De Burgemeester, do beide Wethouders, alle iu de stmt aanwezige Raadsleden (ook de nieuwbenoemden), de Secretaris, de Ge meente-architect en een der opzichters maak ten gister van 8 tot 1 uur de boottocht naar den mond der Eem. In de stad was de temperatuur 94 graden in de schaduw, even na het middaguur bijna 120 in de zon. Daar er geen zonnetent aan boord was, hebben de beeren wel zeer van do warmte genoten. Dn twee punten der agenda van de Dinsdag gehouden Raadsvergadering die aanleiding kon den geven tot debat brachten de tongen ondanks de drukkende hitte in de Raadszaal duchtig in beweging. Gas-ten toonstelling. Eerst punt 6, het voorstel van B. en W. om een crediet vnn f 200 te verleeneu aan de gns- commissie voor het doen houden in September eener gas-tentoonstelling in „Amicitia", welke kosteloos toegankelijk zal zijn. De heeren Peck Co., Gautz9ch, Wilson, Rutten en Van Nie hebben, op daartoe gedaan verzoek, zich bereid verklaard, nieuwe toestellen kosteluos in te zendon. De lieer Van Duinen opende de discussion door te zeggeu, dat hij heel goed kon meegaan mei iiet principe der tentoonstelling, welke hij nuttig achtte voor de Gemeentede toepassing, de wijze waarop de tentoonstelling in elkaar is gezet, kon spr. echter geenszins toelachen. flier zijn zeer enkelen uitgenoodigd de ten toonstelling wordt dus een reclame voor die onkelen en de Gemeente zal de kosten daarvan betalen, in plaats, dat de exposant die kosten draagt. Het ware m. i. beter als in 't openbaar een oproeping werd gedaandan zouden er meer inzendingen komen en meer systemen tegenover elkaar te vergelijken zijn. Thans zullen de deelnemers er zich wel voor wachten, elkaar in de wielen te rijden; het ia hei-1 makkelijk te viuden, dat de een dit, de ander dal tentoonstelt; doch daardoor is niet bewezen, dat het publiek bekend raakt met het beste, dut er thans op dit gebied is. Wordt de tentoonstelling een maand uitge steld on zóo opgezet als ik hier in losse trekken aangeef, dan kan ik mij vereenigen met het voorstelblijf' zij onder een bepaald clubje be voorrechten, uan zal ik moeten tegenstemmen. Wethouder Kam, Voorzitter der gas- commissie: Ik vrees, dat, als de idee van den heer Van Duinen ingang zou vinden, de ten toonstelling veel te groot zal worden en veel te kostbaar. Hier zijn genood zeer gerenommeerde firma's, die heel wat te zien kunnen geven. De heer Jorissen: De heer Kam is een beetje bang, dat de tentoonstelling te groot zal worden, als men ingaat op hot voor6tel-Van Duinen. Die vrees acht ik ongegrond. Hoe meer men voor zich ziet, des te beter oordeel kan men zich vormeD. Ik ben het eens met den heer Van Duinen, dat men niet uitsluitend tot enkele genoodigden zich had moeten bepalen. De heer Gerritsen: Een enkel woord over de geschiedenis, over de aanleiding. De gas- comraissie heeft gemeend, dat het gasverbruik hier ter slede niet zóo groot is als het wel kon zijn, en dat het daarom nuttig zou zjjn, eens te doen zieD, wat er alzoo op hit gebied van gas- toestellen voor huiselijk gebruik te leeren valt. De direcleur der gasfabriek heeft op haar verzoek alle inwoners, die iets te presteeren hadden, uitgenoodigd in te zenden slechts een bad daartoe den moed, de heer Van Niede overigen zagen er hel nut niet van in. Toen werd voorgesteld, ook groot-leveranciers van elders uit te noodigen. Het doel was en is geen groote tentoonstelling, die in plaats van f 20Ö wel f 2000 f 3000 zou koBten eu niet in éen, maar wel in tien zalen zou moeten ondergebracht. De gas commissie meende