Stadsnieuws.
In het eerste kwartaal van dit jaar hebben
dc Rijksmiddelen opgebracht f 40 019 359.
tegen f 38 857 330 in 1912, f 37 371 000
in iQii, f 35 596 000 in 1910 en f33 780000
in 1909.
Aldus een stijgende lijn, ondanks de toe
vallige verlagingen bij enkele belangrijke
middelen en in weerwil van het feit, dat geen
nieuwe heffingen zijn ingevoerd.
Hoor een groot aantal hoogleeraren in de
Cïeneeskunde is aan de Tweede Kamer een
adres gezonden, waarin zij o. m. te kennen
geven, dat zij met groote ingenomenheid
hebben gezien, dat de Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel niet alleen de
regeling der ziekenbehandeling in het wets
ontwerp overbodig en ongewenscht heeft
geacht, maar ook, door de omschrijving der
eischen waaraan door de wet toegelaten
ziekenfondsen behooren te voldoen, heeft
getoond de Nederlandsche geneeskundigen
tc willen steunen in hun dikwijls moeilijken
strijd tegen slechte ziekenfondsen.
Ter gelegenheid van den 37Sten verjaardag
van Z. K. H. den Prins der Nederlanden zal
door het garnizoen aanstaanden Zaterdag
volgens het nieuwe voorschrift geen paraiif
worden gehouden.
De Amersfoortsche Muziek-vereeniging,
Directeur de heer J. A. Jochems, geeft
's avonds te 8 uur een concert in de muziek
tent bij de Viandenstraat.
Mr. W. H. de Beaufort, candidaat voor de
Tweede Kamer der vrijzinnige concentratie
in de districten Amersfoort en Amsterdam
VI, heeft aan het Centraal vrijzinnig verkie-
zïngs-comité in Amersfoort verklaard, dat hij,
bij eventueele verkiezing in beide districten,
voor het eerstgenoemde zal opteeren.
Een even geacht als algemeen bekend
Gemeente-ambtenaar, de heer J. Busquet Sr.,
hoopt aanstaanden Zaterdag zijn 70sten ver
jaardag te herdenken.
Op de laatste rustplaats van nu wijlen den
heer D. P. Hamers is thans door de steen
houwersfirma Lablans Ten Kloeze een
tombe van zwart Zweedsch graniet geplaatst
een hoogst passende versiering voor de R. K,
begraafplaats.
Dr. A. W. Pulle, dirigeerend officier van
gezondheid ic klasse bij de zeemacht, heeft
ontslag gevraagd uit den dienst.
Zal hij een deel van zijn thans weer vrij
komenden tijd benutten om ons andermaal
te verblijden met kostelijke parodiefin als
zijn »Julius Caesar'.
Tot luitenant-kolonel bij het 4e regiment
huzaren is bevorderd de majoor jhr. E. W.
von Wrange! auf Lindenberg; tot majoor
bij het ie regiment de ie luitenant-adjudant
H. G. J. Maas Geesteranus, van het 3e regi
ment, die echter ontslag heeft gevraagd uit
den dienst.
Luitenant-kwartiermeester P. H. Roukens,
thans van het 13e regiment infanterie, te
Maastricht, is met ingang van 1 Mei be
noemd tot assistent-magazijnmeester bij
's Rijks centraal-magazijn te Woerden.
Rij de depot-compagniefin, welke op 1 Juni
bij de regimenten infanterie worden opge
richt, worden 2 luitenants ingedeeld. Het
commando over die compagniefin zal beurte
lings worden opgedragen aan kapiteins van
het korps, bij wier compagnie tijdelijk geen
miliciens onder de wapenen zijn.
Luitenant W. C. baron Van Rand wijck,
van het 4e regiment huzaren, wordt 1 October
voor den tijd van éen jaar gedetacheerd bij
dc Rijschool, hier.
Kapitein H. A. Ruysch Lehman de Lehns-
fcld. van het ie regiment veld-artillerie,
wordt 5 Mei gedetacheerd in de legerplaats
bij Oldebroek.
De Minister van Oorlog heeft bepaald,
dat de huurwaarde van een Rijkswoning voor
gehuwde militairen niet meer mag bedragen
dan voor een adjudant-onderofficier f 150 en
voor andere militairen f too.
Daar moet geld bij, zou men geneigd zijn
te zeggen.
