Zaterdag 13 SS April 1912. AMERSFOOETSGHE COURANT. Rona Cacao Van Houten *s No. 8094. 61e Jaargang. BUBLAD. De beste voor den prijs Uitgave van de Naamiooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff". HOOFDREDACTEUR: Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maandenfi.~ BUREAU- franco per post ƒ1.15. Adver ten tien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel- p j VTtSO VTtTSS abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings- advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels /"1.25. Bewijsnummers naar buiten ttWaTSÖRAOHT 9. AUfffi spnnBT worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. ostbus 9. Telefoon 19. By dit nummer behoort een KENNISGEVINGEN De KAMER van KOOPHANDEL en FA KRIEKEN te AMERSFOORT heeft ontvangen van de Directie van den Handel van het Ministerie van Nijverheid en Handel te Bucharest het Reglement voor de organisatie en de werking der Bureaux voor handels-inlichtingen werkende onder toezicht van de Kamers van Koophandel in het Koninkrijk Rumenie, goedgekeurd bij Kon. besluit van 13 Januari 1912, no. 141. Exemplaren in de Fransche en de Duitsche taal liggen voor belangstellenden ter inzage in het Secretariaat der Kamer, Muurhuizen 13. De Kamer, voornoemd J. G. KLEBER, Voorzitter. Hs. P. VAN HASELEN, Secretaris. Amersfoort, 11 April 1912. MMMËKDOlt. (iedeputeerde Staten van Utrecht bericht ten 1 y Februari j.l. aan Zijne Excellentie den Minister van IMnnenlandsche Zaken Wij heb^pn de eer, bijgesloten aan Uwe Excellentie te retourneeren het verzoekschrift met bijlagen van den Gemeenteraad van Amersfoort aan H. M. de Koningin, waarbij vernietiging wordt gevraagd van ons besluit tot niet-goedkeuring van het Raadsbesluit dier Gemeente betreffende den aankoop van het landgoed «Nimmerdor*, welk verzoek schrift met bijlagen bij apo«tille van 10 Ja nuari 1912 door Uwe Excellentie in handen van ons college werd gesteld om berichten raad. Alhoewel de toelichting van den Gemeente raad tot het verzoekschrift ons derwijze overtuigend voor het standpunt van den Raad is toegeschenen, dat zij moeilijk twijfel aan de juistheid van ons besluit en de gegrond heid der door ons gebezigde motieven kan verwekken, zoo maken wij toch gaarne gebruik van de ons college gegeven gele genheid, enkele opmerkingen onder de aan dacht van Uwe Excellentie te brengen, welke wij de eer hebben, hier te doen volgen. in de eerste plaats dan heeft het ons col lege bevreemd, in het 2e lid der toelichting tot het. verzoekschrift de bewering aan te treffen »dat de Gemeente zich (van den aan koop) als gevolg voorgesteld heeft de regeling der grond-speculatie, uit handen van particu lieren en vennootschappen, in de macht der Gemeente te brengen, is minder juist* Wij veroorloven ons hiertegenover te wijzen op het slot van het 4e lid van het voorstel van B. en W. aan den Raad van 20 Juli 1911, in het besluit van ons college Memorie van toelichting genoemd, luidende »Het is bekend, dat de Gemeente zelve in de nabij heid van de bebouwde kom zoo goed als geen grond bezitdit is een bedenkelijk vorschijnsel voor de ontwikkeling onzer stad, omdat deze thans voor een groot deel af hangt van de prijzen, die de grondeigenaren vragen; en op de ie zinsnede van het 7e lid van het voorstel, luidende: «Hierdoor zal het voor de Gemeente mogelijk worden, met het behoud van het natuurschoon eensdeels geschikte, en in verhouding niet dure bouw terreinen beschikbaar le stellenanderdeels indirecten invloed uit te oefenen op den thans steeds hooger wordenden fry's van de bouw terreinen, welke in handen van particulieren zijns, (De cursiveeriug is van ons college). Het wil ons toeschijnen, dat de betrekke lijke overweging van ons besluit dus zeer juist het doel, door den Gemeenteraad beoogd, heeft aangegeven en dat aan het enkele zinsgedeelte, uit het voorstel uitgelicht en in het slot van het 2e lid der toelichting opgenomen, aangevende hoe B. en W. zich voorstellen de grond-speculatie te kunnen beteugelen, ten onrechte door den Gemeen teraad een hoofdbeteekenis wordt toegekend. En nog meer heeft ons de bewering be vreemd, wijl op de voorlaatste bladzijde der toelichting tot het verzoekschrift wordt be toogd, dat het thans te brengen offer niet te hoog is, omdat voor een zich ontwikkelende Gemeente als Amersfoort het grondvraagstuk een eerste plaats inneemtimmers dit vraag stuk bestaat juist speciaal in die Gemeenten, waar het noodzakelijk blijkt, de grondspecu- latie den particulieren uit handen te nemen. De Gemeenteraad