Dinsdag 6 Januari 1914. No. 8360. 63e Jaargang. AMERSFOORTSCHE COURANT. Uitgave van do Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van CleefT' HOOFDREDACTEUR F. J. 7RSOERZZS. AMERSFOORT. Verschijnt DinsdagDonderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1. franco per post ƒ1.15. Advertentien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officiefile- en onteigenings- advertentifin per regel 15 cent Reclames 15 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentifin van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. BUREAU: ZOHTXQ1LACHT 9. Postbus 9. Telefoon 19. KENNISGEVINGEN. De Burgemeester van Amersfoort brengt ter kennis van belanghebbenden, dat, blijkens schrijven van den heer Commissaris der Koningin in de Provincie Utrecht van den 29 December 1913, 4de afdeeling, no. 1966, in de Gemeente Rhenen een geval van schurft bij schapen is voorgekomen. Amersfoort, 2 Januari 1913. De Burgemeester voornoemd, Van RANDWIJCK. De Burgemeester en Wethouders van Amers foort, Gelet op art. 264 der Gemeentewet, Doen te weten, dat het 2e aanvullings kohier dér Straatbelastiug over het dienstjaar 1913, goedgekeurd door Ge deputeerde Staten van Utrecht, in afschrift gedurende vijf maanden op de Secretarie der Gemeente voor een ieder ter lezing ligt. Amersfoort, 5 Januari 1914. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, Van RANDWIJCK. De Secretaris, A. R. VKEN8TRA. De Burgemeester van Amersfoort brengt ter kennis van belanghebbenden, dat, blijkens ontvangen bericht van den Commissaris der Koningin in deze Provincie, van den 30 December 1913, 4e Afdeeling, no. 1973, in de Gemeenten Kockengen en Abcoude-Proostdij ge vallen van miltvuur zijn voorgekomen. Amersfoort, 5 Januari 1914. De Burgemeester voornoemd, Van RANDWIJCK. De Gemeente-ontvanger van Amersfoort herinnert bij deze aan de spoedige vol doening der verschenen termijnen van Inkom sten-, Straat- en Hondenbelasting, dienst 1913. Amersfoort, 6 Januari 1914. De Gemeente-ontvanger voornoemd, IC. van nnn BURG. Onze straatnamen. Nu te avond of morgen de onleesbare geelgesausde houten naambordjes zullen worden vervangen door geëmailleerd ijzeren naamsaanduidingen, mag er wel eens op ge wezen, dat met de spelling der straatnamen af en toe niet onaardig de hand wordt ge licht. Om maar enkele voorbeelden te noemen. Hoe moet worden gespeld de naam der straat, die van den Arnhemscheweg langs »Beekenstein« naar Achter Luiaard leidt; met of zonder n Officieel bestaat er geen Lange Bergstraat de voormalige Watersteeg is herdoopt in Bergstraat, zonder meer. Sedert de Korte Bergstraat ontstond, is ook de naam Lange Bergstraat in zwang gekomen en het zou werkelijk aanbeveling verdienen, dien naam op het straatbordje te bezigen. Moet de naam der Blo(c)klandstraat met of zonder c gespeld De Hellestraat dankt haar naam aan het Heylig-grachtje, enz. Zijn Hellingstraat en Hellingsteeg r.ict juister dan de huidige wijze van spellen Wie zal den Heiligenweg te Amsterdam verbasteren in Helweg De Koningsstraat heet naar Pieter Conincx, die op den hoek woonde, en heeft dus recht op een s meer in haar naam. Is 't niet goed, te zorgen, dat een vreemde ling zich niet kan vergissen die hetzij op den Lageweg, hetzij op den Laaglandschen weg moet wezen Om de zelfde reden werd de Soesterdwarsstraat herdoopt in Brouwer straat en kreeg de Stationsdwarsstraat den naam Wilhelminastraat. Zou de Molenstraat, bij de Hoogere Bur gerschool, niet beter weer Gasthuismolen straat kunnen