Het Instructie-bataljon te Kampen wordt,
naar het «Hdbld». meedeelt, met ingang van
1 October a.s. gereorganiseerd tot Centrale
kaderschool voor het wapen der infanterie,
waarbij dan de geheele opleiding voor de
rangen van korporaal en sergeant bij dat
wapen zal plaats hebben. De inrichting blijft
haar naam behouden. Thans bestaande uit
een staf en 4 compagnieën, zal de nieuwe
samenstelling bestaan uit den staf en 2 com
pagnieën.
De oproeping zal slechts tweemaal 's jaars
plaats hebben, in het voorjaar van jongelin
gen van 15V2 lot *9 iaar' 'n 'l najaar van
16 tot 19 jaar.
Het wetenschappelijk onderwijs zal wor
den opgedragen aan twee burgeronderwijzers,
in het bezit der hoofdakte.
aau den cenci. kant, ds tvcrkl.edcn tool*-
raties en verbruiksvereenigtngcn aan cie
andere rijde. Het «ras alsof de vleugels eener
reuzennijptang gereed tvaren, den
stand te verpletteren en reeds werd als leuze
verkondigd de middenstand staat ten doode
opgeschreven.
fntusschcn, alles is aangewezen op zelf
behoud zelfs het zieke of gewonde lichaam
weet zich te redden, tot genees- of heelmees
ter de genezing bespoedigen. En zooook
stonden er mannen op, die de juiste genees
wijze toepasten, die aantoonden dat organi
satie niet alleen is het redmiddel, maar ook
de eisch om te komen tot dien bloei, waarop
de middenstand aanspraak heeft.
Er is een tijd geweest, waarin de midden
stand optrok tegen den vijand, doch alleen
met negatieve middelen zoo tegen 'k>gen
Hulp», waar tegenover werd gesteld 'Maat
schappelijk Belang» - doch al spoedig zag
men in, dat dergelijke represaille-maatregelen
den middenstand niet baatten.
Men zag in, dat coöperatie nu eenmaal is
een niet weg te cijferen verschijnsel, voort
komend uit de veranderde ccconomische toe
standen en dat slechts juiste samenwerking
daar tegenover moet gesteld.
De boeren hebben zich ontworsteld aan de
ouderwetsche ideefin, zich vrij gemaakt van
tientallen jaren gevolgde sleur; zij zijn dc
nieuwste machines gaan toepassen, hebben
samen zaaigranen en meststoffen gekocht,
hebben zich voordeeligcr afzetgebieden ver
zekerd, hebben eigen leenbanken gesticht
om onafhankelijk te zijn van landheer of
notaris.
Dat was een nuttige, noodzakelijke, posi
tieve bestrijding.
Wil de ambachtspatroon eti de winkelier,
dat zijn stand zich opheffe dan moet hij het
zelfde wapen bezigen, dat thans zijn tegen
stander hanteert; dan moet hij met zijn
vakgenooten niet: zijn concurrenten
samen inkoopen, samen een afzetgebied
zoeken dan moet hij niet alleen een ver
schansing opwerpen tegen zijn vijanden,
doch zichzelven baan breken in het moderne
leven.
De vereeniging „Maatschappelijk Belang"
is verdwenen, doch als een phoenix verrezen
uit haar asch de Middenstandsbonden. Man
nen als Meuwsen, Tutein Nolthenius en dr.
Nouvvens hebben het braakliggend terrein
beploegd, het onkruid van vooroordeel en
sleur gewied, en gezaaid. E11 reeds nu zijn
vruchten geplukt in grooten getale en van
de beste worst. De kanker der onbetaalde
rekeningen is met succes bestreden. Alleen
de Haarlemsche bond bracht van 31 mille
onbetaalde posten in éen jaar 21 mille ter-
recht.
Ook de eigen ontwikkeling, de verbetering
en veredeling van het vak zijn ter hand
genomen. Er worden cursussen gegeven in
regelmatig boekhouden, waardoor een juist
overzicht wordt verkregen van den stand
van nering of bedrijf.
Indachtig aan het »draagt elkanders lasten»
en wetend, dat gezamenlijk gedragen lasten
zooveel lichter zijn dan dat ieder den zijne
moet torschen, ging men er toe over, geza
menlijke glas-, brand- en inbraakverzekerin
gen te stichten.
