Zaterdag 8 November 1913. No. 8336. 63e Jaargang. BIJ B L A D. Stadsnieuws. Eitgave van de Naainlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff". HOOFD-REDACTEUR p. J. razsiaisa AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-. Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden fx. franco per post f 1.15. AÖvertentien 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, ofricieële- en onteigening»- advertentifin per regel 15 cent Reclames 15 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. BUREAU: SOXlTSaxiAOBT 9. Postbus 9. Telefoon 19. Bij dit nummer behoort een Onafhankelijkheid. In de meeste plaatsen van ons land zijn thans gevierd de feesten ter herdenking van de vrijwording uit de Fransche overheersching, van het feit, dat ons land weer een zelfstandige Staat werd; in andere zal dit feit over enkele dagen worden herdacht. Toen in 1863 dit zelfde geschiedde, deed men dit op 30 No vember, den dag waarop de Prins van Oranje voet aan wal zette te Scheveningen of op dien, welke voor de plaats van inwo ning was de datum van het vertrek der Franschen. Wie zoowel de 50-jarige als de 100-jarige herdenking heeft beleefd, kan spreken van het groote verschil waarop het halve en het heele eeuwfeest is gevierd. In 1863 leefden nog velen, die den tijd van zware verdrukking hadden meegemaakt en konden getuigen van de ellende, geleden door vreemde overheersching die nooit had den kunnen vergeten wat het zegt, vrijheid en onafhankelijkheid te moeten missen. In 1863 klonk overal een toon van blijd schap, dat de droeve toestand van vóór 50 jaren was vervangen door dien van vrijheid, van onafhankelijkheid van vreemde macht. Maar niet alleen blijdschap bezielde het volk, ook toonen van dankbaarheid en diep gevoel lieten zich hooren en menig oude verhief zijn stem om te danken voor den grooten zegen van toen en wees er de jongelieden met ernst op, zich dien zegen waardig te maken en te verdienen, door waarlijk vrij en onafhankelijk te blijven. Dat dit jaar de herdenking van het eeuwfeest een geheel ander karakter droeg, daarover zal wel geen verschil van meening bestaanzij droeg geheel en al het kenmerk van ver maak. Vandaar ook, dat men bijna overal de feesten organiseerde in den zomer, die door zijn lange en mooie dagen tot grooter deel neming kon uitlokken. De zucht naar ver maak stond op den voorgrondde herden king was een geschikte aanleiding voor velen om door allerlei feesten genot te smaken. Daarmede wordt niet bedoeld, dat er niet naar getracht is, ook een ernstigen toon te geven aan de herdenking van de gebeurte nissen van vóór honderd jaar. De vele en groote tentoonstellingen strekken daarvan tot bewijs Daarmee heeft men getoond, hoe zeer ons volk op allerlei gebied is vooruit gegaan hoe de wetenschap tallooze verbe teringen heeft mogelijk gemaakt in huis en maatschappijhoe vele nieuwe banen voor iedereen zijn geopend door de toepassing van menige uitvinding en ontdekkinghoe de ontwikkeling van verstand en geest is toegenomenhoe de kennis overal is ver spreid. Ja, we bekennen volmondig, we zijn vooruitgegaan in vele, vele opzichten en met groote schreden, Maarof we zijn toegenomen in vrij heid en onafhankelijkheid? Of we in geen enkel opzicht achteruit zijn gegaan in die honderd jaren Of de lessen van het verleden in onze dagen nog wel worden begrepen en in practijk gebracht? Vrijheid en onafhankelijkheid. Ja, de zucht daarnaar is ons volk als het ware aangebo ren. Maar op welke vrijheid is he: gestïld? Op die, welke geen macht boven zich duldt of op die, waardoor het naar eigen zin en begeerte