Stadsnieuws.
Laatste Berichten.
Gemengd nieuws.
Pastoor C. Wyker heeft professor F.
Kenninck vervangen als hoogleeraar in de
Cijbelkunde aan het seminarium der Oud-
bisschoppelijke clerezie.
Aan den heer W. F. Ebert werd hedenochtend
in de Directeurskamer der Hoogere Burger
school door dr. P. K. Drossaart Lulofs, mede
nameos andere leeraren, een fraai horloge
met ketting aangeboden als bewijs van waar
deering voor zyn diensten, gedurende veertig
jaar als amanuensis aan de school bewezeD.
De heer R. W. Heere is benoemd tot klerk
bij Publieke werken.
Do heer W. Storm van Leeuwen heeft
aan de Rijks-universiteit te Utrecht met gun
stig gevolg afgelegd het theoretisch genees
kundig examen tweede gedeelte.
De opleiding bij de Militaire school-com-
pagnie zal 1 October weder aanvangen.
Nu het aantal leerlingen 70 is, zal in
1912 een nieuwe school-compagnie worden
opgericht, vermoedelijk te Maastricht, waartoe
geiden zijn uitgetrokken op de Staatsbe-
grooting voor 1912,
Als voorloopige maatregel zal een hulp
klasse worden gevestigd te Nijmegen.
Aan het vaandrig-examen van de Militaire
school-compagnie hebben voldaan de reserve-
serganten Kortland', Mees, Verloop, Sindorf,
Sandkuyl, Van den Heuvel tot Beichlingen
gezegd Bartolotti Reynders, Uouma, Merke-
steyn en jbr, Backer.
De miliciens der lichtingen 1907 en 1908,
die sedert 16 Augustus bij het 5e regiment
nfanterie voor herhalingsoefeningen onder
de wapenen waren en aanvankelijk 9 Sep
tember in het genot van groot-ver] f zouden
worden gesteld, zyn heden naar hun baard-
steden teruggekeerd.
Eerst heden kunnen we opnemen het weder
woord van architect Kroes op het stuk over de
herstelling van het Gasthuiekerkje door den
heer \V. Croockewit W. Am. geschreven in de
„N. Rott. Crt." en onlangs, op verzoek, overge
nomen.
De heer Kroes dan schrijft
U zult mij zeer verplichten, onderstaand schrij
ven in uw blad te willen opnemen, als antwoord
op het schrijven van den heer W. Croockewit
W. Azn., te Amersfoort, getiteld „Hoe men een
monument verknoeit". Hoewel ik eerst geen voor
nemen had, op dergelijk schrijven van een niet-
deskundige te antwoorden, heeft de handelwijze
ran voornoemden heer op Zaterdag 16 Septem
ber j.I., my genoodzaakt, hierop een uitzondering
te maken, terwijl ik my voorbehoud, geen enkel
volgend schrijven van hem te beantwoorden.
Ter verdediging van de verdachtmaking, in
voormeld schrijven bedoeld, dieno het volgende.
De oude gerelB van de vrouwenzaal en het
kapelgedeelte aan de straatzijde, gemetseld van
zeer zachte steenen, zijn ruim twintig jaren ge
leden met een lang Portlandsche cement bezet
ter dikte van ongeveer 2 c.M. en samengesteld
uit gelijke deelen cement en zand, vermengd
met een weinig kalk. Voor men echter daartoe
is overgegaan, zijn de steenen, voorzoover althans
bet kapelgedeelte betreft, diep weggekapt, de
waterslaglijst bijna geheel weggeslagen en een
zeer groot gedeelte der muren en contreforten
met pan- en tegelstukken opgedikt.
De gevel van den vrouwenzaal echijnt in
beteren toestand te hebben verkeard, althanB
da steenen daarvan zijn niet zóo diep wegge
kapt; alleen het bovengedeelte was blijkbaar
te slecht om te behouden; vandaar dat dit ge
deelte, dat door den heer Croockewit als oud
wordt aangezien, is vernieuwd geworden en wel
met hardere steenen dan de oude.
Het is bekend, schryft de heer Croockewit,
dat cement zich soms zóo vast met baksteen
verbindt, dat een goede cementlaag bezwaarlijk
anders daD door afkappen kan verwyderd worden.
Ik wil hieraan toevoegeD, dat hel ook bekend
is, ten minste aan deskundigen, dat een goede
cementlaag zich dikwijls niet anders van bak
steen laat verwijderen dan met medeneming
van een gedeelte der steensn, althans als deze
niet van harde kwaliteit zijn.