En meer en meer begonnen ook de mid
denstanders te gelooven, dat men veel ge
makkelijker in gezelschap van velen een
hoogen berg kan beklimmen dan wanneer
men dat geheel alleen doet, en in te zien,
dat in het economisch en het bedrijfsleven
veler belangen zoo ontzaglijk lang evenwijdig
loopen.
Het heeft lang geduurd eer men dit wilde
toegeven, laat staan erkennen, want bij weinig
standen zijn de hinderpalen zóo moeilijk en
zóo vele als juist in den middenstand, waar
van ieder lid in zijn eigen celletje leeft en
vooral niet gedoogt, dat zijn vakgenoot
niet: zijn concurrent ook maar naar hem
kijkt, laat staan, zich met hem bemoeit. Geen
middenstander zou openlijk durven ontken
nen, dat er, evenals voor alle standen, alge-
meene belangen voor den middenstand zijn
maar toch, als het puntje bij 't paaltje
komt
Dan laait de broodnijd op en de concur
renten-strijd ontbrandt. En deze is niet steeds
even vermakelijk als dien tusschcn twee sla
gers in Brabant, van wie dc een worst
verkocht voor 40 cent per pond en daarbij
een opschrift plaatste: «Wie meer betaalt,
wordt bedrogen», waarop de ander worst
aanbood voor 50 cent, doch met het op
schrift »Wie minder betaald, wordt vergif
tigd». Neen, er ontstaat dikwijls een doo-
dende concurrentie, waarbij de eene vakge
noot den ander het licht in tie oogen niet
gunt, met, als gevolg, dat beiden er onder
lijden, zoo niet er door ten onder gaan.
Dit verschijnsel is niet specifiek Neder-
landsch. De heeren Meuwsen en dr. Nou-
wens vonden het zelfde in Oostenrijk, waar
J tc Weenen de Regeering-commissaris de
een voordracht
I11 het perceel Langestraat 14, vroeger be
woond door den heer Gijsb. de Jager, heeft
Dinsdagavond de heer G. Bunte, die te
Utrecht twee dergelijke zaken drijft, een
vischhandel geopend, die gezien mag worden.
Zeeviscb, die juist door dc combinatie met
de zaken te Utrecht iederen dag versch kan
wezen, voor de ramenzoetwatervisch, in
een aquarium, op den achtergrond van den
frisschen en hygiënisch ingerichten winkel,
doen, evenals de reeds met vakkenis toebe
reide mooten schol, enz., menigeen een kijkje
nemen en kooper worden van een hoogst
welkome verrassing voor de huisgenooten.
De Dinsdagavond onder voorzitting van
den heer G. W. Scheffcr gehouden ver
gadering der plaatselijke afdeeling van de
R. K. middenstands-vereeniging «De Hanze»
werd bezocht door een 30-tal leden.
In zijn welkomstwoord begroette de Voor
zitter in het bijzonder den heer J. W. V i e-
nings, hoofd-redacteur van de «Nieuwe
Zeeuwscbe Courant», uit Goes, en mr. Paul
J. Reijmer, rechtskundig adviseur van den
diocesanen bond, uit Hilversum.
De notulen van 13 Februari werden gele
zen en ongewijzigd vastgesteld, met dank
aan den Secretaris. Daaruit bleek o. a., dat
het voorstel om een actie op het getouw te
zetten voor Quurs-sluiting is aangenomen met
28 tegen 7 stemmen.
De Voorzitter herinnerde, dat in die
vergadering ter sprake zijn gebracht de hooge
gasprijzen en deelde mede, dat uit een be
spreking met Raadsleden is gebleken, dat in
beginsel de geheele Raad wel voor verlaging
zou zijn, doch dat de practijk verlaging met
zelfs een hal ven cent de Inkomstenbelasting
zou doen stijgen tot 4 a 5 pCt. Bovendien
is 95 pCt. der bevolking gasverbruiker, ter
wijl de middenstand 25 pCt. van die afnemers
vormt. Spr' acht het ongeraden, na deze
inlichtingen een actie te beginnen voor ver
laging der gasprijzen.
Vervolgens deelde spr. mee, dat, blijkens
bericht in de «Hanzebode» van 6 Maart, de
leden der aangesloten vereenigingen koste
loos rechtskundig advies kunnen bekomen
bij mr. dr. Van Groenendael, te Zwolle.
