Zaterdag 9 Augustus 1913.
No. 8298.
62e Jaargang.
Op reis-
Stadsnieuws.
AUERSFOQRTSGHE COURANT.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Conrant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFD-REDACTEUR
F. J. raZSERZEI
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post ft.15. Advertentien 1—6 regels 60 cent; elke regel meor 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieêle- en onteigening»-
advertentien per regel 15 cent Reclames 15 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentien van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht
soztTzaxtaoBT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19,
Aan onze abonné'9 die tjjdeljjk elders,
binnen- dan wel buitenlands, vertoeven,
wordt op aanvrage, en met duidsl^lce
opgave van adres, de courant eiken ver
schijndag tegen vergoeding van porto
toegezonden.
Ook niet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wijze de geregelde toezending van
de .Amersfoortsche Courant" tijdens hun
uitstedigheid zich verzekeren.
KENNISGEVING.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
brengen ter algemeene kennis, dat gedurende
8 dagen, te rekenen vanaf heden, ter Secretarie
ter inzage ligt een plan tot het vaststellen van
rooilijnen voor den Heiligenbergerweg.
Amersfoort, 7 Augustus 1918.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
Ds Burgemeester,
H. W. VAN ES VELD,
Weth., loco-Burg.
De Secratari8,
A. R. VEENSTRA,
loco-Secr.
Bekrompenheid.
Een leelijk woord, las ikorlangs;alsmen
het nauwlettend beschouwt, springt het woord
«krimpen* er uitkrimpen, dat is kleiner
worden, een meer beperkte ruimte innemen.
Waardoor? Door persing, drukking, inslui
ting. Wie onzer laat zich nu graag persen,
drukken, insluiten Neen, dat krimpen, die
bekrompenheid is, waar het menschen geldt,
uit den booze. En toch wat al bekrompen
heid in en om ons!
De knaap, die niet kan spelen als hij geen
voetbal heeft, is bekrompen. De volwassene,
die geen gesprek kan voeren zonder er de
politiek of zijn evennaaste bij te halen, lijdt
aan bekrompenheid. De pers, die haar kolom
men niet kan vullen zonder er zekere per
sonen of zekere partijen bij de haren in te
trekken, legt getuigenis af van haar bekrom
penheid. wie bij elke mogelijke en ook on
mogelijke gelegenheid zijn stokpaardje van
stal haalt, is een bekrompen ruiter. Wie niet
vatbaar is voor versche denkbeelden, wie
zich angstvallig hecht aan het oude, en niet
durft op te zien naar het nieuwe, ja het bij
voorbaat veroordeelt en veracht en vreest
voor zijn besmetting als ware het de pest,
is een bekrompen en kortzichtig mensch.
Moeten er meer en nog sprekender voor
beelden worden aangehaald om te bewijzen,
dat er in onze samenleving heel wat is, dat
alle vrijheid en eiken vooruitgang belemmert
Tegenover dat krimpen staat uitzetten,
groeien, een grootere ruimte innemen.
Het valt niet zoo gemakkelijk, terstond de
juiste tegenstelling te treffen van bekrompen
heid. Is het zelfstandigheid, trots, fierheid?
Zullen wij het, volgens den meer en neer
gebruikelijken weg, aanduiden met een uit-
Leemsch woord en denken aan internationali-
teit, cosmopolitisme, humaniteit?
Dit laatste brengt ons op liefde, die zich
niet laat persen en drukken en knuffelen.
Zij schiet zich vleugelen aan en snelt naar
de verste oorden. Menschenliefde, een mooi
woord voor een echt menschelijk iets.
Vanwaar toch dat persen en drukken en
insluiten Deels passen wij die onedele be
werking toe op onszelven, deels dulden wij
haar van buitenaf. Wie zichzelven insluit, zijn
gedachten en zijn handelingen snoert in een
keurslijf, zóo lang en zóo dicht, dat hem de
adem bijkans wordt benomen, legt getuigenis
af van kleinzieligheid en bekrompen verstand.
