Donderdag 27
Juli 1911.
No. 7983.
60e Jaargang.
OP REIS.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersloortsche Courant, voorheen firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
F. J. FREDERIKS,
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per .'5 maanden /"l.
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvriug kosteloos. Legale, oflicieële- en onteigeninga-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kostenevenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de Incasseer kosten in rekening gebracht.
BUREAU
ZORTSGRÜCST 9.
Postbus 9.
Telefoon 19
.Aan onze abonné's die tijdelijk elders,
binnen- dan wel buitenlands, vertoeven
wordt op aanvrage, en met duidelijk©
opgave van adres, de courant eiken ver
schijndag tegen vergoeding van het porto
toegezonden.
Ook niet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wjjze de geregelde toezending van
de „Amersfoortsche Courant" tydens hun
uitstedigheid zich verzekeren.
Pensioenen.
Groot is in ons land het aantal van
hen, die als ambtenaar een zoogenaamde
vaste betrekking hebben, met vast inko
men en daaraan verbonden pensioenen.
Vooral om die pensioenen wordt een
ambtenaar nogal eens benijd,
Wanneer een ambtenaar op hoogen
leeftijd komt in den regel geldt daar
voor 65 jaar dan. ontvangt hjj een
levenslang pensioen, bedragende meestal
twee-derde van het laatst door hem
genoten salaris.
Wanneer hij op vroegeren leeftijd door
ziekte of invaliditeit genoodzaakt wordt,
ontslag te vragen, ontvangt hij ook eeu
levenslang pensioen, kleiner dan bet ou
dendag-pensioen, maar evenredig aan het
aantal dienstjaren, dat hij heeft.
Wanneer hij komt te overlijden, ont
vangt zijn nablijvende vrouw levenslang
een weduw pensioen, bedragende ruim
een vierde deel van het laatst genoten
salaris, benevens een toeslag voor de kin
deren tot aan zekeren leeftijd.
En voor al die pensioenen betaalt hjj
eenige percenten, meestal zeven percent
van zjjn salaris. Beter gezegd: dat per
centage wordt by elke uitbetaling van
salaris stilzwijgend afgehouden.
Zoo'n ambtenaar is du3 wel te benyden,
al is het inkomen dikwijls niet groot, en
al zjjn er velen ia de maatschappij wier
arbeid beter betaald wordteen ambte
naar weet wat hij te verteren heeft, nu
en later, en behoeft geen zorg te hebben
voor de toekomst.
Byna zonder uitzondering zijn de amb
tenaren met de pensioenregeling ingeno
men, en kunnen zich met den uniformen
dwang, die daarbij voorgeschreven is, ook
wel vereenigen.
Wanneer dan ook volgens wettelijke
bepalingen andere groenen van personen
dus niet-ambtenaren, wn Rijkswege zou
den kunnen verzekerd worden, op den
zefden voet als de ambtenaren, behoeft
men er niet aan te twyfelen, of zeer velen
zouden zich gaarne,daaraan onderwerpen.
Wie weet, Wat in de toekomst nog
gebeurt.
Maar op het oogeublik is dat niet het
geval, en zeer dwaas doet hjj, die daarop
zou willen wachten, en niet op andere
wjjze daarin voorziet.
Eu, waarop wij neer willen komen
bjj de gewone Levensverzekering-maat
schappijen kan vrjjwel het zelfde verkre
gen worden door iedereen.
Bjj elke Maatschappij kan men zich
verzekeren voor een oudendag-pensioen,
of, anders gezegd, voor een uitgestelde
ljjfrente. Den datum van ingang der uit
gestelde ljjfrente moet men vooruit zelf
bepalen, want daarnaar betaalt meu
premie. Hoe langer het duurt, eer het
pensioen een aanvang moet nemen, des te
lager is de te betalen premie. Het is dus
van belang, op jeugdigen leeftijd te be
ginnen en het pensioen niet spoedig te
verlangen.
