Stadsnieuws.
Eindelijk zijn Meisjes klaar niet betalen,
gaan den winkel uit. Jongens gaan weer
naar raam in theekamer.
»Gut, ze gaan de winkel in van dinges
hierover*.
»Ik ga hier zitten, in 't hoekje, dan kan je
zien wat ze koopen*.
»Zc hebben natuurlijk niets noodlg, dat
snap je toch*.
Onder ietier van de kleine tullen gordijntjes
gluurt 'n leuk jongensgezicht naar den over
kant.
»Zc kunnen zekpr weer geen keus doen*.
Dames laten meestal den hal veil winkel
uitpakken en dan nemen ze niks*.
»Ja, mijn zusters óok*.
»"t Duurt mij te lang, hoor. Ik wacht niet
meer. Kom. lui, wc moeten weg*.
Net als de vier II. B. S.-sers naar buiten
komen, passeeren de meisjes? 11. H. S.-sers
scharen zich op *n rij, groeten plechtig en
ernstig. Meisjes loopen midden op de straat
óok op een rij, met roode kleuren, kramp
achtig gearmd, strak kijkend naar dc straat-
steenen. zonder terug te durven groeten. Zóo
gaan zc voorbij. Ze schijnen een afschuwelijk
penibel cogenblik te doorleven. Waarom-
want ze zien toch heelemaal niet die vier
11. B. S.-sts geschaard in 't gelid en eerbiedig
groetend..
De groepjes 2ijn verdwenen. Meisjes naar
rechts, jongens naar links. Saai is 't nu en
somber. En 't regent. Zooeven was 't net
alsof 't niqt regende, alsof de zon scheen
Ja. die toonecltjes van onschuldige pret,
van leutige frischheid, van jeugd en jolijt
ze waren als zonnige, stralende zomerdagen
in den somberen regenzomer.
De heer J. R. Haumersen, proponent bij
liet Evang. Luthersch kerkgenootschap, uit
Rotterdam, hoopt aanstaanden Zondagochtend
voor te gaan bij de godsdienstoefening in de
l.utherschc kerk, hier.
Voor den Doopsgezinden kring hoopt weder
op te treden ds. Ten Catc.
Aan de thans in druk verschenen Staats-
begrooting zij het volgende ontleend, wat
Amersfoort aangaat.
Aangevraagd worden gelden voor liet
maken van een gebouw voor besmettelijke
ziekte op het terrein van het Rijks-opvoe-
dingsgesticht te Amersfoort en de inrichting
daarvan en voor het voltooien van het bin-
tienverfvverk.
Voor de openbare leeszaal en bibliotheek
is uitgetrokken een subsidie van f1125.
Bij het samenstellen der Begr< oting voor
Oorlog heeft allereerst de gedachte voorge
zeten, de aanhangige plannen af te werken.
Buiten de reeds aangekondigde en ge
deeltelijk zelfs reeds een onderwerp van ge-
dachtenwisseling met dc Staten-Generaal
uitgemaakt hebbende - onderwerpen, worden
dan ook geen nieuwe maatregelen van in
grijpenden aard voorgesteld.
I11 liet ontwerp dezer Begrooting is er op
gerekend, dat de gehcele reorganisatie van
het leger op 1 April a. s. zal worden tot
stand gebracht, met uitzondering van de
oprichting der twee depot-compagnieën per
regiment infanterie, die do Minister zich voor
stelt eerst tegen 1 Juli a.s, in het leven te
roepen.
I-ag het in het voornemen om op 15 Sep
tember 1012 dc 5e en 6e bataljons voorloo-
pig te formeeron op 3 compagnieën, bij de
oprichting op 1 April a.s. zullen zij dadelijk
bestaan uit 4 compagnieën.
I)c oprichting der afdeelingsstaven bij de
infanterie is thans oveneens gesteld op
1 April.
Voorgesteld wordt, het tractement der
onderofficieren van alle wapens te bepalen
voor sergeanten van f 450 tot f 700, voor
sergeant-majoors instructeurs van i 700 tot
f 950, voor sergeant-majoors-administrateurs
van f 750 tot f tooo, voor adjudanten-onder
officier van f 1000 tot f 1250; de maxima
tc bereiken na 24 jaar dienst als onderoffi
cier. Na 6 jaar dienst als onderofficier wordt
de jaarwedde bij huwelijk met f 200 ver
hoogd. Ook wordt voorgesteld den onder
officieren een wettelijk recht te verleenen op
benoeming in burger-betrekkingen.
