Stadsnieuws.
heden wordt geschreven over den tegen
stander, dreigt voor lange tijden den bitterste»
haat te doen voortbestaan.
Aan de rampen, die de oorlog reeds on
middellijk teweeg brengt, zal dan nog dit
betreurenswaardige gevolg zijn toegevoegd,
dat samenwerking tusschen de thans met
elkander strijdende natiën op het gebied van
kunst en wetenschap, ja van alle werken des
vredes, voor geruimen tijd zal worden belem
merd, zoo niet geheel onmogelijk gemaakt.
En toch zal na dezen oorlog wederom eer.
tijd aanbreken, waarin de volken het onder
ling verkeer, zoowel in het maatschappelijk
als het geestelijk leven, zullen moeten her
vatten.
Hoe minder heftige beschuldigingen van
weerskanten zijn geuit, hoe minder het eene
volk het karakter van het andere zal hebben
aangetast, in éen woord hoe minder blijvende
verbittering is gewekt, des te gemakkelijker
zal bet later vallen om de doorgesneden
draden van het internationaal verkeer weder
aaueen te knoopen.
Maar het wekken van haat en verbittering
is mede een beletsel, dat de gedachten gaan
in de richting, die tot vrede kan voeren.
leder, die in woord of geschrift den tegen
stander smaalt en den nationalen hartstocht
prikkelt, staat mede verantwoordelijk voor
het verlengen van dezen gruwelijken oorlog.
Daarom doen de bovengenoemde corpo
ratie» een beroep op alle gelijkgezinden,
maar vooral op dezulken, die tot de oorlog
voerende volken behooren, om mede te
werken tot bereiking van dit doeldat men
zich in woord en geschrift onthoude van
alles, waardoor een blijvende vijandelijke
stemming kan worden gewekt.
Zij richten dit beroep in de voornaamste
plaats tot hen, die aangewezen zijn om lei
ding te geven aan de openbare meening in
hun land, tot de mannen van wetenschapen
kunst, tot hen, die immers reeds lang hebben
leeren inzien, dat er in alle beschaafde lan
den mannen en vrouwen zijn, die over recht
en zedelijkheid niet anders denken dan zij.
Mogen ook thans de vertegenwoordigers
van alle landen naar het woord eenmaal
gesproken door een Nederlandsch Staats
man willen denken aan hetgeen hen ver-
eenigt, niet slechts aan hetgeen hen scheidt 1
Meer dan volteekend.
De Minister van Financiën, gelet op art. 4
van de Leening wet 1914 (Stbld. no. 612)
maakt in de «Staatscourant" bekend;
a. dat de totaal-som der inschrijvingen op
de vrijwillige Staatsleening, bedoeld in de
Leeningwet 1914, ad f275000000, welke
worden aanvaard, bedraagt f407 539 000,
waarvan f 142 461 000 recht op voorkeur
deden gelden
b. dat de inschrijvingen van f 10 000 en
minder, voor welke voorkeur is aangevraagd,
t«n volle worden toegewezen;
c. dat dc inschrijvingen boven f 10 000,
voor zoover daarop volgens de bepalingen
van het prospectus voorkeur is aangevraagd,
mede ten volle worden toegewezen tot het
bedrag der gevraagde voorkeur;
d. dat de inschrijvingen voor welke geen
voorkeur is aangevraagd en de inschiijvingen
boven f 10 000, voor zoover daarop geen
voorkeur is aangevraagd, worden toegewezen
voor vijftig ten honderd van het ingeschreven
en niet reeds volgens het vermelde sub c
toegewezen bedrag, met dien verstande, dat
bij de toewijzing elk bedrag naar boven
wordt afgerond tot het naaste veelvoud van
f 100.
Al verschilt dit officieele cijfer eenigszins
met het bereids meegedeelde officieuse, het
is toch meegevallen. De enorme som, welke
onze Regeering tegevolge van de tegen-
woordje tijdsomstandigheden noodig had
om de kosten te kunnen dekken en een
regclmatigen gang der zaken te verzekeren,
is vrijwillig bijeen gebracht. De uitgeschreven
Staatsleening van 275 millioen is niet alleen
volteekend, maar er is ingeschreven voor
het enorme bedrag van bijna 408 millioen.
