Dinsdag 23
Juni 1914.
No. 8431
63e Jaargang.
kosteloos-
Uitgave van dc Naamlooze Vennootschap „De Amorsfoortxchc Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFD REDACTEUR
F. J. FRZDERZE!
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Do dag- en Zaterdagavond, Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post /1.15. Advertonti.n 1-6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. J.egale, officieële- en onteigenings-
advertentiön per regel 15 cent Reclames 1- 5 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden 111 rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent,
Bij advertentiön van buiten dc stad worden dc incasscerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KORTEGRACHT 9.
Postbus 9. Telefoon 19.
Wie zich met ingang
van 1 .Juli -doet in
schrijven als abonné,
ontvangt de tot dien
datum verschijnende
nummers
KENNIS (1 E V I N (J E N.
STREMMING SCHEEPVAART.
De Gedeputeerde Staten van de Provincie
Utrecht
brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat wegens de uitvoering van noodzakelijke
vernieuwingen aan de draaibrug in den
Staatsspoorweg over de Nieuwe Wetering,
nabij het station Xieuwcrsluis, de scheep
vaart door die brug zal zijn gestremd gedu
rende dertien achtereenvolgende weken, aan
vangende te middernacht van 30 Juni op 1
Juli e.k.
Utrecht, 15 Juni 1914.
De Gedeputeerde Staten voornoemd,
F. D. SUiIMMEI PENNIXCK.
Voorzitter,
A. VAN DOORNINCK,
Griffier.
JACHTWET.
De Commissaris der Koningin in de Pro
vincie Gelderland
brengt ter kennis van dc belanghebbenden,
dat door Gedeputeerde Staten bij besluit van
3 Juni 1914, No. 149, is goedgevonden te
bepalen
1. dat de jacht op hertebokken zal zijn
geopend gedurende de maanden November
en December 1914 en Januari 1915;
2. dat de jacht op hertekoeien zal zijn
geopend gedurende de maand Januari 1915;
3. dat de jacht op hertckalven niet zal
worden geopend
4. dat de jacht op reebokken en reegeiten
zal zijn geopend van 15 October 1914 tot
r December 1914;
5. dat de jacht op reekalven niet zal
worden geopend
6. dat de jacht op hazen en fazanten zal
worden geopend op don laatsten Zaterdag
in September 1914 van zonsopgang en ge
sloten worden op 31 December d.a.v. met
zonsondergang
7. dat de jacht op patrijzen en korhoen
ders (hanen en hennen) zal worden geopend
op den laatsten Zaterdag in Augustus 1914
van zonsopgang en gesloten worden op 30
November d.a.v. met zonsondergang;
8. dat de jacht op houtsnippen zal worden
geopend op den laatsten Zaterdag in Augus
tus 1914 van zonsopgang en zal geopend
blijven tot den 15 Februari d.a.v.;
9. dat de jacht op waterwild, met uitzon
dering van watersnippen, zal geopend worden
op den eersten Zaterdag in Juli 1914 van
zonsopgang en zal geopend blijven tot 15
Februari 1915, met uitzondering van het
vangen van eenden in kooien, hetwelk ge
oorloofd blijft tot 15 Maart «915;
10. dat de jacht op watersnippen zal
worden geopend op den eersten Zaterdag in
juli 1914 van zonsopgang en zal worden
gesloten op den 31 December 1914 met
zonsondergang en vervolgens weder zal
worden geopend op den 1 Maart 1915 van
zonsopgang en zal worden gesloten op
den 15 April 1915 met zonsondergang
11. dat de jacht met windhonden (Lange
jacht) mits zonder schietgeweer en met niet
meer dan 5 honden, alleen op Maandag,
Woensdag en Vrijdag zal geoorloofd zijn
en het jagen in ongemaaid te veld staand
koren, peulvruchten en klaverzaad, welke
nog in 1914 moeten geoogst worden, ver
boden is evenals het jagen in te veld staande
tabak, zoolang het zoogenaamd bestgoed
niet is geoogst;
12. dat het weispcl van kwartclen met
steekgaren of vliegnet geopend zal zijn op 1
15 April 1915 van zonsopgang en zal worden J
gesloten op 31 Mei 1913 met zorisondcr
gang.
Arnhem, 12 Juni 1.914.
