Dinsdag 17
September 1912.
No. 8160.
61e Jaargang.
KOSTELOOS.
Stadsnieuws.
AUERSFOORTSCHE
Uitgave van de Naamloozo Vennootschap „De Ainersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff"
HOOFDREDACTEUR
f. j. raniaiEs.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- -en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per postƒ1.15. Advertentien 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 15 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Postbus 9.
BUREAU:
ZORTSGRACHT 9.
Telefoon 19.
Wie zich met ingang van
1 October doet in
schrijven alsabonné,
ontvangt de tot dien
datum verschijnende
nummers
KENNISGEVING.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
Gelet op art. 37 der Drankwet,
brengen ter openbare kennis
lo. dat bij hen is ingediend een verzoekschrift
om verlof tot verkoop van alcoholhoudenden,
anderen dan sterken drank, voor gebruik ter
plaatse van verkoop, door
SMEULDERS, JOHANNES CORNELLS,
fabriekBopzichter, wonende te Amersfoort, in de
beneden-voorlokaliteit van het perceel aan de
Kampstraat no. 27 alhier
2o. dat binnen twee weken na deze bekend
making ieder tegen het verleenen van het ver
lof schriftelijke bezwaren b\j Burgemeester en
Wethouders kan inbrengen.
Amersfoort, 17 September 1912.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
VAN RANDWIJCK.
De Secretaris,
J. D. WERKMAN.
De Handelsschool.
De Burgemeester heeft Zaterdag, bij de
opening der Middelbare Handelsdagschool,
zoo heel juist nogmaals doen uitkomen, dat
de aanstaande handelaar of nijvere er niet
meer komt als hij zijn zaak drijft op de
zelfde wijze als vader of grootvader dit
deden dat ook hij, wil hij meekunnen met
zijn tijd en zal hij het hoofd kunnen bieden
aan den steeds scherper wordenden concur-
rentie-strijd, degelijk toegerust moet zijn
met een stevige hoeveelheid theoretische
kennis en dat dan de practijk wel vanzelf
komtten minste als de knaap of het meisje
de oogen open houdt.
Dat de ouders der 33 leerlingen, waarmee
de school begon voor het overgroote
meerendeel zelf zaken-menschen dit heb
ben erkend, stemt tot groote blijdschap. Zij
gevoelden, dat het enkel met de met groote
moeite verworven practijk, waarbij het »door
schade wordt men wijst zoo menigmaal in
vervulling ging, niet meer gaat. Menigeen
hunner derft wellicht de medewerking van
zoon of dochter, getroost zich misschien
opofferingen, om zijn kind die opleiding te
doen geven, welke het thans wordt geboden
in deze derde vakschool, waarop Amersfoort
trotsch mag wezen.
Een stellig niet minder verblijdend ver
schijnsel is het, dat het Bestuur der ver-
eeniging «Handelsschool voor Amersfoort
en omstrekent zóo voet bij stuk heeft ge
houden, zóo alle bezwaren en dit zijn er
zeer vele geweest uit den weg heeft
weten te ruimen en recht op het doel is
afgegaan.
Te meer loflijk is dit omdat op een
enkele uitzondering na dat Bestuur juist
niet bestaat uit middenstanders en dat het
dus geheel belangloos al dezen arbeid heeft
verricht.
Toen de Ambachtsschool zou worden 'ge
opend klonk het al aanstonds: 't Zal wat
worden met die jongens; ze werken met de
beste en nieuwste gereedschappen en doen
net zoolang over 't een of ander tot het
klaar is; je zult zien, dat hun handen ver
keerd staan als ze in 't eigenlijke vak komen,
in winkel of op karwei.
En toen de Industrie- en huishoudschool
zou worden opgericht, was menige moeder
wat boos, dat zij als 't ware een brevet van
onvermogen kreeg en dat vreemde juffrouwen
aan haar dochter zouden leeren hoe een
huishouden behoort te worden gevoerd, hoe
het middagmaal dient te worden saamge-
steld en bereid.