De 4e divisie zal in 1913 groote manoeu
vres houden.
De verdere vervorming van harmonie- in I
fanfare-korpsen ligt voor 't oogenblik niet
in het voornemen.
Waterstaat trekt f 75 000 voor bagger-
werk in en oeververbetoring van de Ecm.
Pardon; er staat: de Amer. Hopelijk is dit
een zetfout van de I.ands-drukkcrij.
De Minister van Waterstaat is met de
Xederlandsche Bcll-Telefoon-Maatschappij in
onderhandeling getreden over de overneming
van al dc door de Maatschappij aangelegde
locale telefoonnetton. Die onderhandelingen
hebben voor het oogenblik nog «iet tot al-
geheele overeenstemming geleid, doch daar-
omtrent zal spoedig een besluit vallen. Is
dit gunstig, dan zal ccn wetsontwerp worden
aangeboden tot beschikbaarstelling van du
noodige fondsen. Komt de overneming niet
tot stand, dan zullen onderwijl gelden wor
den aangevraagd voor den geleidelijken
bouw van nieuwe netten in plaats van die,
welke thans door do Xederlandsche Bell-
Telefoon-Maatschappij worden bediend.
Evenals voor het loopende jaar wordt
voor voordrachten en andere voorlichting
ten behoeve van den handeldrijvenden en
industriceleu middenstand, die thans onder
leiding van een commissie uit den Midden
stand wordt verstrekt, uitgetrokken f 7000.
Voorloopig, de Minister behoudt zich een
nader voorstel voor, wordt nog f 10 000
uitgetrokken voor verbetering van het Mid-
denstandscrediet.
Aangevraagd wordt f 4S00 voor steun
aan proeftuinen te Amersfoort en Vinkeveen.
Ieder de helft
De Xederlandsche Bank zal weldra nieuwe
bankjes van f 10 uitgeven. Deze zijn fris
schor van tint, de overdruk aan de voorzijde
is duidelijker, terwijl het watermerk lager
geplaatst is dan bij de thans in omloop zijnde
bankjes. Zij zijn gedateerd 1 Mei 1912 en
later.
In het vorig nummer deelden we bereids
mede den korten inhoud van de voors.ellen,
door Burgemeester en Wethouders dien dag
verzonden aan de Raadsleden.
Hier volge thans in zijn geheel het voor
stel tor reorganisatie van den geneeskundi
gen dienst.
Onder dagteekening van 27 Augustus
schreven B. en W. daaromtrent aan den
Raad
Bij uw besluit van 7 April 1911 werden
wij uitgenoodigd, een reorganisatie van den
gemeentelijken geneeskundigen dienst te
willen overwegen en daarb" !n 't bijzonder
te willen letten
a. op opheffing van de splitsing tusscheu
Gemeente-geneesheer en Gemeente-heel- en
vroedmeester
b. op 't eventueel aanstellen van éen of
meer schoolartsen.
Onnoodig is het, bovendien U in herinne
ring te brengen, dat in uw vergadering
meermalen stemmen opgingen tot de invoe
ring van liet instituut van schoolartsen.
Ter voldoening aan bovenstaande uitnoo-
diging hebben wij de eer U te kennen te
geven, dat ook naar onze meening thans be
sloten kan worden tot een reorganisatie van
den genoemden dienst, waarbij de splitsing
tusschen Gemeente-geneesheer en Gemeente-
heel- en vroedmeester dient te vervallen.
Deze splitsing toch, afkomstig van een vroe
gere wettelijke regeling, kan als geheel ver
ouderd en in de practijk niet goed bruikbaar
beschouwd worden. Een nieuwe organisatie
van dezen tak van dienst zal naar onze
meening ongetwijfeld de vroegere splitsing
moeten doen verdwijnen.
