BIJBLAD
Amersfoortsclie Couranl
Stadsnieuws.
van do
No. 8404
uitgave van
N.V. de AMERSFOORTSCHECOURANT
voorheen Firma A. II. van CLEEFF
VAN ZATERDAG 18 APRIL 1914.
Het hoofdnummer van het nieuwe pro
gramma in de bioscoop »De Arend» speelt
tijdens het Eerste consulaat.
Ten einde verzet van de Koningsgezinden
inNormandië te onderdrukken, worden eenige
dorpen bezet door Republikeinsche troepen.
Een der dorpsgeestelijken, Michel Perrin,
vlucht, nadat zijn kerkje te Ploernac is ver
brand, vermomd naar zijn zuster te Parijs.
Zij is echter kort te voren overleden en hij
vindt slechts haar dochter, verloofd met een
officier die onder Napoleon vocht bij Areola.
Deze officier wordt door een wapenbroeder,
die hem in de Vendée het leven redde, over
gehaald om mee te doen aan een royalistisch
complot. Perrin heeft zich inmiddels verbon
den aan Fouché, den machtigen Minister van
politie. Door een toeval komt hij in de her
berg waar de samenzweerders vergaderen en
zóo brengt hij het complot uit, dat een aan
slag op het leven van den Eersten consul
beoogt.
De samenzweerders worden gevat, doch
door een verkeerd begrepen bevel weder in
vrijheid gesteld. Zij meenen, dat Napoleon
zoo edelmoedig is geweest tegenover zijn oude
kameraden en besluiten, hem voortaan weer
trouw te zijn.
Fouché doet uit erkentelijkheid het kerkje
van Ploernac herbouwen en Perrin hervat er
zijn ambt.
Naast heel fraaie natuuropnamen uit Japan
en de actualiteiten der dubbele Pathé-courant
bevat het programma nog drie komische
scènes.
Dr. J. J. Snel, die de zeer gewaardeerde
welwillendheid had het consultatie-bureau
der plaatselijke afdeeling van de Vereeni-
ging tot bestrijding der tuberculose in Ne
derland te leiden, heeft, zooals we vroeger
meedeelden, in verband met zijn overplaat
sing wegens bevordering, verzocht met in
gang van 1 Mei te worden ontheven van
die leiding.
Hij zal worden vervangen door dr. T. C.
van Epen, geneesheer-directeur van het sana
torium voor longlijders «Middenbosch» te
Doorn, die. zich voorstelt, nog in deze
maand hier een voordracht te houden over
tuberculose-bestrijding.
In de Donderdagavond gehouden leden
vergadering van het plaatselijk Nuts-depar-
tement werd herkozen tot Bestuurslid de
heer A. F. Sutherland en gekozen als Be
stuurlid in de vacature, ontstaan door het
periodiek aftreden van den heer J. W. C.
Bloem (niet-kerkiesbaar), dr. H. J. 10 opens.
Als afgevaardigden naar de op 3 Juni te
Amsterdam te houden Algemeene verga
dering der Maatschappij werden benoemd
de heeren F. J. van Grasstek en G. H.
Kolff.
De Centrale eierveiling van de V. P. X.
is boven elke versvachting geslaagd.
De aanvoer moet natuurlijk komen van de
landbouwers-kippenhouders een stads-
hoenderhouder, die zijn beroemde twaalf
kippetjes en een haan heeft, zet geen zoden
aan den dijk en de landbouwers, die in
het oude bisdom Utrecht nog ijselijk veel
houden van de kat uit den boom te kijken
en van al die nieuwigheden »heel niet»
gediend zijn, hebben dan toch geluisterd
naar hen, die op de dorpen de groote voor
deden eener eigen veiling boven het ver-
koopen aan den opkooper gingen uiteenzetten.
Zij hebben Hink aangevoerd en zij hebben
aan de geburen verteld, de een, dat hij al
een rijksdaalder meer had ontvangen dan ooit
op de markt, de ander, dat het hem best
was meegevallen en dat hij óok hoogere
prijzen maakte. Dat sloeg in, veel meer nog
dan de vertoogen van de leden der veilings
commissie, die naar buiten togen en praatten
als Brugman, doch hun gehoor er maar niet
toe konden brengen, te gelooven, dat de
heeren uit de stad zich zóo veel moeite ga
ven zonder er belang bij te hebben.
