Zaterdag 6
September 1913.
No. 8310.
62e Jaargang.
DIMÜDffi
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFD-REDACTEUR
F. J. FIISDSRZSS.
AMERSFOORT.
ig- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden fx.—
egels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
Verschijnt Dinsdag-, Dondert
franco per post f 1.15. Advertentfen 1—6 regel r o
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale,"officieCle- en onteigenings-
advertentien per regel 15 cent Reolames 1—5 regels f1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiCn van buiten de stad worden de incasseerkosten In rekening gebracht. Postbus 9.
BUREAU:
SORT2QRAOBT O.
Telefoon 19.
Wegens de feesten zal de
„Amersfoortsche Courant"
aanstaanden
NIET verschijnen.
KENNISGEVINGEN.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
brengen ter openbare kennis, dat de bureaux
der Gemeente-secretarie gedurende de Onafhan-
kelijkbeidsfeesten (9 en 10 September a.s.) dA
12 uur 's middags gesloten zullen z\jn.
Amersfoort, 29 Augustus 1913.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
H. W. van ESVELD.
Weth., looo-Burg.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA,
loco-Secr.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis van de ingezetenen dezer
Gemeente, dat de door den Directeur van
's Rijks directe belastingen, enz. te Utrecht exe-
cutoors verklaarde kohieren no. 8 en 9 van de
Personeel® belasting
over het dienstjaar 1913 aan den Ontvanger
van 's Rijks directe belastingen alhier zjjn ter
hand gesteld, aan men ieder verplicht is, zijnen
aanslag op den bij de wet bepaalden voet te
voldoen.
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke
plaatsen aangeplakt te Amersfoort den 5
September 1913.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
Gelet op art. 17 der Verordening, houdende
bepalingen ter voorkoming van brand,
hebben besloten te verbieden, dat op 8,
9 en 10 September a.s. vuurwerk of andere ont
plofbare stoffen benevens Bengaalsche lucifers
worden verkocht.
Amersfoort, 6 September 1913.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA,
loco-Secr.
1813-1913.
Het comité voor de Onafhankelijkheids
feesten, aanstaanden Dinsdag en Woensdag
hier te houden, deed onlangs het verzoek,
zooveel mogelijk allen in de gelegenheid te
stellen, deel te nemen aan die feesten. Kan
het anders dan dat degeen, die het verzoek
daartoe, van andere zijden gedaan, heeft
overgebracht, middels de plaatselijke pers,
kan het anders dan dat hij er zooveel mo
gelijk gehoor aan geeft
Om het personeel zooveel mogelijk in de
gelegenheid te stellen, de feesten bij te wo
nen, zal dan ook de .Amersfoortsche Cou
rant* aanstaanden Dinsdag niet verschijnen.
Dit nummer is dus het laatste vóór die
feesten, welke, naar we hopen, zóo mogen
slagen als ze het verdienen zoowel om hun
aanleiding als om hun zorgvuldige voorbe
reiding door de verschillende sub-comité's.
Er is aanleiding om het eeuwfeest onzer
Onathankelijkheid, tevens het eeewfeest van
het herstel der Oranje-dynastie, te herdenken.
En er is alle reden, er zich over te ver
heugen, dat thans weer en thans nogvrij-uit
mag wapperen van de torens en uit alle hui
zen onze mooie vlag; dat ieder zich vrijelijk
mag tooien met oranje, het symbool van
onze natie, die hoe ze soms schijnbaar is
verdeeld te zeer zich bewust is van haar
saamhoorigheid, te goed weet, hoe onzeg
baar veel zij heeft te danken aan het Oranje
huis, dat juist in tijden van grooten druk,
juist als de onathankelijkheid dreigde ver
loren te gaan, telkens weer zich aan de spits
stelde.
