Marktpr ij zen.
In zaken is welbespraaktheid veel waard;
in da boekhouding betrachte men de uiterste
spaarzaamheid in woorden, doch zij men
veelzeggend in de cijfers.
Een smid. een goede 50-er, had een vrij
goede zaak, doch klaagde steen en been en
had. hoewel hij zuinig leefde, groote moeite
om rond te komen. Hij had een behoorlijken
omzet, maar 't bleef tobben.
Hij vroeg mijn raad en ik zeide natuur
lijk: »ge moet boekhouden».
.Boekhouden?» vroeg hij. Daardoor wordt
mijn verkoop toch niet grooter».
Mij bleek, dat de man alleen eenige
quitanties bewaarde en zoo ongeveer wist
wat hij had te vorderen.
Eindelijk, om mij plezier te doen, hield hij
boek en na 3 maanden stond hij verbaasd
over de gemaakte winst en ook hierover, dat
hij precies wist wat alles had gekost, óok
zijn huishouden.
Nu had hij er spoedig den smaak van beet
en met den dag werd hij meer opgewekt en
vroolijk. Door stipt te zijn in zijn boekhou
ding werd hij stipt in alles en is zijn zaak
zeer toegenomen. Hijzelf verklaarde mij reeds
na korten tijd»Het welgeslagen van mijn
zaak is het gevolg van de boekhouding».
Menige goede zaak ging ten onder omdat
de boekhouding, die eenig veilige gids, ont
brak en men dus meer uitgaf dan men ver
diende, van het eene artikel te grooten
voorraad en dus renteverlies had, van het
andere te geringeu voorraad en dus geen
mogelijkheid on. er van te verkoopen.
Van de 100 faillissementen blijken er 80
geen of althans geen voldoende boekhouding
te hebben.
Hetgeen in tal van zaken ongemerkt ver
loren gaat, bij gemis aan controle, is dik
wijls voldoende om ze tot bloei te brengen.
Tal van kleine verliezen maken éen groot.
Alle verzuimen in de boekhouding, en dus
de juiste controle, wreken zich langzaam
maar zeker.
Zal het den middenstander wel gaan dan
moet hij steeds op de hoogte zijn van den
toestand zijner zaak en orde hebben in alles,
en dit is niet mogelijk zonder boekhouding,
het fundament, maar tevens de sluitsteen
van iedere zaak.
Wie acuraat is in zijn boekhouding is ook
stipt in zijn ontvangsten en rijn betalingen.
De boekhouding zegt hem wat hij verdient
en dus ook wat hij mag uitgeven. De boek
houding geeft hem eiken nuttigen wenk.
waarschuwt als door overigens onnaspeurlijke
redenen minder bestellingen worden ontvan
gen, maakt dat er niets wordt vergeten te
innen en ook dat niet wordt gepoogd twee
maal te beschikken over het zelfde bedrag,
waarschuwt dat er een misverstand moet uit
den weg geruimd vóór een klant ontevreden
wordt en wegblijft.
Pakken door anderer schuld onweerswol
ken zich samen, de boekhouding is er om
onze eerlijkheid en rechtschapenheid te be
wijzen en verschaft ons dus de meegaand-
qeid onzer crediteuren. De boekhouding is
dus een plechtanker in den nood. Wel brengt
zij niet door moeilijke tijden heen, doch zij
heeft een opbouwende kracht en geeft steun
In moeilijke tijden.
Toch blijven velen doof en houden zij geen
boek.
Opent toch uw oogen; weest toch niet
ziende blind; bedenkt toch, dat boekhouding
even onmisbaar is als clientele.
Welke boekhouding is nu nuttig of nood
zakelijk voor den middenstand.
Iedere soort zaak moet haar eigen boek
houding' hebben, een dus, die geheel beant
woordt aan de bijzondere branche.
Als accountant voor een groote schoenen
fabriek moest spreker de administratie der
depot-houders nagaan. Bij een hunner vond
hij een stapel boeken, waarin de depot-hou
der zelf natuurlijk geen weg wist. Ze waren
aangelegd door een boekhouder eener groote
Bankinstelling. Weldra was de boekhouding
zóo eenvoudig, dat de depot-houder er ge
heel in thuis was.