kan leven, zonder dwang of wet? Dat die vrijheid voor velen de ware is, zien wij dagelijks bij de jeugd. Zou er anders zóo veel baldadigheid en straatschenderij gepleegd worden door het jonge volk, dat vaak met de grootste brutaliteit zijn wandaden uithaalt Vrijheid in doen en laten voor zich zelf wordt algemeen begeerd; naar die van ande ren wordt niet gevraagd; die moeten maar voor zich zelf zorgen, doch wel oppassen, dat zij niet in botsing komen met hetgeen de groote hoop voor zich aan vrijheid eischt. Wij weten wel, dat deze soort vrijheid bandeloosheid is, dat vrijheid in den goeden, waren zin beteekentvrij zijn van al hetgeen den mensch ontsiert en verlaagtvrij zijn van zinnelijke lusten en begeerten, van al hetgeen hem belet, waarlijk en waardig mensch te zijn. Onafhankelijkheid zoo nauw verbonden met vrijheid, ja, een gevolg daarvan bestaat niet in het ontkennen van wet en macht, evenmin in het niet-dulden van gezag of personen boven zich. Evenals in het huisgezin boven de kinde ren de hoofden van het gezin staan, aan wier wet en gezag door de jonge gezins leden moet worden gehoorzaamd, zoo moet men ook in de maatschappij aan wet en ge zag gehoorzamen, wil er orde en rust heer- schen. En evenals in het huisgezin de vrij heid der jongere leden niet wordt belem merd, (alleen in zoo verre beperkt, als te groote vrijheid van beweging voor de jeugd nadeelige gevolgen zou hebben voor haar zelf of voor anderen) zoo dienen in de groote maatschappij de wetten om het geheele volk volle vrijheid te schenken, behalve daar, waar het, door schending van die wetten, zijn gepaste vrijheid te buiten gaat, ten na- deele van zichzelf en anderen. Wie alleen zichzelven en niet anderen de vrijheid gunt, is zijn vrijheid niet waard. Onafhankelijk gevoelt zich de mensch, die door eigen kracht, door eigen arbeid zich een plaats in de maatschappij heeft verwor ven, die de vruchten van eigen inspanning mag plukken. Wel moest hij eerst een steu nende hand vatten, die hem den weg tot onafhankelijkheid wees en hielp betreden, doch zoodra hij zich sterk genoeg gevoelde om op eigen beenen te kunnen staan, kwam hij door eigen inspanning verder, dankbaar voor den ondervonden steun, die hem eigen kracht had geopenbaard. Onze kinderen willen wij opvoeden tot vrije, onafhankelijke menschen. Laten wij hun dan toch een goed begrip inprenten waarin vrijheid en onafhankelijkheid bestaanhoe echt vrij zij zich zullen gevoelen, wanneer zij niet staan onder de macht van hun harts tochten, hun lusten, hun begeerten, wanneer zij daarvan niet de slaven zijn, maar de meestershoeveel gelukkiger zij zullen zijn bij een eenvoudig maal. door eigen arbeid verkregen, dan aan een weelderigen disch, dien zij aan anderen hebben te danken en waardoor zij hun onafhankelijkheid verliezen. Ongelukkig is bij velen het ware besef van vrijheid en onafhankelijkheid weinig ontwik keld en verkiezen zij een gemakkelijk leven boven een bestaan van arbeid en inspanning, dat hun onafhankelijkheid kan brengen. De herdenking van het jaar 1813 wijst ons nog op een ander feit, dat ceti ernstig woord tot ons spreekt, óok in het belang der opvoeding. Ongetwijfeld getuigen do vele en groote tentoonstellingen van 1913 van een streven naar ernst en degelijkheidma?r om die gelegenheden goed tot haar recht te doen komen en tot een talrijk bezoek uit te noodigen, ging men cr toe over, er tal van vermaken aan te verbindenmoest de ernstige en degelijke zin van die tentoonstellingen succes verkrijgen door al die amusementen om ze smakelijk, genietbaar te maken Is dat niet een erkenning van