Donderdag 28
Januari 1915.
No. 5823
64e Jaargang.
AMSFOORTSCIE
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „l)e Ainersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFD-REDACTEUR
P. J. JESSSRZZS.
AMERSFOORT.
Vcflchijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post /1.15. Advertentien 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, offialeele- en ontelgenings-
advertentien per regel 15 cent Reclames 1—5 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent
Bij advfirtentlen van buiten de stad worden de Incasseerkosten In rekening gebracht.
BUREAU:
ZORTÏGRACHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
KENNISGEVINGEN.
TER-VISIE-LIGGING OPGAVEN VAN
CANDIDATEN.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
maakt bekend, dat de bij hem ingeleverde
opgaven van candidaten voor de op heden
gehouden verkiezing, ter vervulling van éen
plaats in den Gemeenteraad ter voorziening in
de vacature-P. C. H. BRIET (aftreding 1917)
evenals het door hem opgemaakte proces-verbaal
van sluiting der candidaten lijst ter Gemeente
secretarie voor een ieder ter inzage liggen,
dat atschriften dier stukken aangeplakt en
tegen betaling der kosten verkrijgbaar zijn.
Amersfoort, '2G Januari 1915.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
maakt bekond, dat de bij hem ingeleverde
opgaven van candidaten voor de op heden ge
houden verkiezing ter vervulling van éen plaats
in den Gemeenteraad van Amersfoort, ter voor
ziening in de vacature-P. S. R. WOLTERBEEK
(aftreding 1919) evenals het door hem opge
maakte proces-verbaal van sluitiDg der Candi-
datenlijst ter Gemeente-secretarie voor eenieder
ter inzage liggen,
dat afschriften dier stukken aangeplakt en
tegen betaling der kosten verkrijgbaar zijn.
Amersfoort, 2G Januari 1915.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
maakt bekend, dat de bij hem ingeleverde
opgaven vaD candidaten voor de op heden ge
houden verkiezing ter vervulling van éen plaats
in den Gemeenteraad van Amersfoort, ter
voorziening in de vacature-J. C. ROLANDUS
HAGEDOORN (aftreding 1915), evenals het
door hem opgemaakte proces-verbaal van slui
ting der Candidatenlijst ter Gemeentesecretarie
voor een ieder ter inzage liggen,
dat afschriften dier stukken aangeplakt en
tegen betaling der kosten verkrijgbaar zijn.
Amersfoort, 26 Januari 1915.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
STEMMING
VOOR DEN GEMEENTERAAD.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
brengt ter openbare kennis, dat op Woens
dag, den 3 Februari aanstaande, van des
morgens acht tot des namiddags vijf uren,
de stemming zal geschieden ter vervulling
van éene plaats in der. Gemeenteraad, Kies
district I, ter voorziening in de vacature
P. C. H. Briet (aftreding 1917).
De candidaten, in alphabetische volgorde,
zijn
HOFLAND, J.
LANGE, A. de
en dat op Woensdag, den 3 Februari aan
staande, van des morgens acht tot des na
middags vijf uren, de stemming zal geschièden
ter vervulling van éene plaats in den Ge-
maenteraad, Kiesdistrict III, ter voorziening
in de vacature- P. S. R. Wolterbeek (aftre
ding 1919).
De candidaten, in alphabetische volgorde,
zijn
KEMPENAER, H. J. de
OVEREEM, J.
Tevens wordt de aandacht gevestigd op
artikel 128 van het Wetboek van Strafrecht,
luidende
»Hij, die opzettelijk zich voor een ander
uitgevende, aan eene krachtens wettelijk voor
schrift uitgeschreven verkiezing deelneemt,
wordt gestraft met gevangenisstraf van ten
hoogste een jaar".
Amersfoort, 27 Januari 1915.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
De GEZONDHEIDS-COMMISSIE voor
de Gemeente AMERSFOORT
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat zij hare Openbare vergadering, bedoeld
bij art. 27 e der Gezondheidswet, zal houden
op Vrijdag 29 Januari 1915, des avonds te
half negen ure, in het Raadhuis alhier.
