Zaterdag 10
October 1914.
No. 8478.
64e Jaargang.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff"
HOOFDREDACTEUR
J. FEEDSHZKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.
franco per post ƒ1.15. Advertentión 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag-kosteloos. Legale, officieêle- en onteigenitigs-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 15 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KOHTEGRACHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19
KENNISGEVINGEN.
Verkiezing Kamer van Koophandel
en Fabrieken.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
brengen hiermede ter openhare kennis, dat op
Dinsdag, den 10 November 1014, des voormid-
dngs van tien tot des namiddags een ure, ten
Ilaadhuize dezer Gemeente zal plaats hebben
eene verkiezing van drie leden van de Kamer
ven Koophandel en Fabrieken te Amersfoort en
zulks ter vervulling van de plaatsen, ontstaan door
de periodieke aftreding van de heeren J. G.
Kleber H. van Haselen en P. J. Hamers.
De stemming geschiedt bij ongeteekende brief
jes, waartoe met het zegel der Gemeente ge
waarmerkte stembriefjes, ten minste acht dagen
vóór den dag der verkiezing, door den Burge
meester aan de Kiesgerechtigden worden toege
zonden.
Den kiezer, die zijn stembriefje verloren of pr
geen ontvangen heeft, wordt gelegenheid ver
schaft om er aan het stembureau een te bekomen.
Het openen der stembriefjes geschiedt dadelijk
ml afloop der verkiezing.
Van onwaarde zijn briefjes, welke niet zijn
gewaarmerkt rret het zegel der Gemeente, welke
onderteekend zijn, welke niet duidelijk een per
soon aanwijzen, of waarbij of waaraan andere
stembriefjes zijn ingesloten of vastgehecht.
Amersfoort, 0 October 1914.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester.
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEKNSTRA.
De Burgemeester van Amersfoort
Brengt ter kennis vau belanghebbenden, dat
op een of meer «lagen van 12 tot en met 17
October schietoefeningen gehouden worden
van de kustbatterij te HELLE VOETSLUIS.
Er zal gevuurd worden met kanonnen van
zwaar kaliber (24 c.M.) waarbij onveilig ge
maakt wordt een stctor, begrensd door de ware
richtingen W.N.W. en Z.W. (67 graden) tot op
6200 M. van de batterij,
Op de dagen, dat gevuurd wordt, zal van de
kustbatterij een roode vlag waaien, die drie uur
vóór het begin van de oefening hallstok en éen
uur vóór «1e oefening geheel voorgeheBcheti wordt.
Bovendien zal op den avond vóór en op de
dagen dat gevuurd wordt, een waarschuwings
bord geplaatst worden op de markt te Hellevoet-
sluis.
Er bestaat mogelijkheid, dat sloomvnarluigen
ter verleening vnn sleephulp aan kleine vaar
tuigen aanwezig zullen zijn.
Amersfoort, 8 October 1914.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWJJCK.
KOSTELOOZE INENTING.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
Brengen ter algemeene kennis, dat des Woens
dags van iedere week, des namiddags ten drie
uur, in een der lokalen van het voormalig Werk
huis, aan den Weslsingel alhier, gelegenheid tot
kostelooze inenting wordt gegeven.
Vestigen er voorts de aandacht op, dat bij de
aanmelding het vertoonen van een geboortebe
wijs of trouwboekje ger enscht is,
Amersfoort, 6 October 1914.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEKNSTRA.
Vordering trekhonden ten behoeve
van het leger.
De Burgemeesfer van Amersfoort,
Gelet op art, 32 van de Wet op de inkwar
tiering. enz. een schrijven van den heer Inspec
teur der Infanterie dd. 9 October 1914, no.
904 M.
Gelast den eigenaars van trekhonden in deze
Gemeente, met honden van het mannelijk ge
stae!* en met een ^chofthoogte van minstens
70 c.M. ter keuring te verschijnen op het voor
plein der Infanterie-kazerne te Amersfoort op
Dinsdag 13 October 1914, des namiddags precies
ten éen ure.