Vader en grootvader hebben zich toch óok
jaren achtereen in de hand laten stoppen
hetgeen de opkooper wilde missen, heette
het eersten of de 1 .itnburgsche en de Hol-
landsche en de Friesche en de Zeeuwsche
boer nu reeds jaren lang erkent, dat een
veiling tegelijk een veel betere en een veel
vluggere wijze van verkoopen oplevert, dat
is allemaal goed voor hen, maar de Utrecht-
sche boer is niet zoo voor al dat nieuwe.
Nu ja, met de groentenveiling heeft hij wel
gezien, dat het »een best ding» is; maar
een ei is toch geen groente. Zoo kwam
de over-voorzichtige aandragen met allerlei
bezwaren en bleek geen argument hem te
kunnen overtuigen.
Van lieverlede namen sedert 27 Maart,
toen hier de eerste veiling werd gehouden,
de ongeloovigen af in aantal, wies het aantal
aanvoerders en klom het aantal aangevoerde
eieren van 23 607 tot 27615
Na het geweld, dat sommige opkoopers
hebben gemaakt toen ruchtbaar werd, dat,
ook hier een veiling zou worden ingesteld,
heeft de veilings-commissie gemeend' overleg
te moeten plegen met de overige V. P. N.
instellingen in den lande, opdat alle aange
voerde eieren ook verkocht konden worden.
Die veiligheidsmaatregel is overbodig geble
ken; de groothandel kwam al aanstonds zelf
op de veiling koopen en als de aanvoeren
nog grooter worden, dan komen de allergroot
sten, van den Bond van eierhandelaren, die
slechts zeer groote partijen kunnen gebrui
ken en die tuk zijn op de eieren uit den
omtrek van Amerfoort; zij informeeren reeds
trouw bij de commissie en hebben al heel
wat gekocht, voor .heel mooie prijzen.
üp de vier vielingsdagen waren de prijzen
27 Maart 3.85 a 4.50 3.90 a 4.40
3 April 4.00 a 4.70 4,00 a 4.30
8 April 4.00 a 4.50 4.00 a 4.35
17 April 3.60 a 4.30 3.70 a 4.00
onderscheidenlijk aan de veiling en aan de
markt.
Als dat zoo door gaat, zal het niet lang
duren of de wensch der veilings-commissie
zal zijn vervuld en zal de vlag waaien van
het gebouw ten teeken, dat de eerste 50 000
op éen dag zijn aangevoerd.
De onlangs wegens het slechte weder
uitgestelde record-rit van de Amersfoortsclie
Wielrenners Vereeniging «Volharding» zal
morgenmiddag worden gehouden, van het
Hertenhuïs aan den Arnhemscheweg.
Morgen is hier alleen geopend de apotheek
van den heer D. H. G. Ittmanr, Langestraat
9 bij de Varkenmarkt.
De lantaarns van auto's en rijwielen moe
ten volgende week uiterlijk tien minuten
over half acht, die van de overige voertui
gen uiterlijk tien minuten na achten zijn
aangestoken.
De Donderdagmiddag op het parkeerter
rein der artillerie achter de kazerne voor
bereden wapens gehouden oefening van de
brandweer had in hoofdzaak ten doel. 1
werking te doen zien van een Minimax-
bluschapparaat.
Het Dagelijksch Bestuur der Gemeente,
eenige Raadsleden, de majoor-eerstaanwe-
zend ingeneur en eenige belangstellenden
woonden de demonstratie bij, welke deed
uitkomen, dat het toestel gemakkelijk han
teerbaar en zeer betrouwbaar is en dan ook
terecht toepassing vindt bij de beroepsbrand
weren in groote Gemeenten.
De werking en de vulling van het toestel
werden aan het brandweerpersoneel uitgelegd.
Kisten, takkenbossen, houtspaanders en
krullen, rijkelijk met petroleum en teer ge
drenkt en vervolgens in brand gestoken,
werden in een ommezien gebluscht.
Reeds zijn twee toestellen, groot model,
aangeschaft voor de Gemeentelijke brand
weer. Bij begin van brand toegepast ieder
heeft dit in de hand, door zoo spoedig moge
lijk per telefoon te waarschuwen kunnen
zij heel wat waterschade voorkomen.
