bediende
Marktprijzen.
Advertentiën.
Dienstbode.
LIJNZAADKOEKEN
Soyaboonen-koeken
11 BUSSINK's
Deventer Koek
PERCY GRAINGER,
Een "geluk is. dat het zedenbegrip niet
vast ligt in wetten en, als op het geluid
eener tooverfluit, soms plotseling wegvalt.
Steeds is geijverd voor de gelijkstelling
der vrouwin Frankrijk door Condorcet in
zijn Philosophies*, nog onlangs herdrukt
door de Vereeniging voor vrouwenkiesrecht;
in Duitschland door Hipel, die ten slotte
de universiteit te Berlijn voor de vrouwen
deed open stellen in Engeland door Mary
Wholestonecraft en haar geestelijken zoon
John Stuart Mill, die in 1870 schreef zijn
«Slavernij der vrouw* en de eerste wet
maak we waarin vrouwenkiesrecht werd opge
nomen weer irt\Frankrijk Alexandre Dumas
hls («L'homme-femme* en «Les femmes qui
votent et les femmes qui tuentc)in ons land
Mina Kruseman, Multatuli de man van Thu-
gater, en ook mr. Van Houten en dr. Doo-
ren bos.
Bij deze theoretische philosofen voegden
zich de vrouwen van de daadin Amerika
Elisabeth Staunton, die eerst haar zeven
zonen opvoedde; Lucy Stone en Susan B.
Anthony, die nog op haar 80ste jaar naar
Europa kwam en zeide «failure is impossible*
(een mislukking is niet denkbaar) en in 1848
de eerste openbare vergadering van vrouwen
in Amerika leidde in een Methodisten-kerk
te New-York, waarvan het strooien dak in
brand werd gestoken. Toch. werden reeds
10 jaar later Amerikaansche vrouwen afge
vaardigd naar het zedelijkheids-congres te
Londen, waar de Engelsche mannen noch
tans weigerden, met hen te vergaderen en
dezen de zaal verlieten.
Al meer komen daarna enkele, later meer
vrouwen op den voorgrond. Hier te lande
Mina Kruiseman, die, evenals Anna Maria
van Schurman, den tact miste haar gaven te
concentreeren, die wel heeft bouleversé son
pelit pays* (haar klein land op stelten heeft
gezet) doch het met te scherpe werktuigen
heeft omgewoeld, waarbij zij zelve is gewond.
Na haar, Elise Baert en Betsy Perk, die in
1870 den Algemeenen Ned. Vrouwenbond
stichtte, en vervolgens mevrouw Drucker,
mevrouw Haver en mevrouw dr. Aletta
Jacobs, de eerste Nederlandsche doctores
in Frankrijk Hubertine Auclair, in België
mademoiselle Poppelin, in DuitschJand Alide
Augsburg. Die vrouwen waren niet altijd
zacht, konden dat ook niet zijn. waar zij
steeds werden bejegend met spot, hoon en
verachting.
Die tijden hadden, om de nieuwe ideeën
te brengen, ook markante persoonlijkheden
noodig, die waren als de «inroepers* op de
oude kermissen. Thans kan dit gebeuren in
sympathie en dus alle kalmtetoen moesten
zij zich vctoonen in japonnen die gewas-
schen kon an worden als men vuile eieren
en rotte appelen naar hen had geworpen.
Verwonderlijk snel, zóo als alleen de 01
sterke dit kan, is de vrouw teruggekeerd
van allerlei buitennissigheden. Thans loopt
er geen enkele met een geladen pistool in
den zak, gelijk Mina Kruseman steeds deed,
tracht geen enkele in kapsel en kleeding
een man voor te stellen. De vrouw is zich
bewust geworden van haar waarde, weet,
dat zij is de gelijkwaardige, de aanvullende
van den man, weet dat zij vooral is een
sterke moreele factor.
De misdadigheid der vrouw is nergens
hooger dan 10 pCt. Terwijl hier te lande
(volgens de jongste opgave, van 1911) in
gevangenissen 44 956 mannen zitten, zijn daar
slechts 2544 vrouwenin de tuchtscholen
517 jongens, tegen 42 meisjes. Bij de vrouw
zijn drankmisbruik en zelfmoord veel kleiner,
is het rein-sexueel leven veel grooter dan bij
de leden van het sterke geslacht.
