Dinsdag 15
Augustus 1911.
No. 7991.
60e Jaargang.
OP REIS.
Uitgave van do Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsehe Courant, voorheen firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
F. J. FEEDERIES.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvriag kosteloos. Legale, ofiicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
ZOKTSGB^CHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19
Aan onze abonné's die tydelijk elders,
binnen- dan wel buitenlauds. vertoeveu
wordt op aanvrage, en met duidelijke
opgave van adres, de courant eiken ver
schijndag tegen vergoeding van het porto
toegezonden.
Ook niet-geabonneerden kuuuen op de
zelfde wijze de geregelde toezending van
de „Amersfoortsehe Courant" tijdens hun
uitstedigheid zich verzekeren.
KENNISGEVINGEN.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
binnen de2e Gemeente acht gevallen van icond
en klauwzeer zijn voorgekomen.
Amersfoort, 15 Augustus 1911.
De Burgemeester van Amersfoort,
W. H. KAM,
.Weth., lo. Br.
KIESRECHT.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort,
brengt, met het oog op de aanstaande herstem
ming ter verkiezing van éen lid van den Gemeen
teraad, aan belanghebbenden in berinnering bet
bepaalde bij artikelen 57, 58 en 154 der Kies
wet, luidende:
Art. 57. Personen, bij wie en bestuurders van
bijzondere ondernemingen en instellingen, waar
bij mannen, die den leeltijd van vijf en twintig
jftren hebben bereikt, in dienstbetrekking zijn,
zijn, voor zoover niet by algemeenen maatregel
van bestuur vrijstelling is verleend, verplicht
te zorgen, dat ieder van dezen, die bsvoegd is
tot de keuze tnede te werken, gedurende ten
minste twee achtereenvolgende uren, tusschen
acht uren des voormiddags en vijf uren d«3
namiddags, daartoe gelegenheid vinde.
Art. 58. Pereonen en bestuurders, in het voor
gaand artikel bedoeld, zijn, voor zoover de arbeid
wordt verricht in fabrieken of werkplaatsen,
verplicht te zorgen, dat in hetarbeidslokaal, en,
zoo er meerdere arbeidslokulen zijn, in het groot
ste of wel in meer dan éen arbeidslokaal, gedu
rende twee werkdagen vóór en op den tot stem
ming bepaalden tijd op eeu zichtbare wijze is
opgehangen eene door hen of van hunnentwege
onderteekende lijst, de uren in het voorgaand
artikel bedoeld, vermeldende, voor elk afzon
derlijk of groepsgewijze of voor allen geza
menlijk.
Art. 154. Overtreding van d9 arlt. 57 en 58
dezer wet wordt gesirufi met hechtenis van teo
hoogste veertien dagen of met ei-ne geldboete
van ten hoogste vijf en twintig gulden.
Bovenbedoelde algemeeno maatregel vaü be
stuur, welke is vastgesteld bij Koninklijk besluit
van 24 Mei 1901 (Staatsblad no. 109) luidt ala
volgt:
Art. 1. Vrijstelling wordt verleend aan de in
art. 57 der Kieswet bedoelde personen en be
stuurders van bijzondere instellingen en onder
nemingen ten aanzien van bij hen in dienstbe
trekking zijnde personen, welke uit hoofde van
die dienstbetrekking op den dag der stemming
tusschen de iu vermeld artikel genoemde tijd
stippen niet gedurende twee achtereenvolgende
uren vertoeveu in de Gemeente, op welker Kie
zerslijst zij voorkomen.
Art. 2. Vrijstelling, als omschreven in he.t
voorgaand artikel, wordt voorts verleend aan
geneeskundigen en apothekers tch aanzien van
bij hen in dienstbetrekking zijnde personen, als
mede aan personen en bestuurders van bijzon
dere instellingen en ondernemingen ten aanzien
van bij hen in dienstbetrekking zijnde zieken
verplegers.
Amersfoort, 14 Augustus 1911.
De Burgemeester voornoemd,
W. H. KAM,
Weth., lo. Br.
De Arnheinscho veroeuigiug
voor Handel eu Nijver
heid en de Tariel'wot.
In de «Arnhemsche Courant® lezen we:
Onze Aruherasche Vereeuiging voor Han
del en Nijverheid laat baar zurk niet lus.
Zij was van oordeel eu volkomen terecht
dat bet meest beteekems volle wetsontw erp,
het meest ingrijpende, dat ooit door de
Nedorlandsche Regeering is ingediend sedert
de Middenstandsbond bestaat, namelijk bet
Tnriefwetsontwerp, in een vergadering van
den Bond behoorde te worden besproken.