Hen principieel betoog te houden ten
gunste van de instelling van schoolartsen
meenen wij thans achterwege te kunnen
laten. Het goed recht van een dergelijke
instelling is in den loop der jaren reeds in
vele Gemeenten gebleken, zoodat wij ons
ontslagen mogen achten van deze taak.
Slechts zij herinnerd, dat reeds in 1905 de
Commissie van toeziclit op het I.ager onder
wijs heeft aangedrongen op de aanstelling j
van schoolartsen.
Behalve 111 de behandeling der armlastige I
paiiünten en in den dienst van schoolartsen
moet nog worden voorzien in de keuring
van candidaat-ambtenarcn en werklieden en j
in de controle van zieke ambtenaren en werk-
lieden. Bovendien zal het Gemeentebestuur 1
in menig geval adviezen van medischen
aard behoeven.
Bij overweging op welke wijze het beste
111 den boven omschreven dienst zou kunnen
worden voorzien, zijn wij, ook na raadplc- I
ging van de regelingen in andere Gemeen-
ten, tot do overtuiging gekomen, dat het i
't meeste aanbeveling verdient, aan 3 ge-
neesheeren de zorg voor den geneeskundi-
gen dienst in zijn vollen omvang op te dra-
gen, met dien verstande, dat ieder een ge-
lijk deel dier werkzaamheden zal vervullen.
Bij een dergelijke regeling zullen dus alle
drie geneesheeren de functie van schoolarts
vervullen. Wij achten dit beter dan éen
schoolarts aan te stellen, daar men in dit 1
geval te veel afhankelijk is van de inzichten
van éen persoon.
Dc Gezondheids commissie, welke wij met 1
ons voornemen in kennis stelden cn om
advies vroegen, kan zich ook vereenigen I
met een regeling, als boven omschreven is. I
Vervolgens hebben wij overleg gepleegd J
met de tegenwoordige Gcineente-genees-
heeren en Gemeente-heel- en vroedmeesters. J
Dr. A. II. C. van Driel heeft ons mede
gedeeld, dat hij, wegens de aanstaande ver-
meerdering van werkzaamheden aan de be- I
trekking van Gemeente-geneesheer verbon
den, deze functie niet langer kati vervullen
en ons om die reden ontslag vraagt. Aan
gezien wij ons voorstellen, dat de reorgani- j
satic met ingang van 1 Januari 1913 zal
werken, stellen wij U voor, met ingang van
dien dag aan dr. A. JI. C. van Driel eervol
ontslag te geven als Gemeente-geneesheer,
onder dankbetuiging voor de vele en lang- j
durige diensten, aan de Gemeente bewezen, j
Wij zijn echter van oordeel, dat dit ont
slag niet zonder meer verleend mag worden.
Lettende op de omstandigheid, dat dr. Van
Driel bijkans 57 jaren zijn beste diensten
aan de Gemeente bewezen heeft, zijn wij
van oordeel, dat, hoezeer de betrekking van
Gemeente-geneesheer geen aanspraak op
pensioen geeft, aan dezen ambtenaar een
vol-pensioen. d. w. z. twee derde van de
laatst genoten jaarwedde, toegekend behoort
te worden. Kaar deze berekening zal het
pensioen bedragen f 334.
Wat betreft het salaris, te verbinden aan
de nieuwe betrekking, zijn wij van oordeel,
dat dit op f 1125 vastgesteld kan worden.
De 3 tegenwoordige functionarissen zijn be
reid, tegen dit salaris de nieuwe functie te
aanvaarden.
Op grond van het bovenstaande hebben
wij derhalve de eer U voor te stellen:
ie. in beginsel te besluiten tot een reor
ganisatie van den geneeskundigen dienst
overeenkomstig dit voorstel en ons College
op te dragen de noodige ontwerp-besluiten
bij U in te dienen
20. aan dr. A. H. C. van Driel, op zijn
verzoek, met ingang van 1 Januari 1913
eervol ontslag te geven als Gemeente-genees
heer, onder dankbetuiging voor de vele en
langdurige diensten aan de Gemeente be
wezen
3«. aan dr. A. TI. C. van Driel met in
gang vail 1 Januari 1913 een jaarlijksch
pensioen toe te kennen van f 334,
Bij de gister gehouden verkiezing voor de
vaceerende Raadszelel werden candidaten-
lijsten ingeleverd voor de heeren A. M. J.