Ten overstaan van architect VV. Salomons
werd hier Donderdag aanbesteed het bouwen
van A 4 dubbele woningen, B van 12 wo
ningen en C van een kantoorgebouw voor
rekening van den heer Chr. Pleines, aan den
Dolder.
Ingeschreven werd als volgtD. J. Rees
kamp, te Utrecht, f 20 600, f 28 200, f 16 800;
W. van Geut, Amersfoort, f 13 700, f 19 150.
f 15 575» N. Zwager, Soest, f 17 900, f 21 400,
f 12 400 L. J. Hemels, Amersfoort, f tb 000,
f26 800, f 16 043 F. Carré, Zeist, f 20 320,
f28 000, f 15 600 E. Hartog, Baarn, f 17 769,
f23028, f15506; Gebr. Boonakker, Hilver
sum, f21300. f28700, f17100; J. Biek,
Hilversum, f 17 800, f 26 450, f 16 900 J. van
Doorn, Hilversum, A en B f38900, B en
C f 45 900N. de Gooijer, Zeist, f 20 500,
f 27 700, f 16 600 J. Wildeman, Amersfoort,
f18297, f26551, f15297; C. Kok Mzn.,
Utrecht, f19741, f27 564, f 15 380; G. Kuntz,
Amersfoort, f 20 360, f 2S 200, f 15 700 W.
van der Linden, Utrecht, f19990, f27 777.
f 15 990en G. C. Blancken, Amersfoort, C
f 16 139.
De brandweer werd in den afgeloopcn
nacht voor de eerste maal sedert haar
reorganisatie gealarmeerd voor een uitslaan-
den brand.
Omstreeks half twee werden de bewoners
eener boerderij in de Birkt, op de grens der
Gemeente, gewekt door het loeien der koeien.
Van der Linde spoedde zich naar den stal
en bemerkte, dat in het middelhuis een
hevige brand woedde.
De brandweer, fluks gewaarschuwd, snelde
toe en was met alle autoriteiten zeer vlug
ter plaatse. Daar was gemeld, dat de brand
woedde aan dezen kant van «Birkhoven»
werd uitgerukt met het nieuwe materieel,
dat echter geen dienst kon doen omdat er
aan gene zijde, bij den spoorweg naar Baarn,
geen waterleiding is. De oude spuiten wer
ken middels paarden gehaald, doch de brand
weer kon niet voorkomen, dat de hooiberg
werd aangetastwel kon zij de belendingen
behouden.
Het grootvee kon nog geredhet klein
vee, waarbij verscheidene kippen, kwamen
in de vlammen om.
De boerin, die zich weder in het huis
waagde om wat sieraden te redden, bekwam
zulke hevige brandwonden, dat zij naar het
St. Elisabeths-ziekenhuis moest worden ver
voerd. Haar toestand is zeer ernstig. De heer
Seeuwen verleende haar de eerste hulp.
Het huis is geheel afgebrand. De schade
wordt slechts ten deele gedekt.
De politie hield hier aan een zwaar be
schonken vrouw, die later bleek nog in het
Politieblad gesignaleerd te staan.
Zij werd heden naar Utrecht geleid, even
als G. P., die een 14 dagen geleden hier
oplichting pleegde.
Ook werden aangehouden een man, die
nog 7 dagen tegoed had en nu fluks over
de brug kwam, en een, die bij een bekeuring
te Zeist een verkeerden naam opgaf.
Tegen 4 personen, die zonder daartoe ge
rechtigd te zijn op den Hof standplaats in
namen met visch, werd proces-verbaal op
gemaakt.
Het Hoog-militair gerechtshof veroordeelde
gister tot drie maanden militaire gevangenis
straf den gewezen sergeant van het 5e regi
ment infanterie, die 15 Maart 1913 zijn korps
verliet, en voortdurend afwezig bleef en
24 Januari 1914 zich vrijwillig aanmeldde.
De krijgsraad te Arnhem had appellant
veroordeeld tot twee maanden.
Kinderen bezien de wereli door stukjes
gekleurd glas en kleuren haar op die wijze
voor eer. poos. Groote menschen doen het
zelfde, doch gebruiken vooroordeelen in plaats
van scherven.
TJit den Omtrek.