Wie op 20 jaar begint, kan met byv.
f 25 per jaar, op 65 jaar rekenen op een
f 400 pensioen.
Keuring is voor deze verzekering niet
noodig. Daardoor is het gemakkelijker,
met elke beduidende verhoogiug van
inkomsten weer een nieuwe pensioen-ver
zekering bij te sluiten.
Bereikt men den leeftjjd, die vooruit
bepaald is, dan betaalt men geen premie
meer, maar het pensioen neemt een aan-
vaog. Meestal is de regel, dat het pen
sioen elke drie maanden wordt uitbetaald
en dit duurt tot aan het overlijden,
Overljjdt men vóór den vastgesteldeu
leeftijd, dau is de verzekering geheel
afgeloopen. De premiebetaling houdt op,
en de Maatschappij heeft niets uit te
keeren.
Hierbjj valt op te merken, dat dan wel
al die jaren premie is gestort, zonder dat
men er iets voor ontvangt; maar ver
keerd zou het wezen, te meenea, dat de
Maatschappij die premies nu wel zou
kunnen teruggeven. Bij het vaststellen
der premie is gerekend met de afsterving
volgens de steiftetafel. En wie in leven
blijft, ontvangt meer pensioen dan uit de
van hem ontvangen premies kan gegeven
worden. Het gaat bjj deze als bjj alle
verzekeringende eene geeft aan de
Maatschappij voordeel, de andere nadeel.
Het ligt voor de hand, dat de Maat
schappij, minder ljjfreute zou kunnen in
het vooruitzicht stellen, wanneer by
overljjden de bepaalde premiën worden
teruggegeven.
Er zijn Maatschappijen, waarbjj men
dit als voorwaarde kan stelleu; maar
natuurlijk wordt dan de te betalen pre
mie hooger, of wat op hetzelfde neer
komt het te ontvangen pensioen klei
ner.
Wie het te doen is, voor zjjn geld zoo
veel mogelijk pensioen te ontvangen,
moet dan ook niet een uitgestelde ljjf
rente nemen met teruggaaf der premiën
by vroeger overljjden.
Dit gebeurt trouwens ook niet bjj de
arabtenaarspensioenen, hetgeen tevens tot
troost kan strekken aan hen, die bet
onaangenaam vinden, dat bij vroeger
overljjden niets terugbetaald wordt.
De korting op de salarissen, die amb
tenaren zich moeten getroosten, bedraagt,
minder dan meu bjj een Levensverzeke
ring-maatschappij aan premie moet be
talen voor een pensioen van een zelfde
bedrag.
Maar een ambtenaar betaalt ook niet
den kostenden prjjs, en dat is bjj een
Levensverzekering-maatschappij wël het
geval. Daar wordt nauwkeurig berekend,
hoeveel de premie moet bedragen, zal
de Maatschappij er mee uitkomen. Men
betaalt daar noch te veel daar zorgt
de concurrentie wel voor! noch te
weinig want dit eischt de soliditeit
der verzekerende Maatschappij.
Bovendien is de ambtenaarskorting
een gedwongen korting, die ieder opge
legd wordt.
Ook daarin is een oorzaak te weten,
waarom een Maatschappij meer moet in
rekening brengen, omdat hier alleen zjj
zich verzekeren, die meenen daarbjj voor
deel te hebben. Men spreekt daarom van
zelfkeuze, of, met een vreemd woord,
auto-selectie.
In deze opmerkingen over uitgestelde
lijfrenteverzeking spraken wjj steeds over
het betalen van premie dat iseen
steeds gelijkblijvende betaling, alsof andere
regeling niet voorkwam. Daar is niot 't
geval.
Er zjjn Maatschappijen die Pensioen-
boekjes uitgeven. Daar kan men op wil
lekeurige tyden willekeurige bedragen
storten, en van elke storting wordt da
delijk in bedoeld boekje geuoteerd, hoe
veel pensioen men daarvoor later ont
vangen kan. Dat heeft in sommige om
standigheden iets vóórmaar in den
regel is een vaste premiebetaling te ver
kiezen.
