Zaterdag 26 April 1913. No. 8254. 62e Jaargang. Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff' HOOFDREDACTEUR F. J. 7HSDSRZZ3. AMERSFOOR T. Verschijnt Dtnsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1. franco per post f 1.15. Advertention 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel- abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings- advertentiön per regel 15 cent Reclames 15 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. ZORTSCIRAOHT 9. Postbus 9. Telefoon 19. Bij dit nummer behoort een BIJBLAD. KENNISGEVINGEN. De Burgemeester van Amersfoort, gezien artikel 41 der Gemeentewet, brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de Baad dezer Gemeente zal vergaderen op Dins dag den 29 April aanstaande, des avonds te 8 ure. Amersfoort, 26 April 1913. De Burgemeester voornoemd, Van RANDWIJCK. EERSTli ZITTING VAN DEN MILITIERAAD. De Burgemeester van Amersfoort maakt bekend, dat de uitspraken in de eeiste zitting van den Militieraad voor deze Gemeente zullen geschieden Maandag 28 April a.ï., aan vangende des voormiddags 10 uur, te Utrecht in de zaal genoemd „Groot Kunstliefde" van het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, aan de Mariaplaats, in te gaan tegenover de Boter markt. De uitspraken geschieden in het openbaar, nadat belanghebbenden, op plaats en tijd boven genoemd, in de gelegenheid zullen zijn gesteld, hunne aanvragen om vrijstelling toe te lichten of te doen toelichten. Belanghebbenden zijn niet verplicht, in deze zitting van deri Militieraad te verschijnen. In de eerste zitting van den Militieraad wordt uitspraak gedaan omtrent vrijstelling wegens eigen militairen dienst of broederdienst en om trent uitsluiting van den dienst, behouden? het volgende. In de tweede zitting van den Militieraad, in Augustus, wordt uitspraak gedaan omtrent lo. geschiktheid voor den dienst van ben, te wier aanzien het gevoelen der geneeskundigen van den keuringsraad niet van gelijke strekking 2o. geschiktheid voor den dienst van hen, voor wie een nieuw geneeskundig onderzoek is aangevraagd 3o. vrijstelling van in het zelfde jaar gebo- ien broeders; lo. vrijstelling waaromtrent, buiten de schuld van heu, wie zij geldt, in de eerste zittiog geen uitspraak kon worden gedaan 60. uitsluiting van hen, te wier aanzien se dert de eerste zitting een reden tot uitsluiting bekend geworden is, voor zoover zij niet reeds bij onherroepelijk geworden uitspraak vrijgesteld ot ongeschikt bevonden zijn. Amersfoort, 24 April 1913. De Burgemeester voornoemd, H. W. van KSVELD, Weth., i.o Br. De Burgemeester van Amersfoort brengt ter kenuis van de belanghebbenden, dat de b 1 a n c o-verzoekschriften tot het beko men van jachtacten, vischacten en kostelooze vergunningen om te visschen, benevens voor de registratie van eendenkooien en duiventillen, alle werkdagen, van 's voormiddags 1G tot 1 uur des namiddags, ter Secretarie verkrijgbaar zijn, en maakt hen opmerkzaam op het belang, dat er voor hen in gelegen is, de bedoelde verzoek schriften, behoorlijk ingevuld, vóór den 1 Mei aanstaande tor voormelde plaatse in te leveren, opdat ir.en tijdig voorzien zij van eene acte of vergunning voor het seizoen 1913/1914. Amersfoort, 24 April 1913. De Burgemeester voornoemd, II. W. van ESVKLD, Weth., loco-Burg. Burgemeester en Wethouders van Amersfoort brengen ter openbare kennis, dat gedurende eene maand, te rekenen van heden, op de Secre tarie dezer Gemeente voor belanghebbenden ter inzage ie nedergelegd een ontwerp-besluit van de Staten der Provincie