Durfde de Bond zulk een bespreking niet
aan Dit te veronderstellen, zou zijn den
Bond te verdenken van onbekwaamheid of
van lafhartigheid.
Toen dan ook het Bestuur vau den Mid
denstandsbond het onhoudbaar en voor een
Bestuur van zulk een Bond vprnederend
standpunt innam, dat het dat groote ontwerp
niet op het Congres in behandeling kon
brengen, omdat nota bene! dat ont
werp een politiek ontwerp was en de
Middenstandsbond aan geen politiek mocht
doen, kwam onze Arnhemsche vereeniging
daartegen op. Zij veronderstelde, meer
begrip te hebben van hetgeen de taak van
het Congres was bij de aangesloten vereeni-
«ingen, dau by het Bestuur van den Boud.
Zij wenschte de zaak besproken te zien op
het Congres, of anders op een afzonderlijke,
daartoe expresseiijk uit te schrijven vergade
ring van den Bond, waartoe de Statuten de
Selegenheid bieden, zoo een bepaald aantal
er aangesloten vereeuigingen haar wensch
steunde.
Dat is gebeurd. We behoeven er niet ver
der op terug te komen. Tot tweemaal toe
wendde zij zich tot de vereenivingen, telkens
motvoldoeiul resultaat om haar wensch ver
vuld te krijgen.
Toen kwam het Congres, waar de Tarief-
wet als een beangstigend spook om den
Voorzitter zweefde en blijkbaar zijn woorden
en zijn daden beïnvloedde.
Met de macht'ging der veroenigingen in
handeD hadden de Aruhemscheatgevaardigden
kunnen dwingen, een nieuwe vergadering
uit te schrijven, in weerwil van de ten con-
gresse gehoorde mededeeltngen van een paar
afgevaardigden, dat zij hun steun aan bet
voorstel- Ainhemterugtrokken. Dit terugtrek
ken beteekende niets. Niet z y, de afgevaar
digden, hadden dien steun verleend, doch d e
ve r e e n i g i n g e n, die hen afvaardigden.
Dte steun b 1 ij f t aan het Arnhemsche voor-
stïl toegezegd, zoolang de vereenigingen zelve
dien niet door een nieuw besluit teniet doen.
Uit overwegingen Yan tactiek verklaarde
echter de woordvoerder der Arnhemsche afge
vaardigden alsnog het voorstel van sHandel
en Nijverheid" te zullen opschorten en den
vereenigingen opnieuw de gelegenheid te
zullen geven, zich uit te spreken over de
weiischelijkheid der afzonderlijke vergadering
van den Middenstandsbond ter bespreking
van de Tariefwei.
Over die houding van den Arnhemschen
afgevaardigde moge wellicht verschillend ge
oordeeld worden oen feit is het, dat thans,
en voor den derden keer, de bij den Midden
standsbond aangesloten vereenigingen ge
plaatst worden voor de beslissende vraag, die
o. i. slechts éen autvvoord toelaat:
Wilt gy, ja ol neen, de belangrijkste wet,
een U rakende levensquaestie onder de oogen
zien Wilt gij spreken, ja dan neen, over
het allergrootste aller Middenstaudsbelangen?
Of wilt ge er U met eeu Jamje vau Leiden
afmaken
Het volgend rondschrijven is onder dag
rekening van 7 Augustus j.l. aan de aange
sloten vereeuigingen toegezonden.
Aan
da bij den Middenstandsbond aangesloten
Vereenigingen.
M. H.
De krachtens art. 12 al. 2 der Statuten
van den Middenstandsbond aangevraagde
Buitengewone vergadering van dezen Bond
is door bet Hoofdbestuur in bi spreking ge
bracht op de Algomeene vergadering, te
Roermond op Woensdag 26 Juli j.l.
Niettegenstaande de Statuten uitdrukkelijk
voorschrijven, dat die B^itengowone verga
dering moest gehoudeii worden, meeude het
behandeling der Tariefwet, Wat feitelijk op
dat nngenblik buiten de orde was. Immers
<le aanvrage was formeel en de toestemming
kon niet geweigerd worden.
Uit de gevoerde discussiën is toen ten dui
delijkste gebleken
le dat de Tariefwet is een wet van econo-
miscben aard, die ingrijpt in de belaogen
van den gebeelen Middenstand,
2e dat sommigen, wellicht velen, om po 1 i-
tieke redenen deze wet niet wenschen te
behandelen.
Deze laatste beweegreden is echter onge
grond.