Ingekomen was nog een schrijven van den
Directeur der Handelsdagschool omtrent de
inschrijving van leerlingen voor den nieuwen
cursus, die 1 September begint. De Voor
zitter gaf den raad, biervan zoo gauw
mogelijk werk te maken omdat, als de tee
kenen niet bedriegen, er een groote toeloop
zal wezen, terwijl de lokalen van het voor-
loopig schoolgebouw niet zoo groot zijn.
Hierna deelde Voorzitter mede, dat
omtrent de actie voor 9 uurs-sluiting samen
werking is verzocht en verkregen met
«Handel en Nijverheid», waar de motie is
aangenomen met overgroote meerderheid
15 tegen 4 stemmen. Spr. dankte den heer
Krook voor de in deze genomen moeite en
goede zorgen en hoopte, dat deze eerste,
welgeslaagde samenwerking de eerste scha
kel mocht zijn van een lange keten van
wederkeerige belangen op velerlei gebied
(applaus).
Ten slotte deelde de Voorzitter
mede, dat na de groote vacantie het pensio
naat «Saint Louis» uit Roermond wordt
overgebracht naar Amersfoort en dat het
Bestuur heeft gemeend, de belangen der
leden te behartigen door, zoodra het ver
nam, dat deze inrichting hier zou komen,
aan de directie te schrijven, welke ant
woordde, dat zeer zeker rekening zal wor
den gehouden met het verzoek.
Alsnu werd te half negen het woord ver
leend aan den heer V i e n i n g s, die on
geveer zeide:
Toen Hermann, Vorst der Cheruskers,
bedroefd over de knechting van zijn volk
door de Romeinen, te langen leste raad
ging vragen aan een Wodan's priesteres,
zeide deze geen woord, doch nam een ber
kenrijsje uit een takkenbos en brak dit door.
Daarna nam zij er twee en drie en meer en
brak die gezamenlijk door op haar knie
ten slotte nam zij een geheelen takkenbos,
doch kon dien niet breken, hoeveel moeite
zij ook aanwendde. Toen zeide zijdoe zóo
als ge mij hebt zien doen en uw volk zal
niet langer den nek behoeven te buigen
voor de Romeinsche indringers. Hermann
begreep, dat alleen eendracht verbetering
kon brengen en wij weten, dat in het jaar
9 door hem in den driedaagschen slag in
het Teutoburgerwoud Varus' legioenen wer
den vernietigd.
Het beeld is oud, doch blijkt bij uitstek
gepast voor onze dagen, want we zien er
in de kracht der organisatie, het groote
woord van onzen tijdwe zien er in, dat
goede samenwerking brengt de dageraad van
een nieuwe, heerlijke toekomst.
Een nieuwer, niet minder sprekend beeld
is de klimmende leeuw in ons nationaal
wapen met den veelzeggenden pijlenbundel
en het fiere onderschriftJe maintiendrai.
Meer dan eenige andere stand heeft de schoenmakers bijeen "riep
middenstand noodig den band der organisatie. hield over hun vak, met opzet zóo vol enor-
Reeds in de vorige eeuw »erd de midden- miteiten, dat ze te langen leste allen om den
stand bedreigd door het g oot-kapitaal aan spreker zich schaarden om hem eens duchtig
den eenen kant en het proletariaat onder de te wijzen op de technische ketterijen, die hij
roode vaan aan de andere zijdehij had te had verkondigd. Toen ze zoo schouder aan
worstelen met de warenhuizen en de trusts schouder om hem heen gedrongen stonden
"iJC ll^udCTMaaT^'^ll™»!<''^UI''l, de k'W"
„i'c, waardeerden. kenden hebben de
-WL ter harte geeomen en door goede
goede let ter harte g aan de
fabrieken die Ml*» be»
"'we" Mlftle deden dc bewoners van Hues,
waar vroeger
ïnen'nog steeds de methodes van grootvader
de allernauwste meines .verschafte Is
tulnstrie daar in ouden luister hersteld.
Deze voorbeelden loeren hoezeer dc mid
denstand zijn grootstcn vijand heeft 111 zich
zeiven en in het concurrentie-spook, tenvij
het toch duidelijk is, dat het ecn.ge redmiddel
voor hen die dc zelfde vakbelangen hebben
is een innig en eerlijk samengaan, gelijk de
mandenmakers en de klompenmakers dit
metterdaad hebben getoond.
