Stadsnieuws.
niet meer met handicraft en nadele een
rondsel behoeven te worden voortbewogen,
neergelaten of opgehaald.
In het aangrenzende ketelhuis staan twee
Cornwall-ketela. een van .00 M« en 10 at
mosferen druk en een van 85 en 6 at
mosferen. Zij worden gevoed met heet water.
De rook gaat door een oververhitter, om den
stoom absoluut droog te maken, en vervolgens
door een ecomiser, een buizennet gevuld met
koud bronwater, dat daardoor wordt verhit
en zoo kan worden gebruikt zoowel voor
het voeden der ketels als voor het spoelen
der vaten. De temperatuur van den rook is
daardoor gedaald van rond 350 tot 150 gra
den en door middel van een regelbaren kunst-
matigen schoorsteentrek verdwijnt ten slotte
de rook door den grooten fabrieksschoor
steen.
Het brouwhuis is geheel ingericht naar de
nieuwste eischen, terwijl de laatste vindingen
der electnciteit hier worden toegepast.
Elke brouwketel heeft zijn eigen electro
motor om het beslag goed dooreen te men
gen. De 10 motoren staan alle beneden, in
de bedrijfsruimte. Het spoelwater komt in
een rioleering en wordt door een electrische
centrifugaalpomp naar het groote afvoerriool
gevoerd.
Een zeer merkwaardig toestel is de even
eens electrisch bewogen hop-montejus, waarin
het bier komt nadat het is gekookt en waarin
een zeef is, die de hopblaadjes uitzeeft, waarna
het klare bier middels een electrische cen-
tritugaalpomp naar de boven in het gebouw
staande koelkuipen wordt geleid.
Onnoodig te zeggen, dat in het brouwhuis
de allergrootste zindelijkheid wordt betracht.
De ketels zijn geheel gesloten en geïsoleerd
tegen watmte-uitstralingvloer en wanden
zijn van tegels. Een hardsteenen trap met
kunstsmeedhekwerk en fraaie koperen leu-
nig leidt naar het boven gelegen vertrek,
van waaruit men alle motoren kan af- en
aanzetten, zoodat het geheele brouwhuis ge
makkelijk door twee man kan worden be
diend.
Thermometers met zelt-registreertoestel,
geven de temperatuur aan.
Het vaatje waarin Prins Hendrik, de oom
der Koningin, het bier placht te ontvangen
als hij op «Soestdijk* vertoefde, heeft een
goede plaats gevonden in het ruime brouw
huis, waar de behandeling van het bier, het
omwerken en mengen der grondstoffen, enz.
thans geheel machinaal geschiedt.
Die zelfde behandeling door vernuftig
schenhanden wordt trouwens toegepast in
het geheele bedrijf, hetgeen aan de zindelijk
heid en aan de hoedanigheid van bet product
zeer ten goede komt.
Op de reusachtige gerst- en moutzolders
zuivert een trieur met aparten ellectro-motor
de gerst. Daar neven zijn de moutkelcfers,
de inweekkuipen en de eest, welke laatste
alleen 's winters in bedrijf kan zijn. Daar
bevinden zich ook de heetwater-reservoirs
elk van 20 M2 of 20 000 Liter inhoud, aan
vankelijk gemaakt van gewapend beton,
doch, omdat deze door de hitte leksprongen,
vervangen door ijzeren reservoirs, alweder
geïsoleerd tegen uitstraling.
Het heete water wordt verkregen doordat
de afgewerkte stoom door een spiraal in
het reservoir gaat en eerst dan in de vrije
lucht komt; de temperatuur van dat water
is rond 90 graden Celsius.
Zeer interessant is de nieuwe maalderij
met haar polijst-machine, die eerst het stof
opzuigt en filtreert en automatisch in zakken
doet, welk >stot< een zeer goed kippen-
voedsel is. Steentjes, spijkertjes, kortom alle
ongerechtigheden worden er machinaal uit
gehaald onlangs is zelfs een gewicht op die
manier uit het graan te voorschijn gekomen.
Zelfs de kleinste ijzerdeeltjes worden opge
vangen door een magneet-apparaat.
