De heer Rolandus Hagedoorn
komt ter vergadering.
5. Benoeming van een lid van de Com
missie van toezicht op het l.ager onderwijs
(vacature-Veis Heyn).
De heer Wolterbeek: Ik verzoek, dit
punt terug te nemen tot de volgende ver
gadering. Er is een vrij groote correspon
dentie tusschen de Commissie en den Raad,
welke niet Is overgelegd bij de stukken.
De Voorzitter: B. en W. hebben be
sloten, die correspondentie niet over te leggen
aan den Raad.
De heer Wolterbeek: De Commissie
van toezicht is geen commissie van B. en
W., doch van den Raad en dus behooren
ook de Raadsleden inzage te hebben van de
correspondentie. Hoe kunnen zij anders oor-
deelen
Het is een quaestie van diepgaand mee-
ningsver schil.
De Voorzitter: Indien uw standpunt
juist ware, zou elke door den Raad benoemde
commissie alleen kunnen correspondeeren met
den Raad.
De heer Wolterbeek: Thans stel ik
voor, dit punt van de agenda te voeren. Ik
hoop, dat mijn voorstel wordt gesteund.
De heer Rijkens, Wethouder van
O n d e r w ij s Het is weer de oude historie,
die ook ten vorigen jare door den heer
Wolterbeek werd ter sprake gebracht.
B. en W. wilden een geheel vrijwillige
daad doen en hebben daartoe informaties
ingewonnen bij de Commissie van toezicht.
Ik geloof niet, dat de correspondentie moet
overgelegd. Er moet worden voorkomen, dat
een lid eenér commissie bij het advies niet
zou zeggen hetgeen er op zijn hart ligt.
Iets anders is het als de Raad overlegging
der correspondentie vraagt. Hij kan dati te
gelijk kennis nemen van een der meest
curieuse briefwisselingen, ooit tusschen B. en
W. en de commissie gevoerd.
De heer Kroes: Ik zou nu toch wel
nadere inlichtingen wenschen.
Wethouder R ij kens: Ik ben be
reid, mededeelingen te doen.
De heer Jorissen: Wat bedoelt de
Wethouder met een geheel vrijwillige daad 'n
Wethouder R ij kens: De voordracht
wordt gemaakt door B. en W.; de benoeming
geschiedt door den Raad. B. en W. vroegen
de voorlichting der commissie, die echter
niet een lid-werkman wilde. Dat is de >geheel
vrijwillige daad*.
De Voorzitter: Wordt het voorstel-
Wolterbeek gesteund Niet Dan kunnen
we overgaan tot de benoeming.
Benoemd wordt de heer G. van Wij land
met 9 stemmen, tegen 7 op den heer B.
Kerkhof en 1 blanco.
6. Voorstel van Curatoren van het Gym
nasium strekkende om den tijdelijken leeruur
In Natuurlijke Historie aan die inrichting, dr.
Th. Weevers, met ingang van 1 September
1914 een vaste aanstelling te geven en om
de tijdelijke aanstelling van den heer Tj.
Kielstra als leeraar in de Hebreeuwsche taal
te verlengen tot 1 September 1915.
7. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om de benoeming van A. Kok als
tijdelijk buitengewoon leerares in de Gymna
stiek aan de Hoogere Burgerschool te ver
lengen voor den cursus 1914,'1915.
8. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot verlenging van het ziekteverlof
van A. Elzinga, onderwijzer aan school I\
9. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot verlenging van het ziekteverlof
van J. Hilke, onderwijzer aan school G.
10. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot het verleenen van eervol ontslag,
overeenkomstig verzoek, aan J. W. Putman
Cramer, als Havenmeester.
Alle aangenomen z. d. of h. st.
ij. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot vaststelling van een algemeene
regeling voor de uitbetaling van jaarwedden
en loonen aan ambtenaren en werklieden,
voor wie niet reeds een regeling bij of
krachtens verordening is vastgesteld.
He voorstel strekt om van het salaris uit
te betalenaan ongehuwden de helft en aan
gehuwden 85 pCt., mits zij niet vrijwillig
dienen en onder aftrek, zoo noodig, van de
Rijks-vergoeding.
