Stadsnieuws.
En in de gevangenis vond hij, die op alles
was voorbereid, glassplinters in zijn eten
Bijna een jaar bleef hij in voor-arrest.
Maar nu ook volgde In steeds sneller vaart
het een op het ander. De Waarheid was in
bewegingniets kon haar meer weerhouden.
Estcrbazy werd gearresteerd. Henry s ver-
valsching ontdekt, zóo overtuigend, dat bij
de hand aan zichzclven slqegDu Paty
werd uit het leger verwijderd. En in October
verklaarde het Hof van cassatie de revisie-
aanvraag ontvankelijk.
Den Juli 1899 keert Dreyfus in Frank
rijk terug. Het tweede Dreyfus-proces, te
Kcnnes. volgt. Piquart legt zijn verklaringen
af; doch het >op mijn eer en geweten,
Dreyfus is schuldig» van Merrier, Gonse,
Boisdcffre, Roget, Lebrun Renault, Maurel,
blijkt sterker dan de eenvoudige waarheid
der Plcquart's cn der Freystèltter's, dan de
welsprekendheid zelfs van een Labori en
ten tweeden male wordt op 10 September
1899 Drevfus veroordeeld.
Doch reeds te schitterend was het licht
der waarheid doorgebróken. Niemand kon er
de oogen meer voor sluiten. Gratie verlee-
nen, was het minste, dat men voor het
slachtoffer van zóo veel laags en gemeens
kon doen. Eerst 12 Juli 1906 kwam de «cas
satie zonder verwijzing» van het vonnis van
Rennes, en daarmee, voor Dreyfus, het vol
ledig eerherstel.
Vroeger reeds kwam voor, zoover dat nog
noodig en mogelijk was, de rehabilitatie der
voornaamste «Dreyfusards». Picquart had
reeds het bevel over een brigade gekregen
bij was divisie-commandant toen Clémenceau,
zijn oude medestander in de Dreyfus-zaak,
hem in October 1906 de portefeuille van
Oorlog aanbood in een nieuw Ministerie.
Sedert lang is Picquart afgetreden van het
politieke tooneel, dat hem geen andere lauwe
ren bracht dan dat bleek, dat hij geen weer
wraak nam op hen, die hem hadden vervolgd,
gepijnigd, onteerd. In den maalstroom der
Fransche politiek dacht men niet meer aan
hem. Tot nu, opeens, het bericht van zijn
bijna plotselingen dood ten gevolge van den
val van zijn paard door de gladheid te
Amiens, waar hij brigade-generaal en com
mandant van het 2e legerkorps was, de
herinnering weer opwekt aan zijn edele
figuur, als aan een van de dapperen, die
Frankrijk's naam hebben gered toen alles
daar scheen te verzinken in een poel
verdorvenheid.
Overal waar gerechtigheid, waarheid en
zelfopoffering weerklank vinden, huldigt men
de nagedachtenis van dezen held, wiens
naam onafscheidenlijk zal verbonden blijven
aan de Geschiedenis der menschheid.
zich een oplossing dezer voor land en volk
zoo hoogst belangrijke quaestie denkt.
Evenals «Volksonderwijs» na jaren van
propaganda in het land voor het beginsel
van den Leerplicht, zich destijds tot de Re
geering richtte met een «Concept op den
leerplicht», waarin zij haar meeningen en
wenschen ten aanzien van de toenmaals in
uitzicht gestelde wetgeving kenbaar maakte,
heeft zij in de jaren van 1907 tot 1911 haar
afdeelingen geraadpleegd en is in verband
daarmee door een daartoe benoemde com
missie een «Concept-wet totregeling van het
Lager onderwijst ontworpen, waarin zij, naast
haar wenschen betreffende de reorganisatie
van het voorbereidend, lager en voortgezet
onderwijs, ook haar verlangens op het ge
bied der verhouding "an het openbaar en
het bijzonder onderwijs tot den Staac heeft
aangegeven.
Met alle bescheidenheid meent het Hoofd
bestuur de aandacht van Uwe Excellentie
thans op dezen arbeid te mogen vestigen.
Het doet dit in het volle vertrouwen, dat
Uwe Excellentie kennis zal willen nemen
van den inhoud van het hierbij gaande exem
plaar van genoemde concept-wet, speciaal
van de op deze materie betrekking hebbende
titels II en III, handelende respectievelijk
over het openbaar en het bijzonder onderwijs,
niet minder ook van de toelichting tot de
daarin voorkomende artikelen.