Bovenop den zoogenaamde >seck< molen
net zes walsen jtaat een toestel, dat auto
matisch het doorstroomende mout weegt.
Van den 25 M. hoogen watertoren met
zijn twee reservoirs met een gezamelijken
inhoud van 40000 Liter heeft men een
verrukkelijk uitzicht over stad en omtrek.
Het bier wordt van het brouwhuis ge
pompt naar de groote koelkuip en daar ge
koeld door een koperen baterij, welke de
ouderwetsche koeischepen verving he.
koelwater, dat op den duur een temperatuur
van 80 graden verkrijgt, wordt opgevangen
In een heetwater-reservoir en weer gebruikt
voor andere doeleinden. Het bier loopt uit
de koelkuip naar een filter, welke een ver
dieping. lager ligt, wordt daar gezuiverd van
elk bezinksel en stroomt dan naar den gist-
kelder. De koelkamer, weder geheel bekleed
met tegeltjes en voorzien van groene ruiten,
legen de inwerking der zonnestralen, blijft
gedurende het koelen geheel gesloten, ten ei nde
zoo steriel mogelijk te kunnen werken. De re
geling van den aanvoer van het bier en het
koelwater geschiedt van buitenafkijkven-
sters bieden alle gelegenheid om dien toe
voer volkomen juist te regelen.
In den gistkelder staan, beh due gistkuipen,
Eroote metalen gist-tanks, elk van 250 000
iter. Deze kelder is evenals de lagerkelders
(voorraadkelders) en de afvulkelders elee-
trisch verlicht en wordt evenals de overige
kelders afgekoeld gehouden op 1 graad C.
In de lagerkelders liggen schier eindelooze
rijen lager vaten van 30 000 tot 225 000 L.
inhoudin de afvulkelders Wordt het bier
isobarometrisch afgevuld in de transportfusten
een electrisch bewegende drukregelaar zorgt,
dat er niet te veel druk komt op de vaten
en dat het bier zonder te hoogen druk door
den filter wordt geperst.
Die transportvaten worden op een andere
plaats van het uitgestrekte terrein nagezien
door kuipers en door een waschmachine van
binnen en van buiten gereinigd. Een acety-
leen-lichtje biedt gelegenheid om ze ook van
binnen te beschouwen. Mankeert er iets aan
de binnenbekleeding dan gaan ze naar de
pikkerij, waar ze door een gas-ontpikma-
chine worden uitgebrand, waardoor alle
oude pik en de zich daarop bevindende schim
mels en andere ongerechtigheden worden
afgesmolten en rookloos verbrand men
weet nog wel hoe vroeger, als dit hoogst
noodzakelijke werk gebeurde, de geheele
omgeving klaagde over den dwalm waarna
door een pikmachine de vaten inwendig weer
worden geglazuurd met een laagje pik om
ten slotte op een rolmachine van eigen vin
ding te worden afgekoeld.
Voor export naar Oost- en VVest-Indië en
de geheele wereld wordt het bier gebotteld.
De flesschen worden eerst in een speciaal
toestel ingeweekt met heet water, komen
vervolgens op een borstelmachine met na-
spoeltoestel, op een roteerend uitdruprek en
komen dan in de isobarometrische afvulma-
chine, waarna zij machinaal worden voorzien
van een kurk met capsule vroeger ge
beurde het meermalen, dat van een kist
flesschen bier de eene of andere bruine broe
der listig een flesch had ontkurkt, hetgeen
thans niet meer mogelijk is, zoodat hij nu
de geheele kist zou moeten annexeeren,
hetgeen al te zeer in den kijker zoo loopeu
en worden gepasteuriseerd, én vervolgens,
in papier en stroohuls verpakt, in kisten
gesloten.
