Dinsdag 17
Juni 1913.
No. 8275.
62e Jaargang.
kosteloos-
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortscho Courant, voorheen Firma A. H. van CleeffM
HOOFDREDACTEUR
F. J. 7HEDZBZES.
AMERSFOORT.
Verschijnt DinsdagDonderdag- en ZaterdagavondAbonnement per 3 maanden f 1.
franco per post ƒ1.15. Advertentiën i6 regels 60 cent; elke'regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieCle- en ontelgenings-
advertentien per regel 15 cent Reclames 1—3 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden In rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten In rekening gebracht.
BUREAU:
KOnTKCiH^CHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
Wie zich met ingang van
1 Juli doet in
schrijven alsabonné,
ontvangt de tot dien
datum verschijnende
nummers
K K N N ISGEVIN G K N.
De Burgemeester van Amersfoort,
gezien artikel 41 der Gemeentewet,
brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de
Raad dezer Gemeente zal vergaderen op Donder
dag den 19 Juni aanstaande, des avonds te
Amersfoort, 14 Juni 1913.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
UITSLAG VERKIEZING.
Belangstellenden kunnen van bovengenoemde
wet inzage nemen op de gewone kantooruren,
Muurhuizen 13.
HERMS. P. van HASELEN,
Secretaris.
Amersfoort, 14 Juni *1913.
18 JUNI.
Tot voor een jaar of drie werd op
Waterloodag ook hier het carillon van den
Lieve Vrouwe-toren bespeeld en van den
toren de nationale driekleur geheschen. Toen
werd dit goede gebruik afgeschaft, omdat
nu ja, wie dacht er nog aan Waterloo, werd
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Amersfoort
maken bekend, dat een afschrift van het pro-
ces-verbaal, vermeldende den uitslag der op 13
Juli 1913 gehouden stemming ter verkiezing van
drie leden van de Provinciale Staten van Utrecht
is aangeplakt en voor een ieder ter Gemeente
secretarie ter inzage ligt.
Amersfoort, 14 Juni 1913.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
J. D. WERKMAN.
VICARIE-BEURS.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat
blijkens mededeeling van heeren curatoren der
Rijks-universiteit te Utrecht met ingang van 1
September 1913 eene vacarie-beurs van de St.
JoriBkerk alhier beschikbaar komt.
Zij, die daarvoor in aanmerking wenscben te
komen, bebooren oen request (gericht aan den
Minister van Binnenlandsche Zaken) in te zen
den bij heeren curatoren van de Rijks-universi
teit te Utrecht.
Jongelieden die hunne opleiding te Amers
foort genoten hebben, worden uitgenoodigd, zich
tevens schriftelijk te wenden tot Burgemeester
en Wethouders van Amersfoort.
Amersfoort, 14 Juni 1913.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
J. D. WERKMAN.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
blijkens mededeeling van den Minister van Oor
log op 16, 17, 18 en 19 Juni 1913 schietoefe
ningen zullen worden gehouden op het strand
onder ROCKANJE, eiland Voorne.
Er zal gevuurd worden met kanonnen van
licht kaliber en met mitrailleurs, waarbij on
veilig wordt gemaakt het Nieuwe of Noordergat.
De doelen die beschoten worden, zijn opgesteld
op de Westpunt van het strand van het eiland
Voorne, terwijl de batterijen, waaruit gevuurd
wordt, Zuidoostelijk daarvan staan tusschen de
nijlpalen 12 en 14.
Op de dagen waarop gevuurd wordt, zullen
tusschen de mijlpalen 10 en 14 op ongeveer 500
M. van het strand op de hoogste duintoppen
ronde vlaggen waaien, vanaf éen uur vóór het
begin der oefening tot na afloop daarvan.
Een stoom vaartuig tot het verleenen van
sleepdienst is niet aanwezig.
Amersfoort, 16 Juni 1913.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
De KAMER van KOOPHANDEL en FA
BRIEKEN heeft ontvangen:
van den Consul-generaal van Cuba een Ne-
derlandsohe vertaling van de Wet van 16 Juli
1912, vaststellende een garantie-zegel van offi-
cieelen oorsprong voor de verpakking van
lortserde sigaren, sigaretten en gesneden
Althans voor morgen is dit goede gebruik,
dat op tal van plaatsen van ons land bijna
eèn eeuw lang onafgebroken in eere is ge
houden, ook voor Amersfoort in eere her
steld. Van 9 tot 10 morgenavond zullen
Hemony's prachtige klokken ver in den
omtrek een 14-tal vaderlandsche liederen
doen weerklinken en mogen de gemoederen
bewogen zijn onder den indruk der berich
ten van de Kamer-verkiezingen, allen die ze
hooren, zullen er uit vernemen, dat ze be-
hooren tot het éene Nederland.