genoemd, ter onderscheiding van de Molenstraat, die nu nog tot Leusden, doch in een afzienbaren tijd óok tot Amers foort behoort De Nachtegaalstraat wordt, ondanks haar verdooping ingevolge het adres harer toen malige aanwonenden, nog steeds Nachtegaal- steeg genoemd. Hoe moet de naam Oldenbarneveldt ge speld op de straatbordjes van de gelijk namige laan en het gelijknamige straatje, welk laatste tegelijk met de Drieringenstraat werd verheven van steeg tot straat? Op het voetstuk van het bostbeeld staat de naam gespeld met dt; hetgeen juist is. De Pieter Pijpers-straat heet naar den be kenden dichter magistraat Pijpers. Toch staat op het bordje Pijper-straat. De Wijers-straat is genoemd naar den oud-Burgemeester Wijers. Zelfs in officieele stukken wordt ze Weijers- of ook wel Wijer straat genoemd. Om van Weistraat, Bloemweg, Dalwegen dergelijke maar niet te sprekenalsof er geen bekende, zelfs beroemde vrouwen en mannen in Amersfoort's geschiedenis te vin den zijn, wier naam zeer goed kan gebezigd. Voor dit laatste is echter een naamsver andering bij Raadsbesluit noodig. Het eerste kan geschieden door in tijds aan den leveran cier der naambordjes de juiste spelling op te geven. Rocken door kinderen. Een poosje geleden heeft de Commissie van toezicht op het Lager onderwijs te Baarn een onderzoek doen instellen naar den om vang van het rooken door scholieren in die Gemeente, waarbij bleek, dat bijna 34 pCt. een enkelen keer, af en toe, dan wel geregeld rooken. Onder die rookers zijn 14 kinderen van 6 tot 7 jaar, 20 van 7 tot 8, 36 van 8 tot 9, 54 van 9 tot 10, 65 van 10 tot 11 en 75 van 11 tot 12 jaar. Als een dergelijk onderzoek ook hier eens werd ingesteld, dan zou wellicht óok blijken, dat io pCt. der jongens van het eersteleer jaar, de laagste klasse der scholen, verre van vies zijn van pijp, sigaar of wat vooral voor kinderen het allernadeeligst is van sigaret. De kwaal schijnt algemeen te zijn in ons land. Dr. Banning, arts te Nijmegen, wijst er thans weer op in »Sobriëtas«. Mogen de woorden van dezen ernstigen vakman gehoor vinden bij ouders en ver zorgers. Het spreekt vanzelf, dat hij, de bekende drankbestrijder, in »Sobriëtas» óok waar schuwt tegen drankgebruik door kinderen. Daaromtrent schrijft hij onder meer: Welk standpunt de hygiënisten ten op zichte van hot alcoholgebruik door volwas senen ook mogen innemen, voor kinderen -- ook groote kinderen geldt het alge meen gebodgij zult geen alcohol drinken, dus ook geen wijn of bier Er is in het groeiende lichaam geen or gaan, dat door alcohol dus ook door bier en wijn niet nadeelig wordt beïnvloed. En vooral de hersenen, de in onzen tijd bij kinderen reeds afgejakkerde hersenen, ne ten het ontgelden. Laat het dan »maar< bier zijn van 2 a 4 pCt., dat 's middags aan kinderen wordt voort gezet een halve I.iter bevat toch altijd nog 10 a 20 Gram alcohol, dus juist zooveel als in een glas jenever aanwezig is Waarom dan toch moeten deze kinderen worden opgevoed in door ervaring ei; we tenschap veroordeelde drinkgewoonten Waartoe is het nuttig om kinderen, die feest gaan vieren als inhaerent daaraan te leeren beschouwen het gebruik van alcohol houdenden wijn Waarom geen alcoholvrije wijn Duurder is deze niet. Kinderen (bij volwassenen met hun door alcohol en tabak bedorven smaak is het anders) vinden dezen wijn even aangenaam, zoo niet aangenamer, als de door gisting van heerlijk voedzame» drank tot ontledingsproduct gemaakten slaap drank. Bedenkt eens, dat niet-gegist druivensap