maakt wijders de opmer king, dat de Gemeente bijkans geen ter reinen bezit, welke geschikt zijn voor bouw terrein en zij derhalve lijdelijk heeft toe te zien of de grondeigenaren bereid zijn, hun eigendommen te exploiteeren. Het wil ons voorkomen, dat bij deze op merking geen rekening is gehouden met den Vierden titel der Onteigeningswet en met het feit, dat aan de Bergzijde bouw grond in overvloed en voor jaren tegen lage prijzen in exploitatie is. En indien voor de Gemeente te eeniger tijd al inderdaad het noodzakelijk zoude mogen worden, in te grijpen, zoo zoude de beschikbaarheid van «Nimmerdor* wegens de ligging van dit landgoed hierin niets wijzigen, doch de Ge meente hebben over te gaan om verbetering te treffen door den aankoop of onteigening van een der vele in de onmiddellijke nabij heid van de bebouwde kom voor bouwter rein in aanmerking komende grondstukken. De Gemeente bestrijdt, dat, behalve op den Berg, nog vele terreinen voor bouwter rein gereed liggen. Het schijnt ons toe, dat de gegrondheid dezer bestrijding geheel afhankelijk is van den omvang, die aan het begrip «veel* voor de Gemeente Amersfoort moet worden toegekend. Doch bovendien liggen er tal van gronden in de onmiddel lijke nabijheid, welke voorzeker als bouw grond in exploitatie zullen gebracht worden, zoodra de vraag naar bouwterreinen mocht toenemen. De Gemeenteraad keert zich voorts tegen de vierde overweging van ons besluit. Het wil ons toeschijnen, dat het geen bijzondere opmerkzaamheid vordert, in te zien, dat de bij ons college door het Ge meentebestuur veronderstelde opvatting in geenen deele uit de bewoordingen der over weging mag worden afgeleid. De vierde overweging heeft alleen ter trekking, er op te wijzen, dat stijging van de prijzen der bouwterreinen met geen redelijken grond kan worden verwacht en mitsdien voor een van gemeentewege optreden tot regeling dier prijzen niet de minste noodzakelijkheid bestaat. De Gemeenteraad geeft enkele cijfers over het aantal woningen, in de jaren 1909, 1910 en 1911 gebouwd of tot welker bouw ver gunning is gegeven. Hoe deze cijfers ter betooge der wensche- lijkheid van den aankoop van het landgoed >Nimmerdor< zijn te ontwikkelen, is aan ons college- niet wel duidelijk. De getallen zijn uiterst onbeteekenend en omvat in elk woning-type. derhalve ook de arbeidswonin- gen. Indien de aanbouw in gelijke mate blijft voortgaan, de gemiddeld voor elke woning benoodigde grond op 120 M*. wordt gesteld, al de aanbouw uitsluitend op »Nimmerdor« zoude plaats hebben, en van dit landgoed een derde werd bestemd tot aanleg van straten en van plantsoen, zoude het langer dan een eeuw noodig hebben eer het voor bouwgrond bestemde gedeelte zijn bestem ming zoude hebben gevonden. Intusschen is er onmiddellijk aan de be bouwde kom aansluitend bouwterrein aan wezig, nog voor jaren voldoende om den aanbouw op te nemen, en zal dit terrein en de uitgestrekte gronden, welke tusschen Nimmerdor* en het centrum van Amersfoort inliggen van veel grootere oppervlakte dan »Nimmerdor« zelve en waarvan rede- den coets der vergelijking met andere goedkoope merken doorstaan. Inderdaad is het 1 Kg 1.50 AjKg. 0.42* - 0.80 lijkerwijze niet kan verwacht worden, dat zij inmmiddels niet in exploitatie zullen wor den gebracht, de reeds weinig belovende uit komst der boven gemaakte berekening tot ongelijk ongunstiger sloteinde brengen. Dat de Gemeente Leusden in de drie jaren 31 December 1907 tot 31 December 1910 met 354 ingezetenen toenam, schijnt ons college toe, niet geheel vreemd aan den niet- onbeteekenden belastingdruk in de Gemeente Amersfoort. Een aanbouw van circa 130 woningen over de zelfde jaren reeds enkel in het deel dier Gemeente, naar Amersfoort gekeerd is, in verband met het cijfer der bevolkings toename met 354 zieleu te onevenredig hoog om juist kunnen zijn, of zal, indien al juist, spoedig tot stagnatie in dien aanbouw moe ten voeren. De Gemeenteraad spreekt zijn verbazing uit over ons oordeel, dat'de verbindingswe gen onvoldoende zijn. Het wil ons college voorkomen, dat de vraag of de bestaande verbindingswegen de Woudenbergsche straatweg en de daarop uitloopende grintweg naar Doorn over Oud- Leusden voldoende zijn, niet moet beoor deeld worden naar den huidigen stand van zaken, nu de 120 H. A. van het landgoed «Nimmerdor* deel van dit landgoed uitma ken, doch naar de eischen, die de exploitatie van bouwgronden tot zoo groote oppervlakte en over zoo groote breedte voor het verkeer zal stellen. En uit dit oogpunt beschouwd, is de