Het Hoofdbestuur wenscht aan het boven
staande nog als zijn meening toe te voegen,
dat voor de tot stand koming van de in deze
concept-wet aangegeven regeling zeer ingrij
pende wijzigingen van de huidige wet op het
Lager onderwijs noodzakelijk zijn, zonder dat
deze wijzigingen in strijd geacht kunnen
worden te zijn met art. 192 van de Grond
wet.
Volksonderwijs.
Het Hoofdbestuur der vereeniging «Volks
onderwijs» heeft aan den Minister van .Bin-
nenlandsche Zaken een adres gezonden, waarin
bet 2ijn instemming te kennen geeft met het
besluit der Regeering tot instelling van een
Staats-commissie, aan welke wordt opgedra
gen wettelijke maatregelen te ontwerpen
ten aanzien van de voorziening in de kosten
van het openbaar en het bijzonder onderwijs,
waardoor de deugdelijkheid en de krachtige
vooruitgang van het onderwijs der jeugd
wordt verzekerd onder behoud van de op
voedkundige zelfstandigheid van het bijzon
der onderwijs.
«Met groote instemming», zegt het adres
verder, «omdat het streven onzer vereeniging,
ook blijkens haar Statuten, zich gedurende
de bijna vijftig jaren var. haar bestaan heeft
gericht op de bevordering en verbetering
van het volksonderwijs in al zijn geledingen,
dit zoowel door den plaatselijken arbeid van
haar afdeelingen, nu tot een aantal van 275
gestegen, als door den arbeid van het Hoofd
bestuur in opdracht van de nu meer dan
21 000 leden, die de vereeniging telt.
Niets toch heeft onze vereeniging in haar
opbouwenden arbeid meer tegenwerkt en in
de ten uitvoer legging van haar program
meer opgehouden dan de in ons land bestaande
onzalige politieke schoolstrijd, die op het ter
rein van het volksonderwijs en der volksop
voeding steenen gaf voor brood. Een krach
tig streven tot verbetering van het onderwijs
heeft daardoor in ons volk niet kunnen op
komen van een opbloeiende belangstelling
In de hoogst belangrijke vragen betreffende
de innerlijke bet.-ekenis van het volksonder
wijs, in zijn geheelen omvang, kon daardoor
geen sprake zijn.
De ernstige po^-'ng, door de huidige Re-
gccring thans door de instelling van boven
genoemde Staats-commissie tot beëindigend
van dien strijd gedaan, wordt door ons Hoofd
bestuur dan ook niet alleen om de zaak zelve,
maar ook in verband met het streven »n
onze vereeniging ten zeerste op prijs gesteld.
Het meent zich dan ook de vrijheid te
mogen veroorloren, Uwe Excellentie beleefd
in kennis te stellen met de wijze waarop
onze vereeniging bedacht als zij is ge
weest op het zooveel mogelijk steun ver-
leenen aan elke krachtige poging, die van
de zijde van een vrijzinnige Regeering tot
een verzoening der strijdende partijen op
schoolgebied eenmaal zou kunnen leiden
Aanstaanden Zondag zal de heer A. Rin
kel, diaken van het bisdom Haarlem der
Oud-bisschoppelijke klerezie, in de kapel van
het seminarium hier door mgr. N. Prins tot
priester worden gewijd.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft aan de Tweede Kamer een
j schrijven doen toekomen, waarin hij herinnert,
dat hij in de vergadering van de Tweede
Kamer op 20 December j l. heeft opgemerkt,
dat hij niet kon toezeggen, dat het rapport
van de visscherij-inspectie over de quaestie
van het gebruik van visch als volksvoedsel
reeds in Januari zou kunnen worden gepubli
ceerd, maar dat zou worden nagegaan wat
in deze zal zijn te doen.
Blijkens een mededeeling van den hoofd
inspecteur der visscherijen kan het bedoelde
rapport thans nog niet verschijnen. Door dien
hoofdinspecteur is intusschen een korte sa
menvatting van den inhoud van het rapport
samengesteld, van welk resumé de Minister
vier afschriften aan de Kamer thans heeft
doen toekomen.
Door het Bestuur der Rijks-verzekerings
bank is aan de postkantoren een waarschu
wing verzonden, welke in de wachtkamers
zal worden voorgehangen en luidt
Waarschuwing aan rentetrekkers.
De gemachtigde van een rentetrekker, die
zich na den dood van zijn lastgever ten post
kantore rente doet uitbetalen, stelt zich bloot
aan een strafrechterlijke vervolging. Van het
overlijden van den rentetrekker behoort ten
postK.intore kennis te worden gegeven.