Ten gevolge van het zachte weder der
laatste week staan m de Betuwe de late
kersen reeds inrollen bloei en de dikke
knoppentrosserr aan de meikersen beloven
spoedig uif'te breken.
Morgén zal de boomrijke omgeving van
Tiel een schitterende aanblik opleveren. Be
halve de kersen staan ook de peren, abriko
zen en perziken in lentedos.
Gaat dan zien, wielrijders.
De Soesters hechten er bij tijden aan, hun
reputatie uit den tijd van Ferdinand Huyck
op te houden en het mes te hanteeren.
Donderdagnacht drongen twee Soesters bij
hun neef VV. K. Hz„ wonende in de Kerke-
buurt, diens woning binnen en verwondden
hem zóo, dat de Gemeente-geneesheer er aan
te pas moest komen.
De daders worden gerechtelijk vervolgd.
Burgemeester en Wethouders van Soest
hebben in een schrijven aan den Minister
van Binnenlandsche Zaken de aandacht ge
vestigd op den grooten overlast, dien de
ingezetenen en vooral de bewoners van
buitenwijken ondervinden van de bewoners
van woonwagens. Meermalen gebeurt het, dat
40 tot 50 woonwagens zijn gestationneerd.
Daar het weinige politie-personeel teri platte
lande niet in staat is om de bewoners dezer
woonwagens onder behoorlijk toezicht te
houden, ondervindt vooral de boerenstand
groote last en schade.
In dat schrijven wordt er ook op gewezen,
dat de groote Gemeenten, die van voldoend
politiepersoneel zijn voorzien en het best in
staat zijn om dat volk in bedwang te houden,
dien last doorgaans van zich afschuiven en
de woonwagens zoodra mogelijk nr.ar de
omliggende Gemeenten brengen, Ten slotte
wordt op den Minister een dringend beroep
gedaan om te willen bevorderen, dat in
dezen onhoudbaren toestand zoodra mogelijk
worde voorzien.
Nog nooit is te Spakenburg zóo veel haring
aangevoerd als Donderdag. Sommige schepen
hadden door het mooie weer een vangst van
wel 60 000 haringen. Er was op eens zóo
veel, dat de rookerijen niet alles aankonden
en 6 schuiten zelfs de haven weer verlieten
om elders te markten.
De prijs liep dan ook terug tot 30 cent
per tal of 200 stuks.
De geografie van het kapitaal. De
Parijsche jurist dr. August Pélissier heeft de
geografische verdeeling van het kapitaal be
studeerd en de daarmee samenhangende
wisselverhoudingen tusschen handel en indus
trie der werelddeelen. In de «Revue»
publiceert hij thans eerige interessante be
rekeningen van het vermogen en den rijkdom
der voornaamste cultuurlanden. Het onderzoek
beperkt zich tot het roerende kapitaal, dus
tot het bezit van Staatsgelden, Staatspapieren,
obligaties, rentes, aandeelen en industrie
papieren. Deze bepalen immers tegenwoordig
de koopkracht van een natie. Van dit stand
punt uit gezien, telt de wereld op het
oogenblik slechts vier rijke landen: Engeland,
de Vereenigde Staten van Noord-Amerika,
Frankrijk en Duitschland. Het roerend bezit
van deze vier volkeren nadert de 520 milliard
franc en daarmee hebben ze de vrije be
schikking over twee derden van het totaal
mobiel kapitaal der aarde, dat niet minder
dan 850 milliard bedraagt.
Vergeleken met een van de vier genoemde
Staten zijn de andere naties gewoonweg arm.
Rusland bezit aan mobiel kapitaal niet meer
dan 35 milliard, Oostenrijk ongeveer 25 mil
liard, Italië 18, Japan 16 milliard. Ondank? de
geweldige kapitalistische beweging in het
land der Yankees is Groot-Brittanië nog
altijd het rijkste land met zijn mobiel kapitaal
van ongeveer 150 milliard franc, dat elk jaar
nog met een drie milliard toeneemt. De
Vereenigde Staten, die in 1800 nog nauwe
lijks meer dan 1 milliard konden bezitten,
beschikken thans over 140 milliard. Dat de
gemiddelde levensstandaard in Amerika lager
is dan in Engeland, is het gevolg van het
bijna tweemaal zoo groote aantal inwoners.
