Dinsdag 15
October 1912.
RONA
Van houten's
Cacao
No. 8172.
62e Jaargang.
Uitgave van de Naamloozo Vennootscliap „I)e Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
p. J. ranxBiEi
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden
franco per postƒ1.15. Advortentien 1--6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officicöle- en onteigenings-
advertentiCn per regel 15 cent Reclames 1—5 regels f 1,25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers ro cent.
Bij advertentiön van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Postbus 9.
BUREAUS
KOHTSQZUCHT 9.
Telefoon 19,
Olacd-handsi'hoonen-
patdagog'ie.
II (Slot).
Allereerst wijst Alafberg op het verbod
van elke lichamelijke kastijding. Jongens in
den kalveren-leeftijd, die de door de natuur
gegeven behoefte gevoelen om in de school
uit te razen en lomp en kwajongensachtig
te doen, mogen den draai om de ooren, dien
ze hebben willen en die alleen ontzag
inboezemt, niet meer ontvangen. Zeker, ze
kunnen berispt wordenmaar wat kan hun
dat schelen, of wat raakt hun het strafwerk
dat tegenwoordig in Duitschland niet meer
zoo maar met den naam >oefeningswerk«
genoemd wordt? School-arrest is verboden
Als de jongen zich zóo slecht heeft gedragen
of zóo lui is geweest, dat er toch gestraft
moet worden, dan kan de onderwijzer een
zijner eigen vrije uren er aan opofferen,
waarin de jongen, liefst alleen, nablijft.
Vooral de zenuwen van het kind moeten
ontzien worden. Daarom in Duitschland -
geen notitieboek meer met cijfers, want de
jongen kon eens bang worden, wanneer hij
voor de klas geroepen wordt en zijn kunde
in cijfers moet worden gewaardeerd. Daar
om in Duitschland geen proefwerk
meer, dat den kinderen slapclooze nachten
bezorgt en hun een soort «oordeelsdag*
toeschijnt. In stilte, in alle stilte, moet de
onderwijzer zich een oordeel vormen over
het kunnen en niet-kunnen van het kind.
Dagelijksche arbeid van korten duur moet
in de plaats komen van proefwerk. Slechts
met zeer ruime tusschenpoozen kan een meer
uitgebreide klasse-arbeid ondernomen wor
den, doch dan moet het geschieden zonder
voorafgaande aankondiging en zonder bij
zondere voorbereiding.
Er is in dat alles een mooie trek te be
speuren, dien niemand zal willen ontkennen.
Maar dergelijk onderwijs, waaruit zorgvuldig
alles wordt geweerd, dat uiting kan geven
aan de energie en het volhardingsvermogen
van het kind, zal in de practijk geen karak
ters vormen. Aarzelend vragen we of er ook
in ons land niet in boven aangeduide richting
gestuurd wordt en dan treft het ons, hoe de
zenuwachtigheid der kinderen vooral inde
school moet worden ontzien, terwijl de
zelfde kinderen, voor wie zoo angstvallig
wordt gezorgd op de schoolbanken, door de
opvoeding thuis, door allerlei amusementen,
die men hun reeds vroeg toestaat, geenszins
gespaard worden voor allerlei zenuwver-
zwakkende indrukken.
Wanneer het leven der ouders minder druk
en gejaagd en minder «veelzijdig* ware,
wanneer het kind thuis rustiger indrukken
kreeg dan thans dikwijls het geval is, zon
het dan niet sterker voorbereid in de school
komen met haar orde, haar methode, haar
rust En zou dan, wel verre van het zenuw
achtig te maken, die dagelijks terugkeerendc
tijd van behoorlijke inspanning onder des
kundige leiding het kind niet veeleer goed
doen en krachtig maken
Maar om weer tot de studie van den
heer Alafberg terug te keeren de schrij
ver in de «Zeitgeist* geeft ten slotte aan,
waarom hij zijn stem verheft tegen de «glacé-
ha ndschoenenpiedagogie* en wat hij zelf voor
de srl-oulopvoeding zou willen.
Waarom verheft Friedrich Alafberg zijn
stem tegen dc nieuwe richting in het school
onderwijs? Waarom neemt hij, om zoo te
zeggen, het woord van Nietzsche op de lip
pen en roept hij het den ouders toe wordt
hard Niet als een ontevreden schreeuwer
doet hij dit, doch als een man, die in den
meest ernstigen zin overtuigd is, dat de
nieuwe richting niet versterkend, dus niet
opvoedend werkt, doch integendeel ver-
wcekelijkt, verslapt.
Hetgeen we in ons eerste artikel over dit
onderwerp schreven, toen we de vrees uitten,
dat de opheffing van allerlei moeilijkheden,
Eiken dag wordt RONA meer gewaardeerd.
Het aantal geregelde gebruikers neemt voortdurend sterk toe.
Hun goede voorbeeld kan met gerustheid door iedereen worden
gevolgd.