Aan het hoofd van dit nummer richt de
Burgemeester zijn jaarlijksche uitnoodiging
tot de rechthebbenden, die op de Kiezerslijst
wenschen te worden geplaatst.
Men kan nooit weten, en dus is 't zaak,
zonder uitstel gevolg te geven aan de her
innering.
Onder dagteekening van 16 Januari schre
ven Burgemeester en Wethouders aan den
Raad
De vraag, of de Gemeente moet trachten,
het afzetgebied voor gas ook uit te breiden
buiten de grenzen der Gemeente is meer
malen ter sprake gekomen en een paar maal
is door uw vergadering dienaangaande een
besluit genomen. Zoo werd bij besluit vau
28 December 1905 bepaald, dat tot weder-
opzeggens, onder inachtneming van enkele
bijzondere voorwaarden, gas zou worden
geleverd aan een tweetal perceelen onder
Hoogland, en werd den 28 Mei 1911 een
besluit van wijdere strekking genomen, be
palende, op welke voorwaarden gas zal kun-
ken worden geleverd aan perceelen, gelegen
onder de Gemeente Leusden.
Bij beide besluiten werd het standpunt
ingenomen, dat de gaslevering buiten de
Gemeente niet mag plaats vinden op de
zelfde voorwaarden, waarop binnen de Ge
meente gas wordt geleverd, maar dat de
prijs hooger dient te worden gesteld en de
voorwaarden, waaronder de levering zal
plaats vinden, verzwaard.
Zeer kort nadat was besloten, dat de Ge
meente ook een waterleiding zou gaan exploi-
teeren, n. J. bij de Begrooting 1913, werd
reeds gevraagd, of ook water kon worden
geleverd buiten de Gemeente.
In ons antwoord op de afdeelings\ ersla- 0p.'1tg d gemeente met krachter
gen zegden wij overweging van ilc vraag toe. wenscht, dat ,fzetl?ebied voor gas
Wij zijn van oordeel, dat het oogenbhk is naar gaat streven he^ aize getjie B
aangebroken, het vraagstuk van het leveren en water ook uit te breiden buite g
van gas en water buiten de Gemeente op- zen der Gemeente,
nieuw in behandeling te nemen.
Een drietal gronden pleiten daarvoor
Wil dit nu óok zeggen, dat de voorwaar-
drietal gronuen p«e.«s«. uaarvuoi den, waarop de levering zal plaats vinden
de gewijzigde opvatting, die zich heeft I gelijk moeten zijn aan die, geldende bui
gevormd omtrent het karakter der bedrij-
door de Gemeente geëxploiteerd;
2. de gewijzigde situatie aan de grenzen
der Gemeente
3. de belangen, die de Gemeente buiten
haar territoir heeft gekregen door haar
privaatbezit.
De gewijzigde opvatting omtrent het
karakter der Gemeente-bedrijven bestaat,
naar wij meenen, in hoofdzaak hierinwerd
eertijds geoordeeld, dat de daad van oprich
ting uitvloeisel zou zijn van de overheidstaak
die de Gemeenten hebben te vervullen, alge
meen is thans wel de meening, dat de Gc-
de Gemeente
Allereerst valt te onderscheiden in de wijze
van levering. Wordt geleverd aan de na
burige Gemeenten, die zelf voor de distributie
zorg dragen, dan zullen dc voorwaarden ge
heel anders moeten zijn, dan indien recht
streeks door de Gemeente aan particulieren
wordt geleverd.
Wij spreken thans alleen over de laatste
wijze van levering en achten het daarvoor
gewenscht, dat de voorwaarden zooveel mo
gelijk zijn, vooral wat betreft den prijs. Deze
houding is dus niet een gevolg van de mee
ning, dat de afnemers gelijke rechten kunnen
ua VYCl UG UIGGUiiig, M", BI- I
meente een zuiver privaatrechtelijke hande- j doen gelden, maar wordt geboden door ne
ling pleegt, indien zij overgaat tot het leve- u~' A"" v""'*""on nn
iran gas, water, enz,
Dit verschil in uitgang heeft allereerst dit
ten gevolge: indien de Gemeente als over
heid haar bedrijven exploiteerde, zou het haar
niet zijn vergund, de grenzen der Gemeente
te overschrijden, wijl haar bevoegdheidssfeer
daarbinnen is begrensdmaar plaatst men
zich op den privaatrechtelijken bodem, dan
belet haar niets, de voortbrengselen te leve
ren, daar waar die worden gevraagd.