Dat behoort ook zoo. Zij kan niet te een
voudig wezen en behoort voor iedereen be
grijpelijk te zijn.
Er worden pogingen aangewend om den
middenstand ook te dezen opzichte te helpen.
Hoe dit zal worden, kon spr. nog niet mee-
deelen, doch hij weet bijna zeker, dat er
voor de boekhouding van den middenstand
iets zal worden gedaan.
Het is een groot voorrecht, dat de kinderen
der middenstanders thans goed vakonderwijs
kunnen bekomen. De toekomst zal hun stellig
nog heel andere eischen stellen dan aan het
tegenwoordige geslacht.
Spr. wijdde nu in den breede uit over de
Handelsschool hier, waar natuurlijk den leer
lingen meer algemeene vakkennis wordt
bijgebracht, omdat men niet weet in welke
branche de leerling later zal gaan (zie
»Amersf. Crt.» van 27 Januari, waarin het
artikel van den heer Koenraad over de Han
delsschool in zijn gehe. l werd opgenomen.
Doch hoe moet iemand zich helpen van
40 jaar en ouder, die reeds eigen zaak drijft?
Als gezegd, moet zijn boekhouding zich 1
aanpassen aan zijn zaak. Een slager is nu
eenmaal geen schoenwinkelier, een timmer- I
man geen confiseur, enz. De doorsnee-mid
denstander is nog te zeer bang, dat een
ander in zijn boeken kijkteen kinderachtig
heid, die in den groothandel reeds lang is
overboord gegooid. Als gezegd, wordt er
gezocht naar een goede wijze om deze
ouderen te helpen aan een practisch bruik
bare wijze van boekhouden. In afwachting
daarvan zouden zij zich branches-gewijze
kunnen vereenigen in avond-cursussen en
door uitwisseling van gedachten kunnen
komen tot een juistere wijze van vak-boek
houding.
Na een korte pauze vervolgde spr.
Een goede boekhouding 's óok van zeer
groot belang voor de juiste berekening van
den kostprijs van een artikel. Immers uit de
boekhouding vindt men den factuursprijs, de
vracht en verdere eerste onkosten en alle
verdere gegevens wier som maakt den kost
prijs.
Dat er met verlies wordt verkocht, is vol
strekt niet zeldzaam en is louter een gevolg-
van onvolledige boekhouding en daardoor
slechte calculatie. Het spreekt vanzelf, dat
in een schoenenfabriek, die 1000 paar schoe
nen per week maakt, zelfs met de schijnbaar
kleinste kleinigheden wordt rekening gehou
den om te zien of men wel den uitersten prijs
noteert. Verdient zoo'n fabriek maar éen stui
ver op elk paar schoenen dan is dat nog een
heel aardig bedrag per jaarverliest zij
slechts 1 cent op elk paar dan is dit reeds
f 100 per week. Doch ook in de kleine za
ken is een goede calculatie dringend noodig.
En zij is niet moeilijk. Men heeft slechts
alle onkosten nauwkeurig aan te teekenen,
telt die bij elkaar op en heeft dan den kost
prijs. Alle onkostenóok heeft men dus
te rekenen met hetgeen men zelf, zijn vrouw,
zijn zoons kosten als zij, door ziekte, mili
tairen dienst of hoe dan ook, moesten ver
vangen door betaalde krachten.
Als dit steeds en overal gebeurde, ware
de middenstand gered, ware het midden-
standsvraagstuk opgelost, want dan zou niet
meer worden verkocht tegen verknoeide
prijzen, niet steeds worden getracht, tegen
nóg een cent minder te verkoopen dan de
scherpste concurrent, niet worden gerede
neerd: »nu ja, op dit artikel geef ik eigen
lijk geld toe, maar, zie je, op de andere
verdien ik zooveel te meer» een redence-
ring die op niets steunt, omdat hij die zoo
oreert op geen stukken na weet hoeveel »de
andere» hem zelf kosten. Die zóo zaken
doen, gaat het als den man die een artikel,
waarvan de factuursprijs was 60 cent, ver
kocht voor 65 centhij had geen handen en
geen voorraad genoeg en toen eindelijk de
curator in zijn faillissement kwam, bleek,
dat de man had vergeten, alle bijkomende
kosten van bestellen, vracht, emballage, enz.
te berekenen en het artikel hem zelf ruim
67 kostte.