Een gevaarlijke weg.
Het valt geenszins te ontkennen, dat tel-
kun dage meer blijkt viiu een toenemendestrjjd
tegen het zich steeds verder om zich heen
woekrende Stuats-sociulisme of, o n in goed
Hollandsch te spreken, tegen de inmenging
van den Staat in al hetgeen maar geacht kan
worden op de een of andere wjjze ta kun
nen worden gebracht onder de Staatsbe
moeiing.
Vau zeer actueel belang met het oog
op de thans opgeheven stukingen in het ha
venbedrijf is hetgeen naar aanleidingen
der dusgenaamde Stuwadoorswet dezer dagen
onder bovenstaand opschrift, werd geschreven
door do «Rolterdamsche Cournnt« (niet te
verwarren met de «Nieuwe Rotterd. Crt.« of
»De Rotterdammer#), waarin op duidelijke
wijze al het gevaarlijke der toepassing van
de overdreven Staatsbemoeiing wordt aange
toond,
De Stuwadoorswet zegt het blad door
Minister Talmn bi) «le Tweede Kamer inge
diend, zal indien zjj wordt ingevoerd diep
ingrijpen in het Stuwadoorsbedrjjf. De onder
nemer zal van Regeeringswe«e vergunning
moeten hebban om zjjn bedrjjf uit te oefe
nen; do arbeider zal een boekje moeten hebben,
dut als 't ware het paspoort zal zijn, waar-
mode hjj tot den arbeid wordt toegelaten; de
Regeer ing verplicht tot een door haar vast
gestelde verhooging van het loon voor Zon-
dugsarbeid; kortom de overheidsbemoeiing
gaat bjj deze regeling verder dan bjj .eenige
andere wet, die we tot nog toe bobben.
Zoo'n directe inmenging van vader# Staat
in de zaken zijner «kinderon* heeft i ts
patriarchaals, doch wanneer men denkt aan
de gevolgen ervan, verliest zjj allo aantrek
kelijkheid.
Dat is reeds van moer dan éen zijde op
gemerkt. doch bijzonder duidelijk is dit
uiteengezet in een adres door de «Vereeni-
ging van Nederlandsche werkgevers# aan
de Tweede Kamer gericht. In liet bijzonder
een betoog, waaraan de tegenwoordige toe
stand in onze havens klem en kleur geeft,
heeft ons getroffen in dit uitvoerige adres,
als een zeer duidelijke waarschuwing tegen
het Staats-socialieme, dat in deze door Mi
nister Tulma is voorgestaan.'
Na er l-gen opgekomen to zjjn,Hint werk
gevers in het stuwadoorsbedrijf oen «ver
gunning# tot uitoefening van hun vak zullen
moeten hebben, vervolgt het adres:
«Niet slechts wo.dt aan de onderneming
als eisch gesteld, dat zjj door den Minister
zjj toegelaten, maar ook de arbeider zal
geen havenarbeid mogen verrichten, dan
wanneer hem een arbeidsboekje is uitgereikt.
De uitreiking van dit boekje is in den zin
der wet niet te beschouwen als een verlof,
daar het volgens art. 8 gegeven wordt aan
ieder, die daarom vraagt, die hei althans
vraagt volgons do bjj Algemeenon maatregel
van betuur te stellen regelen, waarbij dus
vooralsnog in het midden bljjtt of die nader
te stellen regelen niet zekere voorwaarden
voor het verkrjjgon van het boekje zullen
inhouden.
„Wjj zien in dit stelsel vun ultroiking van
arboidsboekjos groot bezwa.r. Do belang
rijkste bedenking daar tegen ia ouzes
inziens wel deze, dat in dagen van strjjd het
al dan niet bezitten van een dergeljjk boekje
een element in den strjjd zal zjjn en dat
daardoor de overheid, die over hot al dan
niet uitreiken te beslissen heeft, in don strjjd
zal worden gemengd. Doet zich in hot haven
bedrijf oen algemeens stiking voor, zoodat
do bezitters vun boekjes weigeren to arbei
den, en komen dun van elders lieden, die
het werk willen ter hand nemen, dan zullen
dezen dai.rtoe niet mogen overgaan, zoolang
hun niet een boekje is uitgereikt.