Het schrijven hieromtrent van den heer
Croockewit strookt niet met den raad, welke
hij aan de werklieden gaf om de cementlaag
met een vlak en scherp schildersmes (zeker
plamuurmes bedoeld) af te schuivsn. Dat de
afkapping van de cementlaag met zorg is ge-
Bchiea, valt niet te loochenen als men het werk
met oordeel beschouwt; want niet alleen aan
het bovenste gedeelte, zooals de heer Croockewit
schryft, doch de geheele gevel met contreforten
der vrouwenzaal is zoo goed mogelijk gehouden
gebleven.
Dat znlks Diet met bet kapelgedeelte kon ge
schieden, ia te betreureu doch de oorzaak daar
van is niet, zooals ds beer Croockewit schrijft,
omdat dit te tijdrooveud werk was, maar om
dat de cementlaag zelf met de metselsteenen
en de beklamping grootendeels bij de minst
mogelijke aanraking los liet, zoodat er van be
houden van den fraaien gloed van den prachti-
gen baksteen, aldus de heer Croockewit, geen
sprake kon zijn.
Alle bewijsstukken zijn nog op het werk aan
wezig en dat er juist voorzichtig en met oordeel
wordt gewerkt, kan men zien aan éan der con
treforten, waarvan óen der zijden moest worden
weggekapt, terwijl de beide andere zijden zijn
behouden gebleven. Ook is zulks merkbaar aan
bet sparen van de profielsteenen en andere frag
menten.
Ter verdcro goruststelling van den heer
Croockewit, dat er geen knoeiwerk zal worden
geleverd, deel ik hein mede, dat voor het invullen
der bestaande gevels en voor de nieuwe gevels
geen planlooze moderne steenen, zooals by
Schryft, worden gebezigd, doch band vorm steenen,
geheel overeenstemmende met de steenen waar
van het bestaande gedeelte van het gebouw is
opgetrokken, met toepassing van eveneens uit
de hand vervaardigde profielsteenen.
Ten overvloede kan ik nog melden, datnaar
aanleiding van het door den heer Croockewit
geschrevene, onmiddellijk een onderzoek van
overheidswege is ingesteld in hoeverre zijn pro
test en zijn aansporing tot waakzaamheid op
waarheid berustten. Het resultaat hiervan is ge
weest, dat het uitgevoerde werk door den met
het onderzoek belast zijnden architect werd goed
gekeurd.
Om nu dan heer Croockewit persoonlijk te
overtuigen van zijn onoordeelkundig, schrijven,
noodigdeik hem en tegelijkertijd den heer Ad.
Mulder, Rijks-arcnitect te 's-Gravenhage, uit om
Zaterdag 16 September 's morgens te 11 uur
aan het gebouw te willen komen.
Na eenige tegenwerpingen nam de heer
Crookewit deze uitnoodiging aan, onder voor
waarde, dat indien hij iets zou moeien toegeven,
zulks niet in de courant gezet zou worden (sic).
Nauwelijks waren wij, de heer Mulder en ik,
in tegenwoordigheid van de heeren Van Daal
en Eybergen, aannemers van het restauratiewerk,
bezig den heer Croockewit, niet op zoetsappige,
maar op eerlijke en duidelijke wijze aan tetoo-
nen, dat hij zich schromelijk had vergist met
een dergelijk artikel te plaatsen, of bet bleek
ons, dat hij niet voor rede vatbaar is en toen
de heer Mulder hem terecht onder het oog bracht,
dat, indien hij werkelijk meende, dat het werk
verknoeid werd, het nelter ware geweest zulks
aan het Ministerie te schrijven, stoof de heer
Croockewit geweldig op en onder de uitdrukking
„ik zal toch in de courant mogen schrijven wat
ik wil; schrijven jullie ook maar indecourant,
dan zal ik ook weer antwoorden", verliet hij het
werk als een jongetje dat voor zijn broek had
gekregen, ons allen verbluft en met een alles
behalve aangenamen indruk jegens hem achter
latend.
De Minister van Oorlog heeft aan de chefs
vau korpsen der landmacht als zijn verlangen
le kennen geguveu, «lat wann> <T bij bijzon
dere gelegenheden de mil n worden
onthaald op alcoholhoudend'' anken' als
wyn en bier, aan hen, die daarvan geen ge
bruik wenschen te maken, desverlangd al
coholvrije dranken mo-tm worden verstrekt
Er is zeer veel kans op, dat in de groote
zaal van „Amicitia" een flinke door gas
gedreven ventilator wordt aangebracht,
hetgeen een enorme verbetering zou wezeo.