Er zijn geen oud-strijders van Waterloo
meer in leven, maar zeer velen zijn er nog,
die van vader of grootvader vernamen hoe
zeer de Waterloo-dag in eere werd gehou
den, dat hij niet voorbij ging in het herboren
Nederland zonder dat heel de natie zich
herinnerde, dat op dien dag de macht van
een dwingeland voorgoed was gefnuikt in
de velden van Waterloo. Telken jare werd
dit feit herdacht met dankbaarheid en feest
betoon des ochtends in de bedehuizen, des
middags door parades en volksfeesten, des
avonds door illuminatie en vuurwerk.
De slag van Waterloo leefde toenmaals
In de herinnering der menschen. Men ver
diepte zich in bespiegelingen van hetgeen
er al dan niet zou zijn gebeurd indien de
Fransche wapenen hadden gezegevierd bij
Quatrebras en Waterloo, hoe ons land, na
pas anderhalf jaar vrij te zijn geweest van
het Fransche juk, onbeschermd ais het lag
voor den aanval en de wraakzucht van
Napoleon, weer zou hebben geleden.
Van lieverlede is de heugenis aan het zoo
merkwaardige feit aan velen ontgaan. De
vlag, veelal nog slechts wapperend van
openbare gebouwen, werd zelfs voor velen
een vraagbaak. Menigeen vroeg met zekere
verbazing: waarom wordt er vandaag ge
vlagd En velen trachtten zich te herinneren
of er een verre verwant van het Koninklijk
Huis jarig was.
De tijd wischt langzaam uit de indrukken
zelfs van de groote gebeurtenissen der
wereldgeschiedenis andere denkbeelden en
illusies vervullen de hoofden der menschen;
het verleden wordt zoo spoedig vergeten
door menschen niet alleen, óok door de
volken.
Onze onafhankelijkheid geen van het
thans levende geslacht heeft er voor gevoch
ten of geledenen de strijd der vaderen
Heiligerlee, de Mookerheide, de slag bij
Nieuwpoort en nog tal van andere glorie
feiten hun data zijn alle op hun tijd her
dacht en vergeten. Met den slag van
Waterloo ging het evenzoo. Nog enkele
jaren geleden een met oranje gesierde toren
top, een met de driekleur getooide kazerne
poort en ook deze dag werd teruggebracht
in de rij der gewone dagen, zónder herinne
ring, zónder verleden.
Het is goed, dat in heel het land de
Waterloodag in eere is hersteld, want door
het laten afsterven van zulke herinnerings-
dagen verliest ons nationaal bewustzijn meer
en meer een waardevolle parel en blijft een
ledige ruimte, die in onze dagen niet wordt
aangevuld. Het nationaal bewustzijn wordt
daardoor verzwakt, het nationaliteitsgevoel
I loopt daardoor gevaar, langzaam te verdor
ren tot onverschilligheid.
I »Wij leven vrijis de Inzet van het
- -
carillon-spelhet einde »Nun danket alle
Gott«.
Inderdaad een zeer goede keuze.
Bijzaak of hoofdzaak.
Wat wordt er in de laatste jaren veel ge
sproken en geschreven over de vrouw. Vrou
weer echten en vrouwenp lichten schij
nen wel als twee vijanden tegenover elkaar
te staanHet wezen der vrouw, haar indi
vidualiteit, haar psychische geaardheid, alles
wordt uitgerafeld en onder de microscoop
gelegd om te kunnen nagaan, of zij in alle
opzichten de gelijke van den man blijkt
te zijn, dan wel zijn mindere moet blijven,
zon als in vroeger tijden met verpletterende
zekerheid werd aangenomen, en als een on
aantastbare waarheid werd beschouwd.
Het schijnt, of al die strijdvragen in den
tegenwoordigen tijd echter een hoofdei)
schap der vrouw op den achtergrond drin
gen. Waar zooveel gesproken wordt over,
en gevraagd naar haar aanleg voor studie,
haar uithoudingsvermogen, haar zucht om
als gelijke van den man zichzelf een weg
door het leven te banen wordt daardoor
niet te weinig acht gegeven op haar hart?
Ik bedoel niet het orgaan in haar borstkas
dat zoo- en zoo-veel regelmatige slagen per
minuut moet volbrengen en waarvan dc
stilstand óok beteekent een eeuwigdurende
rust voor alle andere organendoch het
hart zooals het zich in zijn edelsten vorm
vertoont bij nobele karakters. Niet alleen
onder de hooggeplaatsten, maar ook bij hen
die leven In nederigheiddie, ongemerkt
door de massa, in eigen kleinen kring
zegen en geluk verspreiden en in menig
kinderhart den grondslag loggen voor een
zacht gemoed, dat later op zijn beurt weer
werken kan, anderen ten zegen.
Hoeveel tranen zijn er gedroogd, hoeveel
glimlachjes getooverd om droeve mondjes,
hoeveel doffe oogen ontvonkt in blijden
gloed, niet door vrouwen (ol zoo knap en
geleerd misschien) die naar vergaderingen
ijlen om te spreken en te betoogen, maar
juist door diegenen, die in huis bleven, en
in haar nabijheid zochten en vonden, het
geen haar hart en hand zocht en vond om
te doen.
