Donderdag 3
October 1912.
RONA
Van Houten's
Cacao
No. 8167.
62e Jaargang.
Stadsnieuws.
AMERSFOORTSCHE COURAHT.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
F. J. FRBDEE.IKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post/f.15. Advertentien 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. p
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. s us 9'
KORTEGRACHT 9.
Telefoon 19.
kennisgevingen.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Amersfoort
brengen ter openbare kennis, dat het proces
verbaal van de zitting van het hoofd-stembureau
van den uitslag der op 1 October 1912 gehouden
herstemming voor de verkiezing van éen lid van
den Gemeenteraad van Amersfoort, in het kies
district III. in afschrift is aangeplakt en ter
secretarie der Gemeente voor een ieder ter in
zage is nedergelegd.
Amersfoort, 2 October 1912.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
J. I). WERKMAN.
HERSTEMMING.
De Rurgemeester der Gemeente Amersfoort
brengt ter openbare kennis, dat de herstemming
ter vervulling van éene plaats in den Gemeente
raad van Amersfoort in het kiesdistrict III zal
plaatB hebben op Woensdag 9 October 1912, van
des voormiddags acht tot des namiddags vijf
uur, in het voormalig schoolgebouw, Wijk A,
Koestraat no. 9.
C'andidaten zijn
GOOTE, A. J. M.
LEINWEBER, A. C. R. O.
Verder wordt herinnerd aan art. 121 van het
Wetboek van Strafrecht, luidende
„Hij die, opzettelijk zich voor een ander uit
gevende. aan eene krachtens wettelijk voor
schrift uitgeschreven verkiezing deelneemt, wordt
gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste
een jaar".
Amersfoort, 2 October 1912.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
Een stukje opvoeding'.
In het weekblad School en leven» wijdde
Jan I.igthart onder het opschrift Zooals ik
hem heb gekende een treffend woord van
herinnering aan zijn vriend Jan Baarslag,
den onlangs overleden redacteur van het
»Xieuws van den Dag».
Het volgende zij daaraan ontleend.
Het was omstreeks 1880. We waren even
in de twintig. Hij een paar jaar ouder dan ik.
Jongens van dien leeftijd rooken, drinken
een glas bier, vertellen schuine aardigheden
spelen biljart, vloeken ook zoo nu en dan,
niet een gewonen werkmansvloek, maar van
die «kranige» knetter vloeken.
Hij rookte niet, vloekte niet, dronk niet,
biljartte niet. Een schuine aardigheid was
hem zoo zonderling vreemd als etn smeer
straatvuil een lelie.
En toch was hij geen lid van »Rein-leven«,
geen propagandist van de geheelonthouding.
Daar wist hij niet van. Dat ging buiten
nem om.
Hij meed niet bier en sigaar, biljart en
vloek. Ze bestonden eenvoudig niet voor hem.
Hij was geen engeldat spreekt vanzelf.
Maar wie kan zich een engel denken met
een sigaar in den mond en een pot bier
voor zich? Nu, even ondenkbaar was bij met
zulke dingen.
Daartoe was hij te rein en te fijn. Over
het al of niet behoorlijke van zulke ge
nietingen dacht hij niet na. Hij beoordeelde,
en veroordeelde nog minder, medemenschen
van grover aanleg en ruwer gewoonten. Hij
was geen zedemeester. Van practijk heele-
maal nietmaar ook zelfs niet van gedachte
en neiging. Maar hij was een jongen van
een andere natuur. Hij kon het kroegleven
niet meemaken. Absoluut onmogelijk. En als
hij er toch eens een enkele maal in terecht
kwam, zat hij er niet als een monnik, vol
zelfverwijt over bedreven kwaad, maar als
een vlinder, verdwaald van 't veld in een
vuil achterbuurtje, zelf niet eens wetend,
waar hij was.
Men kan begrijpen, wat een voorrecht het
voor een twintigjarige is, zulk een vriend
/l\o«d«rs g««ft uw Kinderen
dagelijks
t« drinktn, dat is gezonder voor hen en voor hunne
zenuv/en dan welke andere drank ook; maar let er
op dat ge van deze krachtige pittige cacao niet veel
noodig hebt voor de bereiding, dan zult ge onder
vinden dat ge hun voor uiterst weinig geld het
gezondste te drinken geeft dat maar te bedenken is.
op zijn weg te ontmoeten en met hem dan
dag aan dag om te gaan.
