C11I
Cut
De heer E y s i n k rapporteert, namens de
commissie, dat het beheer van den Penning
meester in volmaakte orde is bevonden.
Aan de orde is de rondvraag.
Daar niemand iets in het midden wenscht
te brengen, wordt de vergadering, die te
8.30 aanving, te 9.12 gesloten.
Wie meent te klagen te hebben over het
gaslicht, neme kennis van de advertentie der
Gemeente-gasfabriek in dit nummer.
In 1913 zijn hier aangekomen en gelost
964 schepen met een totaal tonnenmaat van
108 763 en van hier geladen en afgevaren
2 56 ischepen met 28 402 tons.
De stoomboot deed 100, de motorboot 141
reizen.
In 1912 kwamen aan 797 schepen met
83 803 tons.
Paardenarts 2e klasse H. J. Weekenstroo,
gedetacheerd bij de Hoefsmidschool, wordt
overgeplaatst bij het 3e regiment huzaren, te
Amsterdam.
De Minister van Oorlog heeft nieuwe be
palingen gemaakt omtrent het toekennen van
vergoeding aan militieplichtigen.
Zie nog Laatste berichten,
In den schaakwedstrijd tusschen de Amers-
foortsche en de Apeldoornsche club, hier
Zaterdagavond gehouden, won Amersfoort
met 61/2 tegen 3V2 van Apeldoorn.
Reeds Zondagochtend werd hier en daar
in de omgeving der stad schaatsengereden
op slootjes.
Gister reden er enkelen op »De Maat*.
We herinneren, dat het verboden is, zonder
verlof van den Burgemeester zich te bege
ven op het ijs der stadsgrachten.
Drie Delftsche studenten, die, naar »IIct
Vaderland* meldt, hadden vernomen, dat
indertijd kapitein Wagner in 24 uur van
Den Haag naar Amersfoort wandelde, oe-
sloten dien tijd te verbeteren.
Woensdagavond om 11 uur vertrokken zij
uit Delft en Donderdagavond om 8 uur
kwamen zij in goede conditie te Amersfoort
aan.
De heer P. Voskuilen heeft Zondag wil
gehad van zijn eere-avond ter herdenking
van zijn i2'/2"jarig dilettant-tooneelspeler zijn.
De zware rol van Cyrus Blenkarn, in »De
fabrieksbaas* is hem niet te zwaar gebleken
en over 't algemeen stonden de leden van
»Door Inspanning Uitspanning* hem zeer
verdienstelijk bijvooral mejuffrouw Chr.
Heins, de ijverige Secretares van deze an
dere Koninklijke vereeniging, de winster
tevens van reeds menigen prijs in voordracht
wedstrijden.
De groote zaal van de sociëteit »Vereeni-
ging«, waar de feestvoorstelling werd gege
ven, was tot in de uiterste hoekjes bezet en
stemde met daverend applaus in met de
woorden van den heer Louwerens, den Voor
zitter, die, bij de vijf medailles, welke de
heer Voskuilen in verschillende wedstrijden
wist te veroveren, thans een zesde, 2n
herinnerings-medaille hem aanbood, een
welverdiende dankbetuiging voor hetgeen
de jubilaris voor D. I. U. doet.
Het nieuwe programma van het bioscoop
theater aan de I.angestraat biedt weer groote
afwisseling.
Heel leerrijk is het fraai gekleurde beeld
»Het leven der dieren*; werkelijk grappig
de Cines-film »Lea als pop*, in welke de
hoofdpersone niet alleen een zeer goede actrice
maar ook een heel vlugge en eenige gym-
naste is. Aardige film-trucs levert de beel
denreeks» Komische gedaanteverwisselingen*,
en Willy en de Parijzenaars* doet zien hoe
men zich kan bevrijden van gasten, die wat
al te veel noten op hun zang hebben en
vergeten, dat ze niet thuis zijn.