De Commissaris der Koningin
voornoemd,
VAN J.ÖBEX SELS,
vervangend Commissaris.
l$<*rtliu von Suttner
Blijkens een telegram uit Weonen is daar
Zondagochtend de schrijfster Bertha barones
Von Suttner in den ouderdom van 71 jaar
overleden.
Bertha, de dochter van don niet zeer be- j
middelden Oostenrijkschen luitenant-veldmaar
schalk Frans graaf Kinsky werd 9 juni 1*43
te I'raag geboren. Na eerst verloofd te zijn
geweest met een ouden Weenschen million-
nair, welke verloving do levendige Bohectn- i
schc gravin spoedig afbrak, legde zij zich 1
toe op den zang, waarin zij echter niet
slaagde, daar haar stem zich er niet toe
leende. Een verloving met prins Ileraclius
van Georgië ging niet door. doch een andere
met prins Adolf zu Zayn Wittgenstein zou
zeker door een huwelijk gevolgd zijn als niet
de prins, die als tenorzanger een kunstreis
door Amerika deed, daar het loven had ver
loren. Intusschen had Bertha's moeder aan
dc speeltafel haar gcheele vermogen, ook
Bertha's bruidschat, verspeeld en was dc
dochter genoodzaakt, een betrekking als
gouvernante aan te nemen in het huis van
baron Von Suttner, waar dc zoon Adolf,
baron Von Suttner, doodelijk verliefd op
haar werd. Voordat zij echter, tegen den zin
van zijn ouders, in 1876 met dezen huwde,
werd zij, naar aanleiding van een adver
tentie, socretares van Alfred Nobel te Parijs,
den uitvinder van het dynamiet en stichter
van den bekenden wereklprijs. Ook deze deed
aanzoek om haar hand, maar zij bleef Von
Suttner trouw en na haar huwelijk met dezen
begaf zij zich naar den Kaukasus, waar haar
vriendin, de Vorstin van Mingrolië, hot jonge
echtpaar onder haar bescherming nam. liet
huwelijk, dat in 1902 eindigde door den dood
van haar man, was buitengewoon gelukkig.
Het meest bekende van haar werken >De
wapens neder!", van 1880, dat verscheidene
drukken beleefde, werd in alle beschaafde
talen overgezet, terwijl haar andere romans
en geschriften, vooral »Dc Eeuw der machi-
nes«, haar deden kennen als een vrouw van
diep gevoel en heldere opmerkingsgave. 1 iet
derde van haar hoofdwerken is haar: »Schach
dor Qual* (Weg met de kwellingen van
mcnsch en dier) van 1898, In 1905 ontving
zij don Nobcl-prijs voor den vrede, een onder
scheiding, die de gcheele wereld welverdiend
achtte, daar zij door haar »De wapens neder!»
en andere geschriften over den wereldvrede
o.a. »Dic Haager Friedens Konferenz, Tage-
buchbliitter,» een krachtigen stoot aan de
vredesbeweging had gegeven. Haar bijnamen
»De Jeanne d'Arc van den vrede* en »Do
Vrodcsiee* teekenen het voornaamste streven
van haar welbesteed leven.
Mevrouw Von Suttner 'hectt in haar tos-
tament bepaald, dat er bij haar uitvaart,
welke tc Gotha zal geschieden, hcelemaal
geen plechtigheid mag plaats hebben, geen
redevoeringen gehouden en geen kransen
neergelegd mogen worden.
Zij schreef o.a.de volgende romansïlnven-
tarium ciner Sccle* (1883); High-life*
(1884); »Ein Manuskript* (1SS5); «Erz.ïhlto
Lustspiele* (1889); «Die Wafïcn nieder*
(1889); Martha's Kinder* (1902); Trente
et quarante* («893); »Einsam und Arm*
(1S96)»Schmetterlinge« (1S97); »Der Kaiser
von Europa* (1897); «Schachder Qual* (1S9S).
Haken 011 oogoii.
Men zou zoo zeggen: die twee vormen
mooie twee-eenheden; zij vertonnen het beeld
van een practische samenwerking; elk afzon
derlijk tot niets in staat, heffen zij tc zomen
scheidingen op en brengen verbindingen tot
stand.