Spr. wees nog op zeer bijzondere vrouwen
als Harriet Beecher Stowe, die een einde
maakte aan de slavernij; Florence Nightingale,
die de verpleging van zieken en gewonden
zóo ver vooruit bracht; Josephine Buttler,
die de prostitutie bij de horens pakte; Bertha
von Suttner, de apostel der vredesbeweging
Annie Besant en mevrouw Blavatzky, die
honderdduizenden hebben gebracht tot nieuw
geluk.
Thans zijn de vrouwen met reusachtige
haast bezig, het tekort aan intellect in te
halen en zij zijn reeds opener, eerlijker, beter
van vertrouwen geworden en worden een
kracht naast den man, óok door hun anderen
trant van schrijven.
Doch terwijl de zeden zoo prachtig zijn
vooruitgegaan en zoo opbloeien, zijn onze
wetten achter gebleven, hetgeen thans des
te meer wordt gevoeld.
De vrouw moet toonen, waarom zij het
kiesrecht verdient in een Staat, die zoowel
moeders als vaders noodig heeft en die wetten
uitvaardigt (Armenwet, Kinderwet, Onder
wijswetten) waarmede de vrouw minstens
evenveel heeft te maken als de kleinere helft
der Staatsburgers. Goethe's woord «das e w i g
Weibliche* bewijst reeds, dat de vrouw zich
volkomen zal aanpassen aan den nieuwen
"ang van zaken.
Spr. toonde enkelé vrouwegestalten, die
reeds aanklopten aan de poort. Daarneven
is nog een gansch leger, dat zich opmaakt
naar die poort. Zoo in China, waar het ver
minken der vrouwevoeten reeds is verboden
bij wet; in Turkije, waar, getuige dc geschrif
ten van Pierre Lotti, een nieuwe levenswek-
kende wind waaitin onzen Oost, waar de
op slechts 23-jarigen leeftijd gestorven ra
den Adjeng Kartini zoo onnoembaar veel
deed voor de Mohammedaansche vrouw, die
zelfs in doodsgevaar geen mannelijk arts aan
haar led mocht toelaten in heel Europa,
waar overal de rechten der vrouw meer en
meer worden erkend in Amerika, waar- reeds
in 10 Staten de vrouw het kiesrecht heeft,
ondanks het schier onoverkomelijk staketsel
dat werd gesteld rond de Grondwet ten einde
wijziging daarvan zoo moeilijk te maken als
slechts mogelijk is.
Ook de geloovig Christelijke en de Roomsch
Katholieke vrouwen gorden zich thans aan
en trekken mee op en zóo zijn de vrouwen
getrokken door de poort der eeuwen en staan
zij thans voor een nieuwe Daar wordt hun
voortgaan nog wel gestuit door kiesrecht en
Grondwet, doch reeds wil de Regeering ook
die belemmeringen wegnemen. Die tweede
poort is wel niet meer gesloten, doch zij is
nog niet geopend en de vrouwen hebben te
zorgen, dat naast het negatieve ook iets posi
tiefs gebeurt en niet alleen wordt weggeno
men 't Grondwettig beletsel, doch dat de Kies
wet bepaalt, welke vrouwen medezeggen
schap hebben in zaken, die 't meest hen aan
gaan. En dit gebeure spoedig, omdat men
hier te lande om de 4 jaren een Kabinets
wisseling pleegt te krijgen.
Dr. Toxopeus dankte mevrouw Italië,
wier welsprekendheid, getuige den warmen
bijval, een gevoel van groote bewondering
heeft gelokt en zeer veel heeft doen leeren.
Dat niemand iets had te vragen of tegen
te werpen, wilde spr. hieraan wijten, dat het
geen de vrouw vraagt niets anders is dan
een zaak van billijkheid en recht. De vrouw
heeft zeker niet minder gepresteerd dan de
man, die stellig niet beter is.
Spr. sloot met een woord van hartelijken
dank, ook namens de commissie voor deze
serie lezingen, welke meende zich op zeer
glad ijs te wagen, te 9.45 de leerrijke bijeen
komst.
Inhoud «Wereldkroniek* New-York bij
dag en bij avond Futuristische beeldhouw
kunst Nieuwjaarsdrukte bij de Post
Een zitting van den Gemeenteraad van Gro
ningen De Koningin-Moeder van Zweden
De Joconde terug De effectenmakelaars
voor het laatst in de Gemeentelijke Beurs
van Amsterdam Personalia Caricaturen
en humor uit het buitenland.