De heer Gerritsen We komen in een
tijd, waarin we zuinig zullen moeten zijn.
Ik weet, dat een onderwijzer tevens militie
luitenant is; deze heeft dus geen Gemeente-
loon noodig. Omgekeerd zijn er gehuwden
In militairen dienst, die kostwinner zijn.
Ik stel voor, het voorstel van B. en W.
niet aan te nemen, doch ieder geval afzon
derlijk te doen onderzoeken door en de be
slissing over te laten aan de prudentie van
B. en W.
Velen steunen dit voorstel.
De heer Van Achterbergh: Ik kan
me goed vereenigen met het voorstel van
B. en W., doch niet met hun voorstel om,
ofschoon indien dat noodig is, niet uit te
keeren aan vrijwillig dienenden. Ieder doet
voor het land hetgeen zijn hart hem ingeeft
sommigen nemen vrijwillig dienst en stellen
daardoor hun leven in de waagschaal. Mogen
wij, als overheid, dit tegenwerken Ik zou
dit zelfs zeer afkeurenswaardig achten.
De Voorzitter: B. en W, wilden be
reids een wijziging voorstellen en lezen «aan
gehuwden of ongehuwden, die krachtens een
vrijwillige verbintenis, vóór 31 Juli aange
gaan, onder de wapenen zijn, wordt geen
loon of wedde uitgekeerd*. Voor den leeraar
Kerkkamp, die sedert 9 Augustus tijdelijk
weder als officier in dienst trad, hadden B.
en W. speciale machtiging willen vragen.
Aan de orde is het voorstel-Gerritsen. B.
en W. zijn niet tegen de overdracht en zul
len naar bevind van zaken handelen opzich-
tens kostwinners.
Het voorstel-Gerritsen wordt aangenomen
z. h. st.
12. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot opheffing van de bestaande
zekerheidstelling van den Gemeente-ont
vanger.
13. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot het verleenen van een subsidie
aan de vereeniging >IIet Nederlandsche re
gistratuurbureau* en tot het verleenen van
een crediet tot het omwerken van de stuk
ken over de jaren 1904 tot 1914 volgens het
z. g. decimaalstelsel. De Secretarie is reeds
ten deele aldus ingericht.
14. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot het bepalen van de waarde waar
tegen de gronden, aangekocht van mevrouw
de wed. Roos Vlasman en J. E, Wagener
in het Grondbedrijf zullen worden opgeno
men en tot het bepalen van de schuld, die
ter zake op de Gemeente rust.
15. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot wijziging der Begrooting, dienst
1914.
Alle aangenomen z. d. of h. st.
16. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om de kermis dit jaar niet te doen
houden.
17. Advies van Burgemeester en Wet
houders naar aanleiding van het adres van
G. Adriaans, houdende verzoek een urinoir
te plaatsen op de Groenmarkt.
Het advies luidt afwijzend.
Beide aangenomen z. d. of h. st.
18. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot het opnieuw vaststellen van de
Verordening, regelende het bebouwen van
bepaald aangewezen gronden in de Gemeente
Amersfoort.
De lieer Van Achterbergh: Ruim
een jaar geleden kwam deze verordening
hier óok ter sprake. Zij werd toen aange
nomen met twee stemmen tegen. Bij monde
van den Voorzitter is toen beloofd, te over
wegen of ook de overzijde van den Utrecht-
scheweg kon beschermd.
In art. 3. is een kleine wijziging gebracht,
doch de onbillijkheid is gebleken.
Ik zal weer tegenstemmen.
Het voorstel wordt aangenomen met op
éen 11a algemeene stemmen.
19. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot wijziging der Verordening be
treffende het Fonds tot bevordering van de
verzekering tegen de geldelijke gevolgen
van onvrijwillige werkloosheid in de Ge
meente Amersfoort.
De heer Van Achterbergh: Het spijt
me, dat dergelijke verordening van hooger
hand wordt opgelegd aan Amersfoort, waar
het meeste wordt gedaan voor werklieden,
al dan niet vaklui, Ik acht een kwaad voor
de werklieden zeiven de bepaling »[het is]
de plicht der werkloozen om passend werk
te aanvaarden, ook buiten hun woonplaats,
mits niet beneden het standaardloon ter plaatse
waar werk is aangeboden-,
Is het thans een tijd om te spreken van
«passend werk* en van «standaardloon,* dan
wel is het voor iederen werknemer noodig, te
toonen, dat hij wil zorgen voor vrouw en
kinderen
Ik wil thans nog geen voorstel doenik
hoop, dat de anderen óok iets zullen zeggen.