Daar men voor een heerlijken kop chocolade van RONA minder
noodig heeft dan van andere soorten, is zii zoo bizonder
voordeelig in 't gebruik. Velen hebben dit reeds door ervaring
geleerd.
het zorgvuldig effenen van den weg der
opleiding, ten gevolge zou hebben, dat er
onvoldoende gezorgd wordt voor krachts
inspanning, voorbereidend en stalend voor
hetgeen later van het kind gcOischt zal
worden, vinden we in Alafsberg's studie in
krachtiger termen terug. Wat hij daarom
trent zegt en in verband brengt met het
Duitscho volk, is ook voor ons bcharteus-
waardig. I Iet is een internationale klacht,
welke hij doet hooren, een internationale
oproep, dien we vernemen.
«liet is niet te berekenen, zegt hij, hoe
moeilijk het aldus opgevoed geslacht den
levensstrijd zal kunnen strijden. Zoo lang
het leven zelf nog geen luilekkerland en
geen paradijs op aard is, zoo lang nog ieder
in den concurrentiestrijd, die heden ten dage
heftiger dan ooit de individuen aanpakt, zich
mot inspanning van al zijn krachten zal
moeten handhaven, zoo lang is het nood
zakelijk, de jeugd met strengheid op te voe
den tot tucht en kloekheid tegenover zich
zelf. Kinderen, die reeds vroeg den ernst
van het bestaan hebben gevoeld, zullen niet
levensmoede worden en wanhopen, wanneer
ze een slecht cijfer bij proefwerk behalen.
«Ons volk, is in weerwil van vele beden
kelijke verschijnselen, toch nog in zijn diepste
wezen gezond. 1 fet gezond te houdc n, is
slechts mogelijk door staling van het lichaam
en van den wil, niet door toegeeflijkheid en
zwakheid. Moge hot zijn, dat tegenwoordig
vele kinderen met oen zwakke constitutie
geboren worden, welnu, voor dezen zij een
wijze van opvoeding te vinden, die in over
eenstemming is met die zwakke constitutie.
Doch naar deze den maatstaf te kiezen, welke
den anderen wordt aangelegd, is een ver
keerd beginsel,
Hoe juist geeft Alafberg hier de gevaar
lijke neiging aan van velen, die zich thans
met de schoolopvocdingscritick bezighouden.
De uitzonderingen onder de kinderen worden
de voorbeelden, waarnaar het onderwijs in
de scholen zich moet voegen. En hoe juist
is zijn raadbehandel de zwakken met
zachtheid, de sterken met kracht. Een moei
lijke levensstrijd is voor velen tot hun
geluk de bron hunner kracht geworden.
I11 het leed groeien het génie vleugels aan.
Dit is dc onverbiddelijke wet der natuur
al worstelende kracht winnen. Dc verslap
ping treedt in, waar niet meer gestreden
behoeft te worden.
Wenschen, die Alutberg vervolgens uit
spreekt om elders de verbetering der school-
opvoeding te zoeken dan in al te zachte
behandeling van het kind, kunnen wij in
ons land gedeeltelijk als reeds vervuld be
schouwen. l och zal het niet zonder nut zijn,
te hooren herhalen, dat schoolklassen van
veertig of vijftig kinderen niet langer be
lmoren voor te komen. Voor de leerlingen
én voor de onderwijzers is dat een ellende.
Elke mogelijkheid tot individualisecring van
het onderwijs is bij een dergelijk aantal
uitgeslotendo moer begaafden vervelen
zichze schieten niet vlug genoeg op, Een
leeg geschematiseer vervangt het waarlijk
intelligent onderricht. Al kan bij den voor
uitgang der democratie het luchtkasteel van
individueel onderwijs verbannen worden,
blijft toch de eisch om de'schoolbevolking
tc beperken tot hoogstens twintig leerlingen
per klasse van dringenden aard.
Alafberg roert dan een quacstie aan, die
bij den eersten blik een zuiver Duitsche
schijnt tc zijn. Wellicht heeft zij echter ook
beteekenis buiten Duitschland 's grenzen, zoo
men haar ontdoet van het adjectief Duitsch.
Ilij constateert, dat de klassieke talen,
met hun op den voorgrond tredende waarde
voor opvoeding en beschaving, terrein ver
liezen en meent, dat ze weldra heelemaal
zullen verdwijnen (behalve natuurlijk voor
specialisten). Daarom acht hij het noodig,
voor dat verlies een schadeloosstelling te
geven. Z. i. is daarvoor in de eerste plaats
het Duitsch aangewezen. Ken aesthctisch
critische, cultuur-philosophische, van een
ethischen geest bezielde behandeling der
Duitsche literatuur kan veel goeds doen.