En toch heeft do vaak grillige voksgeest, 1
die zich uitdrukt in do taal, dit beeld gekozen 1
om in tcckening te brenger, hetgeen heel
iets anders is dan samenkomen op ren punt.
dan zich vorecnigen vooreen doel. Hij schetst
er integendeel dc verbreking van goede ver
houdingen mee en waarschuwt tegelijk tegen
de aanleiding tot haar ontstaan,
»Pas op; dat geeft maar haken on oogen*.
Wij hebben hierbij niet tc denken aan een
verwijdering van duurzamen aard, niet aan
het intreden van een oorlogstoestand, welke
niet dan met dc onderwerping van éen der
partijen kan eindigen.
Haken zoowel al oogen zijn maar kleine
dingen, en hot is ook met een kleine maat,
dat oorzaak en gevolg dienen te worden ge
meten. Men zal de beeldspraak niet toepassen
op den edelen strijd van beginselen, die ge-
voord kan worden met behoud van weder-
zijdschc achting en eerbiediging van elkan
ders karakter; en evenmin bezigt men haar
voor de aanduiding der forsche worstelingen,
1 0 nu eenmaal niet te vermijden schijnen in
de evolutie der dingen, tot eeti nieuwe geest
de mcnschheid zal hebben doordrongen en
haar een beteren weg zal hebben aangewezen.
Wie het beeld gebruikt, denkt daarbij aan
do veeltijds nietige verwikkelingen, voor
1 welke onze taal onderscheidene teekenende
woorden heeft, ncstorijon, die hoogstens tot
j een kricuwpartijlje kunnen voeren, of, wil
men zijn fatsoen houden, tot tnokketi in stilte,
tot het zetten van een strak gezicht, tot het
aannemen van een stijve of een koele hou-
ding, tot het krijgen van wel een beetje hot
I land aan wie het koopje leverde. Ilct wordt
gewoonlijk geen breuk, maar er komt toch
j een schram of een barstje in de verglaasde
1 oppervlakte van het dagelijksch verkeer,
j E11 dan de gevolgen. Ja, men kan elkaar
niet altijd uit den weg gaan. Door den tijd,
i en 't behoeft niet eens lang tc duren, wor-
I den de scheurtjes bijgepoctst. Maar hcclc-
maal dicht gaan zij toch nooitde haken cti
de oogen zijn cv het volledig herstel der
i verbinding wordt niet rncer volkomen. Er is
iets tusschcnbeiden gekomen, dat de algc-
heele aansluiting tegenhoudt, iets onstoffelijks
j 011 onzichtbaars misschien, want do cigen-
j lijkc oorzaak is verdwenen, weggezonken
I in de vergetelheid, toch zeer wezenlijk wal
1 deti invloed op dc verhouding betreft. Het
1 is er mee als het vlekken op een reinwit ge-
1 waadal zijn de beste mechanische of die-
mische middelen aangewend om ze uit to
wisschen. toch blijven er sporen en moeten
I achter, die door het oog van den bulten-
staander niet worden opgemerkt, mcar aan
dat van den ingewijde geenszins ontsnappen.
I Dc kleine vossen in den wijngaard, dc
lichte stootcn in hot gedrang, de weinig
bloedige spcldenrikko.il in dos levens stoci-
partij kunnen ons zoo vervelend aandoen.
1 Vooral wanneer zij bij herhaling voorkomen,
j als een intermitteerende kwelling. Grootc
rampen kunnen ons tor neer slaan, soms
I helaas voor goedmaar ook hebben zij het
vermogen, iets kloeks, iets heroïsch wakker
tc maken, de kracht tot weerstand tc ver-
i levendfgen, in liet karakter tot ontwikkeling
tc doen komen hetgeen tot dusver bleef slui
meren. Tegen den rossen leeuw zouden wij,
I bij een aanval, nog beproeven hoe ver wij
't met de verdediging kunnen brengen, maar
I wie ziet er kans dien van een legioen witte
1 mieren tc koeren Iti het geval, dat ons
I bezighoudt, verschijnen de verstoorders van
rust en geluk niet als een leger, om maar
I ineens hun vernielingswerk te verrichten,
1 maar zij vervangen elkander eti houden cr
dc gang in. 't Komt op het zelfde neer.
Dc haken cn oogen vervullen bij dat werk
een niet onbelangrijke rolzij kunnen ons
geducht kwellen.
