Donderdag II
December 1913.
RpNA Cacao
Va is Houtein's
No. 8350.
63e Jaargang.
Uitgave
van do Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
p. J. VBESIRiEa
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post ft.15. Advertentien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officleële- en ontelgenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 15 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de Incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KORTEGRACHT 9.
Postbus 9. Telefoon 19.
kennisgevingen.
JACHT.
De Commissaris der Koningin in de Provin
cie Utrecht,
Gezien het besluit van Gedeputeerde Staten
dier Provincie, van den 24sten November 1913,
4e afdeelmg, no. 12.
Gelet op art. ll der Jachtwet,
Brengt ter kennis van de belanghebbenden
dat de sluiting der jacht in de Provincie
Utrecht, voor zooveel zulks nog niet is geschied,
is bepaald op Woensdag 31 December 1913, met
zonsondergang, met uitzondering van
a. het schieten van waterwild, aangeduid in
art. 17 der aangehaalde wet, daar, waar het
schieten van waterwild geoorloofd is;
b. het vangen van waterwild met slagnetten
en het vangen van eendvogels in eene eenden
kooi of daarmede gelijkslaand toestel, waarvan
de sluiting later zal worden bepaald.
Utrecht, 29 November 1913.
De Commissaris der Koningin
voornoemd.
F. D. SCHIM MEI,PENNINCK.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
brengt ter openbare kennis, dat volgens rae-
dedeeling van den Minister van Oorlog op den
lOden December a.s. en zoo noodig de volgende
dagen dier week, eene schietoefening zal wor
den gehouden van het fort IJMUIDEN.
Er zal gevuurd worden met kanonnen van
zwaar kaliber (24 c.M.) waarbij onveilig
wordt gemnakt een sector tot op 9000 M. van
het fort en begrensd aan de Oostzijde door eene
lijn van af het fort in de ware richting Noord
en aan de Zuidzijde door het Nooderhoofd en
eene lijn in de ware richting W. Z. W. van
het uiteinde daarvan. De Oostelijke grens van
dezen sector zal op het fort aangegeven worden
door een stel palen met rooden driehoek als
topteeken.
Op den dag, waarop gevuurd wordt, zal van
het fort eene roode vlag waaien, die drie uur
vóór het begin der oefening halfstok en éen
uur vóór de oefening geheel voorgeheschen
wordt. Bovendien zal op den avond vóór- en
op de dagen, dat gevuurd wordt, een waar
schuwingsbord aan den ingang der visschers-
haven worden geplaatst.
Ter vorkoming van gevaar en om spoedig
de vrije vaart te kunnen herstellen, wordt ieder
dringend uitgenoodigd, het onveilige zeegedeelte
se vermijden. Uitvarende schepen moeten daar
toe vanaf den kop der piereu -1 zm. W. Z. VV.
koersen, of desgewenst Zuidelijker aanhouden,
en eerst daarna om de Noord gaanbinnen
komende schepen moeten in omgekeerden zin
handelen.
Tevens zal, voigens mededeeling van den
zelfden Minister, op 1G en zoo noodig ook op
17 December a. s. eene schietoefening worden
gehouden van het fort PAMPUS.
Er zal gevuurd worden met kanonnen van
zwaar kaliber (24 c.M.), waarbij onveilig wordt
gemaakt een sector, begrensd door de ware
richtingen Noord door Oost tot Zuidoost (135")
tot op 9000 M. van het fort.
Op de dagen, dat gevuurd wordt, zal van
het fort Pampus eene roode vlag waaien, die
drie uur vóór het begin der oefening halfstok
en éen uur vóór de oefening geheel voorgeheschen
wordt.
Bovendien zullen te gelijkor tijd en op de
zelfde wijze roode vlaggen waaien van de batte
rijen Diemerdam en Durgerdam, de Westbatterij
rabij Muiden, den kerktoren te Muiderberg,
en van den vuurtoren van Marken.
Amersfoort, 9 December 1913.
De Burgemeester voornoemd.
Van RANDWIJCK.
-uw s&onebtew-
s&s xtaJ/xef <cwumde^
scctocur
■</cy
Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid der
Hinderwet, zijn volgens de bestaande jurispru
dentie alleen zij gerechtigd, die overeenkomstig
artikel 7 der Hinderwet voor het Gemeente
bestuur of éen of meer zijner leden zijn ver
schenen, teneinde hunne bezwaren mondeling
toe te lichten.