Amersfoort, 25 Januari 1915.
de Gezondheids-commissie
voornoemd,
De Voorzitter,
H. W. SCHREUDER.
De Secretaris,
DES TOMBE.
GEMEENTERAAD
VAN
AMERSFOORT.
Openbare vergadering van den Raad der
Gemeente Amersfoort, op Dinsdag 26 Januari
1915, des avonds te half acht.
Voorzitter de Burgemeester, mr. J. C.
graaf Van Randwijck.
Tegenwoordig de heeren H. W. van
Esveld, R. G. P.ijkens en N. Veis Heijn, Wet
houders; benevens de heeren S. J. van Duinen,
D. Gerritsen, F. M. Houbaer, A. H. van Kal
ken, H. Koning, H. Kroes, A. C. R. O.
Leinweber, A. M. Tromp van Holst en J. van
der Wal.
Afwezig de heerenJ. C. Rolandus
Hagedoorn en J. W. Jorissen zonder bericht,
en de heeren P. Van Achterbergb, M. R.
N. Oosterveen en A. Eysink met bericht.
Twee vacatures.
De Voorzitter; de notulen der
beide voorgaande vergaderingen van 15 en 22
December hebben den voorgeschreven tijd ter
visie van den Raad gelegen. Heeft een van
de heeren op- of aanmerkingen? Niemand?
Dan zijn ze goedgekeurd.
De Voorzitter zegt
Mijne heeren,
Toen ik verleden jaar om dezen tijd uwe
aandacht vroeg voor een terugblik op het
jaar 1913, mocht ik allereerst wijzen op de
herdenking van ons onafhankelijk volksbe
staan.
Ditmaal is het mij zeker te minder geoor
loofd om te beginnen met een bespiegeling
van specifiek Amersfoortsche gebeurtenissen;
naar voren dringt thans een gevoel van dank
baarheid, dat, terwijl rondom de oorlog woedt,
dit onafhankelijk volksbestaan nog niet met
wapengeweld is behoeven verdedigd te wor
den en hulde brengen wij aan onze krachtige
Lar.dsregeering, aan wier hoofd onze Vorstin,
kloek van zinnen en van daden en^meer dan
ooit een voorbeeld voor Haar volk.
Is de Europeesche oorlog dan geen ramp
voor land en stad Niemand die dat beweren
zal en in hetgeen hierna volgt, treedt het
verschil van den toestand vóór en na 1
Augustus te voorschijn. Voor het geven van
een volledig overzicht van de gevolgen van
den oorlog is het oogenblik evenwel nog niet
gekomen.
Op den 31 en December 1914 telde de be
volking onzer Gemeente 870 inwoners meer
dan op den t Januari; deze vermeerdering is
te danken aan een overschot van geboorte
boven sterfte vanf$2i zielen en aan vestiging
boven vertrek vau 549 personentrek ik
hiervan af een getal van 255, zijnde de be
woners van het "naar hier verplaatste Pen
sionaat >St. Louis<, en nogmaals 11, uitmakend
de meerdere bevolking van militaire ge
bouwen, dan ziet men een bevolkingsioe-
neming van elders van 283 personen, een
cijfer, dat inderdaad aanleiding mag geven
tot groote tevredenheid; temeer nog, als ik
U daarbij kan zeggen, dat de ceconomische
omstandigheden, waarin onze nieuwe mede
burgers verkeeren, beter zijn dan die van
degenen, welke afscheid namen van de Ge
meente.
Wij mochten dit afgeloopen jaar ons Grond
bedrijf zich op zeer gelukkige wijze zien ont
wikkelen; krachten Raadsbesluiten, vóór 1
Augustus genomen, werd verkocht voor een
waarde van ruim f 132 000; sedert werd niets
meer verhandeld; de prijzen waren, zooals in
het voornemen heeft gelegen, zeer billijk en
hierin heeft, zooal niet steeds de oorzaak, dan
toch een prikkel gelegen om tot aanbouw,
ook van flinke panden, over te gaan.