Die daad eert ons volk, dat daarmede
heeft getoond, in de dagen van spanning zijn
roeping te begrijpen en zijn onafhankelijk
volksbestaan te willen en te kunnen bewaren.
Geen wonder, dat de verschillende bladen
aan dit feit hun aandacht wijdden. Van alle
zijden werd de Regeering, met name Minister
Treub, gelukgewer.scht met dit resultaat. Het
bewijst, dat ons volk vertrouwen stelt in de
Regeering en haar beleid in deze moeilijke
tijden en dat de Regeering de draagkracht
en den goeden wil van ons volk niet heeft
overschat. De uitkomst heeft ook hier bewezen,
dat ons volk het algemeen belang op den
voorgrond weet te stellen. Want al was het
rente-type zóo hoog, dat de leening een
schoone gelegenheid voor soliede belegging
bood, zoowel door particulieren, als door
onderscheidene financieele ondernemingen
vaak begeerd, toch waren er voor velen ook
allerlei moeilijkheden te overwinnen. Van
daar, dat toen Vrijdag den gden, dus twee
werkdagen vóór den sluitingsdag 11 Januari,
het bericht kwam, dat slechts voor 85 mil
lioen was ingeschreven en er dus nog zóo
veel aan bet totaalcijfer ontbrak, men
vreesde, dal de leening zou mislukken en
de Regeering nog haar toevlucht zou moeten
nemen tot dwang. Maar gelukkig, de uitkomst
werd in de laatste uren van den tijd voor
inschrijving boven verwachting, en ons volk
bleek zich zijn roeping bewust.
Uit de vele persstemmen, meenen we goed
te doen die van het »N. v. d. D«. hier over
te nemen, liet schreef:
Wie de financieele kaart van het land kent,
kan zich waarlijk ongerust gemaakt hebben,
toen het alarm-bericht kwam, dat de groote
leening dreigde te mislukken. Van de bundels
inschrijvingen der groote Banken, tot den
laatsten dag bijeenverzameld, was toen nog
maar weinig ingekomen. Men mocht, men
kon, men moest vertrouwen, dat ons laud,
met een nationaal vermogen van 7607 mil
lioen, deze leening kon dragen.
En toch het was even een angstig oogen-
blik. Als tóch eens de berekeningen van
's lands offervaardigheid en practiscben zin
gefaald hadden? Men herinnerde aan het
ongelukkige figuur, dat wij in 1S44 maakten,
toen Minister Van Hall nog op 't laatst van
den dag te Amsterdam de drie millioen
moest gaan zoeken, die aan de benoodigde
127 millioen ontbraken.
Thans is er reden, ons volk geluk te wen-
schen. Wel is er geen aanleiding tot de
blijdschap van een wien groot voordeel te
beurt valt. Dit is geen winstgevende onder
neming waarin Nederland zijn geld steekt
het is geen vooruitgaan, maar slechts een
uiterste inspanning om te blijven staan. Het
is geen arbeid voor de toekomst, maar een
werk des behouds; geen vooruit zorgen,
maar een, met de handen aan den ploeg,
achteromzien, dat nooit, dan in zóo dreigende,
zóo hachelijke omstandigheden geoorloofd,
nu geboden is.
En toch gelukkig het volk, dat tot deze
krachtsinspanning in staat was.
Het eerste offer is gebracht. Offers, die
zwaarder zullen gevoeld worden, moeten van
nu aan volgen. Moge ons volk de kracht
vinden, daaronder blijmoedig zijn schouders
te zetten en sterker worden door het dragen.
Voortaan zal Dinsdags om de veertien
dagen weder een mail-verzending naar Oost-
Indië plaats hebben via Napels per »Rot-
lerdamsche lloydc en Woensdags om de
veertien dagen via Genua per Maatschappij
Nederland
In deze mails zullen voorloopig alleen
worden opgenomen brieven, brierkaarten cn
aangeteekende stukken.
Van doorgaans welingelichte zijde wordt
ons bericht, dat in de Vrijzinnig-democra
tische kiesvereeniging wordt overwogen, bij
de aanstaande Gemeenteraads-verkiezingen
alsnog een candidaat te stellen in district I.
