Dinsdag 22
October 1912.
RONA
Van Houten's
Cacao
No. 8175.
62e Jaargang.
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff"
HOOFDREDACTEUR
J. ramiaiss.
AMERSFOOR T.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post/f.15. Advertentién 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. T.egale, officieële- en onteigenlngs-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KOB.TSGRACHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
Het Mauuheiuier stelsel.
Met rapport over de mogelijkheid en de
wenschelijkheid der invoering ook in Neder
land van het Mannheimer stelsel, uitgebracht
door de commissie, benoemd door de Hoofd
besturen van de »Vereeniging voor vereen
voudiging van Examens en verbetering van
het Onderwijs» en van het »Ned. Onder
wijzers Genootschap», is thans in druk ver
schenen bij de tirma Xijgh Van Ditmar,
te Rotterdam.
Het beslaat 90 bladzijden druks, terwijl er
nog 26 pagina's met statistische gegevens
aan zijn toegevoegd.
Bij de woorden Mannheimer stelsel in
onderwijskringen veel gebruikt, vooral daar
buiten weinig begrepen denkt men ge
woonlijk aan twee zaken en wel aan een
systeem van verdeeling in klassen der Lagere
school en van verdeeling der leerstof over
die klassen op grond van het verschil in
leeftijd der leerlingen en hun aanleg om het
onderwijs te volgen en aan de wijze, waarop
dit systeem wordt toegepast.
De commissie bespreekt beide beteeke-
nissen afzonderlijk.
Het huidig systeem van schoolinrichting
gaat uit van de veronderstelling, dat kinde
ren van gelijken leeftijd ook de zelfde ge
schiktheid hebben tot het opnemen van de
zelfde leerstof langs den zelfden metho-
dischen weg. Op die veronderstelling is een
klassenreeks gebouwd, welke alleen afhanke
lijk is van den duur van den leerplichtigen
leeftijd en van den tijd. die verloopt tusschen
twee opeenvolgende plaatsingen van nieuwe
leerlingen. Het aantal klassen wordt bepaald
door den duur van den cursus op dien van
den leertijd te deelen.
Met dit aantal klassen gaat gepaard een
verdeeling der leerstof, die in den geheelen
duur van den leerplichtigen leeftijd most
worden opgenomen in zooveel deelen als
er klassen zijn, waarin zij moet worden be
handeld.
Heeft aan het einde van den cursus een
leerling het voor zijn klasse bestemde ge
deelte naar het oordeel van zijn onderwijzer I
voldoende verwerkt, dan gaat hij naar de J
naasthoogere klassezoo niet, dan moet hij
de zelfde leerstof in de zelfde klasse herhalen.
Gevallen, waarin leerlingen niet zaten in
klassen, waarin het voor hun leeftijd bestemde
deel der leerstof wordt behandeld, behoor
den uitzonderingen te zijndoch zij zijn
regel geworden, doordat men over het hoofd
heeft gezien den factor verschil in aanleg
in begaafdheid en men tot de zelfde ont
wikkeling trachtte te brengen kinderen, die
uit phvsiologisch, psychologisch, pathologisch
en sociaal oogpunt zeer veel van elkaar
verschiller.
Het Mannheim stelsel nu onderscheidt zich
hierin van het onze, dat het, bij de klasse
indeeling en de vaststelling der leerstof voor
een klasse,, rekening houdt met het onom-
stootelijkc feit, dat niet alle kinderen van
den zelfden leeftijd op de zelfde trap van i
ontwikkeling gebracht kunnen worden. Het
laat de achterblijvers niet in de zelfde klasse
repeteeren, maar vereenigt hen, van eenige
scholen groepsgewijze, tot nieuwe klassen, die
wel tot het zelfde leerjaar behooren, doch
waarin de hoeveelheid en de behandeling
der leerstof zooveel mogelijk passen bij hun
leervermogen. Het gaat niet uit van de stel
ling, dat allen een voor allen gelijken graad
van ontwikkeling kunnen bereiken, maar van
deze andere, dat allen recht hebben op een
ontwikkeling zóo groot als hun individueele
gesteldheid die toelaat.
liet Mannheimer stelsel deed feitelijk zijn
intrede in 1869, bij de oprichting der klassen
voor zwakzinnigen te Dresdenmaar in
onzen tijd gaat het toch om iets anders, want
de kinderen,1 die het Mannheimer stelsel
tracht te helpen, zijn niet als de zwak
zinnigen abnormaalhun geest verricht
zijn werkzaamheden slechts langzamer dan
die van de beter-begaafden.