Wat aankoopen betreft, het is niet te ver
wonderen, dat, na hetgeen dienaangaande werd
verricht in 1912 en 19:3, voor een waarde
van ruim f 627 000 een gezonde reactie volgde;
toch wil ik even herinneren aan aankoopen
van boschterrein tusschen Zeisterspoor en
Utrechtscheweg en van terrein voor industrie
aan den Soesterweg.
Het woord »industrie< roept ons voor den
geest het belangrijke Raadsbesluit, dat den
grondslag legde voor de aanstaande electri-
ficatie der stad; helaas nog >aanstaande<,
want de zeer voorspoedige tot stand koming
van bedoeld besluit werd niet gevolgd door
een snelle uitvoering ervande internationale
verwikkelingen stonden hieraan in den weg.
Onze bedrijven van gas- en waterlevering
maakten een periode van goeden vooruitgang
door, zóo zelfs, dat niettegenstaande de tijds
omstandigheden. tot groote uitbreiding der
gasfabriek werd besloten. Het aantal ge
plaatste gasmeters vermeerderde met 408,
waarvan 20Ó voor muntgas; het aantal aan
sluitingen aan de waterleiding klom van 1330
tot 2081.
Dank zij de besluiten van velerlei aard kun
nen wij met gerustheid neerzien op de tech
nische en administratieve leiding van onze
drie bedrijven.
De verbetering van het stelsel van de ad
ministratie ter Secretarie en van het beheer
van den Gemeente ontvanger werd voortgezet
en ik verwacht, dat wij dit jaar in meerdere
mate de vruchten van dit weinig bekend,
doch zeer belangrijk werk van onzen onvol
prezen Gemeente-secretaris zullen genieten.
Ten aanzien van de volksgezondheid valt
te wijzen op twee feiten van groote beteeke-
nis de in werking treding van den Keurings
dienst van eet- en drinkwaren, en de in ge
bruik neming van de eerste woningen, gebouwd
in het belang van de volkshuisvesting.
Dank zij den Keuringsdienst kunnen wij
constateeren, dat het gehalte onzer voeding
belangrijk verbetert en dat Amersfoort niet
meer kan worden genoemd onder die Gemeen
ten, waar alle mogelijke vervalschte waar kan
worden verkocht. Sedert 1 Mei werden op
het laboratorium 1100 analyses gedaan, die
185 waarschuwingen ten gevolge hadden van
de daarbij onderzochte 762 monsters melk
bleek bijna 12 pCt. onvoldoende van samen
stelling; bij 173 winkel-inspecties werden 2157
keuringen verricht ten aanzien van de meest
verschillende voedingsmiddelen. Bij markt-en
winkel-inspecties werden 173 maal waren
aangetroffen, absoluut ongeschikt voor ver
bruik, welke dan ook niet in consumptie
werden gebracht, terwijl 234 meer of min
ernstige aanmerkingen werden gemaakt.
Volkshuisvesting II» is de vereeniging.
welke kan worden gelukgewenscht met het
openstellen der eerste arbeiderswoningen, ge
bouwd met behulp der bepalingen van de
Woningwet, terwijl haar jongere zuster »St.
Bonifacius* spoedig daarop volgde.
Het belang van verderen aanbouw werd
niet uit het oog verloren, terwijl met onbe
woonbaar verklaren van woningen weer kon
worden aangevangen, zij het nog op be
scheiden schaal, namelijk va:» 12 perceelen.
Het zou mij niet verwonderen, als 191 j op
di. laatste punt van grooter gewicht zal wezen.
Ten aanzien van 17 perceelen werden aan
schrijvingen tot verbetering gedaan.