De Middenstand staat geheel buiten de
politiek de Middenstanders kennen als zoo
danig geen rechts of linkszij zijn vóór alles
Middenstanders.
Wanneer nu echter om politieke redenen
de Middenstandsbelangen zouden verwaarloosd
worden, zou de Bond, die buiten en boven
de partijen behoort te sttan, zijn roeping
miskennen.
Toch dreigt dit te gebeuren, hetgeen dui
delijk bleek uit het feit, dat een afgevaar
digde uit Gouda, ter Tergadering aanwezig,
uitriep: »Ik ben tegen die wet; maar als
man van rechts moet ik haar slikken". Dit
was een treffend bewijs, dat niet de belangen
van den Middelstaud maar politieke overwe
gingen bij sommige leden het scherpst in het
oog wordeu gehouden.
Nu echter onze vereeniging, bij monde
•van haar afgevaardigde, de welwillendheid
had, toe te zeggen, nader met de voorstel
lers te zullen raadplegen, komen wij andermaal
tot alle aangesloteu vereenigingen met het
ernstig verzoek, ons nogmaals adhaesie te
geven aan onze aanvraag tot behandeling
der Tariefwet, waarbij dan blijken zal in welke
mate deze wet den Middenstand zal beïn
vloeden, hetzij ten goede, hetzij ten kwade.
Niet, dat de Tariefwet in dezen of genen
zin worde beoordeeld door den Middenstands
bond is bet doel van onze actiewel, dat de
Middenstandsbond door middel van zijn offi
cieel orgaan de vergadering de Tarief
wet in behandeling neme. Hij is dat ver
plicht als Bond, die de belangen van den
Middenstand moet behartigen en zoowel de
voordeelen als de gevaren moet onderzoeken.
Doet hij dit niet, dan houdt zijn recht van
bestaan op en aanvaardt hij nu en in de
toekomst stilzwijgend wat de Regeeringen
bij wet gelieven voor te stelleD.
In geen geval mag de politiek invloed heb-
beo op onze besluiten. Gevaar voor politieke
verwording der debatten is trouwens niet
aanwezig. Het is toch bekend en bet bleek
weer opnieuw op het laatste Congres met
welke groote bekwaamheid onze eminente
Bondsvoorzitter de vergaderingen leidt, zoo
dat hij ook zeker deze wet, evenals de „De-
bietwet" zal weten te behandelen, zonder
dat de politiek erin gehaald wordt.
Op grond van een en ander komen wij
tot U in de waarachtige overtuiging, dat de
behandeling van de Tariefwet in het belang
is van den Midlengtand en verzoeken wy U,
bijgaand biljet geteekend vóór 1 September
a. s. bij den tweeden ondergeteekeude in te
zenden.
Wat betreft de dertig vereenigingen, die
reeds besloten ons verzoek om een Buiten
gewone algeraeene vergadering te steunen,
nomen wij aan, dat dit besluit gehandhaafd
blijft, tenzij ons eveneens vóór 1 Septem
ber a.s. wordt medegedeeld, dat hierop
wordt teruggekomen.
Met de meeste hoogachting blijven wij.
Namens de Aruheiascha Vereeniging
voor Handel en Nij verheid,
G. H. H. VAN ZE1JL,
Voorzitter.
O. R. BARENDS, Secretaris.
Wy wen8chan van harte, dat de vereeni
gingen nu eindelijk eens het Pestuur van
den Middenslandsbond doen begrypen, wat
Honfdbjstuur de af ;evaur lieden te moeten j zijn plicht en zijn aangewezen taak is.
raadplegen over de weoschelykhoid van de j Het. is reeds nu ineer dan beluchelyk, en
het wordt ergerlijk, dat onder bet domme
voorwendsel, dat een stuk economische poli
tiek, waaraan een land kan sterven of waar
van het in grooten bloei kan geraken, niet
door den Middenstandsbond in zijn vei gade-
ringen mag worden behandeld, omdat....
het ontwerp »een politiek ontwerp" is en
de Middenstand ten opzichte van het ont
werp niet gelijk denkt; het is, zeggen we,
belachelijk, en het wordt ergerlijk, dat onder
zulk een voorwendsel de Middenstandsbond
verhinderd wordt te spreken over hetgeen
zijn Voorzitter Zolf noemde »een levensge
vaar voor den Bond".
Inmiddels verscheen in het Bondsorgaan het
volgeude artikel, geteekend door den Bondsvoor
zitter.
Het achtste congres is wederom achter den rug,
de afgevaardigden zijn weder naar hun haardsteden
vertrokken, en te Roermond zal alles weer spoeig
den ouden gang van zaken gaan, en slechts de her
innering zal over blijven aan de schoone dagen van
het congres.