niet verder te moeten gaan. De heer Van Duinen: De heer Gerritsen zeide, dat personen in de stad zijn uitgenoodigd. Al heel licht worden bij zulk een uitnoodiging personen over het hoofd gezien en dit is dan ook geschied. Ik blijf hij mijn beweron, dat, toen men groote firma's uitnoodigde, men er meer had motten vragen, teneinde hel allerbeste te krijgen. Den heer Van Nie en den heer Kutten kan men gerust uitschakelen; feitelijk blijven er dus drie exposanten over. De heer Van der W a 1Ik vereenig me volkomen mei het door den heer Van Duinen gesprokene. Ook ik ga uit van de maening, dat als da Gemeente iets doet, dit moet geschieden zonder zelfs een schijn van bevoorrechting. Do heer Gerritsen zeide, dat nog zoo velen hier geen gas gebruiüen, omdat zij de toepassing er van niet kennen. Ik ben dat volkomen eens, maar dan moet ook het allerbeste worden ge toond, worden geleerd hoe met een minimum van gus een maximum van warmte op de ratio nele wijze kan worden toegepast. Als de gas-commissie de zekerheid heeft, dat de tentoonstelling dit zul uitwijzen, dan zal ik mij neerleggen by het voorstelanders zal ik er legen stemmen. Onze zeer verdienstelijke Directrice der Industrie- en Huishoudschool zul ecnige kook lessen geven, loe* ik in bet voorstel. Ik meen deze niet op hun plaats bq deze tentoonstelling en acht die leaBen een franje, die achterwege moest blijven. Het geldt hier alleen de beste toestellen te oxpogec-rin en niet proeven te neiuen. De heer Veis Heyn: De beer Gerritsen heeft volkomen juist weergegeven den gedach- tengang der Gas-commissie. Kr is geen spruke van bevoorrechting van e»nfge firma, welke ook. Do beer Wilson zul exposeeren een glazen atmiler, die bij voor de tentoonstelling te Brussel deed vervaardigendaardoor zal meuig- ecu du werking van een gasmeter leereu kennen. De heer Rutten, directeur van een der gasfa brieken te 's-Gravenhage, zal zyn veiligheids- meter ten toon stellen. Ik meen, dat de tentoonstelling ruim genoeg is opgezet voor deze Gemeente. Wethouder R ij kens: Ik meen, dat de heeren het doel der tentoonstelling uit het oog hebben verlorendat ia niets anders dan een industrieels ondernemingmen wil het groote publiek laten tien, hoe gas is toe (e passen. Daarom zal mej. De Holl ook kooklessen geven. Ik ben hel volstrekt niet eens met den heer Van der Wal, die deze lessen franje noemde. Er is niets legen, de firma's, die volgens den heer Van Duinen zijn vergeten, alsnog uit te noodigen; de heer Van Duinen geve de adressen maar op. De heer Gerritsen: Menschen in de stad. Noem de namen maar vun menschen, die zijn overgeslagen. De hoer Van Duinen: O.a. de heer Van der Meiden. Wethouder R ij kens: Het Gemeentebe stuur zal alsnog zorgen, dat de heer Van der Meiden wordt uitgenoodigd. Met opzet is nie mand gepasseerd. De heer Jorissen: Ik zou gaarne zien,dat het Gemeentebestuur nog iels verder ging en wel een oproep deed aan alle stadgenooten, die gastoestellen verkoopen. Dan zullen ook andere fabrikanten van elders zorgen, dat er inzendingen komen. De heer Veis Heyn: Ik stel er prijs op te verklaren, dat het niet bij do Gas-commiesie heeft voorgezeten, iemand te negeeren. Zij was zelfs blij, dat éen stadgenoot, de heer Vun Nie, den moed had, in tezeuden. Wethouder Kam: De heer Van der Mei den had zich tot de gasfabriek kunnen wenden. Wel is de Directeur met verlof, maar men had hem toch wel uitsluitsel kunnen geven. De heer Van 1) u i n e uDe heer Van der Meiden is aan de gasfabriek geweest, doch daar wist men van niets. De Voorzitter: B. en W. zullen publi- ceeren. De heer Van der Wal: Zijn de groothan delaars buiten de stad uitgenoodigd door de Gas-commissie dun wel door bun afnemers hier De heer V anDuinen: Zeker door den Direc teur. De heer Van der Wal: Maar waarom dan niet de anderen De heer Gerritsen: Dat is zoo gedaan om te voorkomen, dat niet een veel te groot opge zette tentoonstelling zou komeD. Alle gastoestel len komen vrijwel op hetzelfde neer. Is er iets bijzonders dan wordt dit alsnog wel ingezonden. W e t h oju der R ij kens: De heeren gaan wat te verde Gas-commissie verdient eerder lof dan blaam. Omdat zij niet bestaat uit des kundigen, heeft zij de uitvoering overgelaten aan Directeur in wien men toch vertrouwen moet stellen. De heer Veis II e y n De Gas-commissie is er van overtuigd, dat de firma's iets goeds zul len ten toon «tellen. Het geldt geen wedijver van fabrikanten, doch alleen om nieuwe toepas singen te doen zien. De heer Van Duinen: Hoe nu 7 Hoe nu? Is het geen wedstrijd? En we moeten het beste zien, dat er te zien ie. Is dut geen wedstrijd? Het is reclame maken voor de producten der heeren, waarvoor d9 Gemeente de kosten be taalt. De Directeur zal daurna onderhandelingen openen. De heer Veis He ij u: De exposanten heb ben kosten en eeen voordeel. De heer Van der Wal: Voorloopig. De Voorzitter: Ik stel voor, de discuijiën te sluiten. De heer Jorissen: We hebben nog geen goede oplossing. Ik zou op de eerste plaats wenschen, dat alle leveranciers ter pliiatse werden uitgenoodigd; dit is reedB toegestemd. Op de tweede plaats zou ik wenschen, dat iedere fabrikant werd uit genoodigd, mits hij exposeert door tusschen- komsl van zijn afnemers hier ter stede. De heer Van Duinen: Waarom mag iemand die geen leverancier is van de Gemeente niet exposeeren? De heer Gerritsen: De bedoeling is, dat alle ingezetenen kunnen deolnsmeD. De heer Van Duinen: En men weet, dat er slechts éen ingezetene wil meedoen. De Voorzitter: Ik sluit de discussie. Er zal nog een algemeene oprosp worden gedaan. Het voorstel wordt aangenomen met 10 stem men tegen 2, die van d heeren Van Duinen en Van der Wal. Gemeente-reinigiDg. Ook punt 8, het voorstel van B. en W. tot het uitbetalen van extra-loon aan werklieden der Gemeente-reiniging, gaf discussie. Uit de in het voorlaatste nummer meegedeelde stukken zal men zich wellicht herinneren, dat het Bestuur der plaatselijke afdeeling van den Ned. Bond van Gemeente-werklieden aan B. en W. schreef, dat er volgens de 1 Augustus 1910 in werking getreden nieuwe loonsregeling door de Reiniging sedert 1 Mei 1911 dagelijks een baif uur te lang wordt gewerkt, en verzocht deze overuren te doen uitbetalen. De Reinigings-commissie adviseerde," dit verzoek af te wijzen omdat sedert de instelling van <le Gemeente-reiniging steeds des zomers een half uur per dag langer is gewerkt dun 's winters, en dus 63 uur per week, en de werk lieden bij den Gemeente-reinigingsdienst week loon ontvangen, terwijl die vun Fabricage en Gasfabriek u u r loon hebben. Tevens deelde zy mede, dat zij, met het oog op het weidra te verwachten Werklieden-reglement, er geeu be- zwnar in hud, ook voor de Reiniging den 10 uurs-dsg in te voeren. B. en W. stelden nochtans voor, hen te mach tigen de kosten der over-uren, ad f165 76, uit te betalen en ook voor de Reiniging den werk tijd te bepalen op 60 uur per week. De beer Van Kalken opende het debat en zeide: Ala wo do stukken van B. en W. en van de Reinigings-cominis.