Uw besluit tot uitgifte van een terrein voor
sport en spelen moge verder den grondslag
vormen voor een verbetering van de lichame
lijke opvoeding.
Het havenbedrijf en het in verschillende
onderdeelen drukkere marktwezen toonen ver
hoogde koopkracht van burgerij en omgevende
plattelandsbevolking; de havengelden en de
marktgelden toonden tot 1 Augustus een ver
meerderde opbrengst van 12 pCt. respectie
velijk 3» pCt., terwijl de eindcijfers althans
nog voor het havenbedrijf eenige beduidende
verbetering n.l. van 4,5 pCt. aanwijzen.
De in 1913 ingestelde kaasmarkt en de
veilingen van groenten en fruit geven reden
tot tevredenheid, terwijl door de onder-afdee-
ling Amersfoort van de Vereeniging voor
Pluimveeteelt werd opgericht een eiervelling,
welke, als ik goed zie, van groote beteekenis
zal worden, dank zij vooral de alhier in te
stellen Rijks-controle op den export van
eieren.
De tot stand koming van het Centraal-proef-
fokstation voor deze belangrijke bron van
bestaan is thans verzekerd en zal naar wij
hopen niet lang meer op zich laten wachten.
Over het algemeen genomen, meeu ik te
mogen zeggen, dat handel en nijverheid het
jaar 1914 gunstig hebben ingezet, terwijl met
het oog op de heerschende crisis niet al te
pessimistisch over de toekomst mag worden
gedacht.
Was na het vertrek van het garnizoen een
stille periode ingetreden zoo heeft het, ofschoon
niet langdurige verblijf van duizenden geïn
terneerde soldaten en de sedert half October
voortdurende aanwezigheid van vele op eere
woord vrijgelaten Belgische officieren en van
vele Hollandsche militairen een aanmerkelijken
opbloei op ceconomisch gebied ten gevolge bad.
Wat het bouwvak, dit belangrijk onderdeel
van de nijverheid, betreft, wil ik U deze
cijfers mededeelenbehalve 60 woningen van
«Volkshuisvesting II» en 50 woningen van
«St. Bonifacius» werden 81 nieuwe woningen
voltooid, waarvan 28 van een huurwaarde van
f 120 tot f 250, 28 van f 250 tot f 400, 22
van f 400 tot f 600 en 3 van een huurwaarde
van meer dan f 600.
Al is het aantal bouwwerken in uitvoering
sedert de crisis dalende, zoo blijft toch de
vraag naar woningen in sterke mate aan
houden, hetgeen ook te danken is aan de
ijverige bemoeiingen der Reclame-commissie.
'an belang voor den geheelen oeconomi-
schen toestand der Gemeente is verder de
opening van de electrische tramverbinding
met Zeist; daardoor zijn tevens de mooie
omstreken van Amersfoort heter toegankelijk
gemaakt.
De eenige waterweg van Amersfoort werd
bevrijd van eenige lastige ondiepten, terwijl
een crediet werd geopend tot betere verlich
ting van den mond der Eem, waardoor het
binnenvaren niet weinig zal worden verge
makkelijkt.
De geregelde dienst op Amsterdam wordt
nu door twee booten uitgeoefend in plaats
van door éen.
Als cijfers, welke eenigszins als maatstaf
kunnen gelden van den ceconomiscben toe
stand, wil ik U hierbij noemen
1. het aantal aanslagen in de Inkomsten
belasting, hetwelk gedurende de laatste drie
jaren respectievelijk was 3730. 4052 en 4625;
een vermeerdering dus eerst met 300, daarna
met 600.
2. stijging van het belastbaar inkomen met
ongeveer f300 000, of 7.5 pCt. zulks niette
genstaande de nieuwe belastingverordening
grooteren aftrek toeliet. Aan den anderen
kant gaf de controle op de inkomsten be
langrijke resultaten.
Sprekende van de nieuwe belastingveror-