Wie het zich van buitenaf laat welgevallen,
is klein en laf,
Laat ons toch ophouden met dat opzettelijk
kleiner maken of laten maken van ons eigen
ik, met dat knoeien en kreuken van anderer
zelfstandigheid. Reeds zoo lang geleden is
het al zoo duidelijk gezegd«bekrompen zie
len bekrompen harten*.
Dat bekrompene is zoo lijnrecht in strijd
met onze wenschen en onze begeerten, onzen
geheelen aanleg.
De toekomst stellen wij ons bij voorkeur
zoo ruim en helder mogelijk voor; ons werk
zetten wij zoo breed mogelijk opons ver
mogen breiden we liefst zoo ruim mogelijk
uitwij richten onze woningen en verblijf
plaatsen zoo gerieflijk en ruim in ris het
maar eenigszins doenlijk is. En zouden dan
hoofd en hart en verstand gedrukt en gekne
veld moeten worden Dat is toch te dwaas.
Als bekrompenheid uit den booze is dan
zijn haar oorzaken en haar gevolgen tevens
bij voorbaat veroordeeld. Welke die oorzaken
zijn Heerschzucht, waanwijsheid, eigenbe
lang, zelfzucht, kleinheid, domheid en hun
lieflijk gezelschap. Haar gevolgen Duisternis,
matheid, ingehouden toorn, gebrek aan werk
lust en levenslust, gemis aan initiatief; om
er voorshands niet meer te noemen.
Zoeken wij naar een geneesmiddel tegen
dit kwaad, dat als een rem werkt bij ons
maatschappelijk leven en streven.
Zoeken Och, het ligt voor de hand, het
is voor het grijpen. Hoe vaak hebben wij
het woord bij de hand: »Men moet leven
en laten leven, geven en nemen*. Wie klaagt
over bekrompenheid en er zich aan ergert,
beginne eens met dat woord in toepassing
te brengen in zijn huis, in zijn werkplaats
en daarbuiten. Wie niet graag in den preek
toon vervalt, niet van preeken houdt, hij
houde het heilig woord voor oogen »en ver
geef ons onze schulden, gelijk ook wij ver
geven onze schuldenaren*.
En wie het liever anders hoort zeggen,
bedenke, dat de menschen niet alleen uiter
lijk maar ook innerlijk zoo hemelsbreed van
elkander verschillen en toch in éen opzicbt
allen overeenkomen. In welk opzicht dat is,
leert ons de uitdrukking, dat elke gek zijn
gebrek heefi.
Wie zich niet stoort aan het zwarte gelaat
van den neger, aan het gele van den Chinees
of het roode van den Indiaan moet zijn
naaste niet hard vallen om een ongewone
kleur, die niet aan de oppervlakte wordt
gedragen.
Wanneer wij, zoo vervolgt de heer Koen-
raad in De middenstandsbond* het week
blad, dat hier veel te weinig wordt gelezen
de hand op eigen hart leggen, dan moeten
wij erkennen, dat er ook bij ons, midden
standers, nog veel bekrompenheid heerscht.
Hoe velen worden er nog gevonden, die
steeds blijven in hun beperkten gedachten-
kring, niet of te weinig kennis nemen van
hetgeen er om hen heen geschiedt, of bij
het vernemen van de frissche, gezonde denk
beelden van anderen, ze zonder nader onder
zoek afwijzen. Hoe velen worden beheerscht
door afgunst en kunnen de zon niet in het
water zien schijnen 1 Hoe velen nog worden
verblind door hun eigenzinnigheid en door
hun zelfzuchtWat meer leven met ande
ren, wat meer gevoelen voor anderen zou
ook hun gezichtskring verruimen. Door
ingenomenheid met zich zeiven, door over
dreven eigenliefde, zijn ze blind voor de
goede dingen van anderen.
Sommigen vreezen eenige kosten te maken
voor hun administratie en doen alles zóo
primitief, dat zij onmogelijk hun eigen zaak
kennen, en tegen hun eigen wil en wensch
zich veel schade veroorzaken, die zij niet
eens vermoeden. Zij meenen zich door be
sparing van kosten en moeiten te bevoor-
deelen, terwijl in werkelijkheid zij zich veel
schade berokkenen.