De timmerloods,loodgieterswerkplaats, schil
derswinkel en de stallen werden ook even
in oogenschouw genomen. Als wel vanzelf
spreekt, had veel meer de aandacht het la
boratorium zoowel voor scheikundig- als
voor biologisch onderzoek, waar de mede
directeur de heer J. Ph. Korthals Altes, schei
kundig ingenieur, den scepter zwaait. Hier
worden proef-brouwsels gemaakt middels
een heetelucht-motortje en de grondstoffen
onderzocht op eiwit- en stikstofgehalte, 1000
w gemicTo-puuiugtd-
feerd, waarbij een vergrooting wordt aan
gegeven van 1200 maal een smulpartij
voor den bacterioloog. Thermostaat voor
het kweeken van preparaten, octoclaaf voor
het steriliseeren onder druk, droogstoven
voor het bepalen van watergehalte, zuur-
stofkast voor de behandeling met koolwater
stof en andere welriekende zaken, donkere ka
mer voor het ontwikkelen der photografische
negatieven, en zooveel meer is in dit uit
stekend ingerichte laboratorium voorhanden.
De watervoorziening voor de brouwerij
geschiedt door drie groote pompen uit 10
artesische bronnen, waarvan de diepste 104
M. is
In het bedrijf zijn thans 70 personen werk
zaam.
Belangstellenden kunnen bij tijdige aan
vraag de brouwerij bezichtigen en er zich
van overtuigen, dat een bezoek aan deze
grootsche inrchting ten zeerste is aan te
bevelen.
Ds. P. Oosterbaan, uit Hilversum, hoopt
aanstaanden Zondagochtend voor te gaan bij
de godsdienstoefening in de Remonstrantsche
kerk, hier.
In de religieus-socialistische samenkomst,
op het voetbalveld der H. V. C., hoopt
Zondagavond te half zeven te spreken ds.
M. H. van Wijhe, uit Barchem, over: Van
den hof van Eden naar dien van Gethsemané.
De eerste ochtendbestelling gaat tegen
woordig vroeger van het postkantoor.
In verband daarmee is de laatste buslich
ting voor de stads-correspondentie en voor
dat deel der Gemeente waarop het stadsport
van toepassing is, thans vastgesteld op 7.15
's ochtends.
Aan het postkantoor Amersfoort en de
daaronder ressorteerende hulpkantoren is in
Juni ingelegd bij de Rijks-postspaarbank
f 5' 494-55 en daaruit terug gevraagd
f 40 862.46.
Het laatste door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 18845.
Uit den regenmeter hier is in Juni na 12
regendagen afgetapt 57.3 m.M. neerslag.
Het regende van den sden tot den 11 den
en van den 21 sten tot den 2 ssten de overige
dagen waren iroog.
Volgens het voorloopig overzicht van het
weer in Zomermaand van het Kon. meteoro
logisch instituut te De Bilt bleef de tempe
ratuur de geheele maand ongeveer een graad
beneden de normale. Slechts enkele warme
dagen kwamen voor.
De regenval bedroeg ongeveer een derde
meer dan het normale bedrag en in in het
Noorden en het Oosten des lands zelfs nog
meer.
Het aantal uren met zonneschijn was te
De Bilt niet meer dan het normale.
Behoudens goedkeuring van den Minister
van Waterstaat zal de tramdienst Amers
foortZeist den 15 Juli voor het publiek
verkeer worden geopend.
Op aanstichting van den Wethouder van
Onderwijs zullen op 14 Juli, dus den dag
vóór de officieele opening, de leerlingen van
de hoogste klasse der scholen voor min- en
onvermogenden een ritje maken naar Zeist.
Door den Commissaris der Koningin in
Utrecht zijn herbenoemd tot lid der Gezond
heids-commissie voor Amersfoort de heeren
dr. H. W. Scheuder en mr. A. van Traa.
Wegens dringende werkzaamheden aan
het buizennet zal de waterleiding van Vrij
dagavond 11 uur tot Zaterdagochtend 4 uur
zijn afgesloten.
't Zal dus zaak wezen, vooruit wat af te
tappen en vooral voorzichtig te zijn met het
oog op brandgevaar.
Bij advertentie hierneven wordt bericht,
dat thans alle gewenschte inlichtingen om
trent de levering van electrische energie
worden verstrekt door den Directeur der
bedrijven, aan diens bureau, op het terrein
der gasfabriek.
Het voornemen bestaat, het 75-jarig be
staan der H. IJ, S. M. hier te gedenken op
Maandag 21 September.
Mejuffrouw J. Hazevoet, thans werkzaam
in het kinderhuis »Aldegonde« hier, is be
noemd tot Onder-directrice van »Kinderzorg«
te Middelburg.