Amersfoort, 9 December 1913.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA,
De Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op artt. G en 7 der Hinderwet,
brengen ter kennis van hoi publiek, dat een
door J. NEFKENS ingediend verzoek, wet bij
lagen, om vergunning tot het oprichten van
eene zuiggas-installatie voor een motor van 40
P. K. tot het drijven van eene maalderij en za
gerij in het perceel alhier gelegen aan den
Leusderweg No. 120, hij het Kadaster bekend
onder Sectie B, No. 3344, op de Secretarie der
Gemeente ter visie ligt, en dat op Dinsdag den
23 December aanstaande, des voormiddags te
half elf uren, gelegenheid ten Raadhuize wordt
gegeven ora, ten overstaan van het Gemeente-
beatuur of van éen of meer zijner leden, be
zwaren tegen het oprichten van de inrichting
in te brengen.
Nog weer eens
de kippetjes.
Barneveld, in dit deel des lands een der
allergrootste centra van den eierhandel,
weldra in het bezit van een eiermarktplaats
die menige grootstad het met recht zal be
nijden, is Maandagavond toegetreden tot de
V. P. N. en heeft zich daardoor verzekerd
de zeer groote voordeelen, verbonden aan
de machtige organisatie der nut-kippenhou-
ders in heel het land.
Dc vergadering, belegd door de plaatse
lijke afdeeling der Geldersch-Overijselsche
Maatschappij van Landbouw, werd gehouden
in 3De Roskamt te Barneveld. De drie
ineenloopende benedenzalen waren geheel
gevuldal wat zitplaats was, werd inge
nomen en nog heel velen moesten zich den
ganschen avond tevreden stellen met een
staanplaats. Het verblijdendst was een
groot aantal vrouwen en jongemeisjes
immers gewoonlijk schitteren dezen, op wien
de verzorging der hoenders het meest wordt
afgewenteld, in de V. F. N.-vergaderingen
door hun afwezigheid. Er waren ruim 200
belangstellenden.
Even na zessen opende de heer A. W. J.
J. baron Van Nagel 1, Burgemeester
van Barneveld, als Voorzitter derlandbouw-
afdeeling de vergadering en noemde het een
verblijdend teeken, dat de bijeenkomst zóo
druk was bezocht, terwijl de landbouw-ver-
gaderingen gewoonlijk 3 en ook wel eens
6 belangstellenden buiten het Bestuur hebben.
Spr. heette meer in het bijzonder welkom
de heeren dr. B. J. C. te Hennepe, van de
Rijks-seruminrichting, en H. B Beaufort, den
pluimvee-consulent, die als sprekers zouden
optreden, J. Schuyleman, den Algemeen
Secretaris der V. P. N„ de Bestuursleden
en de leden der onder-afdeellng Amersfoort,
en de veeartsen ook uit de omgeving van
Barneveld, die ondanks het slechte weder
waren overgekomen.
Dr. Te Hennepe. sprak er in zijn
inleidend woord zijn blijdschap over uit, dat
zooveel vrouwen onder zijn gehoor w;
omdat meestal bij de vrouw berust de zorg
voor den hoenderstapel.
Deze wordt thans weer ernstig bedreigd,
vooral door de Kleinsche ziekte.
Deze is een besmettelijke ziekte en ont
staat, evenals tuberculose, diphtherie en
vogel-cholera, door smetstoffen, verbazend
kleine plantjes, microben genoemd omdat
men ze slechts kan waarnemen middels een
microscoop, en ondanks hun kleinheid zoo
verbazend schadelijk omdat zij, door verd'
ling, zich zoo ondenkbaar snel vermenig
vuldigen uit éen bacterie in 8 uur
millioen. Elke bacterie scheidt een zwaar
vergif afde millioenen bacteriën zóo veel,
dat het dier sterft.
Buiten het lichaam kunnen die bacillen
(tuberkel-, typhus-, cholera-bacil! worden ge
dood door koken of door behandeling met
scheikundige ontsmettingsstoffen (gewoonlijk
een 2 tot 6 pCts. oplossing van carbol,
creolin of sublimaat). In het lichaam worden
ze bestreden door de witte bloedlichaampjes
en men heeft thans methoden gevonden om
deze witte bloedlichaampjes zoodanig te ver
sterken, dat zij in hun strijd op leven en
dood met de bacillen de overwinning be
halen.
Het is beter een ziekte te voorkomen dan
haar te genezen en daartoe wordt het ge
zonde dier middels een entstof (verzwakte
smetstof) ongevoelig gemaakt voor het gif
der bacillen.
De Kleinsche ziekte nu is de
kippenziekte, welke thans bij uitnemendheid
heerscht en geweldig groot geldelijk nadeel
brengt. Het dier krijgt hevige darmontste
king met, als gevolg, hevigen doorloop, zakt
in elkaar en sterft in slechts enkele dagen.
In Overijsel, bij Wijhe en Windesheim, is
opgemerkt, dat de besmetting werd in de
hand gewerkt door de cadavers die in de
beken werden geworpen. Hieruit heeft men
geleerd, dat de zieke dieren moeten afge
zonderd en, laat me ze niet genezen door
den veearts, die ze inspuit met een serum,
moeten verbrand op een hoopje stroo, ge
drenkt met petroleum. Vooral verkoope men
ze niet in de gauwigheid, want dan werdt
de ziekte nóg meer verspreid.