Goed toebereid (vooral niet te veel van deze krachtige cacao in
een kop), geeft RONA tegen uiterst lagen prijs een heerlijken
drank. Versterkend voor de zenuwen, terwijl koffie en thee
verslappend werken. RON A is daarom zoo aan te bevelen als
dagelijksche drank voor kinderen.
De volksdrank by uitnemendheid.
In werkelijkheid is het op den voorgrond
gebracht door de 16e Algemeene vergade
ring van het Saksische Onderwijzers Genoot
schap, den 2 October 1911 te I.eipzig ge
houden en door hetgeen dr. A. Sickinger,
Stadsschulrat te Mannheim, daar meedeelde.
Uit deze citaten ziet men reeds om welk
een hoogst belangrijke zaak voor kind èn
ouders het gaat.
Het rapport legt echter óok bloot de
bezwaren tegen het stelsel, als daar zijnhet
ontbreken van een maatstaf waarnaar de
scheiding moet plaats hebben immers een
psvehometer ontbreekt het wegnemen van
den naijver tusschen de leerlingen onderling;
het neerdrukkende van het gevoel, uitgeslo
ten te zijnhet gevaar voor hoogmoed bjj
de beter begaafdenoverlading der leerstof,
doordien de remmende elementen zijn ver
wijderd gemis aan goede en ijverige onder
wijzers voor de minderbegaafden verzet der
ouders tegen de scheidingen verbreken
van de eenheid der volksschool.
Vervolgens wordt besproken het Mann"
heimer stelsel in de practijk.
En ten slotte de wenschelijkheid en de
mogelijkheid der invoering van het Mannhei
mer stelsel in Nederland, aan de hand van
gegevens, verstrekt door hoofden van scholen
in de 23 grootste Gemeenten van ons land,
welk onderzoek is saamgevat in de boven
genoemde tabellen.
De commissie eindigt haar rapport met het
uitspreken van de hoop, dat spoedig vele
Gemeenten zullen overgaan tot invoering
van het Mannheimer stelsel, is het niet
definitief, dan bij wijze van proef.
Wettelijke bezwaren daartegen bestaan
volgens de commissie niet.
Gelijk we reeds zeiden, een vooral in den
laatsten tijd veelbesproken onderwerp, dat de
volle aandacht waard is van onderwijzers en
ouders en verzorgers beiden.
Het rapport is verkrijgbaar in den boek
handel.
treden en daarom zelfstandig wilde worden,
had een vermogen van ruim f 3000.
Hij huurde op goeden stand een winkel
met woonhuis voor de som van f 4000 per
jaar en betaalde de huur voor 't eerste
kwartaal, ad f 1000. vooruit.
Vervolgens leverde hem een meubelmaga
zijn de meubels op drie maanden beta'-'ng
terwijl de stoffeerder voor een luxueuse
inrichting der woning zorg droeg.
Daarna kreeg hij in korten tijd zooveel
goederen op crediet, dat zijn winkel propvol
was.
Hij leefde immers op grooten voet en
ieder hield hem voor een welgesteld man.
Na een jaar traden moeilijkheden van be
taling in.
De aanwezige voorraad werd door een
deskundige geschat en deze bevond, dat de
goederen bij publieken verkoop nooit den
inkoopsprijs zouden opbrengen.
De familieleden der vrouw boden een
zekere som en de crediteuren gingen er op
in omdat zij op deze wijze onmiddellijk
zij 't dan ook maar een klein gedeelte
hunner vorderingen konden redden.
Het publiek werd nauwelijks gewaar, dat
de zaak thans op naam der vrouw verder
werd gevoerd, daar de firma onveranderd
bleef.
Wederom ging een jaar voorbij en thans
bevond zich de vrouw in de zelfde moeilijk
heden, zoodat de zaak op de zelfde wijze
op naam van den zwager werd geschreven.
In 't vierde jaar kwam het tot een fail
lissement.
Zóo lang hadden fabrikanten en grossiers
aan deze firma crediet verleend.
Ziedaar wederom een treurig slachtoffer
van 't lichtvaardig crediet.
't Is misschien een geval, zooals er jaar
lijks duizenden voorkomen.
Wij vragen, besluit het blad: Alles wil
men tegenwoordig wettelijk regelen maar
zou. ter voorkoming van dergelijke misstan
den, een wettelijke regeling van het crediet-
verleenen niet broodnoodig zijn.
Lichtvaardig crediet.