Oranje en Neerland een. Zij hebben het
begrepen, die hun persoonlijke medewerking
zullen verleenen aan de verschillende onder-
deelen der feestviering, in den Feestgids
vermeldzij wilden hun dankbaarheid too-
nen, de zeer velen die, door honderden gul
dens bijeen te brengen, als om strijd straat
of buurt versierden zij beseffen, dat in dezeh
gedenktijd het goed is, een korte spanne
tijds zich te onttrekken aan den arbeid van
iederen dag, de talloos velen die morgen
ochtend of Maandagavond zullen opgaan
naar de verschillende bedehuizen om bij te
wonen de wijdings-samenkomst, die zal strek
ken tot inzet van deze feesten.
Slechts enkelen hunner herinneren zich,
als kind te hebben gehoord van ouders of
grootouders hoe het was nu een eeuw ge
leden, toen men zelfs niet hardop durfde
denken, uit vrees te worden aangebracht
door het heirleger verklikkers in dienst van
de Al te ijverige Fransche ambtenaren en
hoe men sedert 9 Juli 1910, den dag der
inlijving, drie even lange als bange jaren
onzegbaar leed en smaad en nadeel had ge
leden. Meer hunner weten te vertellen van
het enthusiasme waarmee in 1863 het gou
den feest der weder-verheffing van ons land
als zelfstandigen Staat in Europa werd ge
vierd. En allen, die zullen zijn saamgekomen
in de kerken, zullen moeten denken aan het
toen en het nu, maar óok aan hetgeen tus-
schen 1813 en 1913 is ten deel gevallen aan
ons klein land, dat in menig opzicht groot
zich mocht toonen in dingen waarin ook een
klein volk groot kan zijn.
Van den Lieve Vrouwe-torcn klinkt bij
half slag «Gezegend, roemrijk Nederland*,
dat in 1813, onmiddellijk na de bevrijding,
op Hemony's carillon werd geplaatst,
Gezegend, roemrijk Nederland,
Waarvoor ons harte slaat
Waarvoor de heldenmoed ontbrandt,
Dat aan uw vrijgevochten Staat
De vruchten van de welvaart plant,
Die ge ons genieten laat.
't Was een goede gedachte, dit lied te doen
hooren, nu de tijden zoo geheel anders, zoo
veel beter zijn dan een eeuw geleden, toen
men wel bossen oranje droeg, doch nog niet
goed durfde gelooven aan de herwonnen
vrijheid. Zóo zwaar was de druk geweest,
zóo duister de nacht, dat men den dageraad
der vrijheid nog niet recht vertrouwde, steeds
vreesde, dat zij andermaal zou schuil gaan
achter donkere wolken.
Vrijuit mag ze wapperen onze nationale
vlag, met den oranjewimpel ditmaal, al wordt
anders slechts op verjaardagen van leden
van het Koninklijke huis ook de wimpel aan
den stok gebonden. Vrijuit mag ze wappe
ren die vlag, die nu honderd jaar geleden
nog slechts op éen plaats in de wereld woei,
van de Hollandsche factorij op het kleine
eiland Decima, waar Jan Cock Blomhoff, die
in 1853 op «Birkhoven* overleed, haar
weigerde in te halen, welke vertoogen en
bedreigingen men ook tot hem richtte.
Niet alleen wat was en wat werd, ook
hetgeen worden zal, vraagt thans onze aan
dacht.
De toekomst kan niemand voorspellen
doch dit weten allen, die zich herinneren,
dat de gebeurtenissen van 1813,00k eenheid
hebben gebracht in Staatsbestuur, wetgeving
en rechtspraak en een einde hebben ge
maakt aan de wanhopige verdeeldheid der
saamhoorigen dat die eenheid steunt op
ons Vorstenhuis, dat thans een eeuw lang
lief en leed deelde met zijn volk.
Ieder weet, dat zoolang het «Oranje en
Neerland éen* zal weerklinken in de lage
landen aan de zee, we zullen bezitten het
hoogste goed, onze vrijheid.