Twintig jaar. Het is de leeftijd, waarinde
maatschappij zich voor je opent. Daar loopen
zoo vele wegen de wereld in, die je nu, half
argeloos, inslaat, gelijk een reiziger de
vreemde straten in een nieuwe stad. Je weet
van die wegen en haar bevolking weinig of
niets. Van toevallige omstandigheden hangt
het af, van onverwacht en ongezocht ge
zelschap, of je nu dien weg opslentert naar
de rook- en bierwereld, of dien anderen naar
de wereld van bloemen en vogels. Zal je de
stinkende atmosfeer zoeken van het stads
leven, of den reinen dampkring der frissche
natuur? Wie is de vriend of oudere, die je
uit de kinderwereld het jongelingsleven
binnenleidt
Gezegend wie een vriend vindt als hij
was.
Hij disputeerde niet over het al of niet
geoorloofde. Hij dichtte zijn leven. En zoo
werd het vanzelf een leven van reinheid.
Hij sprak niet over de zedelijke problemen
voor de jongelingschap. Hij leefde in een
sfeer van innerlijke zuiverheid.
Hij dacht niet aan opvoeding. Hij voedde
je op. Enkel en alleen door z'n z ij n.
In de berglucht kunnen de ziektekiemen
niet leven.
Eén stukje opvoeding weet ik nog heel
precies.
Ik hield veel van mijn moedermaar haar
nu en dan wat tederheid betoonen, dat kon
ik niet. Al had je mijn kop afgeslagen, ik
kon het niet.
Je moeder een zoen geven? Dat deed een
jongen niet. Een jongen van 14 tot 20 jaar
is al een heele vent. Die redeneert. Die cri-
tiseert het gedrag van zijn 01. Iers. Die ver
betert alle volwassenen. Die zet de maat
schappij in elkaar. En nu eens voor goed.
Die vindt, dat Onze lieve Heer de schepping
heel anders had moeten maken bijvoorbeeld
op deze manier.
Maar zijn moeder een zoen geven Hij
heeft waarlijk wel wat beters te doen. Die
flauwiteiten moet zijn moeder dan maar aflee-
ren.
En hij beredeneert heel fijn, dat hij zijn
ouders niets verschuldigd is, want ze hebben
hem toch niet voor zijn pleizier in 't aanzijn
geroepen Waarvoor zou hij hen dan dank
baar zijn
Eens op een Zondagmorgen kwam ik hem
halen voor een wandeling. Naar gewoonte
ging ik naar boven, naar de huiskamer. Zijn
vader, altijd werkzaam, zat reeds achter zijn
schrijftafel. Zus en broers genoten een oogen-
blik de Zondagmorgenrust. Moeder zat op
de sofa, tegen den muur, bij 't venster, met
het uitzicht op de weiden.
Moeder was zwak, misschien al ziek. Daar
zat ze, een teere, vredige verschijning, in 't
hoekje van de sofa. Hij stond naast haar,
jongeman van drie-en-twintig.
En nu ontving ik mijn les.
Met de teerheid, die anders slechts de
moeder voor haar kind heeft, streelde hij
haar de wangen, de haren. »Dag lief moe
dertje Dag moedertje En hij kuste haar
zachtjes, keer op keer.
Ik stond tot in mijn ziel getroffen. En
diep beschaamd. Natuurlijk wist hij dat niet,
en wist niemand het daar.
Het ging hem zoo gewoon af. Hij kwam
niet eens op de gedachte, of hij zich voor
mij wat moest geneeren. Zijn moeder lief
kozend, zei hij al maar teere woordjes. En
moeder onderging de liefde van haar oudsten
jongen met dankbaren blik.
We vertrokkenmaar nog bij de kamer
deur keek hij naar moeder, knikte haar
goeden dag, de oogen vol liefde.
Een paar dagen later vond m ij n moeder,
dat ik erg lief voor haar was. Ik kuste haar
bij 't afscheidnemen en bromde niet een ruw
jongensvaarwel, maar zei eenige vriendelijke
woordjes. Het kostte me moeite, want het
kost een gewoon mensch altijd meer zelf
strijd, lief te wezen tegen zijn naaste, zelfs
tegen zijn moeder, dan onbeschoft. Als je
onbeschoft bent, dan ben je zoo'n oprechte,
eerlijke natuurdan ben je zoo waarheid
lievend.