Werkelijke reclame-artikelen, zooals die
door bazaars en warenhuizen af en toe bij
reusachtige hoeveelheden en dus tegen sterk
gereduceerden prijs worden ingeslagen en
dan bijvoorbeeld slechts éen dag per week
of gedurende enkele uren verkrijgbaar zijn,
moeten natuurlijk uitgeschakeld. Deze mo
derne wijze van verkoop is trouwens hoogst
gewaagd als het geheele bedrijf niet daar
naar is ingericht.
Heeft men den inkoopprijs nauwkeurig be
rekend dan zijn er drie gevallen:
a. .nen legt er een geringen winst op,
b. men doet er nog iets af om den om
zet nog meer te vergrooten,
c. de prijs overtreft dan nog dien der
vakgenooten.
Het artikel wil dan niét. Wat is de oor
zaak Is het winst-percentage te hoog en
kocht men dus op een minder goede markt
Kan men de onkosten beperken De juiste
boekhouding geeft weer antwoord op al
deze vragen.
Kunt ge door overleg, ervaring, vakkenis
den juisten prijs niet vinden dan is er een
tekort in uzelven. Zonder nauwkeurige kost
prijsberekening gaat men in schuldige onwe-
I tendheid zijn ondergang onverbiddelijk te
gemoet, drijft men zonder roer op den woe-
ligen handels-oceaan. Het hangt dan van 1
het toeval af of men in veilige haven be- j
landt dan wel schipbreuk lijdt. Honderden j
zijn moeten verdwijnen van het handelstoo- j
neel omdat zij niet hebben gerekend. Wie
een goede boekhouding heeft en een goede
berekening maak: heeft succes. De prijzen
der vakgenooten zijn een baken op onzen
weg en moeten ons aansporen, onze reke
ning nog eens weet; over te maken.
Blijkt de berekening juist, stoor U dan niet
aan de onmogelijk lage prijzen van hen, die
er maar op los concurreeren en daardoor
hun ondergang te gemoet hollen.
En spreek eens met uw vakgenooten,
evenals te langen leste die grutters deden,
die een baaltje meel kochten voor f3.50 en
verkochten voor f 3.90 en allen steen en been
klaagden. Eindelijk belegden zij een vak-
vergadering, waarin zij het natuurlijk niet
eens waren, doch die hun er toch toe bracht,
ieder voor zichzelf de onkosten eens na te
gaan. Toen bleek, dat die onkosten van 8
tot 25 pCt. uiteen liepen. De kwaal was toen
bekend, het geneesmiddel spoedig gevonden.
Wil men berekenen welke winst men
maakt dan moet men, natuurlijk nauwkeurig,
nagaan
de interest van het geheele bedrag, vast
gelegd in de zaak bij den aanvang van het
boekjaarbehalve de vaste goederen,
de huur (bruto-pacht) van huis en erven,
die voor de zaak worden gebruikt,
de salarissen, arbeidsloonen en het bedrag
dat gijzelf of de leden van uw gezin zou
den kosten als zij moesten worden ver
vangen,
bereken de waardevermindering door be
schadiging, uit de mode geraken, enz.,
bereken de waardevermindering der ge
bouwen, gereedschappen, materialen, enz.
houdt rekening met gratificatiën, schen
kingen, fooien, enz.
bereken alle onkosten aan belasting, assu
rantiën, vuur, water, licht, schoonmaak-arti-
kelen, enz,
bereken alle kosten van uw kantoor, de
bestel- en sleeploonen, annonces, enz.
bereken het verlies aan gestolen of geha
vende goederen, kwade posten, enz.
Slaat ge de som daarvan procentsgewijze
om over uw geheelen omzet, dan hebt ge
uw zaak-kosten trekt het procent af van
den verkoopsprijs van het artikeldenkt om
alle kosten van inkoop en aanvoer en het
geen er dan, na aftrekking, overblijft, is uw
winst.