Ten einde zich te bekwamen voor den
kapiteinsrang zullen de volgende verlofslui
tenants van 21 tot 29 Augustus hier een
cursus volgen: F, W. Grebe, van het 7e
regiment infanterie; J. H. Kauffmann, van
het 18e; G. van der Graaff, van het 7e; C. G.
Kamerling, van het 9e; P. A. Fuijt, van het
5e; mr. J. H. W. Nicolai, van het 16e; en
H. van Loghem, van het 4e regiment infan
terie; benevens H. P. Geerke, van het 8e
bataljon, L. J. F, Hohmann, van het 13e
bataljon, en H. K. A. Juta, van het 4e ba-
laijun ïuuuweei luftiiiieilt,.
Aan ambtenaren, die vroeger militair waren
en werden gepensionneerd met verplichting
tot dienst bij de reserve, kan voortaan worden
vergund, hun reglementair verlof te gebruiken
voor het vervullen van militaire verplichtingen,
zoodat zij voor den duur van dat verlof in
het genot blijven van de aan hun burger-
betrekking verbonden inkomsten.
Bij het officiersexamen van de Kon. Mili
taire Academie te Breda is o.a. geslaagd de
cadet W. L. Bischoff, van de infanterie hier
te lande.
Als het weer zich goed houdt, zal de staf-
muziek van het 5e regiment infanterie, onder
directie van den heer G. Bikkers, heden
avond op het terras van >Amicitia< het vol
gende programma ten gehoore brengen
1. I.'anniversaire, marche Bikkers
2. Ouverture »Im italienischen Style* Schubert
3. Calanthe, Waltz Holzmann
4. Fantasie aus der Oper:
»Die Zauberflöte* Mozart
5. Concert-ouverture Kalliwod*
6. Ballet Egyptien Luigin'
7. Aubade printanière Lecombe
8. Potpourri sur l'opéra «Le petit
Due* Lecocq
De muziekvereeniging Harmonie*, van
de wagenwerkplaats, zal morgenavond om
half acht onder directie van den heer C. H.
Stoetzer een ommegang door de stad maken.
Zulks uit erkentelijkheid tegenover hen,
die bij de herdenking van het 1 o-jarig be
staan der vereeniging haar kransen aanboden.
Het groote nummer van het nieuwe pro
gramma der bioscoop aan de Langestraat is
een drama in 3 bedrijven, getiteld >Op het
oorlogspad, of In eere hersteld*.
Een jonge losbol verspeelt zóo veel, dat
zijn vader hem niet meer wil steunen; zijn
moeder, zwak als ze is, geeft hem haar ju-
weelen en ook deze verdobbelt hij. Zijn moe
der staat hem nochtans een nachtelijk on
derhoud toe; zijn vader, denkend dat er een
inbreker in huis is, grijpt een revolver en
verwondt ernstigzijn vrouw.
Nu is de les hard genoeg geweest. De
jonge burggraaf neemt dienst in het Vreem
denlegioen, waar hij zich zóo onderscheidt
door goed gedrag en dapperheid, dat hem
ten slotte het Legioen van eer ten deel valt.
Eerst dan kan hij terugkeeren naar zijn
ouders.
Zondagmiddag ontvangt het eerste zeven
tal der A. Z. P. C. hier het eerste van
D. J. Kuit Amsterdam voor de 2e klasse
competitie.
Neptunus en Dolfijn, uit Amsterdam, zul
len een vriendschappelijken wedstrijdspelen.
De tweede zeventallen van laatstgenoemde
clubs spelen daarna.
Hier is thans ook opgericht een organisatie
voor R. K. transport-arbeiders.
Het verfwerk voor de nieuwe Ambachts
school is 11a onderhandsche aanbesteding op
gedragen aan den heer M. H. J. van Lent.
Aan de firma Engelsman De Vries is
weder opgedragen de levering der leder-
appretuur voor de Kon. Nederlandsche Ma
rine.
Een partij visch, gister hier afgekeurd op
den openbaren weg, is onder politie-toezicht
verder onbruikbaar gemaakt.