Amersfoort, 10 October 1914.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat in
de week van 12 tot met 17 October 1914
schietoefeningen met geschut plaats hebben van
het fort IJMUIDEN.
Amersfoort, 10 October 1914.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
GROENTEN- en FRUITVEILING.
Dinsdag 6 en Donderdag 8 October 1914
Prinsesseboonen 8 a 8.5 cent per 100.
Postelein 25 a 35 cent per ben. Andijvie
65 85 cent per 100 krop. Wortelen f 1.00
a f 1.40 per 100 bos. Kroten f 1.00 a 1.30
per 100 bos. Witte kool 4.5 a 6.5 cent per
Roode kool 3.5 a 5 cent per stuk. Savoije
kool 4.5 cent per stuk. Snijselderij 60 cent
a f 1.00 per 100 bos. Knolselderij f 1.00 a
f 1.50 per too bos. Bleekselderij f 6.50 a
t 7.00 per too bos. Prei f 1.00 a f 1.50 per
100 bos. Komkommers 3 cent per stuk.
Meloenen 12 a 22» cent per stuk. Appelen
f 1.85 u f 2.50 per kin. Peren 1 a 3 cent
per stuk. Tomaten 2 a 5 cent per stuk.
Gedichtjes van den dag.
Aan d' ontblaarde takken blijft nog
Soms een enkel eenzaam blad,
Dat, ten spijt van storm en regen,
Vast daaraan gehecht zich had.
Zoo ook houdt de ziel hardnekkig
Van het mooist geluk op aard.
Als 't zich alles inoet ontzeggen
Trouw d'herinnering nog bewaard.
MOEDE VOETJES.
Ze legden hun kindje met zachte zorg,
In zijn helder bedje, zoo zoetjes,
En dekten, vervuld mot oneindig geluk
Zijn kleine, beweeg'lijke voetjes.
En 't was plots, als hoorden, in droevige klacht,
Zij de klossende klompjes draven
Op den treurigen, langen lijdensweg,
In het land van rouw en van graven.
Als zagen zij kleuters, vermoeid en beschreid,
Aan vaders hand meegetrokken,
Of de knuistjes in krampenden schuwen greep,
Geklemd aan hun moeders rokken.
En bij 't bed van hun kind beloofden zij stil,
Dat twee kleine, moede voetjes,
In hun Veilig huis, ver van oorlogswee,
Zouden rusten heel zacht en heel zoetjes.
J. L.
Voor (le uitgewekenen.
In 't dagelijkscb leven
ls 't nemen en geven,
Doch NEMEN het meest.
In moeilyke lijden
Van nameloos lijden
Zij 't GEVEN een feest.
De achterzaal van »Ons Huis» was gister
avond zóo vol, dat velen zich moesten te
vreden stellen met een staanplaatsje.
De heer C. J. F. Prins opende kort na
achten de eerste openbare vergadering van
het Amersfoortsch comité voor uitgewekenen
en zeide, dat het het hem een hoogst aan
gename plicht 'was, alle aanwezigen welkom
te heeten. Dat welkom was geen beleefd-
heidsphrase, zooals die aan het begin van
elke bijeenkomst wordt uitgesproken, doch
een woord uit het hart, omdat zoo velen
gehoor hebben gegeven aan den oproep en
ook omdat zoovelen door daden hebben ge
toond, het comité krachtig te willen steunen.
Te meer dankbaar was spreker voor dien
steun als hij terugdacht aan de eerste ver
gadering, toen den tó destijds aanwezigen
de moed in de schoenen zonk en er zoo
bitter weinig belangstelling scheen te zijn.
Gelukkig heeft dat kleine kringetje den moed
niet geheel laten zinken. Het meende, dat
het een plicht had te vervullen tegenover
nedemenschen, die geheel buiten schuld in
druk zijn geraakthet kon zich niet ver
schuilen achter, het mocht zijn geweten niet
in slaap sussen met een »we hebben al zoo
veel gedaan», 't Was de Secretaris, die het
devies «Het moetuitvond, en toen waren
we er.