Deze verandering heeft niet nagelaten
welbegrepen belang der bedrijven, dus ook
van de Gemeente.
Geheel gelijke voorwaarden kunnen even
wel niet worden gesteld.
In het advies van de Commissie van bij
stand voor de gasfabriek en waterleiding van
7 Mei 1913 met welk advies wij ons
vereenigden in ons schrijven van 24 Juni
d. a. v. en met welk standpunt ook uw ver-
I gadering zich bleek te kunnen vereenigen
I door de aanneming van onze in dat schrqven
gedane voorstellen werd opgemerkt«het
ha^nvlo'eYtToVfenenTp de wijze" waarop leggen van buizen voor gas en water in
de bedrijven worden beheerd. De grootere straten, met in eigendom toebehoorende aan
bewegingsvrijheid heeft meer en meer het 1 de Gemeente, acht de Commissie toch zoo
commercieel karakter der bedrijven naar bezwaarlijk, dat zij zich niet kan voorstellen,
voren gebracht en de administratie heeft zich dat de R-aad daartoe zal besluiten
daaraan vrijwel overal aangepast. De plicht Oit standpunt hoe juist ook kan
van den particulieren ondernemer (zijn bedrijf j bezwaarlijk worden ingenomen bij levering
zoo groot en zoo krachtig mogelijk te maken)
is ook de plicht geworden van de Gemeente- j
onderneemster van bedrijven.
Ten opzichte van het punt, dat hier aan I
de orde is, wil een en ander daarom nog niet
zeggen, dat de Gemeente de zelfde plichten
heeft te vervullen ten opzichte van de afne
mers, die buiten haar territoir, en die, welke
er binnen wonen. De houding, tegenover
eerstgenoemden door de Gemeente aan te
nemen, wordt wel in hoofdzaak bepaald door
de mate van het belang, dat de Gemeente
heeft bij levering buiten de grenzen.
De vraag, die dus thans dient te worden
gesteld en beantwoord, is dezeheeft deze
Gemeente belang bij levering buiten de
grenzen
Ofschoon de toestanden aan gene zijde van
de grens der Gemeente niet overal gelijk
zijn, zoo wil het ons toch voorkomen, dat
de vraag in haar algemeenheid reeds toe
stemmend moet worden beantwoord. En dit
wel allereerst ter wille van de bedrijven
zelve. De omvang van beide bedrijven
gasfabriek en waterleiding is van dien
aard. dat hoe grooter het afzetgebied wordt,
hoe voordeeliger zij kunnen werkenhoe
grooter de afname, hoe kleiner in verhou
ding de exploitatie-kosten, hoe lager de kos
tende prijs.
Ook de afnemers-inwoners kunnen dus
belang hebben bij een vergrooting van het
debiet.
Een tweede argument kan zijn de omstan
digheid, dat de belangen der Gemeente haar
wettelijke grenzen jeeds overschrijden, m. a.
w., dat een toekomstige uitbreiding van haar
grondgebied zichtbaar is. Dat dit aan den
Zuidelijken kant het geval is, zal wel alge
meen worden ingezien.
En in de derde plaats en dit geldt
inzonderheid de waterleiding kan het
voor de Gemeente zelf van het hoogste be
lang zijn, dat in haar onmiddellijke nabij
heid goed en voldoende water verkrijgbaar
is; hygiënische belangen en gevaar voor
brand spelen hier een niet-onbelangrijke rol.
Bij het besluit van 28 Februari .911 dat
van December 1905 gold meer een bijzonder .-
bestaand geval van levering buiten de Ge- moest "em vrijdagmiddag letterlijk weg-
meente trad vooral dit argument naar i s'uren yan het politie-bureau hij wilde maar
vorende Gemeente moet het wonen buiten j Kelooven. dat hij ziek was een goed
buiten de Gemeente; het zou trouwens on
mogelijk zijn.
Daarom dienen te dezen opzichte andere
voorwaarden te worden gesteld, die even
wel zoodanig dienen te worden gekozen, dat
zij zoo weinig mogelijk belemmerend werken.