verbinding, boven genoemd, te eencn male onvoldoende. Vooreerst grenst slechts een betrekkelijk klein gedeelte en dan nog alleen het meest verwijderd gedeelte van «Nimmer dor< aan den even genoemden grintwegen zal het noodzakelijk zijn, verbindingswegen naar dien grintweg tot stand te brengen, wil voor een groot deel der terreinen de aanwezigheid van dien weg voor het verkeer waarde krijgen. Vervolgens is de breedte van Nimmerdor van den Woudenbergschen straatweg tot den grintweg te groot dan dat niet een nieuwe verbindingsweg in de richting naar het punt, waar die wegen ineen loopen, zal noodig blijken. Eindelijk zal het zeer de vraag zijn of geen verbindingsweg in de richting van de Heiligenbergerbeek naar de kom der Ge meen zal moeten volgen. De Gemeenteraad kent groote waarde toe aan het- natuurschoon van Nimmerdor*. Zij ziet hierbij echter over het hoofd, dat een eventueele exploitatie als bouwterrein in de onmiddellijke nabijheid van schoone bosschen en fraaie wandelingen in andere Gemeenten nabij Amersfoort en in de onmiddellijke na bijheid van stations met druk spoorwegver keer te over ter beschikking liggen, terwijl ►Nimmerdor* geen verkeersmiddelen heeft en op grooten afstand van het station Amers foort gelegen is. Daarbij zijn de belastingen in de bedoelde Gemeenten aanzienlijk lager dan die in Amersfoort en de prijzen dier bouwterreinen uiterst laag. Er zijn er voor 25 en 40 cent den M2. Nu beweert de Gemeenteraad wel, de terreinen op «Nimmerdor* tegen lage prijzen te zullen kunnen aanDieden evenwel elk bewijs hiervoor ontbreekt. En dit alleen is niet voldoende voor een ernstige concur rentie met de andere talrijke zeer gunstig geiegen terreinen in de nabij gelegen Ge meenten en met de in Amersfoort zelf gun- stig gelegen terreinen, waarvan die aan den Berg, in de onmiddellijke nabijheid van het station voor f 1.50 tot f 5 den M2 naar mate van de ligging— worden verkocht. De eenige aanvrage, door den Gemeente raad vermeld (nog geen koop) teekent den stand van zaken immers ze betreft, volgens de toelichting, een stuk grond op het meest verwijderde gedeelte van de aaneengesloten bebouwing voor de stichting van een villa met koetshuis en stallen. De Raad vermeldt niet of de aanvrage betreft een onder de Gemeente Leusden gelegen stuk grond. Het verkeersmiddel voor den eventu- eelen eigenaar dier villa zal eigen rijtuig worden. Of die eenige aanvrage wei pleit voor de aantrekkingskracht van «Nimmerdor* als bouwterrein en van Amersfoort als plaats van vestiging, valt ernstig te betwijfelen. De Gemeenteraad meent, dat de koopprijs niet aanzienlijk is omdat zij 17 Va ce"t den M2 bedraagt. Gemeenlijk pleegt men den prijs van zul- ken grond te berekenen per H.A. De be rekening per M2 geeft van de exploitatie inzichten van de Gemeente Amersfoort geen te hoogen dunk. Het hoogst bedenkelijk voornemen, naar het ons wil toeschijnen, in het voorstel van B. en W. aan den Raad uitgesproken, om aan de bestaande wegen reeds bouwterrein te gaan verkoopen, voor dat men, door het maken van een vast plan van aanleg voor het geheele terrein, de weten schap heeft verkregen welke aanlegkosten op het geheele terrein zullen komen te druk ken, is niet in staat, dien dunk te verhoogen. Daarbij is het opvallend, dat elke becijfe ring van de financieele resultaten, elk plan van exploitatie ontbreekt. Bij de behandeling van het voorstelinden Gemeenteraad heeft men in den wilde ge rekend, zonder weloverwogen becijferingen, zonder eenig vast plan. Zelfs thans nog ont breekt eenig schema van exploitatie. Op welke wijze de 'middelen zullen worden verkregen, zoo voor de betaling van den koopprijs als voor de gewone jaarlijksche lasten en die eener eventueele exploitatie ligt nog in het onzekere. Een berekening van de in particuliere handen zich bevindende oppervlakten van gunstig en min-gunstig gelegen bouwterreinen en een onderzoek naar de hiervoor gevraagde prijzen ontbreekt te eenen male. En toch zal hier van voor geen gering deel afhankelijk zijn wat de Gemeente Amersfoort voor haar gronden op «Nimmerdor* zal kunnen bedingen en de min of meer spoedige verkoopbaarheid van deze gronden. En dit is te meer opvallend, cradat het algemeen bekende feit, dat de huren der huizen te Amersfoort laag zijn te l oemen, reed3 den Raad tot een voorzichtig onderzoek had moeten nopen vóór zoo zware lasten op de Gemeente te laden. De vraagstukken van verbindingswegen met de andere gedeelten van de kom van

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1912 | | pagina 1