Het groote uummer is »Ware liefde zege
viert*. Het geeft weer hoe een jong advocaat,
aanvankelijk gevestigd in een provincie-stadje,
op aansporing van een studiegenoot naar
Parijs gaat, waar hij zoowel zijn moeder als
zijn aanstaande vergeet. Weldra wordt hij
daar zoo beroemd, dat de bladen zijn portret
geven. Hierdoor komt hij in aanraking met
minder goed gezelschap. Het bericht, dat
zijn moeder ernstig ziek is, doet hem ech
ter tot inkeer komen en terugkeeren naar
de zijnen. Nog juist intijds is hij gered.
»Het laatste schot van den sheriff* speelt
in het Wilde Westen en geeft, naast zeer
fraaie landschappen, de zelfopoffering van
een vrijbuiter, die, door den sheriff doodclijk
gewond bij een worsteling waarin hij den
sheriff doodde, diens weduwe den prijs doet
verdienen, welke op zijn aanhouding werd
gesteld.
Dr. G. J. Heering, Remonstrantsch predi
kant te Arnhem, sprak hier Donderdagavond
in een goedbezochte vergadering der plaatse
lijke afdeeling van den Ned. Protestanten
Bond over »Het geloof in Gods voorzienig
heid*.
Ongeveer 30 jaar geleden schreef Rein hard
Hugenholtz, een voorman der moderne rich
ting, over >Wat hebben wij te denken van
Gods voorzienigheid* doch thans nog
heerscht omtrent dit punt allerlei onzekerheid I
en velerlei misverstand, een gevolg hiervan,
dat we hebben te doen met voorstellingen
en opvattingen, welke samenhangen met ons
gemoed.
Wat hebben we te verstaan onder Gods
voorzienigheid
Het woord voorzienigheid* klinkt wat al
te menschelijk en is ontleend aan vooruit
zien*, dat niets Goddelijks is.
In hoofdzaak kunnen we accoord gaan
met art. 13 der Nederlandsche Geloofs
belijdenis, al stellen we ons de wijze waarop
de schepping plaats had eenigszins anders
voor. Geen toeval, geen blinde macht, geen
noodlot regeert den loop der dingen, doch
een Almachtige wijsheid.
Hetgeen we rond ons zien gebeuren, ver
duistert bij tijden die opvatting (de knech
ting der Polen, het onrecht, den Zuid-Afri-
kaanschen republieken aangedaan, rampen als
die van Messian of van de Titanic, de ziekte
bacil die den mensch in de kracht zijns
zijns levens wegrukt van wie hem noode
kunnen missen) doch ook uit dit alles spreekt
wijsheid, zij het ook een wijsheid, die wij
niet kunnen begrijpen, en ieder ernstig
mensch bezit dan ook bewust of onbewust
dit geloof, dat is een ingeving Gods.
Zelfs het consequent atheïsme, zelfs het
historisch materialisme hebben een soort
geloof en wie niet opgaat in mechanisch
materialisme moet gelooven in een boven-
menschelijke ordening der dingen.
Dat geloof kan aan het wankelen gebracht
door schokkende gebeurtenissen door pijn
kan men het tijdelijk kwijt rakendoch bet
keert terug. Het geloof is een behoefte des
menschen, dien ge niet moet vragenhoe
kunt ge geloovendochhoe kunt ge niet-
gelooven. Eerbied en geloof liggen oneindig
dieper dan ons gemoed kan peilen. Men
verwarre echter niet begrijpen met het ge
heel verschillende gelooven.
Het spreekt vanzelf, dat wij, kleine men
schen, Gods wegen niet kunnen begrijpen
Hij is immers God en wij zijn slechts men
schen (Jesaja »Uw weg is niet mijn weg*
Job).
Zoo zeer terecht zegt Bruining ik kan de
doelmatigheid eener machine niet beoordeelen
tenzij ik haar in haar geheel kan overzien.
Evenzoo maakt een mensch zich belachlijk,
die zich een oordeel aanmatigt over de
wereldorde.
Carlyle zegt, in »Helden en heldenver-
eering* dit staat voorop bij den Moham
medaan Allah akbar (God is groot) e'
»Islaam« (dat wij ons overgeven). Geven wij
ons over met gelatenheid, niet uit noodzaak,
dan zal het goed zijn.
Dat is de ziel van het Mohammedaansch
geloof, maar óok dat van de Christelijke
leer.