Goote. J. Hofland, A. C. R. O. I.einweber
en X Rost.
De stemming, in het 3e district (Koestraat),
heeft plaats op Dinsdag 1 (Jetoberde
herstemming op Woensdag 9 October.
In de jaarvergadering der Vereeniging van
Directeuren van gemeentelijke reinigings
diensten, op 26 en 27 dezer te Rotterdam
te houden, zal onder meer worden gesproken
over chlonr-calciumalsstofbestrijdingsmiddel.
Een klein kansje om volgenden zomer op
den Utrechtscheweg te kunnen wandelen.
De heer P. J. van der Meer, hoofd-opzich-
ter bij het leggen der hoofdbuis van de
gemeentelijke waterleiding hier, is benoemd
tot hoofduitvoerder van den aanleg voor de
tramlijn NijmegenYenloo.
Het onderwijzend personeel aan openbare
zoowel als bijzondere Lagere scholen in het
district Utrecht zal Zaterdag 28 dezer in het
Gebouw voor kunsten en wetenschappen
te Utrecht vergaderen.
De heer E. Heimans, Hoofd eener school
tc Amsterdam, wellicht nog beter bekend
als Redacteur van >De Natuur*, zal een
voordracht houden over Lichtbeelden bij
het onderwijs*terwijl 11a de pauze een de
monstratie plaats heeft van Pathé's nieuwste
school-bioscoop.
De 6 Arrondissemcnts-schoolopzieners in
het district riepen de medewerking in van
de Gemeentebesturen en de Besturen der
bijzondere scholen in de Provincie Utrecht,
opdat, zoo mogelijk, alle onderwijzeressen en
onderwijzers worden in staat gesteld, deze
vergadering bij te wonen.
Het stoffelijk hulsel van den heer J. A.
Schoterman werd hedenmiddag omstreeks
half een ter aarde besteld op de Oude alge-
moene begraafplaats, waar. behalve Burge
meester en Wethouders, de Gemeente-secre
taris en de hoofd-ambtenaren van Publieke
werken, de Commissaris en de Hoofd inspec
teur van politie, ook het kader der stedelijke
brandweer was saamgekomen om door hun
tegenwoordigheid hulde te brengen aan den
zoo verdienstelijken Opperbrandmeester, die
zelfs nog kort vóór zijn vescheiden zijn veel
omvattend ambt met groote nauwgezetheid
uitoefende.
Aan de groeve werd niet gesproken, doch
de bloemstukken der corporation getuigden
va 11 de welverdiende achting, welke de heer
Schoterman in zoo hoogc mate mocht ge
nieten.
Een braaf mensch en een zeer populair
man, die voor zijn geboortestad zeer veel
heeft gedaan, is aan Amersfoort ontvallen.
Hij zal lang in goede herinnering blijven.
Hoofd-besteller C. van Keten is van het
post- en telegraafkantoor hier als assistent
overgeplaatst naar dat te 's-Gravenhage.
De heer P. M. den Hertogh, assistent
opzichter bij de Wagenwerkplaats dér II. IJ.
S. M. hier, zal 26 September 25 jaar bij die
Maatschappij in dienst zijn.
De heer H. C. Prins, thans te 'a-Graven-
hage, is gesteld ter beschikking van den
Gouverneur-generaal van Xederlandsch Indië
om te worden benoemd tot administratief
ambtenaar in de buiten-bezittingen.
Amersfoort heeft thans hoog bezoek.
Luitenant-generaal W. A. T. de Meester,
commandant van het veldleger en, de hem
toegevoegde luitenant-kolonel van den Gene
rale» staf J. Burger, benevens de Raad van
defensie zijn hedenochtend hier aangekomen
en hebben intrek genomen in hotel Place
royale*, van mevrouw Smolders van Oscb,
waar zij tot Zaterdagmiddag zullen vertoe
ven.
De 4 bij het 5c regiment infanterie nieuw
benoemde luitenants, herkomstig van den
1 loofd-cursus, zullen 5 of 12 9ctober het
korps worden beëedigd en in functie ge
steld.