Het spreekt vanzelf, dat op de allereerste
plaats moet worden bijgedragen voor het
plaatselijk steun-comité ,,charité bien ordon-
née commence par soi-même"; eerst moet
gezorgd voor de 'naaste omgeving. Maar
wie daarna nog iets te missen heeft, geve
dat aan onskan hij zelf geen kwartje meer
missen dan geve hij een stuiver en wekke
vier kennissen op, óok een stuiver te geven,
dan krijgen de uitgewekenen toch hun kwartje.
Met den nood steeg de belangstelling.
Was het Comité al blij met de eerste f25,
nu heeft het reeds driemaal zooveel per week.
Maar er wordt thans ook zooveel meer
gevraagd dan drie weken geleden.
En behalve geld kwamen allerlei meube
len en allerlei huisraad in, zóo veel zelfs,
«lat we al een huis konden inrichten en onze
eerste gasten reeds konden ontvangen.
Maar we moeten nog meer huizen inrichten,
want we krijgen nog veel meer gasten.
'Het comité stelde zich in verbinding met
dat te 's-Gravenhage en vroeg, hoe 't best
kon geholpen. Het antwoord waszendt
ons geld. Wij gevoelden, dat dit tot niets
zou leiden en waagden de vraagals wij zelf
eens gezinnen huisvestten. Ja, dat zou nog
beter zijn, werd weder geantwoordieder
wil kinderen en eenloopende personen huis
vesten, doch gezinnen, ziet u, daar ziet men
tegenop.
Wij besloten dus, gezinnen hier onder dak
te brengen. Maar hoe te komen aan wonin
gen. Aanvankelijk hadden we eenige hoop,
een woning van de Gemeente te krijgen,
doch aan beide perceelen was reeds een
andere bestemming gegeven.
Twee leden van het comité trachtten een
geschikt hnis te vinden, doch 't mocht hun
niet gelukken.
Doch op een ochtend ontving het comité
een brief het spijt me zeer, dat de schrijver
niet aanwezig is, want nu komt de «verblij
dende mededeeling* waarvan de Secretaris
gewag maakte onderaan den oproep. Ik
sprak daar van een «verblijdende mededee-
ling» en dat is zij ook, juist in dezen tijd
van naamlooze ellende en ondenkbare ver
schrikking, welke deze oorlog ons brengt.
Want dit is het verblijdende, dat juist thans
het mooie in de mensch zoo heerlijk naar
voren treedt. Want mooi is het, dat zij die
geen geld te missen hebben, zich komen
aanbieden om zonder eenige vergoeding
allerlei werk te doen.
Op een ochtend dan ontving het comité
een brief, die in het archief een eereplaats
zal innemen. Ik herhaal, dat het me zeer
spijt, dat de schrijver niet aanwezig is (geroep:
hij is er wel; de heer J. G. F. van Achter-
bergh die zich in de deurgang had verstopt,
wordt verzocht in de zaal te komen en wordt
met hartelijk applaus begroet) welk schrijven
luidt
Het artikel »Het moet* noopt mij, U te
melden, dat ik bereid ben, mijn nuis «villa
Gretha* tot het einde van den oorlog gratis
af te staan voor'de hulpbehoevende vluch-
j telingen, waartoe ik mij ter wille van de
I hulpbehoevende mecschheid verplicht ge-
voel (Langdurig applaus).
I Toen we werden verrast met dit prachtige
aanbod, waren we stil en getroffen door zóo
veel edelmoedigheid. Ik ben de tolk van het
comité, ja van de geheele vergadering, als
1 ik U mijnheer Van Achterbergh hartelijk
dank zeg voor hetgeen U hebt gedaan. Laat
1 mij U de hand drukken (Bravo's).
j En dit prachtige voorbeeld vond bereids
navolging. De heer E. W. Jonker stond zijn
huis aan het Juliana-plein af (Applaus).
Ook de Padvinders, die sedert t Augus
tus zoo menigen onbetaalbaren dienst be
wezen aan de Gemeente en hun vacantie
opofferden, werden weer mobiel en benutten
hun vrije middagen om bet huishoudgeld op
halen. Ook hun breng ik in het openbaar dank.