De Voorzitter: Ik vrees, dat we geen
Rijks-subsidie zullen krijgen als we afwijken
van de bepalingen. C'est a prendre ou a
laisser. In deze buitengewone omstandheden
moeten we ons neerleggen bij hetgeen de
Regeering voorschrijft voor het geheele land.
Het voornaamste voordeel is, dat we nu
zulk groot nut hebben van dergelijke fondsen,
die van hoogc ethische beteckenis blijken.
De heer Van Achterbergh: Het
geen U ten slotte zegt, is volkomen juist,
maar te Amersfoort wordt zoo heel veel ge
daan. Ik vrees, dat een luiaard nu liever t 6
zal ontvangen en niets doen, dan dat hij fS
wil ontvangen waarvoor hij meet werken.
De Voorzitter. Ik geloof, dat die
fondsen de beste werklieden deel hebben
en het gaat om 't puikje.
De her Van Achterbergh: Dat
stem ik toe.
Dc heer Van Kalken: De aangeslotent
arbeiders zullen gaarne willen werken. De
heer Van Achterbergh sprak van een stan
daardloon, doch op 't oogenblik kan slechts
sprake wezen van het loon, dat kan worden
gegeven.
Ifct voorstel van B. en W. wordt aange
nomen z. 1',st.
20. Afschrijving, wegens vertrek en over
lijden, Inkomstenbelasting, diensten 1913 en
1914.
21. Vaststelling kohieren Inkomstenbe
lasting, dienst 191
Beide aangenomen z. d. of h. st.
De Voorzitter: Ingekomen is nog
een verzoek aan den leeraar A. M- ^er^;
kamp 0111 verlof gedurende den tijd, dien hij
vrijwillig in militairen dienst is.
Het verlof wordt verleend z. d. of h. st.
De Voorzitter: B. en W. hebben
gelegenheid, nog eenigen te werk te stellen
aan het aanleggen van wegen aan de Zuid
zijde van den Berg en vragen daarvoor
een blanco crediet.
Het crediet wordt verleend z. d. of h. st.
Dc Voorzitter: De nieuwe Armenwet
treedt in werking op 1 Januari. Het is zeer
gewcnscht, dat een regelmatig en goed
onderzoek wordt ingesteld en B. en W. vra
gen daarom een crediet tot f 300 om thans
reeds een Armbezoeker te kunnen aanstellen.
Het voorstel wat aangenomen z. d. of h. st.
Aan de orde is de rondvraag.
De lieer Gerritsen: Voor allen, doch
in 't bijzonder voor den Burgemeester is een
maand achter den rug van zeer groote inspan
ning en niet minder groote zorg.
Namens den Raad breng ik hem hartelijk
dank voor al hetgeen hij heeft gepresteerd
(Instemming),
De Voorzitter: B. en W. danken den
heer Gerritsen voor zijn woorden en den
Raad voor de instemming.
Ik wenscli te herdenken het aandeel, dat
de Secretaris ook in deze had. Zijn groote
werkkracht en nimmer rustende geest zijn
vooral in de eerste dagen een groote steun
geweest (Instemming).
De heer V a 11 der Wal: Meer en meer
bemerkt men, dat het niet ieder is gegeven,
in dezen tijd zijn optimisme te bewaren.
Zooook hoorde ik menigeen zeer pessimist
spreken over
gas en tv a t e 1*.
Ik zou aan den Wethouder willen vragen
hoe is de algemeene toestand, hoe met den
voorraad kolen, hoe met den voorraad cokes
De heer Veis Heyn, Wethouder der
bedrijven: Gaarne wil ik namens B. en W.
die vragen onmiddellijk beantwoorden.