Het serum, dat dc dieren kan genezen,
evenals de entstof, die voorkomt, dat de
diere- ziek worden, is in het bereik van
alle veeartsen. Door de reuzenproef, geno
men 111 de onder-afdeeling Amersfoort
een proef die in heel de wereld haar weder
gade niet vindt is onomstootelijk bewezen,
dat de Kleinsche ziekte door enten kan wor
den voorkomen en dat, als de dieren ziek
worden (bijvoorbeeld door besmetting dcor
uit besmette streken aangekochte hoenders)
zij door het serum kunnen worden genezen,
indien men althans intijds den veearts ter
hulp roept.
De vogel-tuberculose is een ziekte
van veel ernstiger aard, vooral omdat zij zoo
sluipend, zoo verbazend langzaam verloopt
en de kip maanden achtereen ziek kan zijn
en men er niets van bespeurt. Dat zij hevig
heerscht, is verleden jaar bij de groote proef
rond Amersfoort gebleken, toen een goede
10 000 kippen door de handen gingen en
werd geconstateerd, dat minstens 25 pCt.
tuberculeus is.
Haar oorzaak zit bovenal in de slechte huis
vesting der dieren. Wie uit het kippenhok
een dier of een ei haalt, komt er uit grijs
van stof en benauwd. De hokken zijn vreese-
lijk benauwd en donkerin de boerderij
huist de kip boven het vuil der koeien. Komt
de kip uit die warmte in de koude dan wordt
ze ziek. Het geheele hok is besmet.
Het hok moet zoo licht mogelijk zijnhet
dak moet kunnen afgenomenfrissche lucht
moet volop kunnen toetreden. Men moet er
den mest zich niet in laten verzamelen en
dien dus niet eens of een paar malen per
jaar uitschoffelen, doch minstens elke week
uit verwijderen.
Ook moeten niet te veel dieren in een
kleine ruimte bijeengebracht. Elk dier moet
een bepaalde ruimte hebben en men moet
niet redeneeren er kunnen er nog wel een
paar bij.
Dat een dier is aangetast door tuberculose
bemerkt men pas na eenigen tijd. Gewoon
lijk zijn de darmen ontstoken, doch ook maag,
longen en lever kunnen worden aangetast.
De mest besmet erf en drinkwater met dui
zenden bacteriën, die ook de andere dieren
tuberculeus maken.
De ziekte is zeer gemakkelijk te consta-
teeren aan het borstbeen der kip.
Tuberculose kan óok worJ n overgebracht
door broedeieren. Daarom is het geraden,
deze even te dompelen in een creolin-op-
lossingechter zonder poetsen, daar men
anders de poriën dicht poetst, de lucht geen
toegang meer heeft en het kuiken stikt.
Nog beter is, geen broedeieren te koopen
dan uitsluitend van een V. P. N.-fokstation.
En men zij ook hoogst voorzichtig met
de eieren van zoo'n aangetasten hoender
stapel. Pas kort geleden is ontdekt, dat het
ei ook inwendig tuberkel-bacillen bevat en
dus geklutst zeer gevaarlijk is voor her
stellende zieken en kinderen.
Tegen deze ziekte bestaat nog geen ge
neesmiddel. De eenige wijze om tuberculose
uit zijn hoenderstapel te keeren, is het af
maken der dieren.
Voor de zooveelste maal zij herhaald, dat
een zieke kip niet legt. Vooral als de kip de
ziekte pas onder haar leden heeft, eet ze
tegen de klippen op. Zij brengt dus niets
dan nadeel. Werd er beter boek gehouden
dan zou men wel bemerken hoe zeer groot
dat nadeel is. In een beslag van 300 kippen
sterven er, zoo nu eens en dan weer eens,
een 50 tot 60 per jaar. Is dit het geval, dan
doet men het best, alle dieren te laten
slachten, óok de schijnbaar gezonde, en ze
te laten keuren door den veearts, die de
niet-tuberculeuse er uitzoekt, waarna deze
voor de consumptie kunnen verkocht. Men
durft echter dit «paardenmiddelniet aan en
lijdt liever nadeel, dat uit den aard der zaak
steeds grooter wordt omdat er telkens meer
kippen ziek worden en sterven.
Luistert men echter naar goeden raad en
heeft men het geheele beslag opgeruimd, dan
moeten de hokken terdege gereinigd, goed
schoongekrabd en met zeep en creolin duchtig
ontsmet. Daartoe is juist in den winter een
zoo goede tijd, omdat er dan niet veel anders
te doen is vooral op den akker of in den
tuin.
Dit paardenmiddel is lang niet zoo daur
als den koppel maar te later, doorzieken.