Utrecht tot vaststelling van een nieuw bijzonder reglement voor het Waterschap Isselt, hetwelk gelegen is in de Gemeente Soest, doch, ingevolge art. 1 van het ontwerp, zich voor een niet onbelangrijk deel in deze Gemeente zal uitstrekken, en dat eene kaart, waarop de nieuwe grenslijn is aangetee- kend, ter Provinciale Griffie ligt, en dat even tueel tegen het ontwerp aan de Staten te richten bezwaarschriften, zooveel mogelijk binnen den in den aanhef dezes gesteiden termijn van eene maand aan hun college moeten worden ingediend. Amersfoort, 26 April 1913. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, H. W. van ESVELD, Weth., loco-Burg. De Secretaris, J. D. WERKMAN. Pro-Tariefwet. De Chr. Besturen Bond hield Woensdag avond in de sociëteit Vereeniging* een openbare vergadering, in welke als verdedi ger van het ontwerp-Tariefwet optrad de heer A. van Rijen, propagandist van R.K. werklieden-vereenigingeninhetbisdom's-Her togenbosch, uit Tilburg. De vergadering werd te 8.20 op de ge bruikelijke wijze geopend door den Voorzit ter van den C. B. B., den heer B. Kerk hof f, die meedeelde, dat de bond den spre ker had doen overkomen tot meerdere voor lichting van de arbeiders. De heer Van R ij e n zeide vervolgens Het vraagstuk der handelspolitiek is on getwijfeld een zeer ingewikkeld probleem, waarover zeer wetenschappelijke beschou wingen waren te houden. Hieraan zal ik me echter niet wagen. Waar we staan kort vóór de behandeling van het ontwerp-Kolkman en waar de bezwaren tegen dat ontwerp zóo breed zijn uitgemeten, wensch ik deze van arbeidersstandpunt onder oogen te zien en ook de voorzijde der medaille eens te bekij ken. Van het ontwerp sprekend, zégt men, dat het vooral de arbeiders zal treffen, spe ciaal zal drukken op den minderen man. Ik hoop aan te toonen, dat juist voor hen voor deden zijn verbonden aan dit ontwerp. Een troost voor Minister Kolkman, aan wiens ontwerp heel aardig is en nog wordt geknaagd, is de wetenschap, dat het niet de slechtste vruchten zijn waaraan de wespen knagen. Dat er veel op wordt afgegeven, blijkt uit het groote aantal adressen aan de Tweede Kamer, uit de felle bestrijding, uit de geweldige agitatie, uit de eindelooze reeks dagblad-artikelen en de duurbetaalde adver tentiën, uit de felle bestrijding in woord en beeld. Geen wonder, dat men den weg bijster raakt en dat de gewone arbeiders er zijn nuchtere redeneering, zijn gezond verstand voor een wijle door verliest. De quaestie vóór of tegen een tarief, vóór of legen beschermende rechten, is een vrije quaestiemaar toch wordt ze thans uitge speeld tegen de Christelijke regeering, al meer gebruikt als verkiezingsspook naarmate zekere )uni-gebeurtenis nadert. De voorstel ling wordt gegeven alsof deze quaestie spe cifiek vastzit aan dit Christelijk Ministerie, al weet men heel goed, dat zij daarmee ab soluut niets heeft te maken en dat er zoo wel van rechts als van links vóór- dan wel tegenstanders zijn; al weet men heel goed, dat ook van liberalen kant een lans is ge broken voor verhooging van het tarief, 0. a. door mr. Pijnappel in 1879; al weet men heel goed, dat het bestaande tarief werd in gevoerd niet door de Chr. doch door een liberale Regeering; al weet men heel goed dat de verkiezingen van 1879 stonden in het teeken »vóor vrijhandel*, doch dat Pierson het tarief verhoogde van 5 tot 6 pCt.; al weet men heel goed, dat de beschermende rechten in Duitschland en Frankrijk niet zijn ingevoerd door Chr. Regeeringenal weet men heel goed, dat ook van socialistische zijde men niet steeds