Slechts in organisatie vindt dc middenstand
het cement, dat het gebouw hecht en sterk
maakt, een vast bolwerk tegen welke maat
schappelijke gebeurlijkheden ook
Doch de middenstand moet niet alleen in
maatschappelijk opzicht vooruit willen, maar
vooral aan de landsregeering doen zien, dat
het particulier initiatief z.óo onweerstaanbaar
wordt, dat de Regeering steun verleent en
handel en bedrijf brengt in dc juiste banen
en houdt in de juiste bedding, evenals dit in
Oostenrijk het geval is geweest.
Ofschoon het 111 het algemeen niet ligt
op den weg van den middenstander, zich tc
begeven op politiek terrein, dient hij er toch
acht op te geven, dat in 's Lands vergader
zaal menschen blijven of menschen komen,
die de nooden en de behoeften van den
middenstand verstaan en voorstaan. Slechts
op die wijze is te verkrijgen een Midden
stands-vertegenwoordiging, iets als de Kamers
van Koophandel en Fabrieken, doch met
meer uitgebreide bevoegdheid een vertegen
woordiging,' welke waakt over den vooruit-
I £anS den bloei van den middenstand.
J Op die wijze is te verkrijgen een wettelijke
regeling der oneerlijke concurrentie. Op die
wijze is in nog tal van andere leemten te
voorzien, welke reeds zoo lang dringend
voorziening behoeven.
Er is gevraagd is de middenstand geen
slapende massais hij wel waard al die
moeite, die organisatie, die congressen
Wie objectief oordeelt, zal moeten erken
nen. dat dc handeldrijvende en industrieele
middenstand wel degelijk is de ruggegraal
der maatschappij, gelijk ook nu wijlen Mi
nister Regout en dc heer Stoffel zoo duide
lijk deden uitkomen.
Dc middenstand is een stand, die er werke
lijk wezen mag, óok om de botsing van
groot-kapitaal en opdringend proletariaat
tegen tc gaan, doch óok omdat de midden
stand, als hij qualitaticf en quantitatief sterk
is, de aangewezen artsenij zal blijken voor
de kranke maatschappij.
Dat door eendracht kleine zaken groot
worden, heeft het Zwitsersche driemanschap
op de Riltli-weide bewezen, dat wel degelijk
den stoot gaf tot «ein cinz.ig Volk von
Brüdern».
Middenstanders, organiseert en vcreenigt
u. Alle hens aan dek.
Iloe moeten dan R. K. middenstanders
zich organiseeren, vervolgde spr. Wij,
Katholieken, moeten en kunnen ons niet
anders organiseeren dan op Katholieken
grondslag.
Wat is in de hedendaagschc maatschappij
de groote misère? Dat, ten gevolge van de
modern-economische S. latslecr, is ontstaan
een bijna onoverbrugbare klove tusschen
werkgever en werknemer; dat de onzalige
selfhelp-theoric haat en afkeer heeft gewekt
en deze doen omzetten in vleesch en bloed.
Niet alles moet omgezet in loon en brood;
niet steeds moet gedacht om de portemon-
naiewij, Katholieken, mogen vooral niet
vergeten, dat wij geroepen zijn, onszelven
en onzen medemensch te brengen tct hoo-
ger, onvergankelijk goed.
Spr. eindigde zijn boeiende rede met een
krachtige aansporing tot samenwerken.
De Voorzitter meende uit het applaus
en meer nog uit de gespannen aandacht
waarmede de heer Vienings werd aange
hoord, te mogen afleiden, dat hij de juiste
snaar heeft weten te treffen, dankte cr hem
voor, dat hij wees op den actieven plicht en
de juiste middelen om het doel te bereiken
en wees er op, dat krachtig en eendrachtig
samenwerken van zoo oneindig meer nut is
dan klagen en bij de pakken neer te zitten.
De vergadering werd hierna even over
half tien gesloten.
Bij advertentie in dit nummer wordt de
gelegenheid opengesteld om leerlingen te
doen inschrijven voor den nieuwen cursus
der Middelbare Handelsdagschool.
Reeds vóór de inschrijving meldde zich
een 12-tal aan. ITet is dus zaak, niet al te
zeer tc talmen.
V afdeeling Amersfoort en omstreken der
Ned. Natuurhistorische vereeniging vergadert
1 hedenavond 0. a
jaars-excursie,
tin tot het beschou,
Nieuw-Zeeland.