Automobilisten en motorwielrijders mogen
er wel eens aan denken, dat de Motor wet
voorschrijft blauw metalen platen met witte
cijfers en dat zij dus niet kunnen volstaan
met een plankje of een stuk bord, waarop
hun nummer met krijt of inkt staat aange
geven.
Deswege is reeds herhaaldelijk proces
verbaal opgemaakt.
De idealen vormen de horizon van het hart.
t71t den Omtrek.
De Gemeenteraad van Baarn heeft zonder
discussie of hoofdelijke stemming, overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en
Wethouders, tot het verleenen van een sub
sidie van f 300 aan de Kanaalvereeniging
»De Geldersche Vallei*, mits het benoodigde
bedrag voor het ontwerpen van een plan,
ad f15000, vóór 1 Januari 1915 wordt bijeen
gebracht.
Ds. A. Gelderman sedert 21 jaar Ned. Her
vormd predikant te Bunschoten, heeft na
ruim 40-jarige Evangeliebediening, op zijn
verzoek eervol emeritaat gekregen en Zon
dagmiddag afscheid genomen van zijn ge
meente naar aanleiding van Handelingen
20 32.
Predikanten uit de classis en afgevaardig
den van het classikaal Bestuur woonden de
plechtigheid bij.
De Gemeenteraad van Ede behandelde
een voorstel van Burgemeester en Wethou
ders om aan het comité voor het op 8 Juli
daar te houden sportfeest een subsidie te
verleenen van f 100.
Een lid was tegen het voorstel, omdat er
zou worden gevoetbald, hetgeen hij zeer af
keurde spr. bleek bet straatvoetbal te be
doelen. Een ander lid was er tegen, omdat
er na afloop van dergelijke feesten wanor
delijkheden plegen te gebeuren. In weerwil
van de verdediging door den Voorzitter werd
het voorstel van B. en W. verworpen met
95 stemmen.
De hooioogst te Eemnes valt lang niet
mee en zal slechts middelmatig zijn.
De prijs isf34 af 36 per 2000 K.G.voor
een dammaat (400 oude roeden) wordt be
steed f 75 A f 85.
Wegens de hooge looneischen worden hoe
langer zoo meer machines gebruikt.
De Gemeenteraad van Harderwijk besloot,
naar aanleiding van een verzoek van de Ver
eeniging voor Christelijk hulpbetoon aan
tuberculoselijders, om van de Gemeente de
haar in erfpacht uitgegeven terreinen
waarop de stichting >Sonnevanck< is verre
zen ter grootte van 31 H.A., te mogen
koopen voor den prijs van f 14 500, genoem
den grond voor f 24 500 te verkoopen.
Op zeer bedenkelijke wijze vertoont zich
onder Harderwijk in het te veld staande
koren een ziekte, door de landbouwers »gele
roest* genoemd. De aren worden geel ge
kleurd en de korrels gaan over tot een bruin
poeder.
Ouden van dagen herinneren zich, dat die
ziekte daar vóór 75 jaren, anderen noemen
het jaar 1845, óok voorkwam. Toen moet
zelfs de geheele rogge-oogst er door mislukt
zijn.
't Is te begrijpen, dat in landbouwkringen
de vrees wordt gekoesterd, dat ook nu van
den oogst weieens niet veel terecht kon
komen.
De nieuwe R. K. voetbalclub zal heeten
A(lleen) V(oor) O(ns) G(enoegen).
Haar Secretariaat is gevestigd Kamper-
binnenpoort 9.
Evenals in vorige jaren heeft mevrouw
Grothe Twiss ook dezen zomer haar be
kenden een groot kuntstgenot bereid.
In haar openlucht-tooneel zal aanstaanden
Zondag voor genoodigden worden vertoond
Poppenkast*, tooneelstuk van Bernard
Canter, waarin de rollen der traditioneele
poppenkast-figuren zullen worden vervuld
door dames en heeren.
Een herhaling, voor betalend publiek zal
weder te Hilversum plaatshebben op 12 Juli.
Een groote Amerikaansche bioscoop-onder
neming is op het oogenbfik in onderhande
ling met de Amerikaanscl.e regeering over
den aankoop van drie pantserschepen.