Om het vergevorderd uur moest spr. het
derde deel zijner rede, handelend over de
moderne hulpmiddelen in de administratie
(kasregister, reken-machine, kaart-systeem,
enz.) laten rusten.
Spr. hoopte, dat ieder zich zou inspannen
om voor haar of zijn zaak de juiste boek
houding in te voeren, zoo eenvoudig mogelijk
en juist daardoor goed-onverzichtelijk en dat
allen het gevaarlijke lade- en zaksysteem
voor altoos zouden verbannen.
Is dit geschied dan is wellicht de tijd niet
ver meer om eens in den breede te spreken
over de moderne hulpmiddelen.
De heer Krook vroeg nu of een der
dames deze steunpilaren in zoo menige
zaak (applaus) of der heeren iets had
te vragen.
Een der heeren vroeg hoe en waar
hulp is te krijgen om een eenvoudige boek
houding aan te leggen.
De heer Koenraad antwoordde, dat dit
kan geschieden door iemand, die een juist
begrip heeft van branche-boekhouding en
cenigen kijk op het vak waarvoor zij moet
dienen. Dit behoeft nog volstrekt niet iemand
te wezen met een akte Boekhouden. Het is
niet onmogelijk, dat in de toekomst maat
regelen worden genomen in afwachting daar
van wende men zich tot een deskundige
ik noem den Directeur der Handelsschool.
Een ander had eenige bedenkingen te
gen den regel, door inleider gegeven om den
zelfkostprijs te bepalen en achtte het beter
den interest der gebouwen te nemen en bo
vendien de afschrijving.
De heer Koenraad; I-Ietgeen u voor
stelt, zal niet zoo enorm veei invloed heb
ben doch mijn systeem is juister. Afschrij
vingen moeten geheel afzonderlijk blijven.
Het is van groote beteekenis, dat alle af
zonderlijke factoren ook afzonderlijk worden
gehouden.
De heer Scheffers, Voorzitter van
»De Hanze», sloot hierna deze tweede fede
ratieve bijeenkomst der middenstands-ver-
eenigingen.
Spr. dankte voor de groote belangstelling
en de hartelijke toegenegenheid waarmee
werd geluisterd naar den inleider, die sprak
naar aller hart en wiens goed woord een
goede plaats heelt gevonden.
Spr. dankte ook den heer Koenraad en
niet minder de Regeering, die ten behoeve
van den middenstand dit heerlijk instituut
wilde instellen. Ware de Regeering niet zoo
royaal geweest, deze voorlichting zou nog
niet ten deel gevallen z<jn aan de midden
standers, beste menschen, die steeds hart en
beurs openen voor goede werken, doch voor
zichzelven en hun vakbelangen alles te duur
achten.
Spr. hoopte, dat allen zou hebben getrof
fen hetgeen hem zoo zeer opviel, namelijk,
dat de zoo zeer bevoegde inleider telkens
heeft doen uitkomen, dat boekhouden niet
is zoo'n reuzenwerk. Herhaalde malen heeft
inleider duidelijk gemaakt, dat een boekhou
ding niet eenvoudig genoeg kan zijn om
volkomen betrouwbaar en volkomen over
zichtelijk te wezen.
Doe ieder er zijn voordeel mede.
Spr. dankte ten slotte de pers, die on-
danks de Raadsvergadering tegenwoordig
was en daardoor den middenstand een zeer
belangrijk en toch eenvoudig en min kost
baar verdedigingsmiddel gaf in de verslagen,
die zeker met graagte zullen worden gelezen
of herlezen.
Te kwart vóór elven werd hierna de ver
gadering gesloten.
leis van den toekomstigen Vorst van Albanië
Prinses Louise van België De koude
in het zonnige Zuiden De maritieme lucht-
I vaart in Frankrijk De beteekenis van
Rotterdam als havenstad De 51ste jaar-
I vergadering van Schuttevaer Personalia
1Caricaturen en humor uit het buitenland.
Inhoud .Wereldkroniek. 31 Januari: De
.Van Luxemburg als gast van
H M. de Koningin De bacoven-cultuur
in Suriname Ijsvermaak De begrafe
nis van generaal Picquart te Parijs De
Dante-lezingen te Rome hervat Het pa-
PREDIKBEURTEN.