-ii' lezen, dan moeten we toch denken: hoe konden B. en W. komen tot hun voorstel tot uitbetaling van over-uren, waar feitelijk niet is overgewerkt. Maandagavond zijn werklieden van de Reini ging bij me geweest en zij hebben ra ij gezegd bet is niet zóo 'sis het in de stukken staat vroeger werd in den winter 9'/» uur gewerkt en 's zomers lO'/i uurnu, na de loonBverande- riug, werd in den winter 10 uur gewerkt en wij bobben dos gemeend, dat er 's zomers óok 10 uur zou worden gewerkt; wij hebben sedert 1 Mei dus een huif uur tc lang gearbeid. Ik vraag uu of waar is wal men mij heeft meegedeeld. De Voorzitter, tevens Voorzitter der Rei nigings-commissie Te allen tijde is de werktijd geweest 10'/« uur. De vakbond is van meening geweest, dat, toen hel. weekloon werd verhoogd, ook voor de Reini ging is aangenomen de 10 uurs-dag. In het College van B. en W. heerscht hier over geen eenstemmigheid. Ik meen, dat bij de verhooging van het weekloon de arbeidsduur niet is verkort; de beide Wethouders meenen, dat dit wel het geval is. De heer Van K a 1 ke d Er kan worden ge constateerd, dat bij de loonsregeling alle Raads leden hebben meegewerkt om een beteren toe stand te verkrijgen. Ik vind het heel goed, te werken voor lots verbetering; doch ik acht het een ziekelijken toestand daarvoor te werken als het berust op een onware voorstelling. Ik herhaal de vraag: is er door deze men schen langer gewerkt dan zij verplicht waren? De Voorzitter: Zij hebben wel langer ge werkt dan andere takken van Gemeentedienst, doch in bun arbeidstijd is niet afgeweken van langjarige gewoonte. De heer Van Kalken: Er staat me iets flauw van voor, dat indertijd is meegedeeld, dat de arbeidsduur by alle takken van dienst zou zijn 10 uur. De heer V an Es veld, lid der commissie: Toen de zaak bij de commissie aanhangig werd ge maakt, is de vraag gedaanhebben deze men schen inderdaad te lang gewerkt? Er bleek geen sprake van. Wel is in Augustus 1910 voor de andere tak ken van dienst bepaald, dat 60 uur per week zou worden gewerkt, doch niet voor de Reiniging. De Commissie heeft dan ook gezegd: zij heb ben niet een half uur te lang gewerkt. Trouweüs zij hebben geen uurloon, doch heb ben weekloon. De commissie zeide verder bij de invoering van het Werklieden-reglemeDt zal algemeen de de werktijd worden bepaald op 60 uur per week; welnu, laat ons dan voorstellen, voor de Reini ging oók 60 uur te hepaleD. B. en W. gingen hiermee mede, doch trekken óok de conclusie, dat het half uur nu óok moet worden vergoed en dit nu bedoelt de Commissie niet. Wil de Raad het geld töch geven dan zal ik me daartegen niet verzetten doch nietals recht, maar aU een faveurtje moet het geld dan worden toegekend. De heer Veil Heyn: Ik stel er prijs op, dat een definitief antwoord wordt gegeven op de vraag van den heer Van KalkeD. De werklieden waren ook bij my en ik vroeg hun boe het tocb komt, dat zy zoo laat reclameerden. Wol, wus hun antwoord, omdat wy dezen winter een half uur langer wersten, dachten wij, dut we dezen zomer een half uur korter zouden werken. De Voorzitter: Da Directeur heeft s an de Reinigings-commissie meegedeeld, dat er niet langer is gewerkt, dan sedert jaren het geval ib geweest, dat is gemiddeld lO'/j uur. De monachen hebben dan ook naar myn mcening volstrekt geen aanspraak op orerureD. De meerderheid van het college van B. en W. meent nochtans, dat de menschen er wel aanspraak op hebben, omdat het in de bedoeling ligt, voor alle takten van Gemeente-dienst den arbeidstijd te stellen op 60 uur per week. Wotnouder R ij k e n aIk heb de pertinente overtuiging, dat het