Met dit groote onderscheid nochtans, dat
de Mohammedaan is fatalist, terwijl de Chris
ten vertrouwt op God en Zijn bestuur van
alle dingen en weet, dat zonder Zijn wil geen
muschje op de aarde valt. De Christen weet,
dat God de toekomst maakt, doch met ons,
en dat, als we tegenwerken, God nog een
bouwsteen van ons maakt. Pas al? we al het
andere hebben gedaan, mogen we zeggen
Heer, Uw wil geschiede.
De toekomst is gesluierd, het heden ver
bijstert ons vaak; doch over het verleden
glijdt het eeuwige licht, dat tot ons zegt:
gij zijt geleid. En dit geeft ons kracht voor
de toekomst.
Prof. Bruining zegtDe erkenning, dat
ook het kwaad bestaat uit Goddelijke be
schikking, doet krachtiger strijden.
Men onderscheide echter zedelijk kwaad, de
zonde, en natuurlijk kwaad, het leed.
Houdt nu Gods bestuur ook rekening met
den enkelen mensch? Sommigen ontkennen
dit en zeggen: De mensch heeft de Godde
lijke en de zedelijke wetten in het oog te
houden. Anderen meenen, dat de mensch
slechts heeft te letten op de natuurlijke wet
ten wie van een hoogen toren valt, sterft
wie liegt, wordt niet geloofd. En zij ontken
nen Gods individueele zorg. Doch wie zóo
denkt, denkt zich God te klein, te zeer men
schelijk.
Men maakt God niet grooter door Hetn
verheven te achten boven het kleine. Zijn
zorg strekt zich evenzeer uit tot de kleine
dingen in het kleine leven der kleine men
schen als over de groote zaken van het
groote leven der groote menschheid.
De wetten regeeren niet; er wordt gere
geerd met behulp van die wetten en Gods
alwijsheid geeft leven aan die wetten.
Voor het geloof in Gods voorzienigheid
is alle plaats in de moderne wetenschap. Wie
deze dingen onvereenigbaar acht, dwaalt.
Wel degelijk houdt dit geloof rekening met
de wet der causaliteit, niet als d e, doch als
een factor. Zoomin op verstandelijke als op
zekelijkheidsgronden kan het geloof in Gods
voorzienigheid worden bestreden.
In het begin de- moderne richting is er
een zoogenaamd ethische strooming geweest,
die alles terugbracht tot de leer van oorzaak
en gevolgdoch dit standpunt is op en
kele uitzonderingen na door de moderne
predikanten weer verlaten.
Verworpen moet worden de gedachte, dat
God geen rekening houdt met den enkelen
mensch. Wie die gedachte huldigt, ziet over
het hoofd de innerlijke waarde van den
mensch en dat de menschelijke ziel haar doel
heeft in zichzelve, omdat zij is verwant met
God (Gott und die Seeledie Seele und i h r
Gott).
De kudde is den Herder lief, omdat elk
schaap Hem even lief is. Zoo heeft elk men-
schenleven oneindige waarde, omdat elke
menschenziel oneindige waarde heeft, daar zij
is een voorwerp van Gods oneindige liefde.
W'e het leven en de waarde van den enkelen
mensch g?rmg acht, verlaat den Christelijken
bodem.
Bij het zien van veel leed, van veel dat
ons, menschen, wreed en ellendig voorkomt,
is het zeker moeilijk, te gelooven aan Gods
alwijs bestel; doch beter is het, te vertrou
wen op het »al wat tot mij komt, is uit des
Vaders hand* en te bedenken, dat naast heel
veel leed, ook heel veel vreugde wordt ge
schonken door God, den gever aller din
gen, en te denken aan Gellert's lied »0
goedheid Gods, nooit recht geprezen*.
Het is God, Die in pijn en in vreugde tot
ons komt.
Waarom dan leed
Het antwoord van den Calvinist, die ten
deze het oud-Joodsche standpunt inneemt,
luidtde mensch lijdt om zijn zonden en als
gevolg van de zonde der stamouders in het
Paradijs. Doch deze bezoeking der nakome
lingen in het verre nageslacht is onvereenig
baar met de liefde Gods, welke immers is
heenreikend over het leed, en wordt danook
beslist afgewezen in Lucas XIII en Johan
nes IX.