Deze veranderde houding vloeit voort uit
het feit, dat de kiesvereeniging «Gemeente
belang» den vacanten zetel in I heeft over
gelaten aan de S. D. A. P., in strijd met
het voorstel van haar Bestuur aan dat der
andere kiesvereenigingen om de vacante
zetels tc doen vervullen bij enkele candi-
daatsstelling door die kiesvereenigingen, door
welke de afgetreden Raadsleden werden ge
steld.
Men bericht ons, dat ook de drie rechtsche
kiesvereenigingen zich beraden, alsnog can-
didaten te stellen.
De heer Jac. van Hoorn, oud-leerling der
Hoogere Burgerschool hier, is aan de Rijks
universiteit te Leiden bevorderd tot doctor
in de Wis- en Natuurkunde na verdediging
van een proefschrift, getiteld«Over de
transfinite getallen en de leer van het kon-
tinuum*.
Aan stafmuzikant F. J. Rijnbergen, van
de 5e brigade, werd heden op plechtige
wijze uitgereikt de zilveren medaille voor
24-jarigen dienst.
De adelborsten 2e klasse der Kon. Marine
werden met ingang van heden overgeplaatst
aan boord van H. M. wachtschip te Wil
lemsoord, met de bedoeling, voor hen mor
gen het onderwijs te doen hervatten voor-
zoover de omstandigheden dit toelaten.
Professor Collard, van de universiteit te
Leuven, heeft gisterochtend te half elf in het
gebouw der Eerste school voor verlofsoffi
cieren met een inaugurale reden over «L'art
d'interroger* (de kunst van ondervragen) de
Kleine universiteit geopend aan welke een
80-tal studenten, allen geïnterneerde Belgische
militairen, de colleges zullen volgen.
De plechtigheid had plaats in tegenwoor
digheid van generaal Knel, commandant van
het interneerings-depot, Belgische hoog
leeraren, Belgische en .Nederlandsche officie
ren en leden van de commissie, welke het
mogelijk maakte, dat de studeerende jonge
lingschap haar zóo onverwacht afgebroken
studiën, voorzoover dit mogelijk is, hervat.
Een woord van hartelijkcn dank werd
gebracht aan den Voorzitter der commissie,
deken L, A. F. X. Fock, en aan prof
Schrijnen, die zoo heel veel hebben gedaan
om deze cursorische voordrachten te doen
plaats hebben.
Aan de hier vertoevende Belgische vluc 1 -
lingen is meegedeeld, dat zij, dcsvcrlang
naar Gouda kunnen vertrekken.
Zij hebben twee mannen en twee vrouw
afgevaardigd om hét terrein eens te verkenne
Heel veel lust om Amersfoort te verlaten,
hebben zij vooralsnog niet.
De Consul-generaal v«n Belgic te A»-
sterdam doet in een advertentie °'®rne.
een mededecling, welke voor heel ve e
van groot belang is.
Zegt het voort!
Emlel HuUebroeck, de Vlaamache bard,
de man met het «uweelen jasje en de nu-
weelen oogen, die verleden jaar Maart 00
hier een zoo volkomen verdiend reuzen-succes
had. geeft aanstaanden Donocrdagavond een
natuurlijk Vlaamschen liederenavond in «Aini-
Verzuimt niet, hem te gaan hooren of weer
te gaan hooren en zorgt er intijds
plaats te bespreken.
De bioscoop «De Arend* zal aanstaanden
Vrijdag drie jaar hebben bestaan.
Dit feit zal op zeer feestelijke wijze worden
herdacht.
Bij de Zaterdag en Zondag te Hilversum
gehouden tentoonstelling van postduiven
zonden ook leden in van de Amersfoortsche
Postduiven-vereeniging «De luchtpost*.
De heer L. A. M. van Hamersveld ver
wierf in de afdeeling blauwe rasduiven een
eersten en een eereprijs schoonste duif Derby
klasse en een eereprijs en een zeer eervolle
vermelding voor de schoonste duif der ge-
heele tentoonstelling, waarop 182 duiven
werden ingezonden
De heer A. J. van Munster behaalde drie
zeer eervolle en een eervolle, vermelding.