Anderen zijn aartsconservatief op het ge
bied van étalage en winkelinrichting; zij
missen den moed hun zaken op de hoogte
van den tijd te houden of achten het in hun
waanwijsheid niet noodig; hün zaak behoeft
zulke reclame niet. Toch zullen zij bedro
gen uitkomenzij of hun opvolgers.
Een ander geeft zijn personeel een loon
zoo karig mogelijk, en wil niet inzien, dat
zijn bedienden daardoor weinig hart hebben
voor hem en zijn zaak en dat hem dit wel
licht op meor komt te staan dan hij meent
uit te sparen.
Sommigen eischen overdreven inspanning
en te langen werktijd en trachten door aller
lei beloften, of ook wel zoogonaamde kracht
woorden, hun voordeel te bewerkon. Zij zien
niet in, dat hun ondergeschikten óf hen spoe
dig den rug toekeeren en de voortdurende
verwisseling groot nadeel moet veroorzaken óf
wel dat zij op andere wijze schadeloosstel
ling weten te vinden voor de onheusche
bejegening.
Dan zijn er, die hun voordeel trachten tu
doen door onwaardige en af brekende critiok
te oefenen op hun vakgonooten. Wie zich op
dergelijke unfaire manier wil verheffen ten
koste van anderon moet ten slotte zelf de
dupe worden van zijn verkeerd optreden.
Er zijn zoovele kleine peuterige dingen, die
iemands bekrompenheid naar voren brengen;
wij zullen ze niet verder noemen. Wie zijn
oogen opent en verder wil zien dan zijn neus
lang is, kent ze. Daarom zullen wij ze niet
verder onder het zoeklicht brengen.
Het leven zal er niet minder om worden,
het zal onze gemoedsrust niet schaden als
wij ons voornemen wat minder bekrompen
te zijn in ons denken en doen ons pad zal
ons lichter schijnen, wanneer wij daarop
geen enkel bekrompen mensch ontmoeten,
maar er slechts zelfstandige, humane men
schen aantreffen.
De burgerij heeft, zoowel door te teeke
nen op de lijsten als door het rechtstreeks
inzenden van gelden getoond, er zeer op ge
steld te zijn, dat ook hier ter stede de Onaf-
hankelijkheidsfeestcn worden gevierd. Een
grooter bedrag dan het geraamde tekort is
toegezegd, zoodat het programma niet alleen
onverkort uitgevoerd, doch zelfs eenigszins
uitgebreid kan worden.
Blijkens advertentie in dit nummer roept
het sub-comité voor den optocht allen, die
hierin belang stellen, op tot een vergadering
Het aantal deelneemsters en deelnemers is
reeds zeer voldoende, doch het sub-comité
noodigt thans, nevens anderen dio hun per
soonlijke medewerking willen verleenen, de
vereeniglngen uit, zich te beraden om een ver
tegenwoordiger de vergadering te doen
bijwonen, in welke belangrijke mededeelin-
gen zullen worden gedaan.
Aan het plaatselijk telefoonnet zijn thans
aangesloten met
no. 280 gebroeders Volmers, behangerij,
Kampstraat 46.
no. 286 firma Meinesz Co., in agenturen,
Muurhulzen 7.
Mejuffrouw L. de Haas, assistente aan de
Openbare leeszaal en bibliotheek Beukenlaan,
heeft tegen 1 October ontslag gevraagd.
De jongedames A. A. M. de Jong en C.
M. Z. Sandkuyl behaalden de Lagere akte
Fransche taal.
De heer A. M. Gaasbeek is aanbevolen
ter benoeming tot leeraar in Oude talen aan
het Gymnasium te Zwolle.
Programma van het concert bij gunstig
weder aanstaanden Woensdagavond op hot
terras van «Amicitla* te geven door het
stafmuziekkorps 5e regiment infanterie, direc
teur de heer G. Bikkers:
1. Feurig Blut, marsch Vollitedt
2. Ouverture «La Bohémienne* Balfe.
3. Dolores-Walzer Waldteufel.
4. Fantaisie caprice Vleuxtemps.
voor orkest bewerkt door G. Bikkers.