Vu zijn cr menschen. die er bijzonder gun-
tige ontstaansvoorwnarden voor aanbieden,
evenals er gevonden worden, zeer onderhe
vig aan atmosferische invloeden dat is een
quaestie van lichamelijke gesteldheid en van
geestelijke kracht. Wie zich mag verheugen
in 't bezit van een kruidje-roer-me-nietachtige
natuur, vindt ieder uur van den dag gelegen
heid om dc blaadjes op den stengel terug
te trekken, en dan duurt het telkens een
poos vóór zij tot den gewonen stand zijn
wedergekeerd. Het is uiterst gemakkelijk,
denzulken iets in den weg te leggen dat
haken en oogen geefthet schijnt wel, of
zij er een speciale soort voelsprieten op na
houden, die zij in alle richtingen uitsteken
om te ontdekken of er ook iets is, dat hun
hinderlijk schijnt.
Maar ook dc normale menschen, wier huid
geen verschijnselen van buitengewone prik
kelbaarheid vertoont, krijgen er weieens van
langs en achten zich dan verplicht, van zich
af tc bijten. Natuurlijk, wij behoeven ons
niet alles tc laten welgevallen; wij zouden
te kort doen aan de eisehen van het zelf-
respeet, indien wij niet verlangden, een beetje
ontzien te worden. Zelfs met onze zwakheden
gesteld, dat wij daarmee behept zijn, wat
niet geheel onwaarschijnlijk is heeft men
rekening tc houden; als men weet, dat Lmand
eksteroogen heeft, vermijdt men, hem op de
tccncn te trappen. Eigenlijk behoeft dat hce
lemaal niet gedaan te worden.
Ziet. dat wij cr zóo over denken, heeft zijn
reden. Maar nemen wij dan ook het zelfde in
acht, wanneer wijzelf de actieve partij zijn in
deze
Door het niet ontzien van elkanders eigen
aardigheden ontstaan die kleine verkoelingen,
verwijderingen en twisten, waaraan de naam
van hakc-n en oogen wordt gegeven.
Om aan dit gevaar zooveel mogelijk tc
ontkomen, zouden wij afstand moeten doen
van het denkbeeld, dat wij tot taak hebben,
andere menschen van hun eigenliefde cn ijdol-
lioid te genezen en wel door toepassing van
de methode die voor het uitroeien van distels
wordt aanbevolen: cr telkens met tien schoffel
aan te krabben.
Ook zijn vele menschen hijzonder gevoelig
op net punt van persoonlijke belangen; als
zij bemerken, dat er bij ons een streven be
staat om de eigene tc bevorderen zonder dpt
op de hunne behoorlijk acht wordt gcslagt
ja, dan beschouwen zij dat als een casus
.belli, die reden gc:.»i tot de guerilla, waar
mee menig 1 ...nschenleven vooreen te groot
deel gevuld is.
Bestaat nu, zoo zouden wij gevraagd t-
Ion hebben, ''e wijsheid, die Camphuyzen
allen menschen tocwenschte om hen tot be
woners van een paradijs te proniovcercn,
hierin, dat wij in den omgang een omzich
tigheid aan den dag leggen, waardoor bij
anderen alle aanraking van gevoelige plaat
sen, alle verwaarloozing van belangen, alle
kwetsing van de onderscheiden vormen van
zelfgenoegzaamheid wordt vermeden Moe
ten wij, om geen haken en oogen tc maken,
onophoudelijk al onze moreele zintuigen in
spannen 0111 te ontdekken, waar de mogc-
i'jkheid verscholen ligt van hetgeen zij als
em aanranding zouden kunnen beschouwen
In dit geval lijkt ons het leven een niet
gemakkelijke opgaaf toe. Dat is het ook in
derdaad niet, maar men kan de moeilijk
heden verveclvuldigcn door er zulke eisehen
aar. tc steller,. Als van de twee menschen,
uit welke iedere relatie bestaat, beiden in
gelijke mate aan «le zelfde voorwaarden vol
deden, zou de modus vlvcndi wel gevonden
worden maar waar vindt men een zóo bijna
absoluut evenwichtEn als dit er niet is,
blijft voor de verschijning van haken cn
oogen de gelegenheid open.
Tot jonggehuwden hebben wij dc waar-