het feit, dat tegenwoordig zooveel wordt gevraagd, jazelfs gezocht naar vermaak? En hoe staat 1913 tegenover 1813 wat betreft hec huiselijke leven, in de inrichting van het huis, in de eischen van levenswijze, dagelijksche gewoonten, in den eenvqud, de ware hartelijkheid en liefde tusschen ouders en kinderen Er zijn nog vele gezinnen, die door een hechten band van hatelijkheid en liefde ver bonden zijn gezinnen, waar men met elkaar meeleeft, waar de een voor den ander denkt en zorgtgezinnen, waar men samen leeft, waar de avonden, vooral in den winter, thuis worden gesletenwaar de vader na der dagelijkschen arbeid rust en opwekking vindt in de gezellige huiskamer, waar de moeder haar ijverige hand niet laat rusten, terwijl zij met welgevallen en een vriendelijken, ge lukkigen lach haar kring beschouwtwaar prettige, gezellige kout wordt afgewisseld door een meer ernstig woordwaar nu on dan een eenvoudig lied wordt aangeheven waar ieder zich beijvert, een opgewekte stemming te doen hcerschenwaar men ver heugd is met de blijden en een deelnemend vertroostend woord heeft voor de bedroefden; waar herinneringen goboren worden, die, vaak een menschenleven lang, licht, warmte troost en steun brengen. Moge zulke huiskamers nog vele gevon den worden. Zij zijn voor onze kinderen een groote schat. Aldus mevrouw A. Idsinga-Scheffer in het «Maandblad in het belang der opvoeding van Brandmelding. Met ingang van 1 November 1,1. is de alarmdienst voor de brandweer in werking getreden. In de woningen van de meeste brandweer lieden en een 10-tal agenten van politic zijn wekkcrschellen aangebracht, welke vanuit hot telefoon-bureau aan do Utrochtschestraat, tegenover het politie-bureau, door de daar aanwezige beambte in werking worden gebracht. Tevens geschieden van dat bureau uit de telefonische oproepingen van do hoofdlieden der brandweer, politic, enz. De alarmdienst voor do brandweer is dus geheel gebaseerd op en houdt innig verband met den plaatselijken telefoondienst. Het is daarom, dat hot Gemeentebestuur een beroep heeft gedaan op de hulpvaardig heid van de telefonisch aangeslotenen om bij eventucelen brand hun toestellen beschik baar te willen stellen en dit kenbaar te mo gen maken door aan de gevels hunner por- ceelen van Gemeentcwogc een plaatje, waar op de letter T, te bevestigen. Verreweg de meeste aangeslotenen heb ben aau dit verzoek voldaan, zoodat, lettend op het steeds toenemend aantal abonnó's, de alarmpost aan het telefoonbureau en dien tengevolge brandweer en politie van alle deelen der Gemeente spoedig te bereiken zijn. De bedoelde T-plaatjes moeten nog wor den aangebracht, doch ook dit zal nu wel spoedig tot stand komen, evenals do tele foonaansluitingen van enkele hoofdlieden van brandweer en politic, welke nog steeds mondeling moeten worden gewaarschuwd. Ook is doorlooper.de telefoondienst inge voerd, zoodat altijd, zoowel bij dag als nacht, op Zon- en Feestdagen, personeel in het te- lefoonbureau aanwezig i? Bij brandmelding aan dat bureau, telefo nisch in enkele seconden te bereiken, kan men zeker zijn van spoedige hulp. Immer vrage men dus bij eventucelen brand KAN IK HIER IN DE BUURT TELEFONEERF.N om de telcfoonbeambto te waarschuwen uitgekeerd (dus geen f4 of f3, gelijk in andere berichten werd verzekerd) en dat in December niet 5, doch 4 uitkceringon van f 2 zullen plaats hebben. Reeds aanstaanden Maandag zal in hot Oranje-park, bij den Parallelweg, een begin worden gemaakt met de werkzaamheden voor het rosarium, der Gemeente aangeboden door de vereeniging «Nos jungunt rosm», opdat het aanstaanden zomer geheel