adres der werklieden niet berust op een onwaarheid. Deze werklieden hebben, toen de loonsregeling is behandeld, de overtuiging gekregen, dat ook voor hen de 10-urige arbeidsdag zou gelden. Van geen van ons allen is het de bedoeling ge weest, de werklieden van éen tak van dienst langer te laten werken dan die van een anderen tak van dienst. De Voorzitter: Zij hebben steeds's winters 9% en 's zomers 10»/» uur gewerkt en dui gemid deld 10y, uur. Wethouder Rykeni: Nergens hebben zy gezegd, dat zij langer hebben gewerkt dan een vorig jaar. Hun leiddraad is, dat zij een balf uur langer werkten dan bij do andere takken van dienst. De heer Veis Heyn: Ik constateer dan, dat hun afgevaardigden mij en anderen een verkeerde voorstelling gaven. Ik vroeg nog wel of 't wel precies zoo was en zei hun, dat ik 't in den Raad zou brengen. De Voorziter: Och, die menschen hebben dat niet goed begrepen; men moet bun dit niet kwalijk nemen. Wethouder Kam: Vroeger hebben ze 'swin ters 9W uur ppr dag gewerkt en na de jongste loonsregeling moesten ze 10 uur werken. D«aruit bobben zij opgemaakt, dat ook voor ben do 10 uure- dig was ingevoerd. De heer Gerritsen: Ik heb in Augustus, hy de loonsregeling, óok den indruk gekregen, dat voor hen da 10 uurs-dag werd ingevoerd, eveDals voor alle anderan. De heer Van Duinen: Ik heb er alle stukken nog eens expreeselijk op nagelezen, d .ch daaruit is mij nieis gebleken, dat asn'.eidii.g kan geven tot do opvatting dat ook voor de Reiniging de 10 uur»- d*g is ingevoerd. Ik vind het een heel gevaarlijk precedent, tbana vooruit to loopen op het Werklieden-reglement, dat nog behandeld moet worden, en daarop nu reeds een beroep te doen. De beer Gerritsen: Juist bit omgekeerde van hetgeen de heer Van Duinen daar zegt. Dat het Werklieden-r> gt ment vier j»ren bleef liggen, is niet bun sdiuld, .n.-.nr de onze. De heer Van Duinen: Wel neen. Wethouder Rykens: Wel ja. Van de com- miieie. De boor Van Duinen: Dat bestrijd ik. Duur p:otoit'cr ik ten Ktorktde tegen. De hoor Van Kalken: liet goat by mij zuiver om het principe; ik kan niet goedkeuren, dut men ingaat op iets, dat niet juist is. Ik zou dan ook wenschen, dat dit 'punt van de agenda werd afge. voerd tot het Werklieden-reglement er zal zyn en dat daar werd gehandeld naar bevind van zaken. Op onware voorstellingen Wothouilnr Rijkens: Ik heb straks al ge zegd, dat er oiit is beweerd, dat er oen halfuur lat,, ger is gewerkt dan andere jaren; dilt is ouwaar, Er staat niets van in het adres. De hoer Jorissen: Ik meen, dut de warmte verwarring breugt; geen van de leden weet met zekerheid te zeggen wat bedoeld Is, doch allen mee nen, dat ook voor deze werklieden de 10 uurs-dag reeds werd ingevoerd. Nu er twijfel is, zou ik zeggen, geef den menschon hun zin't is niet zoo'n groot bedrag en misschien hebben zij cr op gerekeud. De Voorzitter: Ik breng het voorstel van B. en W. iu stemming Het wordt anng> nomen met 8 stemmen tegen 4, die vau do heeren Van Esveld, Van Kalken, Van der Wal en Van Duinen. Rondvraag. De lieer Jorissen: Naar aanleiding van do discussiën zou ik wenschen te vragen wie de ver antwoordelijke persoon ia aan de gasfabriek als de Directeur met verlof is. Ik vraag dit in verband met hetgeen de heer Van Duiuen meedeelde, namelijk, dat niemand den heer Van der Meiden uitsluitsel wilt te geveu omtrent de tentoonstelling. Do Voorzitter: In de vervanging is be- hoorlyk voorzien door drie ambtenaren aan te wyzen. Wethouder K a na Dit is een zaak, die heele- maal builen den dienst omgaat. De heer