»Uit do wet bljjkt niet, hoeveel tjjd ver
hopen zul tusschen de aanvrage on de uit
reiking, en dit verloop van tjjd kan in sta
kingsdagen een factor van beteekenie zjjn.
Doch bovendien zullen de stakende arbeiders,
wanneer do overheid aan de arbeidswilligen
boekjes gaat uitreiken, ongetwijfeld dun zeer
sterken indruk krijgen, dat de overheid zich
in het geschil tegenover hen stelt. Onthoudt
onder dergeljjke omstandigheden de overheid
zich, in strijd met het beginsel van art. 8,
van zoodanige uitreiking, dau laadt zij den
schijn op zich (en die schjjn komt dan feite
lijk met de werkelijkheid overeen) dat zjj
den at jjd dor stukende arbeiders kracht
dadig Ondersteunt, daar zjj hun vervanging
door anderen tegengaat. Hieruit blijk', dat
de overheid zich op een zeer gevaarlijken
weg begeeft door een dergeljjk stelsel van
arbtddsboekjes te gaan toepassen".
Er is inderdaad niets tegen deze uiteen
zetting in te brengen.
Onderst-I eens, «fat de wet er werkelijk op
dit oogeublik was, zouden dan de Amster-
dimsche schcepvaaitondernemingen niet
wraak roepen, indien de Regeering niot tjjdig
aan werksvilligon boekjes verschafte? En
zouden do stakers niet van toorn I un vuisten
ballen, als zjj wnrnamen, hoo Kegeeriugs-
arabtenaren zich haastten om werkboekjes
uit to reiken aan ieder, die er zich voor
upnrauldde
Op economisch gebied is onzijdigheid een
eerste plicht van don Staathjj kun regelen
stellen ter handhaving van orde en recht,
ter bescherming vun zwakken tegen wille
keur doch directe inmenging in de vrjjheid
van bedrjjf mag slechts bij uitzondering geschie
den en dit mort te allen tjjde dan nog zóo
omzichtig geschieden, dat de Regeering haar
plaulg nis neutrale macht blijft behouden.
En dit zou niet het geval zjjn, wanneer
de Stuwadoorswet in den vorm, waarin zjj
bij de Tweede Kamer is ingekomen, ook b«t
«Staatsblad" bereikte.
De weg naar het Staatssocialisme» die
daarmede wordt ingeslagen, is een weg de"
verderf* l
Rijks pensioen voor Gemeente-ambtenaren
en hunne weduwen en weezen.
De Nederlandsche Bond van Gemeente-
ambtenuron heeft zich in deze auogelegen-
hotd opnieuw met een uitvoerig gemotiveerd
adres gewend tot de ministers van Binnen-
landsche Zaken en van Financien en eon
afdruk daarvan gezonden aan ieder der Ka
merleden.
Verzocht wordt, deze voor zoo talrijk#
ambtenaren dringende en hoogst gowiebtige
aangelegenheid thans spoedig tot een bevre
digende oplossing te brengen.
De Minist)i' van Binnenlandsche Zaken,
het vorig jaar in do Eerste Kamer wjjzende
op do groote offers, welke speciaal eon
Kjjks-pensionnooring zou eiscben, deed np
grond daurviin do toezegging, dat zou worden
onderzocht of de zaak op andere wjjze is te
regelen. Naar de uitkomsten van dit onder
zoek wor.lt met verlangen togemoet gezien.
In bot weekblad van den Bond is intus-
schen duidelijk aangetoond, dat «en regeling
wel te maken ware. zonder dat de geldelijke
offers zoo hoog behoeven te worden gesteld
als in bet Regeeringsrapport is geschied,