een voor gezonden en zieken niet hoog genoeg te schatten gave Gods in voedings waarde bijna gelijk staat met melk. j Het hoofd van een uitstekend geleid pen sionaat, waar sinds véle jaren de geheel-ont- houding wordt doorgevoerd, verzekerde mij onlangs nog, dat daaraan volstrekt geen be- zwaren verbonden zijn. De ouders vinden het best en de kinderen genieten allerlei uitstekende vruchtensappen. En dat het op inrichtingen voor jongens ook al niet te moeilijk doorvoerbaar is, bewijzen andere kostscholen. Een ander kwaad, dat niet minder diep is ingeworteld en dat zonder den minsten twij fel binnen korter of langer tijd óok zal moe ten wijken voor den drang, die van de mo derne hygiëne uitgaat, is het rooken door kinderen. Over het rooken door volwassenen kan verschillend geoordeeld worden voor kin deren echter is het te eenen male onverde digbaar. Het feit, dat men aan het tabakvergif de nicotine gewent, pleit volstrekt niet voor zijn onschuld, evenmin als dit het ge val is bij alcohol, opium of morphine. De eerste sigaar veroorzaakt in den regel ernstige vergiftigingsverschijnselen van den kant der hersenen, der maag en der inge wanden. Dat is de proef op de som. Nicotine behoort tot de zwaarste vergiften en dit vergif dienen wij reeds op den leef tijd van 12 en 13 jaar toe aan onze kin deren. Wat zijn we toch de kluts kwijt geraakt en hoe lang zal het nog duren vóór weer het gezond verstand de overhand zal krijgen. Hoofdpijn bij kinderen is dikwijls afhanke lijk van rooken in 't publiek of in 't geheim. Vaak leidt het rooken tot spijsverterings stoornissen, zenuwachtigheid, afwijkingen in de normale hartsvverking. Zelfs kan lang durig tabaksmisbruik leiden tot blindheid. Van een beperkte vriendenclub zag ik er een paar maatschappelijk verongelukken, twee door alcoholmisbruik vroegtijdig ster ven, een door alcohol en nicotine blind geworden. Zulke vergiften leeren wij onze kinderen gebruiken En hoe wordt er gerookt Zie eens in zulk een recreatie-zaal, waar vijftig of hon derd jongens zitten te dampen. Daar loopen rond candidaten voor long-tuberculose. Een zeker percentage zal er aan bezwijken. Als er dan absoluut gerookt moet worden, waar om dan niet in de buitenlucht of op de wandeling In Engeland is om óen voorbeeld te geven sinds de Wet van 1 April 1900 (Children-act) aan eiken knaap beneden de 16 jaar verboden, te rooken. De politie heeft het recht, hem dat te verhinderen en de tabak in beslag te nemen. Zelfs mag aan knapen geen tabak worden verkocht. In Noorwegen is zelfs strafbaar het geven van een sigaar of sigaret aan een knaap en de politie heeft de bevoegdheid, den jongen tabak, pijp of sigaar te ontnemen. Zulke verbodswetten zijn, gezien het on verstand van kinderen en volwassenen, ook voor Nederland gewenscht. Of zij komen zullen Maar zoolang deze er niet zijn, kunnen de drankbestrijders, naast den strijd tegen den alcohol, toch ook dien anderen vijand der jeugd, de nicotine, te lijf gaan. Zij kun nen het eene doen en behoeven het andere niet te laten. l>e veiligheid op de spoorwegen. Men schrijft ons van deskundige zijde: Het jongste spoorwegongeluk in ons land heeft weer heel wat pennen in beweging gebracht. Iedereen meent de oorzaak van dt: ramp te weten. Was de trein niet zoo lang geweest, of hadden er slechts zware wagens in geloopen, dan zou geen ongeluk gebeurd zijn. Het spreekt van zelf, dat de oorzaak van de ramp niet zoo gemakkelijk te vinden, en dat een leek niet de aangewezen persoon is om in deze het