De heer A. M. Neerincx eèn zeer eervolle
en een eervolle vermelding.
Wegens een fout op de convocatie, welke
vermeldt Dinsdag 18 Januari, zij hier ver
meld, dat de vergadering der plaatselijke
afdeeling van de Ned. vereeniging voor volks-
en schoolbaden werkelijk hedenavond plaats
heeft te kwart na achten, in «Ons Huis*.
Enkele leden gingen vruchteloos gister
avond den i8den naar de vergadering.
Aan de orde is de stemming over het
Bestuursvoorstel om de afdeeling op te heffen.
In de oproeping worden de leden er op
gewezen, dat bovengenoemd voorstel reeds
op de agenda van de vergadering van 30
September 1914 voorkwam, doch dat toen,
wegenshetgeringaantal aanwezige leden,geen
besluit kon worden genomen. In de nu uit
geschreven vergadering zal de beslissende
stemming moeten plaats hebben en is dus
aller tegenwoordigheid dringend noodig.
Mocht worden besloten tot niet-opheffing,
dan zal in elk geval een geheel nieuw Bestuur
moeten gekozen, omdat het tegenwoordige
zich niet meer verkiesbaar stelt.
In de halfjaarlijksche vergadering van het
Kruisverbond, de R. K. drankbestrijders-
vereeniging, bleek, dat het aantal leden 97
bedraagt.
Haar jongensbond telt 45 geheelonthouders
en 15 afschaffers.
De Centrale anti-revolutionnaire kiesver
eeniging in het kiesdistrict Amersfoort ver
gadert aanstaanden Vrijdag in de consistorie
der kerk aan de Langegracht.
Door de aanhoudende regens isdeBaine-
veldsche beek hooger dan in de laatste S
jaar het geval was.
Hedenochtend was- de stand aan de Bruine-
burgersluis zelfs 2.90, aan de Luiaard nog
2.to boven Nieuw Amsterdamsch peil.
Als twee het zelfde doen, is het niet
steeds het zelfde.
Men weet hoe de stationsdienst van het
Comité voor uitgewekenen zich beijvert om
allen, die hier aankomen, hetzij aan een be
trouwbaar particulier te helpen, die hen tege.,
billijken prijs goed verzorgt, dan wel een
hoogst eenvoudig, doch zeer voldoend nacht
verblijf te verschaffen.
Dat dit niet overal geschiedt, ervoer heden
ochtend al heel in de vroegte een der leden
n het comité,
't Was nauwelijks dag toen hij op de
Langestraat een statige bejaarde dame zag
voortstrompelen, blijkbaar zoekend naar een
haar bekend adres. Natuurlijk stelde hij zich
voor en bood hij zijn diensten aan, die gaarne
werden aanvaard.
De dame was met den eersten trein uit
Utrecht gekomen, waar zij gisteravond de
aansluiting had gemist. Zaterdagochtend al
heel vroeg was zij uit Charleroi vertrokken,
had na een heel vermoeiende reis Namen
bereikt, daar, na zeven uur wachtens, voor
grof geld haar pas gekregen, was, na telkens
weer lang oponthoud en een geweldig ver
moeiende wandeling bij Lanaeken over de
grens gekomen, nadat zij weer 25 franc had
geofferd aan een man, die ean veilig binnen-
wegje wist en maar eventjes zes vrouwen
en eenige kinderen te gelijk over de grens
bracht, en had zoo eindelijk Maastricht bereikt,
waar zij den trein had genomen, die haar
bracht tot Utrecht.
Daar stond ze nu, in een vreemde stad en,
-r.i Vtaamsch kende, niet
woord vi maken.
daar /e 8ee" S'vcrstaanbaar te maken.
bij machte om ](je zij zich, na lang
TM cimle van politie, die ha* r
uit haar gebaren^ halJV yoor nacht.
bracht haarmtuurliik geen oog look.
verhlij-i-r eindelijk de
Ze was dolblij toei fat vcrtrekkeir.
deur werd geoPen te Amersfoort gc-
Reeds vroeger -was zichnietgoed
weest, doch het adre ongue rue was't.
m«r te herinneren. n(kI1. de menschen
't Was ""8f.JL.ndeh haar onraiddel-
werden opgebeld, h verkwikken
,ijk en h»«ten a ch de dam,deken.
me, „arme koffie 3er weer in haar
-„«"„^^0,, en haar aware
bczohken)
Zooeven ontvingen „e de
de definitieve ontvangsten der N. C. !>.over
AdT'«rste maand der mobilisatie heeft
zich daarbij „el heel duchtig doen gevoelen.