Het onafhankelijkheidsfeest zij een dank-
baarheidsfeest tot Hem, wiens hand zoo groote
dingen voor land en volk heeft gedaan, en
daarom worde het waardig gevierd en rijze
de bede, dat de band tusschen Vorstenhuis
en volk niet weer verbroken, doch steeds
hechter worde.
De leuze van 1813 zij ook die van het
komend feest
Oranje boven!
Feest en zang.
(INGEZONDEN.)
Mag ik een klein plaatsje verzoeken voor
het onderstaande?
't Was Woensdag en Donderdag te Utrecht
onafhankelijkheidsfeest. Vooral Donderdag
avond was er drukte op straat en belang
stelling voor de verlichting, den optocht en
de verdere feestelijkheden. De vaderlandsche
gevoelens uitten zich zells in een lied.
Natuurlijk een nationaal lied, zult ge zeg
gen. 't Mocht watl 't Was ook daar weer,
zooals overal valt op te merken, dat ons volk,
als het eens een keer aandrang gevoelt om
te zingen, geen liederen zingt, toepasselijk op
het feest, maar uitgalmt allerlei flauwe, banale
moppen en deunen.
Weet ge, wat ik Donderdagaftmd door
verschillende groepjes hoorde schreeuwen
«Janus, hebbie je hoedsie op*.
Is het schande of niet, dat zoo iets gezon
gen wordt ter gelegenheid van een nationaal
feest
Het heeft me duchtig geörgerd en toeval
lig loopende door een der stille straten ben
ik gelukkig in een betere stemming gekomen.
Daar hoorde en zag ik iets, dat me goed
deed. Daar liep een troepje menschen, oud
en jong, met lampions, in flkschen stap op
het geroffel van een trom en pittig en vrcolijk
klonk het mooie «O schitterende kleuren*.
Wat klonk dat, met het daarna aangehe
ven«Heb je wel gehoord van de zilveren
vloot*, feestelijk en heel anders dan het flauwe,
lamlendige: «Janus, hebbie je hoedsie op*.
Als lid van de R. K. vereeniging voor
Volkszang wil ik hier onze vrouwelijke en
mannelijke leden van den R. K. Volkszang
en voorts een ieder eens iets zeggen.
Ook wij zullen hier de volgende week
Dinsdag en Woensdag ons Onafhankelijk
heidsfeest vieren. Laten wij dan eens laten'
hooren, hoe wij onze liefde voor Koningin
en vaderland beter kunnen uiten. Bij een
feest hoort een opwekkend lied. DAt geeft
geestdrift, enthiusiasme, vroolijkheid. De ge
voelens van het hart spreken het best en
't meest door het liedmaar dan ook door
een toepasselijk lied. Laten we dus
zingen, overal waar maar te zingen is, en
vooral op straat; maar laten dan ook alleen
onze eigen, frissche, pittige Hollandsche
volksliederen weerklinken, hoog uitschallen
over de duizenden, die beide dagen, vooral
des avonds, onze straten zullen vullen.
Als eenigen van ons het voorbeeld geven,
volgen anderen van zelf. Een keuze van be
kende liederen hebben we genoeg. Neem
maar Wilhelmus, Wien Neerland's bloed,
Vlaggelied, Schitterende kleuren, Al is ons
landje nog zoo klein, Wij leven vrij, Neder
land mijn Vaderland, en nog vele andere.
En dan ons Prinsesseliedje. DAt is een
liedje, dat er in zal gaan. Zing het een paar
maal en heel Amersfoort zal het nazingen.
En zoo, bij afwisseling, zingen we dan
volksliederen van anderen aard. Peer, In de
lucht, en nog veel meer.
Zoo zullen we op waardige, echt Holland
sche wijze ons nationaal feest vieren door
het eigen, nationale lied.
Wees mee de drager van 't Hollandsche
(lied,
Breng het in huizen en zalen,
Het blijvo uw trots, uw vaderlandsch
(lied,
Dat lied der eigene tale.