De specifiek Chriftelijke levensbeschou
wing leert den mensch te beseffen, dat hij
zijn ziel moet bewaren voor God, dat de
zichtbare wereld slechts is het middel tot de
onzienlijke wereld Gods.
Men is dikwijls geneigd, te vragenhoe
valt dit of dat te rijmen met Gods goedheid
en alwijsheid Doch wie iets bezit van
Christus dringt die vraag terug en erkent
later, dat het eene of andere leed heeft mee-
g. verkt tot verbetering, dat volkomen waar
is het »via crucis, via lucis* (de weg des
kruises, de weg naar het licht), dat volko
men juist is Luther's woord
Groszes Leiden, grosze Kraft,
Grosze Kraft, groszer Sieg,
Groszer Sieg, groszer Gnaden.
Wij menschen kunnen niet bepalen, het
geen nuttig of noodig is. Dat kan God al
leen.
Alle dingen, die ons overkomen, dienen
ons ten beste. De hand Gods leidt ons. Wie
zijn kruis blijmoedig opneemt, zal bemerken,
dat een steeds sterker kracht hem schraagt,
dat het goed is, zijn kruis te kussen en stil
te zijn.
Het geloof in Gods voorzienigheid is niet
een wereldbeschouwing, doch op de eerste
plaats een levensbeschouwing, een beschou
wing van eigen leven, bezien in het licht
van Gods kracht en goedheid. En wie dat
geloof huldigt, zal telkens beter begrijpen,
dat leed niet verbittert, doch verbetert.
Dat leed plaats heeft door Gods bestel,
kan ieder begrijpen. Doch zonde? Het men
schelijk weten is te onontwikkeld om dit
raadsel op te lossen en daartoe moet het
onopgelost worden aanvaard door ons, die
slechts menschen zijn.
Als we onrecht lijden, moeten we geloo
ven in Gods voorzienigheidals we onrecht
doen, zijn we niet op Gods wegen, want
men kan niet de zonde dienen en te gelijk
gelooven in Gods heerschappij,.
Wordt ge pijnlijk getroffen, ga dan in uw
binnenkamer en bidt om kracht, die u ook
zal worden gegeven. En als dan uw hart
wordt opgeheven tot God, zoodat gij Zijn
liefde in en om u voelt, vraag danVader,
zijt Gij het, Die mij dit oplegt?* Ge zult
dan vernemen; »Wic anders? Zijt ge niet
geheel in Mijn hand
Ja, wij zijn geheel in Gods hand. Niets
kan ons bereiken buiten Hem. Hij is groot,
Hij is goed en Hij weet, hetgeen goed voor
ons is.
Wie in zulke heilige oogenblikken dat
antwoord heeft vernomen en denkt aan de
139ste Psalm, gelooft in Gods voorzienig
heid, al spreekt heel de wereld hem tegen.
De Centrale der anti-revolutionnaire kies
vereniging «Nederland en Orar.je* verga
derde hier Vrijdagavond.
Uit het jaarverslag van den Secretaris
blijkt, dat. ondanks de teleurstelling wat be
treft de Kamerverkiezing, er geen sprake is
van ontmoediginguit dat van den Penning
meester, dat er een tekort is van f992.10.
Ds. A. M. Donner werd herkozen tot lid
van het moderamen.
Zondagmiddag omstreeks half een werd
een pas geheel vernieuwde trouw-coupee
van de firma Kleber Van Wamelen door
den wind 111 den Westsingel gestuwd. Zij
wrfs uit^ een der stallen gehaald om een
ander .-ijtuig naar buiten te kunnen brengen.
Gelukkig was het water nogal hoog, zoo
dat althans de voeren niet braken door den
val van den vrij hoogen walkant. Jntusschen
beloopt de directe schade aan de kussens en
het schilderwerk zeker een f150; waarbij
nog komt de non-activiteit van het vehikel
Pas tegen vier uur slaagde men er in, het
koetsje weer op den beganen grond te bren
gen.