Zeker, het is gelukkig, dat er vrouwen
zijn, die tijd en lust en geld bezitten om
nuttige zaker. te dienen en indien zij de
gave des woords bezitten -— in broeden
kring ook anderen opwekken om evenzeer
hun persoon en hun geld beschikbaar tc stel
len voor het maatschappelijk leven. Daar
door worden reddingshuizen gesticht en
in stand gehoudendoen vacantie-kolonies
hun weldadigen invloed geldenziet menig
vrouw en kind, anders verloren gegaan in
zonden of armoe, zich de reddende hand toe
gestoken.
Doch de warmte, de uitstraling van
teederheid en ontferming, kan toch slechts
uitgaan van de persoonlijkheid zelf die, met
een glimlach op de lippen, de armen ter
verwelkoming uitstrekt en niet zegt met
koelen blikwij doen voor u wat we kun
nen; we geven onzen tijd, ons geld; verg
nu niet méér van ons, verwacht niet óok
>g een hartelijk woord.
En dan do moeders.
Onderschatten velen van hen hun invloed
niet? Komen zij er niet lichter dan vroeger
toe om tc zeggenmijn meisjes cn mijn
nfens behoeven niet meer aan den leiband
oopenzij moeten zelf maar zien en on
dervinden wat het leven brengthoe eerdet
ze op eigen beenen staan, des te beter ia
dat.
De jaren gaan zoo spoedig voorbij. Het
mondje, dat zoo lief de eerste woorden sta
melde, heeft al spoedig gcon moeite meer
met klanken of lottorgropen dc voetjes, dio
eerst zoo onzeker en aarzelend hun onbe
holpen pasjes probeerden, stappen reeds rond
In stevige laarzen. De school heeft haar deu
ren reeds wijd opengezet om hen te ont
vangen, cn wijsheid te brengen in dlo jonge
hersenen.
Dan zullen er moeders zijn, die met wee
moed hun kind afstaan, en vreezen, dat het
door al die nieuwe indrukken vervreemden
zal van haar Invloed thuis. Maar óok zulten
or zijn, die met een zucht van verlichting
denkenmijn taak wordt mij lichter gemaakt;
nu krijg ik eens wat meer rust, en tijd tot
ontspanning.
Maar dan moet zij, de moeder, juist
dubbel oplettend zijn zij moet over haar
kind waken, cn er zorg voor dragen, óok
als het niet bij haar iszij moot zijn go-
dachten, zijn gevoelons blijven bcheerschen
zij moet het dubbele geestkracht meegovcn
voor de uren, dat haar oog het niet zien
kan, cn wie weet welke schadelijke en ver
derfelijke invloeden zijn jonge ziel kunnen
beroeren I Gelukkig het kind, dat geleerd
leeft, met alles bij Moeder tc kunnen
komen en haar vrijuit zijn kleine overtre
dingen en ernstigero misslagen durft berich
ten, dat wéét, hoe zij steeds tijd voor hem
heeft, en klaar staat om te helpen, waar zijn
krachten te kort dreigen tc schioten, en op
te beuren, waar hij struikelde en soms viel.
Een kleine gebeurtenis komt mij in de
gedachte.
Hot was In oen gezin van vijf kinderen,
do oudste, een flinke knaap van acht jaar,
het jongste, pas geboren, terwijl de vader
reeds voor goed was heengegaan.
De moeder was ziek, héél ziek. Ken droeve,
dreigende schaduw nog onzichtbaar voor
de kinderoogen hing reeds boven het
huis.
De jongen hield er duiven op na. en op
zekeren ochtend trad hij zacht de ziekeka-
mer binnen. »Ma, hot voer voor de duiven
is op; mag ik zelf even nieuw halen» Met
een dubbeltje in de hand ging hij heen om
zaad een groote n zak vol voor negen cent
Toen kwam hij langs een kleinen winket,
waar allerlei lekkernijen uitgestald lagen,
ook van die heerlijke, groote zuurballenhij
had er zoo'n vreeselijke trek inDc over
gebleven cent brandde hem in de vingers.
Hij liep voorbij keerde nog eens terug.
»Ik wil het niet doen» zei hij tot zien
zelf; doch het was telkens, of bij met on
weerstaanbare kracht naar den winkel ge
trokken werd. Ten slotte bezweek hij voor
de verleiding.
Thuis gekomen, zeide hij met afgewend
gelaat: »net zaad was een cent opgeslagen».
In den loop van den dag verergerde de
toestand der zieke zoodanig, dat de dokter
het noodig oordeelde, de kinderen uit huis
te verwijderen. Ze gingen naar familie in
de stad, en 's avonds kwamen ze nog even
binnen, om goedendag te zeggen.
Onbewust van den leugen van haar altijd
zoo eerlijken jongen, legde de moeder haar
uitgeteerde hand op zijn hoofd: Bedenk,
vent, dat je bij alles, wat je doet. steeds w tar
moet zijn, on bij elke daad, aan moeder
moet denken». Die enkele woorden ontwa
penden hem geheel en snikkend verborg hij
het hoofd in de dekens en bekende zijn
misdrijf.