De ventilator een kleintje maar
thans daar ten loon gesteld, trok bijzonder
de aandacht van de Bostuursl :deo der socië
teit, die reeds zoolang hebben getracht de
luchtverwensching in de zaal op afdoende
wijze en vooral zonder tocht te regelen.
Een vriendelijke hand schrijft ons, dat
Donderdag te Hilversum een biljart wedstrijd
plaats had tusschen een vijftal uit die Ge
meente en een vijftal uit Amersfoort, welke
tot uiislag had, dat het Amersfoortsche vijf
tal 656 caramboles maakte, tegen de Hilver
summers 637
Woensdag 4 October zal een tegen-ont-
muttiog plaats hebben in „Het Boompje",
hier.
Bij deze eerste ontmoeting werden gemaakt
door de heeren P. Zegwaard, R. J. van
Eimeren en B. Heere ieder 150 caramboles,
door den heer F. H. Stom 107 en door den
P. Doun.a99totaal voor Amersfoort dus 656.
En door de heeren D. van Wulven en P.
Hartogs ieder 150, P. Bode 129, W. Smit
116 on J. Remekas 92 totaal voor Hil
versum dus 637 caramboles.
Nu de zomer toch eindelijk werkelijk
voorbij is, komt de tijd weer aan voor het
edele voetbalspel. Nu gloeit weer het oude
enthusiasme opnu rennen weer de vlugge
jongensgestalten langs het lijntje nu klinken
weer de zegekreten door de stille boomeD.
Want voetbal ia toch eigenlijk je sport;
geen andere geefi j« die bezieling, ge"ft je
dr kracht van willen winnen in eerlijkeu
strijd.
Het voetbal is geworden de populairste
onzer sportenhet verdient het.
Zwemmers en Padvinders hebben gedu
rende den zomer den sportnaam van
Amersfoort hooggehouden; kom aan voet
ballers, nu is het aan jelui, weer te toonen,
«lat de Ainersfo' rtsche jongens zich weren
kunnen.
Zoo toog ik Zondag naar Birkhoven om
te zien, hoe Quick zich zou houden in zijn
eersten competitiewe Istrijd. Na een tijd van
sukkelen, schynt de oude club weer met
nieuwe kracht bezield te zyri. De animo,
onder de jongere leden vooral, neemt weer
sterk toe eu ddt ia een gunstig teeken.
De tegenstanders, Velox uit Wageningen,
hadden een paar invallers en ook Quick
was niet op zijn sterkst.
De eerste 20 minuten zyn het belang
rijkst, daar beide partijen nog gelyk op gaan
en om de leiding vechten. Quick houdt zich
best in deze periode en als zo m« t 2—0
voorgekomen zyn, sp'-len ze verder een
gewonnen spel. Met rust staat het 4—0 en
het einde komt met 10—0.
Het spel slond nog niot op een hoog peil,
maar toch kan Quick tevreden zyn. Als
Marin ook tegen st-rkere tegenstanders zijn
succ<*s kan handhaven, is do achterhoede
in orde. In de middellmie gaf De Boer weer
zijn bekend goede spelmaar overigons is
deze linio nog niet zoo heel sterk. Wat de
voorhoede betreft: ul.s de noodige discipline
en het kalme samenspelen er maar in blij
ven, zal het best gaan. De buitenspelers
waren nog wel niet «'at, er werd nog niet
genoeg op «1 n bal gezeten en nog onvol
doende geschoten, maar toch geeft het ver
toonde goede hoop. Valck, de jonge rechts
binnen, verdient alle lof vin zijn tactisch
spel; de center-voor die 7 doelpunten maakte,
heeft heel wat aan hem te danken.
Zondag a.s, speelt Quick weer op Birk
hoven tegen N. E. C., uit. Nijmegen.
Komt, Amersfóorter?, m akt dan eens de
gezonde herfstwandeling naar het mooie
Birkhoven en geniet van den pittigen, vu-
rigen strijd, die daar weer gestreden zal
worden. Ziet, wat j-ugd is, wat jonge kracht
mooi is en verheffend en voelt zelf, hoe ge
mee gaat leven in hun strijd, hoe ge mee
jong zyt en hoe ge dan uw stadgenooien
gaat aansporen ter overwinning.