Zondag i Februari.
Evang. Luthersche kerk.
Voorm. 10V2 uur, dr. Toxopeus.
Remonstrantsche kerk.
Voorm. 10 uur, kinderkerk, ds. Hooykaas.
Avond 7 uur, gewone dienst, ds. Hooykaas.
Doopsgezinde kerk.
Voorm. 10V2 uvr, ds. Ten Cate.
Gereformeerde kerk (Langegr.)
Voorm. 10 uur, ds. Donner.
Avond 5V2 uur, ds. Donner.
Gereformeerde kerk (Zuidsingel).
Voorm. 10 uur, ds. Teerink.
Avond 5V2 uur, ds. Teerink.
Chr. Gereformeerde gemeente,
Voorm 93/4 uur, ds. C. C. Visser,
uit Veenendaal.
Avond sl'i uur- ds- Visser.
Vrije Gereformeerde gemeente.
Voorm. 9V2 uur. godsdienstoefening.
Avond 5 uur, godsdienstoefening.
Hersteld Apostolische gemeente.
Voorm. 10 uur, godsdienstoefening.
Avond 5 uur, godsdienstoefening.
Bijeenkomstou.
Zat. en Zo.
Dagelijks
3'
Jan.
Febr.
3
Febr.
6
Febr.
8
Febr.
Febr.
Febr.
16
Febr.
20
Febr.
23
Febr.
28
Febr.
Bioscoop »De Arend».
Bioscoop LangestraatOpenbare
leeszaal en bibliotheek, Laantje 2,
en R. K. openbare leeszaal en
bibliotheek, Kampstraat 18.
T. B. C.-voorstelling, te 73/4.
Natuurhistorische vereen.
An goh-volksavond
Prof. Volmer.
Jaarvergadering Fléhite.
Halfverweesden.
Mertens' theatre Guignol.
Concert Fred. Lamond.
Protestantenbond
De Hanze.
Dr. Van den Bergh van Eysinga.
Heijermans.
Concert Henschel.
Muziekschool Toonkunst.
AMERSFOORT, 30 Januari 1914.
Appelen fó.a f 10.Peren fo.k
fo.Kleiaardappclen fo.afo.Zand-
aardappelen f 2.a f 2.30. Hoendereieren
f5.00 a f6.00 per 100 stuks. Bruine eieren
f6.00 a f6.50 p. 100 stuks. Hooiboter fi.55
a fi.70 per Kilo. Kippen fi.oo a. f t.70.
Kuikens f 1.25 ii f2.—. Piepkuikens f o.—a
fo.Ganzen fo.a fo.Oude eenden
fo.90 a f 1.20. Jonge eenden fo.a fo.
Hazen f o.a f o.Wilde konijnen f050
a fo.6o. Tamme konijnen fo.8o a f 1.70 per
stuk. Duiven fo.50 a fo.60 per paar. Vette
varkens f o.a f o.Magere varkens f 20.
a f27.—. Zeugen f60.a f80.Biggen
f8.— a f14.---. Vette koeien fo.afo.
Aangevoerd waren ongeveer20 heet.
Appelen, heet. Peren, heet. Kleiaard
appclen 30 heet. Zandaardappelen 90 000
stuks Hoendereierenst. Eendeneieren
300 Kilo HooiboterVette Varkens 10
Magere Varkens; Varkens voor export
slagerij; 280 Biggen en 10 Zeugen.
LIEFDADIGHEID.
Tot het geven van inlichtingen aan D e-
partementshoofden, Wijkbezoe-
kers en Belangstellenden zal het
Centrual-bureiiu op DIN S D A 0)3 FEBR.
a.s. namiddags ten vior uur, ten Raadhuize
zitting houden.
Voor spoedeischcnde zaken wende men
zich tusschentijds tot den Boekhouder der
vereeniging den heer N. G. van de STADT,
Zuidsingel 12.
lesrecnt.
Opnaar Amsterdam ter Vergadering
in het Paleis voor Volksvlijt op Zondag
'5 Februari 1914.
Bij voldoende deelneming goedkoope
reisgelegenheid door gezelschapskaart.
Opgave vóór 12 Februari, Vianden-
straat 21.