Enkele opmerkingen zou ik|naar aanleiding van een
paar onderwerpen wenschen te maken. Ik wensch
dit echter te doen meer speciaal voor de afgevaar
digden, die hot congres bezochten en voor de Be
sturen der aangesloten vereenigiugen.
Men weet het hoewol een zaak van groot eco
nomisch belang voor den middenstand ia de
voorgestelde Tariefwet zoodanig saamgeweven mat
de poliiieb, dat, eu dut bleek al aanstonds op het
coDgros, het economisch belaug door politieke
overwegingen geheel op den achtergrond gedron
gen is.
Het is allerminst myn bedoeling, in dit artikel iets
tan gunste of ter bestrijding der voorgestelde wet te
zeggen. Alleen moet ik, omdat er bij sommige mid
denstanders en meer nog bij een deel der provinciale
Pars, eeu ernstig misverstand ontstaan is, waarbij
de w n k e lstand verward wordt met den midden-
stand, den leden het oudeistaande onder het oog
brengen.
Ik wees er reeds op het congres op, dat wel is
waar de winkelier tot don middenstand behoort,
doch, dat de middenstand, dien men hier op het
oog heeft, uit twee groepen bestaat die hoewel
veel gemeenschappelijke belangen bobbende ten
opzichte der tariefskwestie twee zéér uiteenloopende
belangen bezitteu. Die groepen zijn, zooals trouwen»
in den oni8Chry venden titel van den middenstands
bond reeds is weergegeven, de handeldrijvende en do
industneele middenstanden.
Tot de eerstgenoemde groep handeldrijvende
middenstanders behooren wiukoliers en gros
siers, en tot de andere groep de industrieele mid
denstanders de ambRchtspatroons of klein-uijveren.
Nu behoeft het geeu nader betoog, dat ten
opziobte van den eoonotnischen aard, zooala b.T.
het vraagstuk der vervroegde winkelsluiting, de
belangen van beide groepen middenstanders niet
de zelfde zijn. Terecbt plaatste bet Bondsbestuur
zich dan ook op het standpunt in kwesties als deze
wa*r dus beide groepen, handeldrijvende en
industrieele middenstanders, geen gemeenschappe
lijke, doch mogelijk wel tegenstrijd ge belangen
hadden om die onderwerpen niet aan een aiem-
miug door de leden te onderwerpen. Men stelde
zich hierbjj op het slaodpuut, dat waar de Statuten
voorschrijven „bet behartigen van de belangen van
de leden in federatieve samenwerking11, van het
„bevorderen dier bolaugeu" niets zou komen, als
die belangen voor beide groepen niet „gemeen11 of
zelfs „tegenstrijdig" zouden zijn.
Bij de Tariefwet komt deze tegenstrijdigheid nóg
meer naar voren. Eu daar, waar zoovele andere
„gemeene" belangeu een behoorlijke federatieve
samenwerking, niet alleen mogelijk, ruaar zelfs uit
sociaal-economisch oogpunt gebi<dend noodzakelijk
maken, daar was bet de plicut van het Besiuur van
den middenstandsbond om beide categorieën van
den middenstand in de gelegenheid te stellen hun
belangen te doen bevorderen eu er voor te waken,
dat door onoordeelkundig en volgens de Statuten,
onwettig optreden, de belangen van beide partijen
geschaad zouden worden.
Men stelde zich voorts voor oogen, dat aan een
eveutueele uitspraak over deze kwestie van een
congres of van een vergadering van den midden
standsbond, absoluut geen waaide gehecht kon wor
den, als zooals dit reeds duidelijk geblekeu is
een deel der leden zich tegen bespreking op een
vergadering verzet, eu zich zal onthouden van mede
werking.
Op grond van deze overwegingen en met do
bedoeling de economische belangen van ill de leden,
volgens voorschrift der Statuten mogelijk te maken,
werd indertijd door bet Bondsbestuur een referendum
onder do leden uitgeschreven, waarbij do gelegen
heid geboden werd om, met redenen omkleed, op
en aanmerkingen, bezwaren enz. enz., aan het
Bondsbestuur mede te deelen.
En nu mogen enkele buitenstaanders niet geheel
op de hoogte van de federatieve samenstelling van
onzen Boud of enkele leden zelfs, gevonden wor
den, ilio in 'enen, da: eej behandeling van do
Tariefwet duur een vrrgadoring va d- n Bond,
praclisch nul zou kunnen opleveren zoo bleek
toch ovei tuigend op den eersten tougresdag, dat