Enfin, ik overwon me cn was een beetje
teer. En toen ik eenmaal over de eerste
moeilijkheid heen was, ging het me voortaan
gemakkelijker af, alsof het ook een beetje
in mijn natuur zat.
Moeder heeft het h e e r 1 ij k gevonden,
jareo lang. En dat had zij te danken aan
hem, die niet eens les in paedagogiek had
ontvangen, zooals ik een, die maar journalist
was en dichter.
Dat is het eerste en bijna het beste, dat
ik van hem geleerd heb.
Misschien vindt menigeen het maar erg
onbeteekenend en luttel. Maar die ziet niet
ver. Want het was niet minder danhet
geluk bereiden en bevorderen van een heelen
levenskring.
Wie aldus lief durfde zijn tegenover zjjn
moeder, is het straks ook tegenover zijn
vrouw, zijn kinderen, zijn verwanten, zijn
vrienden.
Velen willen wel, maar durven niet.
En daardoor kunnen ze niet.
In de Remonstrantsche kerk wordt aan
staanden Zondag om half tien weer een
godsdienstoefening gehouden voor jonge
lieden van 10 tot 16 jaar en om elf uur de
gewone dienst voor de Gemeentebeide
onder voorgaan van ds. I. Hooykaas.
Voor den Doopsgezinden kring hoopt
voor te gaan ds. A. Binnertsz Sz., uit
Haarlem.
Men verzoekt ons mee te deelen, dat
hedenavond te 7 uur in de Luthersche kerk
voorgaat ds. W. Bieshaar, Ned. Hervormd
predikant te Zetten.
Gelijk we in de stads-editie van het vo
rige nummer nog konden meedeelen, zijn
bij de Dinsdag in het 3e kiesdistrict gehou
den stemming ter voorziening in de vaca
ture, in den Gemeenteraad ontstaan door
het bedanken door den heer W. H. Kam,
van de 869 kiesgerechtigden opgekomen 686.
Blanco en van onwaarde waren 11 bil
jetten. De volstrekte meerderheid was dus
338.
Uitgebracht werden op de heeren A. J.
M, Goote 238, J. Hofland 39, A. C. R. O.
Leinweber 222 en N. E. Rost 176 stemmen,
zoodat op 9 October herstemming moet
plaats hebben tusschen de heeren A. J. M.
Goote en A. C. R. O. Leinweber.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
zal aanstaanden Zaterdagavond om 8 uur
ten Raadhuize een openbare vergadering
houden.
Blijkens mededeeling van het meteorolo
gisch instituut te De Bildt is de maand Sep
tember, wat de temperatuur betreft, de
ongunstigste geweest, die sinds 1849 is
voorgekomen. De gemiddelde maand-tempe-
ratuur was slechts 11.6 gr. Celsius, dat is 3.1
beneden de normale en nog 0.8 lager dan
de laagste vroeger voorgekomen September-
temperatuur (12.4 in September 1877).
De hoogste temperatuur, in September
bereikt, was niet meer dan 18.9 graad C.
(4 September), terwijl het tot nu toe slechts
éen maal is voorgekomen, dat de tempera
tuur gedurende de geheele maand September
beneden 20 graad C. bleef (19.8 als maximum
in i860).
Maandagavond om 6 uur heeft de heer N.
van Veen, laatstelijk Directeur der Rijks-
normaalinrichting, afscheid genomen van de
leeraren en de leerlingen dier school en
daarmee neergelegd zijn bijna 6o-jarige
werkzaamheid bij het onderwijs.
Met den Arrondissements-schoolopziener,
den heer J. Stamperius, waren ook vele oud-
leerlingen van den heer Van Veen aanwezig
in het gymnastiek-lokaal der school aan de
Hellingstraat, waar thans de Normaalschool
weer is gevestigd.
De leerlingen zongen onder leiding van
den heer A. Veen den oud-Directeur een
afscheidslied toe, waarna de heer P. van den
Hooff, sedert 1 October Directeur, in welge
kozen bewoordingen schetste hetgeen de heer
Van Veen gedurende 56 jaar voor het onder
wijs en langer dan 40 jaar voor de Normaal
school heeft gedaan, aan welke hij zijn beste
krachten en heel zijn hart gaf.