Immers de totaal ontvangsten „aren thans
f 128 ooo, tegen f 290000 over de zelfde
vacantie-maand van het vorig jaar.
Bij de heden hier gehouden veemarkt
golden de kalfkoeien fzoo tot f250, de kalf-
vaarzen f 100 tot ft20.
De politie heeft Zaterdagavond een prach
tige aanhouding gedaan.
Zóo toen het donker werd. kwamen twee
Nederlandsche militairen, die zonder verlof
uit Harderwijk naar hier waren gekomen,
bij den heer Vingerhoets een medaillonnetje
koopen, een bijna waardeloos ding.
Met een zelfde bezoek werden achtereen
volgens de heeren Van Wessum en Groen
huizen vereerd.
En bij alle drie deze goud- en zilversmeden
werd kort na het vertrek van het tweetal,
ontdekt, dat behalve de kleinigheden, die
met luttele stuivers waren betaald, gouden
ringen van zelfs belangrijke waarde waren
verdwenen.
Toen de infanteristen weer voorbij den
winkel slenterden, werden ze nog eens heel
goed opgenomen, het signalement werd aan
de politie getelefoneerd, die onmiddellijk
maatregelen nam en toen het tweetal aan de
halte Kleine Koppel in het locaaltje naar
Harderwijk wilde stapper., werd hun dit
zonder veel omhaal belet.
Natuurlijk wisten ze, ten politie-bureele
aangekomen, van niets. Maar toen hun daar
het sigarenzakje uit Harderwijk werd getoond,
waarin ze een deel der rirgtn hadden ge
borgen en hun ook de overige ringen werden
voorgelegd, die ze eveneens op het perron
hadden weggeworpen, baatte geen ontkennen
meer. De goudsmeden die én de langvingers
èn de hun toebehoorende ringen herkenden,
voltooiden het bewijs-matcrhal zóo secuur,
dat een der daders slechts kon zeggen: «Nu
zit ik er in".
Een volledige bekentenis volgde en een
paar uur later kwam een patrouille hen in
ontvangst nemen.
Eén hunner, wegens de mobilisatie uit
Parijs gekomen, is, blijkens de op hem ge
vonden getuigschriften, eon zeer bekwaam
kleermaker. Beiden hadden heel wat gereed
geld bij zich en 't zou der politie geenszins
verwonderen als zij hun praktijken al meer
in den omtrek hebben toegepast.
Spreek niet over een noodlot. «Noodlot*
is een woord. Ieder mensch maakt zijn eigen lot.
Uit don omtrek.
Het interneeringskamp bij Harderwijk is
thans betrokken door de linie regimenten 7
tot 14 en het 3e regiment jagers.
Te Zeist is in den ouderdom van 83 jaar
overleden dr. A. S. Kok, oud-leeraar aan
de Kon. Militaire Academie, de bekende
vertaler van Shakespeare en van Dante.
..Ten behoeve van de landbouw-gestichten
bij Achterveld zal daar weldra een post- en
telegraafkantoor worden geopend.
Zeist telde op 1 Januari van dit jaar 14 811
inwoners.
In zijn tweeden Oorlogsbricf, den tweeden
der nieuwe reeks Staatkundige brieven, geeft
mr. Van Houten do volgende opmerkens-
waarde definitieDe weerbaarheid, hetzij
te land of ter zee, wordt tot militairisme
als zij niet meer staat in dienst van het
recht, maar van nationaal egoisme en van
het streven naar verzwakking van andere
Ap! 2j ,Wa? 8!Ster ,44 iaar geleden, dat in
Kiil, i ge-Z tC Ver8ail'es het Duitsche
„X zlJn tegenwoordige gestalte werd
weïden "8 Wilhelm van Pruisen
werd uitgeroepen tot Duitsrh Keizer