was vóór vrijhandel of tegen bescherming, doch deze beschouwde als een quaestie van opportuniteit of taktiek. Deze zaak is niet specifiek een van de of van deze Chr. Regeering en het zittend Ka binet heeft evenmin getracht, iets nieuws in te voerenhet wenscht slechts een herzie ning, met uitbreiding aan den eenen, ver mindering der lasten aan den anderen kant; het wil niet doorvoeren een kunstmatige be- scherming, in al haar scherpte, der inland- sche nijverheid, doch beoogt slechts de voor waarden der voortbrenging gelijk te maken met het buitenland en daarom laat het al thans in groote trekken den invoer van grondstoffen uit het buitenland vrij, heft het 6 pCt. van halffabrikaten en 12 pCt. van heel-producten. Deze tariefswijziging is noodig ter uitvoe ring van de sociale wetten, speciaal van de invaliditeits- en de ouderdomswet. Men stelt het voor alsof deze herziening zal drukken den kleinen man en slechts voor deel zal brengen aan enkele groot-fabrikan ten men spreekt van »een aanslag op leege zakken*, van broodroof*, enz. Niets is minder waar dan dit. Hadden dan de millioenen niet langs an deren weg kunnen worden gevonden Uit de successie, zeggen de sociaal-democraten doch bij de jongste herziening der Successie wet is duidelijk gebleken, dat de sociaal democratische fractie in deze geheel alleen staat. (GeroepZeer juistUit de directe belastingen dan Deze drukken waarlijk reeds zwaar genoeg op den middenstander, den klein-ambtenaar, en den arbeider. Uit de groote vermogens dan Die zijn hier betrek kelijk niet in zoo groote mate en dus niet voldoende, terwijl men rekening moet hou den met het gevaar van verplaatsing; reeds thans gaan veel Hollanders naar België omdat de belastingen daar zoo matig zijn. Men wil de 10 millioen halen van de weelde artikelen. Theoretisch is dat heel mooi, doch practisch geeft ook dit groote moeilijkheden. Waar is, bij tal van artikelen, de grens tusschen weelde- en gebruiksartikel? Zoolang men ons niet aanneemlijk maakt, dat de gelden langs betere wegen kunnen gevonden, moeten we ons neerleggen bij den weg, dien de Regeering aanwijst. Uit zedelijk en Staatsrechtelijk oogpunt behoort ieder Staatsburger bij te dragen in de Staatslasten, doch hierbij dient rekening gehouden met de draagkracht en wel dege lijk is dit geschied bij het ontwerp-tarief, dat de weelde-artikelen veel hooger belast dan de artikelen van dagclijksch gebruik. Geheel vrij b l ij f t de invoer van brood, beschuit, granen, meel, bloem, rijst, onge brande koffie, vee, versche, gezouten en ge droogde visch, eieren, erwten, boonen en andere peulvruchten, versche groenten, aard appelen, reuzel, potkaas, steenkolen, cokes, briketten, naaimachines, breimachines, enz. vrij wordt de invoer van tot dusver be laste artikelen als sinaasappelen en citroenen niet verhoogd wordt het recht op inge voerd rund of kalfsvleesch, worst, kaas, (bij een engros-prijs van niet meer dan f 30), krenten, vijgen (mits in colli's en bevattende meer dan 10 K.G.), koek-en banketbakkers- werk, thee, geraffineerd zout (niet verpakt voor den verkoop in het klein), azijn, vruch ten-siropen, limonade-gazeuse, tabak (in rol len en bladen), enz. Paarden worden zwaar der belast, doch hitten, die den kleinen man helpen meeverdienen, zijn vrij. Ook zangvo gels, die het arbeidsgezin opfleuren, zijn vrij. Het veelbesproken Amerikaansch spek wordt verhoogd met 25 cent per 100 Kilo, doch dit komt omdat Amerika het likeur-recht heeft opgezegd en dus het oude recht tóch moest hersteld. Met het niet minder bespro ken