publiek voor te lichten. Zeker, het kan voorkomen, dat de leek het aan het rechte eind heeftmaar dan heeft men te doen met een toeval. In het algemeen zal alleen de vakman zich een juist overzicht kunnen geven van de dingen, die gebeurd zijn. Het spreekt van zelf, dat bij het ongeluk bij Beilen verschillende noodlottige omstan digheden hebben saamgewerkt. Ware er dub bel spoor geweest, dan had men een ander systeem wissel gehad, waarschijnlijk had er zelfs heelemaal geen wissel gelegen, dus het ongeluk ware niet gebeurd. Was de trein half zoo kort geweest, dan waren de laatste rijtuigen niet omgekanteld. Ook zwaar mate rieel was op de rails blijven staan. Maar. hiermee is nog niet bewezen, dat enkel spoor, lange treinen en licht materieel uit den booze zijn. Wanneer de directie der Staats spoorweg-maatschappij eenigszins had kun nen vermoeden, dat door het gebruik van licht materieel een spoorwegongeluk had kunnen gebeuren, dan had zij ongetwijfeld dit materiaal laten slopen. Laat het publiek toch begrijpen, dat ook de Maatschappijen door zoo'n spoorwegongeluk een gevoeligen slag krijgen. De theorie »de Maatschappijen kan het toch niets schelen» is absoluut ver keerd. Denk maar eens aan de enorme schade loosstellingen waartoe zij worden veroor deeld. Heeft de Maatschappij dan geen schuld Ja zeker, beslist. Maar niet, omdat zij enkel let op hnancieele voordeelen en des noods enkele menschenlevens opoffert aan een kwart procent dividend meer. Zeker, de rails zijn dikwijls slecht en de gemiddelde leeftijd van een rijtuig of een machine is wellicht grooter dan een gemiddelde men- schenleeftijd, doch onze spoorwegmaatschap pijen doen alles om den weg zoo goed mogelijk te houdenin geen enkel land worden de wagens zoo dikwijls van nieuwe assen voorzien, in geen enkel land komen zóo weinig spoorwegrampen voor als in ons land. Maar éen zaak vergeten onze spoorweg maatschappijen en vergeet ook de Staats-com- missie van toezicht op de spoorwegen, n.l. dat er in de laatste jaren een nieuwe weten schap is ontstaan, die men het best Veilig- heidsleer zou kunnen noemen. Die veiligheidsleer wordt in het buitenland druk beoefend. Er worden dikke boeken over geschreven, en een spoorweg-ingenieur, die niet aan veiligheidsleer heeft gedaan, krijgt in het buitenland een betrekking. Hier wordt de veiligheidsleer wij zullen de wetenschap zoo nu maar blijven noeme; absoluut genegeerd. Men redeneert ook de autoriteiten redeneeren helaas zoo als ieder zijn plicht doet, behoeven er geen on gelukken te gebeuren, en als er dan tóch een ongeluk gebeurt, hoewel niemand zijn plicht heeft vergeten, dan is dit de schuld van het materieel, het noodlot, enz.dan heett niemand schuld. Door veiligheidsleer was het ongeluk óok niet voorkomenZijn plicht te weten, dat is de clou van de veilig heidsleer. Onzin FraseAls een machinist, door een duizeling getroffen, door een sein rijdt, en er ontstaat een botsing, heeft de machinist dan niet zijn plicht gedaan En vergeet de baanwachter zijn plicht, als zijn wissel weigert, en hij, tijdelijk versuft, den trein op het verkeerde spoor laat rijden Evenals de gezondheidsleer, de psychologie, de weerkunde of de economie is de veilig heidsleer een jonge wetenschap, die beoefend moet worden en aan de universiteiten dient te worden gedoceerd. De veiligheidstechnici zullen der maat schappijen groote diensten kunnen bewijzen. Door hun vindingen kan het gevaren-per-

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1914 | | pagina 1