Zooals ieder bedrijf heeft ook dc gasfabriek
moeilijkheden ondervonden. B. en W. heb
ben met spoed gehandeld om, in overleg
met den Directeur, de bedrijven zoo lang
mogelijk gaande te houden. Ten gevolge
daarvan zijn ladingen kolen voor den wal
en ook in koop, waardoor na 25 dagen de
voorraad even groot was als toen de cata
strophe uitbrak.
Bovendien werd 20 000 Kilo hars gekocht
om, zoo noodig, te mengen met de kolen,
waardoor een nog goed product kan ver-
k egen.
liet verheugt me, te kunnen meedeelen,
dat we er werkelijk niet zoo berooid voor
staan als menige andere Gemeente.
Op dit oogenblik is er aan kolen iooo ton
in de loods, 600 ton aan den wal dan wel
varend, terwijl 500 ton ons zeker zal bereiken.
De gas-productie is alvast verzekerd tot
1 December.
Duitschland levert weer af en de Steen-
kolen-handelsvereeniging levert dus óok weer.
Ik geloof niet, dat ik een woord van dank
mag onthouden aan de liedrrijfs-commissie,
die aan B. en W. dc vrije hand liet, zoodat
zonder verwijl alles kon gebeuren.
De cokes-voorraad was bij het einde van
den zomer enorm groot. We zijn uiterst
voorzichtig geweest en hebben alleen de
overproductie van verleden jaar verkocht.
Op 1 Augustus was er nog 20 000 I-I, 1..,
met inbegrip van het gecontracteerde tot 1
December, dus voor een aanzienlijk kapitaal.
Toen de run op de Banken was geëindigd,
kwam de run op de cokes-hoop en juist de
werkman zette zijn spaarpenningen om in
brandstof voor den komenden winter. We
hebben zoolang verkocht tot de overproduc
tie was omgezet in geld en dc voorraad was
geslonken tot een 1.500 II. L. en thans wordt
alleen verkocht hetgeen wordt over-gepro-
duceerd. We moeten een voorraad houden
om te kunnen voorzien in de behoeften van
de eigen bedrijven en van de inrichtingen
aan welke we door contract zijn verp lichtte
leveren.
We hebben goede hoop, dat de productie
weer grooter zal worden en hopen tevens,
dat Amersfoort zich weldra weer zal mogen
baden in meer licht.
Wat de waterleiding betreft, deze baart
ons geen 2org. Er is nog motor-olie voor
twee maanden en nieuwe zendingen zijn in
uitzicht.
De heer V a 11 d e r WalIk meen niet
alleen dc tolk van den Raad, maar ook van
de geheele Gemeente te zijn als ik dank
breng voor deze bemoedigende woorden
(Instemming).
De Raad gaat hierna in comité-generaal.
Er zijn wederom treinen ingelegd.
Men kan thans van hier vertrekken
naar Amsterdam 7.26, 9.10, 10.01, 11.08, 1.46,
3.43, 6. 10, 6.53, 7.31, 7.58,
8-58, 9 34> 10.25.
naar Apeldoorn 7.55, 8.40, 10.13, 4-to. 8.48.
naar Nijmegen 7.22, 10.00, 3.07, 8.47.
naar Utrecht 5.40, 7.12, S.23, 10.33, 1.11,
3-3'h 6.«o, 7.26, y.36,
naar Zwolle 8.44,11.10,4.02,5.57, 7.45.
tot Harderwijk 6.51.
tot Nunspcet ï.oo, 7.45.
tot Nijkcrk 8.34
Voor het terugkcercn doet men het best,
even te vragen aan het station van aankomst.
De spoorweg-maatschappijen laten thans
ook meer goederentreinen loopen, zoodat het
goederenvervoer voorloopig weer aanmerke
lijk sneller zal plaats hebben.
Ook de tram heeft geweldig geleden van
de crisis-maand, die ook voor haar verre van
een oogstmaand was.
Zij vervoerde slechts 5789 passagiers ol
7473 minder dan in Augustus 1913. De
opbrengst uit passage bedroeg slechs f 286.50,
of f376.10 minder; andere inkomsten waren
er niet, zoodat de geheele ontvangst ook
slechts f 286.50 bedroeg.
De dagkilometeropbrengst was slechts
f6.74, of f5.13 minder dan in Oogstmaand
I9«3-
Men zegt, dat ook in het gebouw van
sSaint-I.ouisf, aan den Utrcehtscheweg,
vluchtelingen uit België een tijdelijke onder
komen hebben gevonden.