vet is het al evenzoo gesteld. Tot heden had men de groote inconsequentie, dat van inlandsch vet 10 pCe. moest betaald; daar om wordt het buitenlandsche verhoogd. Var kensvet en reuzel worden echter vrijgelaten omdat zij behooren tot het volksvoedsel en omdat zij dienen voor de margarine-fabrie ken. Van appelen en peren wordt thans een recht geheven van 5 pCt.in het nieuwe tarief worden de betere soorten zwaarder belast. Vruchtenmoes, jam, wordt slechts be last naar de suiker die er in zit. Het is dus een onjuiste voorstelling, dat de millioenen zullen worden gebaald uit de toch al leege zakken van den arbeider. »Door het verhoogde tarief zal alles duur der worden* zegt men, omdat het invoerrecht wordt verhaald op den gebruiker. Dit is slechts ten deele waar. De prijsstijging zal niet zoo hoog ziju als de rechten, geheven van het buitenlandsch artikelimmers de concurrentie zal een hartig woordje meepra ten de buitenlandsche fabrikanten zullen een deel van hun winst laten vallen, even als de tusschenhandel, zoowel importeur als debitant. Reeds thans doen ze dit. Boven dien wordt de binnenlandsche nijverheid be voorrecht en dus zal zij goedkooper kunnen leveren. Als door deze herziening welvaart gaat heerschen in een tak van nijverheid, zullen anderen dien tak gaan beoefenen, waarvan concurrentie en dus lagere prijzen het gevolg zullen zijn. Niemand minder dan de heer Jannink heeft dit toegegeven in zijn pne-ad- vies aan de >Vereeniging Yoor Staathuis houdkunde en statistiek*, in 1904. En zal een aanvankelijke prijsstijging zoo bijzonder zwaar drukken op de arbeiders? Het Kamerlid mr. Van Best heeft, aan de hand van het budget van een arbeidersgezin van man, vrouw en 3 kinderen, groot f 13.10 per week (met vleesch f 16.83 Per week) be rekend, dat zulk een gezin zal hebben te betalen f 2.66 per jaar of cent per week meer. Vliegen heeft die bereking als juist erkenddoch al zou zoo'n gezin zelfs twee maal f 2.66 per jaar of 12 cent per week meer moeten betalen, zou het daarvan dan zooveel slechter worden Neen, want de loonen zullen stijgen en bovendien is het gezin dan verzekerd door de sociale wetten. Door den grooteren bloei der binnenlandsche nijverheid, ook door het vestigen hier te lande van filialen van buitenlandsche fabrie ken, zal de vraag naar arbeidskrachten grooter worden thans gaan er, door chroni sche werkloosheid, duizenden over de gren zen, niet voor hun genoegen, doch noodge dwongen. Dat buitenlandsche fabrikanten hier zullen komen, blijkt uit den aankoop van terreinen te Rotterdam door een Engelsche firma reeds bij het ontwerp-Harte en door de vestiging van buitenlandsche nijveren te Vucht, Tilburg en Roozendaal. De loonen zullen stijgen in de beschermde industrieën en dus ook in de niet-beschermde en de vak-organisaties zullen hun eischen stellen aan de patroons en dit op rechtvaar digen grond. Ook in het buitenland zijn de loonen om hoog gegaan, meer dan de prijzen der levensmiddelen, die, omdat wij geen graan rechten heffen, hier te iande niet zóo zullen stijgen. In Duitschland stegen de loonen met 22 pCt., de prijzen, met 16 pCt. Volgens het onderzoek van dr. Zahn waren in 1910 de spaarbank-inlagen, welke voornamelijk voort komen uit de minder bemiddelde volksklasse, in Duitschland 258, in Engeland 98 en in Nederland 78 Mark per hoofd. We behoeven ons dus niet te laten afschrikken door het dure Duitschland. De thans voor ons land voorgestelde rechten zijn milder dan die in Duitschland

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1913 | | pagina 1