Burgerlijke Staud ran Amersfoort
van 2 tot en met 8 Januari.
GEBOREN:
Lammert Johannes, z. van Johannes van
den Hoek en Johanna Maas. Johanna
Alberta, d. van Gijsbertus van Keken en
Hendrika Hoogevest. Hendrik Fredericus,
z. van Hermanus Wisselink en Adriana de
Jong. Johannes Marinus, z. van Willebror-
dus van der Putten en Maria van Ballegoy.
Johannes Everardus, z. van Jan Veldhuizen
en Aaltje de Ruijter. Nicolaas Johannes,
z. van Simon Sleeking en Johanna de Wit.
Berendina Maria Johanna, d. van Gerrit
Antoon Tuithof en Elisabeth Johanna Dieters.
Klazienus, z. van Hendrik Brans en
Johanna Geertruida van Tintelen. Aleida
Cornelia Johanna, d. van Willem Los en
Aalbertje van Soeren. Antoon, z. van
Wouter van den Brink en Bastiana Jacoba
Kesteloo. Abraham, z. van Barend Zwaaf
en Bloeme Roodveldt. Gijsberta Cornelia,
d. van Gijsbertus van de Kraats en Cornelia
van Beekhoven. Hendrik, z. van Jan Veen
en Cornelia Elzenaar.
ONDERTROUWD
Everardus Philippus Willigenburg en Jo
hanna Maria Welling. Pieter Dirkmaat
en Catharina Haselager. Hendrikus Johan
nes Huurdeman en Maria Konst.
GETROUWD
Evert van der Heiden en Sophia Driesman.
Antonius Kuijer en Alijda Schoonderbeek.
mr. Johan Jans Tichelaar en Emma Sophia
van Veen.
OVERLEDEN
Daniël Dijs, 46 jr., echtg. van Jacoba
Christina van den Akker. Johanna Ger-
harda Blom, 61 jr., wed. van Andries Peteri.
Berendina Hermina Cornelissen, 38 jr.,
echtg. van Marinus Hoogstraten. Magda-
lena Johanna van den Helm, 79 jr., wed.
Philippus Smit. Johannes Bernardus
Lohmann, 74 jr., wed. van Willemina Maria
Waterschot. Pieter Steenbeek, 91 jr., wed.
van Maria Evers. Betje van Putten, 43
jr., echtg. van Wulfert Hofland. Marga-
retha Rohling, 78 jr., ongeh.
Bijeenkomsten.
Zat. en Zo. Bioscoop «De Arend*.
Dagelijks Bioscoop Langestraat; Openbare
leeszaal en bibliotheek, Beukenlaan
2, en R. K. openbare leeszaal en
bibliotheek, Kampstraat 18.
3 Jan. Concert, Percy Grainger.
Middenstands-vakopleiding. Arend.
14 Jan. 4e ab. concert. De JongeVerhey.
'5 Jan. Cursus prof. Kohlbrugge.
16 Jan.
19 Jan.
20 Jan.
22 Jan.
24 Jan.
27 Jan.
29 Jan.
31 Jan.
1 Febr.
3 Febr.
9 Febr.
10 Febr.
Landbouwgenootschap.
Jaarvergadering Roode Kruis.
Cursus prof. Kohlbrugge.
Toon eel vereen, directie Heijer-
mans.
Kanaal Geldersche vallei.
Vereeniging Vrouwenkiesrecht.
Prof. Kohlbrugge.
Middenstands-voorlichting.
Natuurhistorische vereen.
T. B. C.-voorstelling.
Angob-volksavond.
Prof. Volmer.
5e ab. concert, Fred. Lamond.
Tooneel, dir. Rooyaards.
AMERSFOORT, 9 Januari 1914-
Appelen f4.— a f 9.00. Peren fo.— a
fo.Kleiaardappelen fo.afo.Zand-
aardappelen f 2.—. a f 2.30. Hoendereieren
f5.60 a f6.50 per 100 stuks. Bruine eieren
f6.50 a f7.25 p. 100stuks. Hooiboter fi.50
a f 1.65 per Kilo. Kippen fo.90 k f 1.50.