Het heeft heel lang geduurd eer men is
terug gekomen van die verkeerde meeningen
eer men beide scholen met minder vijandige
oogen heeft aangekeken, zoodat zij thans in
den vollen zin des woords populair zijn ge
worden.
De Handelsschool heeft al gepokt en gema
zeld in haar allerprilste jeugd. Het kindje is
Zaterdag ten doop gehouden en wel alge
meen zijn zij, die deze plechtigheid hebben
bijgewoond en die achter de schermen heb
ben kunnen kijken, er van overtuigd, dat
dit kindje zal groeien en bloeien tot groot
voordeel van den bandeldrijvenden en den
industrieelen middenstand van Amersfoort
en zijn onmiddellijke omgeving.
Oók de omstreken want de school sluit
aan bij de gewone Lagere school, zoodat
voor de toelating geen kennis van de
Fransche taal wordt vereischt.
Bij het naar huis gaan jammer genoeg
wel wat plotselinganderen hadden gaarne
iets in 't midden gebracht, doch 't was in
de uit den aard der zaak zoo beperkte
ruimte in dit v o 0 r 1 o o p i g e schoolgebouw
zoo warm werd het programma van
onderwijs verstrekt.
Het is wel de moeite waard, hieruit het
Leerplan mee te deelen, dat nog slechts de
eerste twee klassen omvat. Men kan daaruit
zien op welk een degelijke wijze de leer
lingen worden voorbereid.
1. Nederlandsche taal en handels
correspondentie.
ie klasse (5 uur). Lezen. Oefeningen in
het zuiver schrijven en stellen. Schriftelijk
weergeven van lectuur of vertellingen. Ver
tellen van het gelezene. Beteekenis en ge
bruik nagaan van woorden en uitdrukkingen.
De hoofdzaken uit de spraakkunst: de zin
en zijn deelen, woordsoorten, spelling, ver
buiging, vervoeging. Dicté's.
2e klasse (4 uur). Lezen en verklaren van
stukken uit het leesboek. Opstellen, ook over
handelsonderwerpen. Voortzetting der spraak
kunst samengestelde zin, woordvorming.
Dicté's. Algemeene inleiding voor het stellen
van eenvoudige handelsbrieven.
2. Duitsche taal en handels-corres
pondentie.
2e klasse (4 uur). Lees- en vertaaloefe
ningen. Uit de spraakkunstde vervoegings-
en verbuigingsvormen. Spreekoefeningen
naar aanleiding van eenvoudige onderwerpen
uit het dagelijksch leven en van de leerstof.
Dicté's. Beoefening van het Duitsche schrift.
3. Engelsche taal en handels-cor
respondentie.
2e klasse (4 uur). Lees-, vertaal-en spreek
oefeningen. Oefeningen ter toepassing van
de eenvoudigste taalregels. Uit het leesboek
worden geschikte stukjes proza en poëzie
van buiten geleerd. Dicté's.
4. Fransche taal en handels-cor
respondentie.
ie klasse (5 uur). Spreek-, lees- en ver-
taaloefeningen. Spraakkunst: het lidwoord,
het bijvoeglijk naamwoord, vorming van ge
slacht en meervoud der zelfstandige naam
woorden en bijvoeglijke naamwoorden.
Hulpwerkwoorden. Voornaamwoorden. Van
buiten leeren vau geschikte gedichtjes en
stukjes proza.
2e klasse (4 uur). Voortzetting spreek-,
lees- en vertaaloefeningen. Herhaling en
uitbreiding der spraakkunst: zinsbouw, ge
bruik der voornaamwoorden, de vier ver
voegingen en opmerkingen betreffende en
kele var. deze. De leesstof wordt zooveel
mogelijk in het Fransch zelf verklaard en
besproken. Bespreking en van buiten leeren
van handelsuitdrukkingen. Stellen van een
voudige handelsbrieven.