Volkszangers, geeft het voorbeeld.
Toont u actieve leden van uw vereeni-
g!«gr-
Brengt geestdrift door uw lied, door ons
eigen, nationale lied.
Een lid der R. K. Vereeniging
voor Volkszang.
Ten gerieve van hen, die Dinsdag of
Woensdag zich naar een der bureaux van
net Raadnuis zouden moeten begeven, zij
verwezen naar do kennisgeving aan het
hoofd van dit nummer.
Burgemeester cn Wethouders schreven
onder dagteekening v^n 3 September aan
den Raad
Uw medelid, de heer P. van Achterbergh
vestigde onze aandacht op het niet-voorko-
men van een bliksemafleider op het hoog-
reservoir van de waterleiding.
Daartoe uitgenoodigd, heeft de Gemeente
architect ons bericht, dat bij den bouw van
het hoog-reservoir de vraag, of een afleider
gewenscht is, wel gestold is geworden. Om
dat het gebouw geheel van ijzer en steen is
opgetrokken, werd do aanwezigheid niet
noodzakelijk geacht. Het ijzerwerk van de
kap en het bassin is innig met elkaar ver
bonden, terwijl dit weer verbonden Is met
het buizennet, zoodat, mocht de bliksem het
ijzerwerk treffen, hij direct naar de aarde zal
worden afgeleid.
Raakt de bliksem het muurwerk, dan zal
beschadiging hiervan niet zijn uitgesloten,
maar moet de kans, dat daardoor schade zal
worden gedaan aan het bedrijf, zeer gering
worden geacht.
Niettemin oordeelt de architect, dat de
aanwezigheid van een afleider meer zeker
heid zal geven voor het bedrijf.
Van meer belang acht hij de aanwezig
heid van afleiders op de gebouwen van het
pompstation. Wel zijn ook deze gebouwen
in hoofdzaak van ijzer cn stocn opgetrokken,
maar do aardverbindingen zijn daar niet in
die mate als bij het hoog-reservoir aanwezig.
Ons met de zienswijze van den architect
vereenigende, hebben wij de eer U voor te
stellen, het hoog-reservoir van de waterlei
ding en de gebouwen van het pompstation
(de woning van den machinist niet inbegre-
ben) van een bliksemafleider te voorzien en
ons daarvoor eon crodiet te verleenen van
f zoo.
Het comité voor de feesten verzoekt ons,
nog het volgcndo communiqué op to nomen.
De wijdings-samenkomst zal plaats hebben
in de Luthersche en de Remonstrantsche ge
meenten morgenochtend, voor de overige
kerkgenootschappen Maandagavond. De pre
dikatie in de Ned. Israolietische hoofd-syna-
goge zal worden gehouden door oppor-rabijn
M. Monasch, uit Utrecht, de dienst in de
Chr. Gereformeerde gemeente door ds. H.
Janssen, uit Leiden.
Men lette op het blaadje van den feest
gids waarop de gewijzigde weg van den
optocht en het gewijzigde programma der
sportfeesten Is aangegeven en zio de adver
tentie in dit nummer omtrent de omzetting
der middag feesten.
De Roode Kruis-posten zullen te vinden
zijn: op het terrein, bij de ververschingstent;
in de stad, bij het politic-bureau, bij den stal
van de firma Kleber en Van Wamden (Var
kenmarkt). bij do smederij van den heer A.
E. Blok (Krommestraat) en in het plantsoen,
bij de Viandenstraat.
Aan den vooravond van onze feesten kun
nen wij niet nalaten, met een enkel woord
de bijzondere aandacht te vestigen op do
medewerking, die verleend zal worden doöfc
de gymnastiek- en schermvereenigingen hier
ter stede, die onmiddellijk gehoor gaven aan
den oproep van het fcest-comité en in hunne
gelederen een krachtig «te wapen* lieten
weerklinken.