Ook de politie hier maakte gister een to
tal processen-verbaal op tegen agenten, sub
agenten en wederverkoopers van Lotisico-,
Tijdgeest-, Witte Kruis-, Fortuna- en andere
loten.
Een Maandaghouder werd gister door de
politie tijdelijk opgeborgen.
Terwijl hij zijn roes uitsliep, werd ontdekt,
dat hij nog 10 dagen te goed had.
Hij is heden naar Utrecht geleid en daar
ingesloten.
Een minderjarige, die hier rondzwierf, werd
naar Amsterdam op transport gesteld.
1 Een poosje geleden werd -te Hilversum
zwaar geijverd voor de instelling eener Xa-
I mer van Koophandel en Fabrieken en zij
werd dan ook bij Kon. besluit ingesteld.
Natuurlijk moest er thans ook een Kie
zerslijst gemaakt en daarvoor meldden zich
aantwaalf belangstellenden, of, nog
juister gezegd, 4 firmanten uit een zaak, 2
firmanten uit een andere en 6 handelaren of
nijveren.
Er zijn stellig 400 kiesgerechtigden.
De groote verdelger van het geluk is na
ijver.
VOETBAL.
Het Quick-terrein werd Zondag evenals
het veld te Almeloo afgekeurd. De Alme-
loo'ers achtten het niet de moeite waard,
aan de leden der H. V. C. een doellooze
reis te besparen.
II. V. C. II ontving achter Rustoord
Voorwaarts II, uit Utrecht. De Rustoorders
deden zooals men dit van aanstaande kam
pioenen mag verwachten en lieten de Voor-
waartsmenschen met een 5—0 nederlaag
huiswaarts keeren. Rust ging in met 1o.
H. V. C. III bracht uit Utrecht, door een
doelpuntloos gelijk spel tegen U. V. V. 5,
éen puntje mee.
Quick II ging naar Doorn om een vriend
schappelijke wedstrijd te spelen tegen S.S.S.
aldaar. Als altijd werd tegen de Doornschc
menschen een prettige wedstrijd gespeeld
het resultaat was een 6 —3 nederlaag tegen
de jeugdige ie klassers.
FU VI.
Vestiging en vertrek.
GEVESTIGD.
B. v. d. Hazel, olieslager, Zaandijk naar
Monnikenp. 20. J. A. v. d. Lummel, z. b„
Amsterdam n. St. Andriesstr. 1. A, Lan-
kamp, arbeider H. S. M, Neede n. Pijpersstr.
13. A. C. Coenen, huishoudster, Bolsward n.
Langestr. 57. A. Klerk, leerlooier, Bosch
n. Soesterweg 198. J. W. Morven, chauffeur,
Driebergen n. Westerstr. 37. C. Huisman,
arbeider, Rotterdam n. Nicasiusdwarsstr. 7.
Mevr, Hoogenboezem, z. b., Tilburg n. Sta-
tionsstr. 19, H. Brinkerhof, assistent H.S.M.,
Vorden n. Pijpersstr. 4. H. G. den Broeder,
winkeljuf., Winsum n. Lange Beekstr. 3.
J. E.Smit, z.b., Haarlem n. Wilhelminastr.
J. Donner, student, Leiden n. Arnhemschew.
9. M. A. J. Eijkholt, z. b., Amsterdam n.
Nieuwstr. 29. A. Bouwman, dienstb., Soest
n. Langestr. 151. H. H. Schreuders, z. b..
Oud Vroenhoven n. St. Jorisstr. 44. II. H.
v. d. Hazel, dienstb., Hilversum n. Westerstr.
83. R. A. Kochheim, rijwielherst., Texel n.
Arnhemschew. 89, J. A. v. d. Last, arbeider,
Haag n. Bisschopsw. 7. Wed. J. Spanhake,
z. b., Utrecht n. Groote Koppel 8. G. W.
Weenink, z. b., Walsum n. Woest.w. 67.
V. Hilversum, z. b., Amsterdam n. Scher-
bierstr. 14. H. Hendrikse, dienstb., Haren
n. Regentcssel, 9. A. Boersen, landbouwer,
Barneveld n. Hoogew. 65. J. Eggink,
onderw., Kampen n. Parallelw. 6. A. Nie-
weg. winkelb., Assen n. Utrechtschew. 29.