E11 bovenal zal het toe te juichen zijn, wan
neer heel het onderwijs gegeven wordt
door mannen, die kern en wezen weten te
onderscheiden van schaal en omhulsel. Niet
aan feiten moet de onderwijzer zich kramp
achtig vasthouden, cloch hij moet die feiten
plaatsen in den grooten samenhang der ver
schijnselen van den tijd, waarin het feit
plaats greephij moet cr het licht van dien
tijd op laten vallen. Dan kan hij die feiten
maken tot uitgangspunten voor beschouwin
gen, die in zich zelf tintelen van leven, om
dat zij berusten op het leven en zijn uitin
gen.
Speciaal wordt de aandacht gevestigd op
de noodzakelijkheid van verbetering van het
onderwijs in sommige vakken, op het onder
wijs in de Geschiedenis, dat ernstiger, waar
diger moet zijn. De Geschiedenis moet de
leermeesteres van het leven worden voor
het heden en voor de toekomst, In ethischen,
politieke» en staatsburgerlijken zin.
In dc middel-en de hoogste klassen moeten
niet meer dan twee vreemde talen te gelijk
worden onderwezen. Meer brengt in de war
en cischt tc groote inspanning.
«Het derde uur van alle drie uren voor
het lichaam* ook die eisch schijnt Alaf
berg juist toe de zin voor wandelen, goede
sport, hygiënisch leven moet nog algemeener
worden.
Het belangrijkste van alle vraagstukken
is echter dat van den onderwijzer. Dit is de
kern van alle onderwijsgoede onderwijs
kracht. 1 Iet is het moeilijkst te bereiken. Had
Duitschland, zegt Alafberg, slechts onderwij
zers, die hun ambt niet met dwang of bij
gebrek aan beter, doch uitliefde, toewijding
en begaafdheid tot dat ambt kozen, dan zou
menige hervorming niet noodig zijn, dan
kwamen vele verbeteringen vanzelf.
In het aldus stellen van dezen laatsten zin,
ligt het antwoord Het Duitschland van te
genwoordig heeft nog andere onderwijzers,
dan die voor dc klasse staan, omdat zij het
kind lief hebben en in zich de kracht voelen,
onderwijzer en piedagoog te zijn.
Tot zoover de studie van Alafberg, aldus
de «Arnh. Crtaan welke we dit artikel
ontleenen.
Al bekruipt ons de lust naar aanleiding
van de door hem aangegeven verbeteringen
luide instemming tc betuigen met veel. dat
hij zegt, tc waarschuwon tegen een onderwijs,
zooals we het zelf veertig jaar geleden ont
vingen, en waarvan in zijn dorheid het tegen
woordige jonge geslacht gelukkig geen
begrip heeft, laten we het na, omdat het
van het eigenlijk onderwerpde glacé-hand-
schoenen-pmdagogio, zou afvoeren.
Daarop moet do hoofdaandacht van hen,
die deze artikelen lazen, blijven gevestigd.
Nog eens: verander den naam en gij zijt
do held van de fabelzet voor Duitschland
en Duitsch de woorden Nederland en Neder-
landsch hebt ge dan niet in vele opzichten
eigen toestanden en eigen gevaren
voor oogen Zou men werd er aan alle
wenschen om het ondcrwijsprogram zoo licht
mogelijk, de onderwijsuren zoo weinig mo
gelijk cn het ouderwijs zelf zoo smakelijk
mogelijk te maken het oor verleend zou
men ook niet in ons land van glacé-hand-
schocncn-pu'dagogic kunnen sproken en ge
vaar loopen, dat de jeugd, wel verre van
krachtig voorbereid voor dc ijzeren levens
taak, verweekelijkt werd, doordat alle moei
lijkheden zoo veel mogelijk ontgaan werden
en «mijn loeren is spelenin letterlijken zin
bewaarheid werd?
Zou het gezond zijn om tot de zeltde
kinderen, die elders zoo veel levenskracht
kunnen ontwikkelen, die bij hard loopen.
schreeuwen, kibbelen, fietsen, voetballen,
padvinden van geen vermoeidheid willen
weten, tc zeggen«in de school moot alles
van zelf gaan, op rolletjes loopen; geen
groote krachtsinspanning mag van je gevraagd
worden; vooral geen horsen vermoeiing. I let
zal je zoo gemakkelijk mogelijk gemaakt
worden. En strenge discipline, die toch zeker
in je huis en in je padvindersclub hecrscht,
mag binnen de school niet heerscheti. Daar
zult ge mot liefde en geduld omwikkeld cn,
Votre Majcsté 1'Enfant, met con-sl-de-ra-tie
behandeld worden*.
Zeker, opvoeding in dc school kan niet
geschieden zonder liefde en geduld, niet
zonder consideratie voor het kind maar deze
drie groote dingen gaan niet verloren, wan
neer men in de jaren waarin het karakter
gestaald on de wilskracht gestevigd moet
worden, vun het kind cischt krachtsinspanning
en gehoorzaamheid (d. w. z. onderwerping
aan eens anders, eens meer ervarenen wil).
F.en oud versje zckle
De jonge tak, die, zwak en tteer,
Niet tijdig wordt terecht gebogen.
Verliest zijn bochten nimmer meer,
Wat krachten daaraan werken mogen.