Voortaan zullen bij de inlijving do mili
ciens, van wie op grond van het door hen
genoten onderwijs kan worden verwacht, dat
zij de geschiktheid bezitten om te worden
opgeleid voor den rang van officier, worden
toegewezen aan de infanterie, de vesting
artillerie of de genietroepen.
De pas opgerichte afdeeling van de aarts
diocesane Vereeniging tot bevordering van
den volkszang heeft Dinsdagavond maar
eventjes 72 (leze: twec-en-zeventig) nieuwe
leden verworven.
Dat kwam zóo. Zij had "-en propaganda-avond
uitgeschreven, tevens haar eerste openbare
bijeenkomst, een waarin óok werd gespro
ken, doch waarbij vooral werd gezongen,
door jongens en door een tenor met goed
geschoolde stem, een avond die buitengewoon
was voorbereid.
De groote bovenzaal van het Patronaats
gebouw, aan het Zand, was vol, overvol
bijna, va'n S tot 11 uur en 't was een ver
ademing, dat er omstreeks half tien een
kwartiertje werd gepauseerdwel miste
men daardoor den mooien zang. doch kreeg
toch gelegenheid 0111 wat frissche lucht te
happen en een beetje te spuien.
Eerst zongen de jongens van pastoor
Brouwer, tot een 60-tal versterkt door de
beste zangertjes der scholen aan de Brcede-
straat en de Sehimmelpenninckkade. Pastoor
Brouwer begeleidde den zang op hoogst
muzikale wijze; niet door breed en de frissche
jongensstemmen overstelpend piano-spel,
doch door af en toe een paar accoorden of
de melodie aan te geveneen begeleiding
als waartoe slechts weinigen in staat zijn.
E11 als de knapen unisono dan wel meer
stemmig hadden gezongen, stond de pastoor
op van zijn piano-stoeltje en noodde met
een >nu de heele zaal* tot het herhalen van
het laatste coupletniet alleen van het
Wilhelmus*, maar ook van Arnold Spoel's
»Ons Prinsesje*. En 't ging beston
eindig beter dan zelfs menigeen had ver
wacht.
Nadat het jongenskoor een 6 tal liedjes
had gezongen, kreeg de lieer G. Bruna. re-
dacteur van >Het Centrum*, liet woord om j
iets te zeggen over hetgeen reeds was ten
gehoore gebracht; over hetgeen nog zou wor-
den gezongen en over hetgeen naar aan-
leiding daarvan kan, neen moet worden j
gedaan. j
Menigeen, zeidc spr., die gevolg gaf aan I
de uitnoodiging om deze vergadering bij te j
wonen, heeft zich wellicht afgevraagd, waar- I
voor deze nieuwe vereeniging dient naast
de vele, die hier reeds zijn, en welk nut 1111
toch zoo'n nieuwe vereeniging zou kunnen J
hebben. Moet er nóg meer vergaderd, nóg j
meer gecontribueerd worden moet de uit- 1
huizigheid nóg meer in de hand worden
gewerkter wordt al zóo veel vergaderd,
dat huiselijkheid bijna wordt verleerd. Moet j
er bij zóo veel actie, zóo veel beweging op j
allerlei gebied nu óok nog een zóo luidruch
tige beweging komen
Reeds meer dan 23 eeuwen geleden is 1
aan een wijsgeer de vraag gedaan waarvoor j
nu toch eigenlijk de poëzie diende en of deze
niet was een nuttelooze franje, die men best
kon missen. De wijsgeer antwoorddehebt 1
ge oogen En op liet bevestigend antwoord j
vervolgde hijIs dat óok geen nuttelooze
franje Z00 veel blindgeborenen leven zonder
oogen, gelijk de dooven leven zonder ooren.
Doch wat is het leven zonder gezicht en
zonder gehoor.
Zoo is liet ook met het leven van hen, die
in de mijnen werken en die leven zonder
zonlicht en bloemen, zonder sterren en vogels.
Ook een volk kan leven zonder zang; doch
dan is het een verminkt, een onvolkomen
volk.