Frankrijk komt in de derde plaats. Sedert
de dagen van het tweede Keizerrijk is zijn
kapitaal geweldig gestegen en thans zelfs
op 115 milliard te becijferen. De spaarzame
geest der Franschen doet deze som jaarlijks
toenemen met 2,5 milliard.
Duitschlands rijkdom is van den jongsten
datum. Hij bedraagt 110 milliard en groeit
jaarlijks met 5 milliard aan.
Engeland is de grootste geldschieter ter
wereld. Meer dan twee derden van zijn
kapitaal zit in het buitenland. Frankrijk
heeft 40 millard uitgeleend, terwijl de beide
andere naties hun geld speciaal hebben ge
bruikt om eigen industrie vooruit te brengen.
Wat nog niet zoo dom is als 't wel schijnt
in de oogen van den braven XTederlander,
die voor eigen industrie geen halven cent
over heeft, doch honderdduizenden steekt in
Amerikaantjes.
Wegens plaatsgebrek moeten zoowel het
verslag van het gisteravond gehouden con
cert als berichten en advertentiën worden
uitgesteld.
BEURSO VERZICHT,
van 4 tot en met 18 April 1914.
In de 14 dagen, welke achter ons liggen,
heeft de Amerikaansche markt weder een
veelbewogen tijd doorgemaakt. De enkele
dagen, voorafgaande aan de vier vacantie-
dagen der Europeesche Beurzen, was de
markt te New-York stil en op éen prijs ge
bleven, doch terwijl de Beurslieden in Europa
genoten van het prachtige weder der Paasch-
vacantie-dagen, zorgde Wallstreet, zooals dit
reeds zoo vaak is gebeurd, voor een verras
sing, die echter van niet aangenamen aard was
voor de Europeesche haussiers. Een scherpe
daling, zoó als wij dit jaar in zóo korten tijd
nog niet gezien hebben, was het Paaschca-
deautje. dat W'allstreet aan Europa zond. De
naaste aanleiding daartoe was de publicatie
van den staat der onuitgevoerde orders van
de Steel Corporation, welke een afneming
met ruim 400 000 ton te zien gaf, waar
door een dringend aanbod van Steel-shares
werd uitgelokt, dat niet dan tegen sterk
teruggaande prijzen opneming vond. De be
richten uit de industrieele centra, door «Iron
Age- gepubliceerd, waren óok al niet ge
schikt om den ongunstigen indruk, door den
slechten orderstaat verwekt, eenigszins te
temperen en deden de vrees ontstaan, dat,
waar met zekerheid is te zeggen, dat de op
28 dezer te publiceeren kwartaalsstaat zal
aantoonen, dat het dividend op de gewone
aandeelen in het afgeloopen kwartaal niet
is verdiend en waar de toekomst zich voor
de Steel Corporation zoo ontmoedigend laat
aanzien, het dividend op de gewone aandee
len zal worden verlaagd. Of dit inderdaad
gebeuren zal, blijft echter nog de vraag, aan
gezien de politiek der Steel Corporation er
steeds op gericht is geweest, de dividenden
zooveel mogelijk stabiel te houden en tot dit
doel reeé s vroeger een gedeelte van het sur
plus is aangewend, hetgeen nu weer zou kun
nen gebeuren.
Behalve deze factor waren er echter ook
de aanhoudend slechte bedrijfsresultaten der
spoorwegen, die tot verkoopen leidden en
berichten, dat de Interstate Commerce Com
mission in de bekende tarievenkwestie eerst
op zijn vroegst in Juni uitspraak zou doen,
in plaats begin Mei, zooals men had ge
hoopt.
Wat echter het niveau der markt het
meest aantastte, was het acute stadium waarin
de Mexicaansche kwestie plotseling is geko
men. Te Tampico n.l. had zich het incident
voorgedaan dat eenige matrozen van het daar
gestationneerde Amerikaansche oorlogsschip
op onrechtmatige wijze door de Mexicaansche
autoriteiten gevangen genomen en onder ge
joel en gescheld van het volk naar de ge
vangenis gebracht zijn. Wel werden deze
spoedig daarop weder losgelaten, doch Pre
sident Wilson achtte door het incident de
Amerikaansche vlag beleedigd, stelde scherpe