Wij hebben de eer U voor te stellen, te
besluiten
a. in te trekken de besluiten van 28
December 1905 en 28 Februari 1911, betref
fende de levering van gas buiten de grenzen
der Gemeente;
b. te bepalen, dat buiten de grenzen der
Gemeente gas (waaronder ook is begrepen
«muntgas») en water zullen kunnen worden
geleverd uit de Gemeentelijke gasfabriek en
waterleiding op de zelfde voorwaarden en
voor den zelfden prijs, welke gelden of zullen
gelden binnen de Gemeente en verder met
inachtneming van de volgende bepaling
Wanneer de hoofdbuizen moeten worden
gelegd in grond, niet in beheer bij een Ge
meentebestuur, wordt daartoe alleen dan
overgegaan, indien de eigenaar aan de Ge
meente Amersfoort vergunning verleent tot
het leggen en hebben van buizen in dien
grond voor onbepaalden tijd, ea met-vergun
ning om, zonder voorafgaande machtiging,
ten behoeve van die leidingen, de straat of
den weg op te breken, telkens wanneer dit
ten behoeve van het bedrijf noodig mocht
zijn.
De hoofd-agent van politie J. P. de Jager
is gistermiddag in den ouderdom van ruim
60 jaar 11a korte doch hevige ziekte over
leden.
Bijna 35 jaren heeft hij de Gemeente naar
zijn beste vermogen gediend en dat dit is
op prijs gesteld door zijn onmiddellijke chefs
en een groot deel der bevolking bleek op 1
Juni 1903, toen hij zijn zilveren ambtsfeest
mocht herdenken, en zal stellig Zaterdag
middag blijken op de Nieuwe Algemeene
begraafplaats, waar het stoffelijk hulsel om
streeks half een wordt ter aarde besteld.
Een trouw beambte, een van den ouden
stempel, wien nooit moeite te veel was en
die zijn plicht tot het uiterste vervulde - men
politie-man, vlug en toch secuur als weinigen,
een door en door rechtschapen niensch, een
I brave vader voor zijn gezin is met hem
j heengegaan.
I Velen zullen zich «Chefke» nog lang met
j eerbied herinneren.
De heer II. W. de Boer, Directeur van
j den met ingang van 1 Januari ingestelden
Gemeentelijken keuringsdienst voor eet- en
drinkwaren, is Dinsdag aan de universiteit
l te Parijs cum laude bevorderd tot doctor in
de artsen ij bereidkunst.
Ter benoeming tot onderwijzeres in Nuttige
handwerken aan school F zijn voorgedragen
de dames G. A. Jonker, J. W. M. Bremer
en R. A. van den Hoven, allen hier.
l B--J- -uiucufci- Luitenant-kolonel H. J. Indewey, com-
grooten, heeft zij ook zelf belang gekregen rran ant van bet ióe regiment infanterie is,
bij het uitbreiden van het net der gas- en - ,z'^n aanvrage, op non-activiteit gesteld,
waterleiding. Een doeltreffende exploitatie tevens bevorderd tot kolonel.
■Lni!enant K.TT-Tosch, van de 4e
indien wordt zorg gedragen dat casen water i""1?'!lcur'afdceli',8:. her, is bevorderd tot
ter plaatse kunnen worden 'verkréven i K":1" bli ke< 9° regiment infanterie.
S®s. Majoor jhr. A. F. K. Graswinckei, toe-
de Gemeente, doch in de onmiddellijke nabij
heid daarvan, niet aantrekkelijk maken.
Wij kunnen dit standpunt deelen, maar
stellen de vraag daarnevens, of de ondervin
ding niet heeft geleerd, dat het bouwen op
de grens der Gemeente niet wordt tegenge
houden, alleen door gas- en watervoorziening
te weigeren.
Maar ook mag hier niet uit het oog wor
den verloren, dat de nadeelen, die aan dat
bouwen op de grens zijn verbonden, meer
raken het belastinggebied der Gemeente dan
de belangen der neringdoenden en ambachts
heden in de Gemeente. Een krachtig aan-
groeiende bevolking in de onmiddellijke
nabijheid der Gemeente zal de geheele mid
denstand ten goede komen.
Nu de Gemeente haar privaat-bezit in de I
Gemeente Leusden belangrijk heeft zien ver-
Dan eerst vinden
denheid en becus >1
weet in toom te ;n
I ming weet te bn i
gegevens en oms ft
mt d c
Bij beschikking c
landbouw zijn Ine af
benoemd tot lid e
de Provincie Utri jl
melpenninck, te I m
te IJselsteinC. I je
K. Knottenbelt,>qj
De bevolking )e
toe met 132 Inwc
December uit
wen, samen 4639
Ook Scherpenz
afdeeling.
Dr. Te Hennep
weer voor een
mate aandachtig
Onder meer
veehouder
welke een gene
gel-tuberculose