In deze streken zijn we jaren zonder zang
geweest. Hetgeen we hooren bij feesten en
langs de straten is geen zang. Wij hebben
het zingen verleerd en plicht is het, weer
te leeren zingen de liederen van onze voor
vaderen, zooals die zooeven zijn gezongen en
straks zullen worden gezongen.
Als wij onze beschaving vergelijken met
de kleurige der Zuidelijke landen dan moeten
we erkennen, dat de onze is een doffe, een
grijze, een bijna kleurlooze. Het is plicht,
daarin verbetering te brengen.
Wij kunnen wel bidden doch wij hebben
het danken verleerd wij kunnen onzen dank
niet uiten in jubeltonen.
Dit talent nu moeten wij weder opwekken
en het ontwikkelen, tot heil van onszelven
en van onze medemenschen.
Doch hierbij hebben wc zorgvuldig toe te
zien hoe de zang is on hoe de inhoud
van het woord, opdat het brooze ijs van het
ongekuischte lied ons niet doe verzinken
naar de diepte.
Ind'en we de gave van den zang. die we
hebben, niet verwaarloozen, doch het be
dolven talent weer opgravenindien we het
goud weer blijU
zal de blijdschap J
en opgeuren tof 1
zal. al regent het
de zon schijnen
heid "1 hierÜV
stemmende buien 3
De heeren H rJ
Willem GaleslootJ
teuren van »Het (\9
zangers* den volJ
Inu "artsbisdonl
schijnhjk ver daag
tocht aan. Hetge^S
en de wijze vvaaJj
éen woord onverdj
der liederen, j„ jij
schaafden zang,
begeleiding.
Ook de heer GotfJ
te krijgen, dappel
Boerenliedeke mee
strophen had vooroZ
t Was jammer, 4.
wel solo- als kooJ
rijke programma w
Het enorme aac
wel hoezeer tl e zeis.
maken een buitengas
De bioscoop >D..e
Zaterdagavond vv«,
dan een kijkje g^e
toegeven, dat er r
gedaan om die biosD
en meer gerieflijk ;ia
De entree, bijnijjj
staande, wordt sch>n
daarachter waar 4c
den. geeft toegang e
De zaal zelf wordt- r
de nieuwe concede
firma André L. K- j
bij de VielJVug telrf
uit Wescl.
Het programma,w
I en komische nun*
een prachtige natajjfi
Palermo en omstrj
extra-nummer vooign
van de Maria-feostijd
gres te Maastricht
begin van reeks atJte
tie van bovengenojbi
haar inrichting doop
nemen. Zij noodigtjo
sche publiek uit, foor
neming met een i 1
te meer waar baarse»
ter plaatse is die tr 1
toezicht staat, zudèjlj
is voor films, dielr'u
godsdienst of de g: z
De bouwvereenig»Vi
heeft van het BurgVe
stuk grond aan dezïsk
Koningsstraat omgc
koope arbeidswonic, te
In een overzicht c
lezen we, dat de 'a-E
ding van een pngfcm
afzetgebied te vin; vo
regie-sigaren, met ige
dat die sigaren hietlat!
haal vinden.
Het blad heeft a nit
Hollandsche leer: .t
smaakt lekker* cniig
de tabak voor de (enri
geheel komt uit derl
Amersfoort.
Bij de ten ovean
Kroes gehouden ;est«
breiding der tapijtiek
mers Van fieeierd
volgtC. J. Hemelt A
J. Beek, te llilvee f3
te Amersfoort, fji. G«
tenberg, aldaar, 5 F
deman, aldaar, fj' er
de Vijzel f344s-
Gegund aan dergste
Een collectie w&aSjB
naar Arnhem tro&wéi
de weg gewezen 4a®
de geëerde inzittro 1
hadden, een of iff
Aan het Conuwföi
voor de rechthebhw
een medaillon ®"?8fe
waarvan eenig
Te plattelands d,k
diacht van onrad*' gc
van een notarieel*
opgemaakt. Wane*"
opgemaakt doorpj®»*
deskundig zijn,|S
papieren vaak te
zelfs voorkomen,
tijen slechts m®'1* „Ji
De steller weet da*'
wijze van onderte' 8
geldig is.
De Broederschap^
in Nederland z«in£Jk
de boerenleenl>a|,'t