Hoe lichtvaardig tegenwoordig crediet
wordt verleend en tot welke treurige ge
volgen dit leidt, moge blijken uit de vol
gende geschiedenis, voor de waarheid waar
van »De R, K. Middenstander» volkomen
instaat.
and surgical-reviewbehandelt thans dr. R. S.
1 .everison de vraag, of de culinarische kunst
ook op goeden voet staat met de eischen
der moderne wetenschap.
De geleerde schrijver komt tot de slotsom,
dat onze vaderen inderdaad zeer wetenschap
pelijk te werk gingen. Zóo en niet anders
moest in den loop der tijden het menu
worden.
Reeds het millieu van een schitterende
tafel is bevorderlijk aan onze spijsvertering.
Het prachtige servies, de mooie, kostbare
bloemversiering, de tafelmuziek, de elegante
damestoiletten vormen samen voor den maal
tijd het geschikte praeludium. Het is toch
proefondervindelijk bewezen, dat de gemoeds
toestand van den mensch van grooten in
vloed is op de digestie.
De eerste gang bestaat gewoonlijk uit
spijzen, die vooral onze reukorganen prik
kelen alscaviaar, sardines, gerookte zalm,
enz., in goede harmonie met de principes
der spijsvertering, welke zijn vastgesteld
door den uitnemenden geleerde Pawlow.
Deze toch toonde aan, dat de voornaamste
factoren tot vorming van voor de spijsverte
ring gunstigen toevloed van maagsap, prik
kels zijn, die in het bijzonder te voorschijn
worden geroepen door indrukken, op de reuk
en smaakzintuigen teweeg gebracht.
De tweede gang van het menu is de soep
en ook daarvoor zijn belangrijke physiolo-
gische gronden aan te wijzen. Pawlow kwam
tot de ontdekking, dat de eenige andere
prikkel voor toevloed van maagsap, behalve
de prikkels op de verschillende zintuigen,
een chemische stimulans en dat de belang
rijkste factoren om dezen toevloed van
chemisch maagsap te produceeren de vleesch-
extracten zijn.
De tusschengang heeft meer het nega
tieve doel, aan het zure maagsap den noo-
digen tijd te geven om zich in voldoende
hoeveelheid af te scheiden ten behoeve van
den uit het oogpunt van maagphysiologie
beschouwd belangrijksten gang, n.I. de
grosse piece»
Het dessert bestaat gewoonlijk uit voe
dingsstoffen van geheel anderen aard dan de
overige gangen. Verbindingen van kool
hydraten zijn overwegend in deze spijzen,
bestaande uit gebak, met melk of room be
reid, uit vruchten, suiker, enz.
Ook hiervoor geeft de wetenschap gewich
tige redenen op en bewijst zij, waarom deze
zaken juist aan het eind van het menu ge
plaatst moeten worden. Het verteren van
zetmeel geschiedt door een in doorgeslikt
speeksel voorhanden ferment, dat zich in het
midden van de maag bevindt en dientenge
volge op 't het laatst genoten dessert de
beste werking kan oefenen. Daar dit speek-
sel-ferment slechts in een alkalisch medium
werkzaam kan zijn, zou zijn functionneering
door het zure maagsap te niet gedaan of in
elk geval nadeelig beïnvloed worden en zoo
is het dus zeer verstandig, de zetmeelhou-
dendc stoften niet bij het begin van den
maaltijd in de maag te hebben.
De wintervergadering der Provinciale Sta
ten van dit gewest zal worden geopend op
26 November.
Het menu en de
wetenschap.
Volgens >De Hotelhouder» hebben de
volgorde der spijzen aan tafel en de tafel
versiering een lange ontwikkelingsgeschie-
denis en zijn ze het resultaat van de erva-
Een jong koopman, die in 't huwelijk zou ring der vaderen. In de »Californian medical
Gedeputeerde Staten van Utrecht hebben
hun goedkeuring onthouden aan een door
den Gemeenteraad van Soest vastgestelde
salarisregeling voor de onderwijzers der
openbare Lagere scholen op grond, dat daar
in werd opgenomen een bepaling betreffende
het verplicht ontslagnemen door onderwij
zeressen bij huwelijk.
Gedeputeerde Staten hebben het aandeel
in de lichting der Nationale militie van 1913
voor elke Gemeente vastgesteld.
Voor het kanton Amersfoort zijn de cijfers
als volgtAmersfoort 86, Baarn 34, Barne-
veld (Geld.), Bunschoten i3, Eemnes 7, Hoe-