bandeloosheid
der jeugd hoogtij vierde en tlo wettelijk gestrafte
in de inoe-te gevallen voorgoed was verloren
voor de maatsobappy, slaat do r het ongewoon
snel tot stand komen der Kindcrwet'en on een
heerlyku sameuwerkiug van alle partijen, Ne
derland thans vooraan en worden reeds U>J0
kinderen liefdevol verpleegd en daardoor behou
den voor de samenleving.