Kuikens fi.20 a f2.—. Piepkuikens f 0.60 a
f i.— Ganzen fo.— a fo.—Oude eenden
fo.— a fo.—Jonge eenden fo.— a fo.—
Hazen fo.— a fo.Wilde konijnen f050
k fo.6o. Tamme konijnen fo.8o a fi.6o per
stuk. Duiven fo.50 k fo.6o per paar. Vette
varkens fo.— a fo.—. Magere varkens f o.—
afo.— Zeugen f50.— a (go.—Biggen
f8.— a f14.—. Vette koeien fo.afo.—.
Aangevoerd waren ongeveer40 heet.
Appelen, heet. Peren, heet. Kleiaard
appelen 30 heet. Zandaardappelen 80 000
stuks Hoendereierenst. Eendeneieren
300 Kilo HooiboterVette Varkens
Magere Varkens; Varkens voor export
slagerij; 300 Biggen en 10 Zeugen.
AMERSFOORTSCH
WISSEL- en EFFECTENKANTOOR
(Mr. 8. 0. TAS WELDEREN boron RESOERS)
Kortegracht 11. Tel. 176.
Telegramadres„Wisselkantoor".
Assurantiën. Incasseering van Wis-
Credieten. seis en Quitantiën.
Coupons. Vreemd geld.
Deposito's. Wissels op Binnen- en
Effecten. Buitenland.
Verhuurt loketten in zijn daarvoor
speciaal gebouwde kluis (Safe Deposit)
volgens tarief, op aanvrage verkrijgbaar
te zijnen kantore.
Mevrouw Vas ESVELÜ, UtreohLche-
weg 15, vraagt met Mei een bekwame,
eenvoudige
Op een Kassierskantoor te dezer stede
wordt gevraagd een a a 11 k o in end
niet beneden 16 jaar.
Brieven onder letter A aan het Bureau
der Amersfoortsche Courant, Kortegracht 9.
LAMA1S0N BOUWER Co.
Kortegracht 22
naast het Postkantoor.
Belasten zich met
aan- en verkoop van
Effecten, Wissels en
Coupons.
Sluiten prolongatien
Safe-inrichting.
Kassa van 9 tot 1 uur.
WESSANEN LAAN.
WORM ER VEER.
Opgericht 1765.
Koninklijke Fabrieken.
Voedert uw vee met de solvere uiurwe
merk de „Ster" en W. L., en
uitmuntende door hoog eiwit-
en voedingswaarde.
vetgehalte
eeke-diploma Parijs 1900.
negen goeden medailles.
Slit it li aan bij den
Echte
van f 0.50 tot f 5.00,
i want hij voedt U op om uw
1 rechten als JIENSCH te
leeren kennen.
Coop Stoomzuivelfabriea
teöUITENP05T(Frl
Levert
JFLIHE (ETTEQrwiekKaas
ut dooien UanSótuks.
Voory 2.90 zenden wij
'tka franco ptr pon tea hrt gelwie land.
Concert-bnreau Hans ADgostio, Amsterdam,
Vertegenwoordiger voor Amersfoort
LOUIS KLEIN.
GROOTE ZAAL «AMICITIA*
Dinsdag 13 .Januari, 8 uur
Eén enkel optreden
van den schitterenden pianist
Programma Werken van BACH, SCHU
MANN, BRAHMS, LISZT, PERCY
GRAINGER. GRIEG.
BLÜTHNER-concertvleugel van de firma
DUWAER NAESSENS, Hoofdvertegen
woordigers voor Nederland, Amsterdam,
Stadhouderskade 19—20, Den Haag, Kneu
terdijk 20.
Entrée: heeren fi.25, dames fi.—leer
lingen van onderwijsinrichtingen fo.75'.
TrrK'1f,rTtTI°.rkool' dagelijks bij de firma LOUIS I
KLEIN, Utrechtschestraat 3.
Plaatsbespreking bij loting in Amicitia op
den concert-dag, 's middags half een.
WENTSINGEI, 87.
Handelscredieten tegen
hypotheekstolling, borg
tocht of andere zeker
heid.
Een stem
spreekt weder normaal
en met volle kracht, en
kan weer commandoe-
ren, alhoewel zij den
jvorigen dag vermoeid
ei 1 mat klonk. Dit deden
de Wybert-Tabletteu,
welke steeds zulke verrassende resultaten
bieden. Een doos met ongeveer 400 tabletten
kost slechts 60 cent en is in alle Apotheken
en Drogisterijen verkrijgbaar. Depot te
AmersfoortA. van de WEG, Langestraat
23, telefoon 103.