H. V. C. heeft Zondag de competitie prach
tig ingezet door te Apeldoorn op eigen terrein
Robur et Velocitas te kloppen met 6—2.
De rust ging in mot 51.
Het Vijfde ontviDg hier het derde elftal
van Vitesse.
Bij de firma J. Meeuwen Zn, te's-Gra-
veuhage, is verschenen de 3e jaargang vun
haar bekende en zelden vruchteloos geraad
pleegde voetbal-agenda.
De luttele prijs weegt geheel op tegen het
voordeel, dat ieder belangstellende iu voetbal
sport door het gebruik van dit handige boekje
vindt, daar het, op eeuvoudige wijze bijge
houden, een juist overzicht geeft vau de
behaalde resultaten van alle competitie» in
Nederland.
De verkoop der Sobnëias-bloera heeft hier
gister opgebracht f354.
De Ainersfoorisohe R. K. Spaarbank heeft
volgens >Da Ecmbode* in het eerste jaar van
haar bestaan de volgende resultaten opge
leverd.
Ingelegd is f24 553.965 en terugbetaald
f6574.00, zoodat het saldo, aan inleggers
ver-chuldigd, f17978.805 bedraagt.
Er zyn in omloop 193 boekjes, welke ver
deeld zijn in 12 met een 'egoed van beneden
f 1 60 mi.t een tegoed van fl t »t beneden
f 10; 87 met een tegoed van I lOtot beneden
f 100; 23 met een tegoed van f 100 tot be
neden f500; en 11 met een tegoed van boven
f500.
Vrijdagavond wordt dn najaarsvergadering
van de vereeniging Ambachtschool voor
Amersfoort en »omstreken« gehouden en ook
de 76ste ledenvergadering der plaatselijke
afdetlmg van Toonkunst.
Voor de rechthebbenden zijn aan he
CommLsaria; t Van politie terug te bekomen
een pa >r gloednieuwe klompen, een harts
vanger en een city-bag, alle op daa open
baren weg gevonden.
Dat de Rechtbank te Utrecht niet speelt
met verzet tege bedienende beambten in
functie heeft een »koopman« van hier erva
ren, die gister deswege weid veroordeeld
tot tieu weken gevangenisstaf.
Een aan den drank verslaafde vrouw van
hier, die wegens de zooveelste openbare
dronkenschap was ingesloten te Utrecht, is
in de gevangenis aldaar overleden.
Verstandig zijn is goed, goed zijn is beter»
maar rechtvaaidig zyn is 't b'-st.
Uit den Omtrek.
H, M. Konintio-Moeder zal tegen half
October „Soestdyka verlaten, doch zich naar
hei buitenland begeven eer zij naar Den
Haag terugkeert.
H. M. de Koningin-Moeder, die zich aan
stonds deed inlichten omtrent de arme ge
zinoen, die bij den geweldigen brand te
Bunschoten alles verloren eu niet waren
verz- kerd, heeft te hunnen behoeve f2v'0
geschonken.
Burgemeester eu Weihouders van Zeist
stellen den Raad dier Gemeente voor, do
30 opcenten op de Personeele belasting terug
te biengeti op 15.
AaD het algemeen overzicht van het Me
teorologisch Instituut te De Bilt over de
maand Augustus is het volgende ontleend.
In het begin der maand verscheen boven
ZW.-Europa een gebied van hooge drukking,
dat zich weldra over Middel-Europa uitbreidde
en aldaar tot den 2üen van beteekenis bleef.
E<m nieuw gebied, den 19en in bet Z.W.
verschenen, werd tot het einde der maand
boven Z. W.-Eunpa aangetroffen. Depressie
van eenige beteekenis hadden op het weer
hier te lande geen invloed.
In nog sterkei' mate dan Juli kenmerkte
Augustus zich door hooge temperaturen en
geri-igen neerslag. Het raaandgemiddelde
van de temperatuur was gemiddeld 3 graden
boven do normale, dat van da dagelijksche
maximum-temperatuur was 25 tegen 21, da;
van den dag-lykscben rang 11 togen 8 nor
maal. Gemiddeld op 13 dagen steeg de tem
peratuur boven 25 tegen 4 dagen normaal,
vooral van Ion 9en tot. den 13en was het
zeer warm en werd op verscheidene plaatsen
hut in de laatste 18 jaren bereikte maximum
overtroffen, te De Bilt zelfs dat van het ge
heele 63-jarige tijdvak,
Du maandsom van den neerslag, gemiddeld
over het geheele la-id, bedroeg slechts 1/5
van de normale ho ve -Iheidalleen in de
omgeving van Veluwe en Betuwe viel in
het begin der maand tengevolge van on-
weders regen van beteekenis. Het aantal
dagen, waarop 1 m.M. of meer viel, was
4, tegen 11 normaal.