Jorissen: Ik beu dit niet heelemaal eeDS mot den geachten Wethouder. Ik vind het geen goede vervanging als de vervauger zegtik weet er niets van. Do heer Van Duinen: Is cr wel een plaats vervanger? Zoo nern, dan zou bewezen worden welk een sciirikkelijk zware betrekking het is, als men er zoo maar drie weken uit kan. Wethouder Kam: Voor iedere tak van be drijf is een vervanger aangewezen. Ik vroeg er dadelyk bij, dat ik zelf heel dikwijls aan du fabriek kom. De beer Jorissen: Dit laaüte apprecieer ik ten zeerste; maar als er eens een ernrtig ongeluk ge beurt, wie is dan de verantwoordelijke. Er komt dan nutuurlyk groot getchreeuw en wie is dan verant woordelijk, de Gemeenteraad dan wel de Wethouder? De Secretaris leest het besluit der Gas-com missie waarby de vervanging is geregeld en waaruit blykt, dat de Directeur tijdenszijn verlof Wordt vervan gen door den Boekhouder, den beer W E, Fröger, voor kantoorzaken; door den Opziohter, den heer J. B. Dénia, voor den fitiingsdieuaten door den Gasmeesler, den bear W. F. Bührmann, voor de fabriekszaken. De heer JorisseD: Ik dank u. De openbare verga tering giug hierna over in een met gesloten deuren. De heer A. Roosendaal, leeraar in timme ren en vakteekenen aan de Ambachtsschool, beha tide de akte Lijuteekenen, Middelbaar onderwijsde heer C. de Froe, de akte Haud- teekeoen, Lager onderwijs. Te 's-Gravenhage overleed op 63-jarigen leeftijd de heer D. Biaauw, oud-majoor der cavaletie. Luitenant-kwartier-meester H. Jonker, thans van bet 20ste bataljon infanterie te Welte vreden, is naar Timor vei trokken om de verpleging op zich te nemen van de daar in verband met de verwikkelingen met Portu- geesch Timor gedetacheerde troepen. Tot den Hoofd-cursus te Kampen zyn o.a. toegelaten de volgende sergeanten van het 5e regimenten infanterie voor infanterie h. 1.1. :J. H. van Wermes- kerken voor infanterie O. I.: M. F. Lichtendahl, P. E. Gramberg en A. Hamming; voor administratie O. 1. L. L. Koppenol. Zooals we Zaterdag meedeelden, hebben de melkslijters Vrijdagavond besloten, den prijs der melk niet te /erhoogen en dit eerst te doen tegen October of November. Toch is het geenszins onmogelijk, dat dit besluit niet kan worden gehandhaafd. Het nog maar aldoor voortwoekeren van het mond- en klauwzeer in drie dagen tijds werden alleen te Nijkerk 39 aangiften gedaan en de langdurige droogte, welke het etgroen doet verdorren, zijn oorzaak, dnt er groote scbairscbte komt aan melk en de inkoopsspiijs reeds zóo gestegen is, dat er werkelijk niets meer voor de slijters aan te verdienen valt. Evenals de banketbakkers den prijs weer afsloegen toen de ingrediënten minder duur werden, zullen ook de melkslijters den éenen cent meer niet langer vorderen zoodra al deze tegenbeden voor hen uit hebben. Wat zjj vragen, is werkelijk Diet onbillijk; ook bun gezinnen kunnen niet leven als er niet wordt verdiend. De A. Z. P. C. kiijgt drie drukke Zon dagen. Aanstaanden Zondag ontvangt ze hier de H. V. G. B., uit Haarlem; den 20steu geeft ze do Nationale waterpolo-wedstrydenen den 27sten trekt ze naar Haarlem om, als 't eenigszins kan, als kampioen terug te komen. Het plaatselijk Nuts-departement houdt aanstaanden Dinsdagavond een ledenverga dering o.a. om de rekening en verantwoor ding aan te hooren en de begrooting voor het nieuwe dienstjaar vast. te stellen. Ziju Bestuur wat misseu wo tocb Slot- hou wer's„Amrrsfoortsche Almanak"is thans saamgesteld uit de brP. 8. R.Wolterbeek,

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1911 | | pagina 2