5. Handel s-aardr ij kskuude.
ie klasse (3 uur). Nederland en de voor
naamste landen van Europa. Goed begrip
van Nederlands ligging en grootte ten op
zichte van andere Tanden, Verkeerswegen,
middelen van bestaan, enz.
2e klasse (3 uur), 't Overige deel van
Europa, de andere werelddeelen en onze
koloniën, Groote handelssteden, belangrijke
handelswegen en producten.
6. Handelsgeschiedenis,
ie klasse (3 uur). Algemeene en Vader-
landsche geschiedenis tot het begin der 16e
eeuw. Occasioneele behandeling der handels-
ze klasse (2 uur). Voortzetting tot het
einde der 18e eeuw.
7. Wiskunde.
1 e klasse. Rekenkunde (3 uur). Een
voudige theorie der Rekenkunde. Kenmerken
van deelbaarheid. Ontbinding in factoren.
Grootste gemeene deeler. Kleinste gemeene
veelvoud. Vlug en nauwkeurig cijferen.
Hoofdrekenen. Eenvoudige, practische vraag
stukken oplossen.
2e klasse. Rekenkunde (1 uur). Aan
de hand van statistieken, als bijv. in en uit
voer, oogstberichten, accijnzen, toeneming
der bevolking, enz., het becijferen van totalen,
gemiddelden en percentsgewijze toe- of afname.
Algebra (1 uur). De vier hoofdbewer-
kingpn met lettervormen. Merkwaardige
producten en quotiënten. Ontbinding in fac
toren. G. G. D. en K. G. V. Vergelijkingen
van den eersten graad met éen onbekende.
Meetkunde (1 uur). Aanschouwelijke
behandeling van lijnen, hoeken, enz. Cirkel.
Berekening van omtrek en oppervlakte.
8. Boekhouden.
2e klasse (1 uur). Enkel Boekhouden. Het
onderscheiden van verschillende handelsvoor
vallen en de boekingen daarvan, in den een-
voudigsten vorm. Dagboek. Vorderingen- en
schuldenboek. Inventaris en Balans. Winst
bepaling. Kasboek. Inkoop-, Verkoop- en
Voorraadboek.
9. Handelsrekenen.
ie klasse (2 uur). Goederenhandel. Make
laars en Commissionairs. Vreemde munten.
Interestberekening. Iets over wissels en
effecten. Samenstelling der in den handel
gebruikelijke formulieren.
2e klasse (2 uur). Uitbreiding van het ge
leerde in de ie klasse. Rekening-courant.
Vreemde maten en gewichten. Gemiddelde
vervaldag. Berekeningen iri het Expeditie-
en Cargadoorswezen. Handel in edele metalen.
Prolongatie Beleening Geldleening on
call. Muntstelsels der verschillende landen.
10. Natuurwetenschappen.
1 e klasse (3 uur), Natuurkunde. Na
tuurkundige verschijnselen gewicht, soortelijk
gewicht, drukking, spanning. Hoofdzaken uit
de warmteleer.
Plant- en Dierkunde. Eenvoudige
kenmerken van planten. Cellen, weefsels, enz.
Bespreking van de plant als voortbrengster
van voedingsmiddelen, vruchten, vetten, vezel
stoffen, enz. Behandeling van dieren, voor
den mensch van belang door de voedings
stoffen, vetten, huid, haren, ivoor enz., die
zij hem leveren.
2e klasse (3 uur). Natuur kunde.
Voortzetting. Samenstelling en ontbinding
van krachten, zwaartepunt, evenwicht, heF
boomen, weegwerktuigen. Luchtdruk, baro
meter, pomp en hevel. Arbeid en arbeids
vermogen.
Scheikunde. Scheikundige verschijnse
len, mengsels, elementen en verbindingen.
Plant- en Dierkunde. Voortzetting.
11. Teekenen.
ie klasse (2 uur). Oefening in het gebruik
van potlood, liniaal en penseel. Teekenen
van eenvoudige vlakversieringen, letter- en
cijfervormen. Theorie der kleuren. Geheugen-
teekenen.