't Is echter thans geen tijd om lang te
pratenwe moeten nu handelen, te meer
omdat de nood met het uur stijgt en daarom
bind ik U allen op het hart, vrienden en
kennissen op te wekken om ons te steunen
met een wekelijksche bijdrage van éen
kwartje.
Want behalve de vilia van den heer Van
Achterbergh en het huis van den heer Jon
ker heeft het comité ook een der splinter
nieuwe huizen van «Volkshuisvesting II«.
Dit laatste is gehuurd en door de dames
van het comité reeds geheel ingericht-en
zal morgen (Zaterdag) worden betrokken
door een familie van 9 personen. Een vierde
en een vijfde en misschien ook een zesde
huis moeten volgen.
Het eerst de villa van den heer Van
Achterbergh, waar verschillende gezinnen en
in 't geheel een 30 a 35 personen zullen
worden gehuisvest, o. a. een Belgische familie,
man, vrouw en kind van 5 jaar, en een
Russisch gezin, dat 8 jaar te Antwerpen
woonde, man vrouw en kindje van 7 weken.
De heer Van Achterbergh, die nog veel meer
deed, doch daarvan geen mededeeling wenscht
gedaan te hebben, liet gordijnen en vloer
zeilen in zijn villa.
Zooals ik zeide, hebben we al veel in
bruikleen gekregen aan meubelen en huis
raad. Maar wie kan ons helpen aan ledikan
ten met toebehooren, losse onder- of boven-
matrassen, dekens, sloopen, lakens, banddoe
ken en ook aan kopjes, borden, aardewerk,
vorken, lepels, messen en al hetgeen in een
huishouden behoort
Een briefje bij den Secretaris, Kortegracht, 9
en het zal worden gehaald. Het kleingoed
kan gebracht in «Ons Huis».
Wie nog iets te missen heeft, late zich
niet weerhouden door schroom. Van twee
halve handdoeken maken onze dames er éen.
Men vermelde naam en adres duidelijk lees
baar.
Wij mogen niets koopen als we 't kunnen
krijgen. Het huishoudgeld moeten we zoo
zuinig mogelijk besteden voor onze logé's.
Ik hoop, dat U in uw oordeel tegenover
ons zacht zult zijn. Als we ons vergissen
dan doen we dat niet met opzet.
Spaart ons uw critiek niet, doch vliegt
niet naar uw pen om een Ingezonden stuk
te dichten, maar wendt U tot ons; we ver
zoeken u dit dringend en we verzekeren
u, dat we het zoo goed zullen doen als we
maar kunnen en dat we dankbaar uw wenken
zullen aanhooren.
Ik heb heel wat critiek gehoord over het
plaatselijke steun-comité. Alle opmerkingen
welke dat comité ter oore kwamen, zijn onder
zocht en veelal bleek, dat de klachten onge
grond, zeer overdreven of dikwijls absoluut
onwaar waren.
Ons medelid de heer Ter Maat is tevens
lid van het Provinciaal comité en wijzelven
staan in doorloopend contact met het Cen-
traal-comité.
Ik herhaal, dat het meest noodig is het
onderbrengen van gezinnen. Wie er de voor
keur aan geeft, een kind of een eenlaopend
persoon te herbergen, zal den Secretaris
bereid vinden, daarvan mededeeling te doen
aan het Centraal-comité. Eén ding moet
echter daarbij niet uit het oog verloren,
namelijk dat, als op ons verzoek het Centraal-
comité ons 25 personen zendt, we vreezen
dat u zult zeggen, als we met een dier gas
ten bij n aanbellen «o maar, dien heb ik
niet bedoeld». Want het Centraal-comité kan
niet schiften. En bedenkt óok, dat de logé
komt voor onbepaalden tijd.
Zelfs als in Mei de oorlog zal zijn geëin
digd gelijk sommigen thans beweren
dan gaan de stumpers nog niet terug. Waar
zullen ze trouwens heen gaan Ze hebben
niets meer, dikwijls zelfs geen huis.
De heer Versluys: Ik heb Donderdag
een zitting van het Centraal-comité te 's-Gra-