gereed zij. Majoor A. Hogervorst zal voor de veree- nigingi welke dit kostbaar geschenk aan de Gemeente deed, met den Gemeente-architect de voorbereidingen ovorleggen. Aan het plaatselijk telefoonnet zijn thans aangesloten met no. 292 de heer S. H. Massa, Havik 8 en no. 294 de heer A. E. Blok, Lange Beek straat 20. De telefonische aansluiting voor den heer J. M. Reinboud, Nieuwstraat 14, komt heden dan wel Maandag tot stand, zoodat dan alle hoofdlieden der brandweer zijn aangesloten. Pastoor A. L. F. X. Fock, van de Onze Lieve Vrouwc-parochie, is benoemd tot deken van het dekanaat Amersfoort. Een zeer goed gelijkend portret van luite nant-generaal G. A. Buhlman, den nieuwen leger-commandant, is gereproduceerd in het jongste nummer van »Do Wereldkroniek*, »Do Prins*, »De Week* en «Het Leven*. Dc militaire assistent-apotheker E. Jonker wordt met ingang van 29 November over geplaatst van het Militair hospitaal hier naa- 's Rijks-magazijn van geneesmiddelen te Amsterdam. In eer. gedeelte der oplaag van het vorige nummer konden we nog meededen, dat bij resolutie van don Minister van Koloniën me juffrouw M. L. Russer ter beschikking is gesteld van den Gouverneur-generaal van Ned. Indië, ten einde te worden benoemd tot klerk bij den post-, telegraaf- on tele foondienst daar te lande. De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft krachtens machtiging van de Koningin ingetrokken het bij de Twccdp Kamer aan hangig gebleven wetsontwerp tot wijziging en aanvulling van dc wet tot regeling van het Middelbaar onderwijs. Officieus wordt met do mccsto stelligheid gemeld, dat, geheel in overeenstemming met de voorloopige maatregelen, door Minister Talma genomen, aan de 70-jarige pensioen gerechtigden op 9 December fz zal worden Omtrent den opera-avond, Maandag in «Amicitia* te geven door het Nodcrlandsch opera-ensemble, schroef de «Goesche Ctr.« I Iet is inderdaad oen mooie avond ge weest, welke het Nedcrl. opera-ensemblo ons heeft aangeboden. Vóór de pauze kregen wij het derde en hot vijfde bedrijf van Gounod's Faust*. Al dadelijk hadden wij gologen- heid, den «Siebt-1* van mcj. Stcnnoke te f rijzen. Een helder, frisch, lichtaansprekend geluid, dat zich tot iets heel moois zal ont wikkelen. De «Margaretha* van mej. Lizenda was een openbaring en vooral in de gevan genis-scène gaf zij bewijzen van veel drama tische kracht. Na het schitterend voorge dragen terzet Margaretha, Faust, Mephis- tofolcs deed het opgetogen publiek tot driemaal haten. De «Mephistofeles* van Orelio is een creatie, zóo welbekend, dat we slechts in herhalingen zouden moeten ver vallen door haar te loven. De heer Phlip- peau had als «Faust* mooie momenten, maar veel schoons neoft hij ons gegeven in «Trou badour*. Verdi's werk is zeer goed gozon- gen door do dames I.izonda (Lconore) die na haar groote aria in het 10 bedrijf leven dig werd toegejuicht. Mcj. Dc Woel gaf een prachtige uitbeelding van Azucena en de heeren Orelio en Phlippeau droegen het hunne bij om deze voorstelling tot oen vol slagen succes te maken. De hoer Schumann was een uitstekende I'crnand, terwijl do be geleiding bij don heer II. van Beek in be kwame handen was. Het tooncel was goed verzorgdhiervoor nog een afzonderlijk com pliment. i Iet reizend gedeelte ier Gemengde zang- vereeniging «Jacob Kwast*, meer beken 1 als «Dc Wognummcrs*, hooft gisteravond in dc Groote kerk een 1400 menschen doen samenkomen, een ongedacht groot aantal, waar 's middags reeds een heel ander pro gramma was gegeven te Nijkerk en dus de

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1913 | | pagina 1