2 klasse (2 uur). Voortzetting van het plaat-
teekenen. Teekenen van bladen, bloemen,
enz. Teekenen van eenvoudige voorwerpen
naar de natuur. Bespreking van perspecti
vische verschijnselen. Eenvoudige projecties.
12. S ch r ij ve n.
ie klasse (1 uur). Oefeningen in het schrij
ven van groot-, middelsoort en klein loopend
schrift. Rondschrift.
Is 't niet om van te watertanden? Is 't
niet om zóo de leerboeken te doen komen
en door eigen studie bij te spijkeren hetgeen
erken 't maar gerust ge ieder uur van
den dag gevoelt tekort te komen
Directeur en leeraren zullen daarvan
zijn we overtuigd geheel hun hart geven
aan de moeilijke taak, welke hun op de
schouders werd gelegd. Dat toont het Leer
plan; dat bewijst de Boekenlijst.
En zoo kan het niet anders of de school
zal strekken tot groot voordeel van den
handeldrijvenden en den industrieelen mid
denstand, de ruggegraat der maatschappij.
Mogen alle goede wenschen, bij de ope
ning der school uitgesproken, in vervulling
gaan.
En mogen alle handelaren en nijveren
bedenken, dat de vereeniging «Handels
school* hun steun niet kan ontberen en zij
dus in grooten getale toetreden tot het lid
maatschap, dat hun zoo duizendvoudige rente
brengt.
Nog op andere wijze kan men de school
steunen.
Er komen ook hier zoo veel vak-tijdschrif
ten en vak-aanbiedingen, die uit welke
oorzaak dan ook nauwelijks worden in
gezien.
De jeugdige school heeft nog geen biblio
theek.
Welnu, geef haar die vakbladen en die
prijscouranten. Zij bevatten niet alleen een
schat van materiaal aan handelstermen, doch
ook veel, dat van groot belang kan worden.
Beter dat ze, na door den Directeur, den
heer Peper, en de taalleeraren te zijn geschift
in de papiermand der school verdwijnen, dan
dat ze geheel renteloos op uw kantoor of
in uw winkel blijven liggen tot de groote
schoonmaak ze den zeïfden weg doet op
gaan.
Houdt u 't een en 't ander eens in uw
gedachte
Volgens »De Nederlander* is door den
Minister van Landbouw een wetsontwerp
tegen de vervalsching van levensmiddelen
ter hand genomen en zou een wetsvoorstel
daarvoor reeds in bewerking zijn.
Dan tóch in afzienbaren tijd een Rijks
keuring
Verschenen is het verslag van de commis
sie van voorbereiding over het ontwerp-In-
validiteitswet.
Het stuk telt 206 folio-bladzijden druks.
De Kamerleden hebben éen maand tijd
om amendementen in te dienen op het 394
artikelen tellende ontwerp.
De Arnhemschepoortsbrug is Zaterdag
avond voor het onbelemmerd verkeer weder
in gebruik genomen.
Het bericht in de bladen, dat de heer F.
Kater candidaat is der afdeeling Amersfoort
van den Vrijz. Dem. Bond is slechts in zoo
ver juist, dat hij een candidatuur in overwe
ging wilde nemen. Juist is, dat hij thans
heeft bedankt voor de candidatuur.
Men zegt, dat het half dozijn candidaten
voor de vaceerende Raadszetel zal worden
volgemaakt.
Morgen is de inlevering der candidaten-
lijsten. De stemming heeft plaats op 1, de
herstemming op 9 October.
De heer A. Nijhoff heeft Zondag zijn-
functiën als Commissaris van politie hervat
Van de 498 mede door hem geëxamineer-
den verwierven 108 het politie-diploma met
aanteekening en 106 het gewone diploma,
terwijl er 288 werden afgewezen en 2 zich
terugtrokken.
In het geheel zijn thans 2089 diploma's
verworven.