II. K. Kriller, chauffeur, Schoorl n. Wes
terstr. 39. J. Hazenwinkel, z. b., Bedum n.
Bergstr. 5. A. E. v, Achterbergh, modiste,
Haarlem n. Arnh.str. 1. j P. J. v. Schaik,
kapelaan, Arnh. n. Langcgr. 4. A. V.
Wechel, houtvester, Indiü n. Mariel. 12.
H. Wolfswinkel, timmerman, Canada n.
Muurhuizen 3.
VERTROKKEN.
J. J. Oonnekes, onderw., Sch.p.str. 52 n.
Vianen. J. E'. v. Veen, leerares, Wijersstr.
5 n. Winschoten, C. Los, kleermaker,
Muurh. 901 n. Woerden. J. v. Ommeren,
assistent II. S.M., Pijpersstr. -in.Amsterd.
I. te Kulve, smid, Leusderw. 15011. Wouden
berg- E. Smit, dienstb., Kampstr. 25 n,
Rotterdam. C. D. G. Genemans, stoffeerder,
Gr. St. Jansstr. 20 n. Apeldoorn. J. Slee
king, dienstb., Woest.w. 13 n. Bussum. I If.
de Bree, dienstb., Achter Luiaard 22 n
Heemstede. E. v. Straten, z. b.. Driest 12
n. Nijmegen. C. J. v. Eijk, bloemist, Bis
schopsw. 81 n. Loppersum. B. J. v. Osch,
kellner, Langestr. 51 n. Utrecht. W. G. v.
t Z' b"' BerSslr- 22 Groningen. I
AiJ LAPPelius v- Hoboken. z. b.
Oldenb.l. 24 n. Haag. L. A. de Jong.,
kinderjuff, Pr. Mariel. 24 n. Utrecht. I f. C
Lansheer, dientb., Regentessel. 1 n. Haar-
lemmerhede, N. Regter, kermisreiziger,
Appel m. 12 11 Ar
Klooster, z. b., Leusd
N. v. Keulen, smiïl, Qt
G. J. Ruitenberg, k
n. Utrecht. L. J.
Dalstr. 4 naar Aran
1. b„ Westsirigel 2*
v. Leeuwarden, z. fa
recht. P. Kool, zj|
werpen. A. BislJ#
Almeloo. P. N. M.
5 n. Ierland. H,
Krommestr. 36 n-
z. b., Soeslerw. 327 r
ten, z. b., Socsterwe
Schouten, z. b„ Soes
A. Schouten, z. b^£j-
j. v. Doesburg, spefe
n. Utrecht. J. M. V
101 n. Groningen, j
Langestr. 7 tl. Bos'-
Laatste
Men seint ons uit;
De Tweede Kaï
motiön-Tcrlaan, str
herhalings-oefening
ingelijfden vóór I*
leggen de rappor!
met verkorten dien
tillerie, te Amersfom
AMERS
WISSEL- ea.E
(Mr. 8. (J. VAN IVEL
Kortegracht 11.
Telegramadres:
Assurantiën.
Credieten.
Coupons.
Deposito's.
Effecten.
Verhuurt loket
speciaal gebouwde
volgens tarief, od
te zijnen kantore.
I
De vereeniging »H
alhier stelt zich vooi
geven in het verlag
Eerste hnlj
ong< f
Dozo cursus zal v f.
toegankelijk zjju-*
Wie er aan wei
zich vóór 20 dezei
melding van beroi
Secretaris
Amersfoort, S JanA
Comité voor Amen
Voor een )>eperjf<
minste iS-jarigen lea
om deel te nemen 1
ter opleiding tot |il
colonne).
Zich aan te mêidffi
middags tusschen half
den Voorzitter, artsj.
huizen 21 bij de Korjej
Comité voor Amersl
Voor ten hoogste 1»
gelegenheid om deel
koHtoIoozen
ter opleiding tot HELP
Zich aan te mefden
middags tusschen half
den Voorzitter, arth
huizen 21 bij de Koctei