5. Ouverture «Banditenstreiche* Suppé.
6. a. Serenata Moskowski.
b. Toréador et Andalouse Rubenstoin,
7. Wilhelm'» KrOnung, caprice
herolque De Kontaky.
8. Hommage a Offenbach,
potpourri Conradl.
Een poos geleden deelden we medo, dat
in den tuin van «De Arend* een gebouw
zou worden gestold waarin ten behoeve van
de vereeniglngen die daar ainds jaar en dag
vergaderen een schietbaan, een kegelbaan,
enz. zouden worden ingericht.
Bij nadere uitwerking dier plannen bleek,
dat aan de uitvoering te veel bezwaren wa
ren verbonden, voornamelijk omdat aan de
aangrenzende bowoners der Lange Beek
straat, door het gebouw Al te veel licht zou
worden benomon.
Daarom zullen de banen in de bioscoop
zaal worden aangebracht, in verband waar
mee met ingang van 15 dezer daar slecht*
's Zaterdags en 's Zondags bioscoop-voorstel
lingen zullen worden gegeven, 's middag* en
's avonds.
Het gehalte van het programma blijft het
zelfdedus zeer goed.
Immers deze zoogenaamde wereldstad-
programma's gaan cerat te Amsterdam, ver
volgens in Don Haag en daarna te Amers
foort.
De A. Z. P. C. ontvangt hier morgen de
R. Z. C., uit Rotterdam, voor de competitie
wedstrijd.
Na afloop daarvan zal de Hollandache
dames-zwemclub, uit Ainstermam, een pro
paganda-wedstrijd houden.
Het eerste elftal der H. V. C. zal morgen
achter «Rustoord* het eerste van Blauw en
Wit uit Amsterdam ontvangen.
De plaatselijke afdeeling van den Kon.
Nederlandschcn bond van oud-onderofficieren
neemt heden mot het prachtige vaandel, ver
sierd met alle medailles en andere zegetee-
kenen in schietwedstrijden behaald. Heel aan
den ommegang door Utrecht, waar het 25-
jarig bestaan van don Bond zal worden ge
vierd door een 4'daagsch feest, dat ook wordt
bijgewoond door 5 deputation van Belglache
kameraden.
Bij het opmaken van het vorige nummer
werd verzuimd ook in te voegen de uiulag
der aanbesteding voor het glas- en verfwerk
voor de jongensschool met patronaatazaal,
enz. aan de Bor-straat volgens een ontwerp
van architect H. Kroes.
Voor dit deel van het bestek werd inge
schreven als volgtF. L. Harlee, te Culem-
borg, f 1267J. W. de Vaal, hier, f989H.
G. Massa f 959, M. J. H. van Lent f 945 en
A. W. Timmermans f886.
Het werk word inmiddels gegund aan de
laagste inschrijvers, die voor den bouw waren
Van Kalleveen Vos met f 16 275.
Oplevering 1 Maart 1914.
Bij de gister ten Raadhuize gehouden aan
besteding voor het vergrooten der openbare
Lagere school B, aan den Leusderweg. met
vier lokalen werd Ingeschreven ala volgt:
Fijnenberg Wildeman f 15 935, A. C.
Beijr f 15 C14, H. Noorman f 15 166, N. Wolfs
winkel f15085; J. C. Blum,'te Hilversum,
f14940, G. C. Blanken f14500, en G. van
Nes f 14 100.
Het werk, dat 31 December moet worden
opgeleverd, werd den minsten inschrijver ge
gund.
Morgen is hier alleen geopend de apotheek
van den heer Th. C. V. ter Maat.
De lantaarns van auto's en rijwielen mot
ten volgende week uiterlijk om acht uur,
die van de overige voertuigen niet later dan
te half negen zijn aangestokon.
De wereldorde is gegrondvest op drie zul
len waarheid, recht en vrede.