De heer E. IT. Bos verwierf dc Lagere
akte Fransch.
Aan de Middelbare Handclsdagschool zijn
benoemd tot tijdelijk leerares in Nederlandseh
mejuffrouw J. van Gendt, te Ammcrstol
tot tijdelijk leerares in Fransch mejuffrouw
J. van Ilolk, hier; tot leeraar in Staathuis
houdkunde en Staatsinrichting mr. A. 1).
J. de Bock, te Hilversum.
De heer J. Postma, leeraar in Engelsche
taal en handelscorrespondentie en in Han
delsgeschiedenis, is benoemd tot Directeur
der Gemeentelijke Handelsdagschool te Zwol.
Bij het tweede toelatings-examcn zijn
geslaagd
voor de ie klasse J. J. Hasselaar, W.
I.angelaar en W, van Vulpen, allen te Baart),
en II. C. Bogaert, te Zeist,
voor de 2e klasse F, dc Boer en J. Nlna-
ber, beiden te Zeist.
De nieuwe cursus begon met 107 leerlingen,
verdeeld over 5 klassen.
De Muziekschool opent haar deuren weer
voor nieuwe leerlingendo Industrie- en
huishoudschool heeft weer vakcursussen inge
steld.
Men zie de advertentie» hier neven.
De buitengewone ledenvergadering van tie
»Oranje-vereeniging« verleende zonder ge
praat met algemeene stemmen een blanco
crediet aan het Bestuur oni daarvan, zoo
noodig, gebruik te maken ten behoeve van
het steun-comité.
Het Bestuur dankte voor dit blijk van
vertrouwen, dat het te meer zal aansporen
om de belangen van de vereeniging te
behartigen.
Een hoogst sympathieke herdenking van
den Koninginnedag.
Uit verkoop van takjes heide cn van bloe
men kon andermaal aan het steun-comité
f 30 worden afgedragen.
Dat is nu reeds f 70, die de verkoopstertjes
voor dit uitnemende doel wisten bijeen te
brengen.
Men zie ïntusschcn goed toe of de ver
koopsters wel een band om don ai m dragen,
waarop, W(erkloozen) Z(org). Fr schijnen
kaapsiers op de kunst te zijn,
We herinneren nog even aan de vergade
ring voordeMiddenstamls-crcdictbnnk. welke
morgenavond ten Raadlniize wordt gehouden
en waarin onder meer een voorloopig comité
van oprichting zal worden gekozen.
Wie nog vergat aandeden te nemen - dc
toezegging is ó.k voldoende kan daarvan
meedeeling doen ten Stadhuizc en er this
toe meewerken het comité saam te stellen.
Als er morgen zware kanonschoten dreu
nen, behoeft men zich niet ongerust te maken.
Het geldt slechts oefeningen met zwaar
kustgesehut.
De politie verbaliseerde een wielrijder, die
zonder bel. enjeen ander, die zonder licht reed.
De boete bedraagt voor ieder heel wat
moer dan bel en kaars samen kosten.
Zij betrapte Dinsdagnacht op heeterdaad
een man, die in liet Plantsoen, 0111 een
brandje te hebben, een boom afzaagde.
Deze zonderling luid óok wel goodkooper
aan drooger hout kunnen komen.
Hoe krijgt iemand zóo iets in zijn knikker.
Evenals ijzer beter wordt door vuur en
smeden, wordt ware vriendschap hechter door
beproeving.
Uit den Omtrek.
Uit Bunschoten zijn weer enkele logger-
vaarders vertrokken naar Vlaardingen 0111
de Noordzec-visscherij te hervatten.
Velen bleven echter thuis, naar het heet
uit vrees voor drijvende mijnen, liet steun
comité is echter niet van plan, steun te ver
leenen zoolang niet vaststaat, dat de vissclierij
niet kan worden uitgeoefend onafhankelijk
van het goeddunken en de gemakzucht der
bemanningen.
Twee prachtige berichten, waarmee men
zijn Geschiedenisboek vast kan aanvullen.
Dc Keizer aller Russen, die in dezen ern
stigen tijd weinig beters schijnt te doen te