Ook de bewolking en de betrekkelijke
vochtigheid waren, vocal in de eerste twee
dekadeo, gering; te De Bilt bedroeg het
totaal aantal uren met zonneschijn 251. tegen
182 uren normaal en daalde van 9 tot 13
de vochtigheid tut 30 pCt.
Winden uit O.-lijke tot N.W.-lijko rich
tingen waren, vooral in 'Ie tweede dekade,
talrijker dan gewoonlijk.
Uit de mededeelingeu vau de Directie van
deu Landbouw blijkt omtrent het mond- en
klauwzeer, dat deze ziekte hij het vee van
18214 eigenaren in Juni, 12 358 in Juli eu
15 503 in Augustus voorkwam.
Hieruit blykt dus hoe ontzettend uitge
breid deze besmettelijke ziekte heersebt.
Bij enkele landbouwers heerscht de ziekte
onder het zelfde vee dit jaar voor de tweede
maal.
Het is te wenschen, dat dit tot enkele
gevallen beperkt blijft, want de schade be
draagt nu reeds millioenen.
Agenda voor de openbare vergadering van
den Raad der gemeente Amersfoort op Vrijdag
29 September J911, des namiddaga balf twee.
1. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
fot wijziging van het Reglement van orde voor
de vergadoringen van den Gemeenteraad.
2. Voorloopige vaststelling van de Gemeente-
rekening over 1910.
3. Vaststelling van de rekening van het
Stratenfonds over 1910.
4. Goedkeuring van de rekening van het
Burgerlijk Armbestuur over 1910.
5. Goedkeuring van de rekening van het
Burgerweeshuis over 1910.
6. Benoeming van leeraren aan de Burger
avondschool.
7. Benoeming van oene onderwyzersB aan de
openbare Lagere school 3e Boort aan de Punten-
burgerlaan (vacature-mej. Sinnise).
De voordracht luidt1. mej. J. F. J. van Schaik,
te Stouienburg; 2. mej. W". Heere, te Barger
Compascuum; 3. mej. C. M. van 't Wel, te
Haarlem.
8. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van jaarwedden en pensioens
grondslagen voor het personeel, verbonden aan
het Gymnasium en de Hoogere Burgerschool.
9. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot het geven van eervol ontslag aan den leertar
aan het Gymnasium en de Hoogere Burgerschool
W. Emmen8.
10. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot wijziging van het Reglement op het Middel
baar Onderwijs.
11. Benoeming van 3 leden van de Commis
sie van het fonds tot bevordering van de ver
zekering tegen de geldelijke gevolgen van on
vrijwillige werkeloosheid in de Gemeente Amers
foort (wegens periodiake aftreding van de heeren
D. Gerritsen, H. Kroes en R. G. Rijkens).
12. VoorBtel van Burgemeester en Wethou
ders tot wijziging van de Begrooting voor het
dienstjaar 1911 (betuling uit bet artikel „On
voorzien").
13. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot wijziging var. de Begrooting voor het
dienstjaar 1911 (buitengewone uitgaven Reini
ging).
14. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot beschikking over het saldo dienstjaar 1910,
en tut wijziging vau de Begrooting voor het
dienstjaar 1911 (onafgehaalde rente).
15. Voorstel v»n Burgemeester en Wethou
ders tot vaststellen van van rooilijnen.
16. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders betreffende het in gebruik geven van lo
kalen van het gebouw aan de Koestraat aan
de afdeeling Amersfoort vau het Utreohtsch ge
nootschap voor Landbouw en Kruidkunde voor
bet houden van cursussen.
17. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders betreffende de algemeerie begraafplaatsen.
Een millioDoairavrouw als dienstbode.—-T»
Chicago werd eenige dagen geleden eon
eenvoudige vrouw, die zich Catherine Porter
noemde tn als dienstbode in betrekkiog
wa«, door een automobiel overreden. By de
gerechtelijke schouwing van het lyk bleek
echter, dat de zoogenaamde C»theriu Porter
eigenlijk mrs. Catharine Edgar heette, en
eetis «en achoone en voorname vrouw,
echtgenoite van den graalkoning en multi-
millioualr Selvyu Edgur, van St, Louis
