Stadsnieuws.
oorlog eerlang lot een beslissing zal komen,
dat het voor het geluk van Europa beter
is, beslist beter is, dat worde gestreden tot
een eindbeslissing is verkregen, eu dat de
oorlogvoerenden volstrekt ongeneigd zijn,
vóór dien tijd tot vrede te komen.
>Dit laatste nu is nog niet zoo dadelijk af
te leiden uit hetgeen men uit den mond van
dezen of genen thans hoort.
>Er is natuurlijk tijd noodig om de
vr/desgedachte ingang te doen vinden. Het
is niet het eerste gelui, dat -de kerkgangers
naar de kerk en de reizigers naar dé boot
doet stroomen.
Heeft hij echter de bedoelde overtuiging
niet, dan doe hij althans niet mee als
neutraal-onpartijdige aan de praatjes over
>slinksche< vredespogingen en over »vre-
desgeknoei*.
>Mij dunkt, ook wie nog niet aan den
vrede gelooft, heeft (altijd als hij niet tot de
oorlogvoerenden behoort) dien toch niet
tegen te werken*.
Onder valsche vlag.
Van lieverlede begint de geheele neutrale
pers te bekomen van den schrik over het
het bericht der Duitsche admiraliteit, welke
met ingang van aanstaanden Donderdag zal
trachten den toevoer van scheepsladingen,
van welken inhoud ook, naar'Groct-Brittanië
en Ierland af te snijden. Allengs meer wordt zij
het eens met den Hollander, wien het «varen
onder valsche vlag* iets afgrijselijks is, dat
de raad van Engeland om de lading van
eenig schip te dekken door desnoods de
vlag eener neutrale natie, geen zeer goede
raad is.
Professor mr. S. R. Steinmetz, hoogleeraar
in politische Aardrijkskunde en Land- en
volkenkunde aan de Gemeentelijke univer
siteit van Amsterdam ondanks zijn Duitsch
klinkenden naam, van ouder tot ouder een
Nederlander schreef er over in »Het
Vaderland*
Wat is de toestand? Duitschland, met
Oostenrijk-Hongarije en Turkije als eenige
bondgenooten, strijdt tegen Engeland, Frank
rijk, Rusland. Japan, België, Servië en
Montenegro. Tot zijn tegenstanders behooren
de kapitaal- en volkrijkste Staten der aarde.
Duitschland en zijn bondgenooten tellen,
alles meegerekend, 154 millioen inwoners,
zijn vijanden 779 millioen. Deze cijfertegen*
stelling bewijst reeds, dat hier staat oude
oppermacht tegen jong strevendrie wereld
rijken, »empires«, tegenover twee nationale
Staten! Wat een durf in het liegen om het
voor te stellen, alsof Duitschland eigenlijk
de imperialist is. Het getal zielen van ander
ras of vreemde nationaliteit is in het Duitsche
Rijk tot verdwijnend klein vergeleken met
hun enorm getal in Frankrijk en vooral in
Rusland en Engeland.
Het spreekt dan ook van zelf, dat Duitsch
land al zijn kracht moet inspannen om zijn
bestaan te handhaven en zijn toekomst te
verzekeren. Dit zou het reeds moeten doen,
zoo de strijd alléén weid gevoerd met mili
taire wapenen. Maar Engeland, dat zoowel
strijdt om de overmacht in de wereld te be
houden als om den grooten mededinger in
handel en industrie te verdringen en neer
te slaan, heeft van den aanvang af, behalve
met de zwaarden der vijf anderen, ook ge
vochten met oeconomische middelen. Zijn
doel is niet alleen het overwinnen van de
strijdmacht des tegenstanders, maar vooral vluggigheidje.
dat de niet-combattante zeevaarders loopen.
Ten deele wordt dit ondervangen door de
mogelijkheid, hen te waarschuwen en hun
gelegenheid te geven, in eigen booten te
ontsnappen, zooals dit reeds eenige malen
geschiedde. Maar niet altijd zal dit mogelijk
zijn. v
Mag dan tóch het handelsschip worden
aangetast Dit is de groote, belangrijke
vraag.
De Engelschen beweren, natuurlijk, dat de
De lessen aan den Hoofd-cursus, tot op
leiding voor den officiersrang, worden 1 Maart
hervat.
I De heer J. Hendrik van Balen, te Brummen,
heeft aan den Minister van Binnenlandsche
I Zaken een schrijven gericht, waarin den.
Minister, in verband met het feit dat het
afnemen der eind-xamens Hoogere Burger-
scholen met 5-jarigen cursus van het Rijk
I jaarlijks een bedrag van f 100 000 vordert,
Duitïchers'ïicfa hiermee buittn YÜ^ÏÜra j verzocht wordt te overwegen ol het geen
u„i„„.uc1 aanbeveling verdient, dit jaar, wegens de
beschaving plaatsen. Maar komt het Enge
land toe, zóó te spreken, waar het in strijd
met het volkenrecht en met alle humaniteit
handelde door de rechten der private perso
nen aan te tasten en het plan na te streven
een heel volk van 08 millioen zielen uit te
hongeren, door gebrek te dwingen zich op
te geven. Hebben de neutrale volken zich
ooit het verschrikkelijke van dit Engelsche
plan helder voorgesteld Hebben mijn land-
genooten, de Nederlanders, zich ooit goed
ingedacht, wat dat eigenlijk zeggen wil Ja,
deden de betere Engelschen zeiven dit wel? I
buitengewone omstandigheden, de eind
examens niet op de gewone wijze te doen
plaats hebben, maar de eind-diploma's te
doen uitreiken door den Directeur en de leera
ren der verschillende scholen.
Bijna een uur later dan hij werd verwacht,
gleed, bijna onhoorbaar, prachtig gereden
door den machinist, die volkomen besefte
welke beklagenswaardigen hij vervoerde,
vannacht om 4.37 een der Nederlandsche
Roode Kruis-treinen hier het station binnen.
Hij was naar Bentheim geweest om 110
Zoo, ja, dan is het onbegrijpelijk, of wel zeer j Engelsche invalide krijgsgevangenen te halen,
nai«f mfinsehftliik «11 vooral echt F.ncrelsch. I „riJ
naief menschelijk en vooral echt Engelsch,
dat zij ontzet, bona fide verontwaardigd zijn,
nu dit zelfde wapen eenvoudig tegen hen
wordt gekeerd.
Geen stem verhief zich tegen het Engelsche
die door Duitschland werden vrij gegeven
I tegen een zelfde aantal Duitsche invaliden,
dat Engeland inwisselt.
I In de drie personen-coupees zat Neder-
landsch en Duitsch verplegingspersoneel,
plan; wie mag dan tegen het Duitsche op- J artseni verpleegsters en Roode Kruis-helpers;
j 1 jy gesloten goederenwagens, door Ne
derlandsche Roode Kruis personeel ingericht
met couchettes op een wijze, die den groot-
werpen van bommen op onverdedigde plaat- j sten waarborg geeft, dat het vervoer
sen en verceten. dat Entreland hecron met „r v,:n^owii;i- mno-nliik
treden
Nederlanders vergissen zich vaak in de
pariteit. Zij verwijten den Duitschers het
sen en vergeten, dat Engeland begon met
op die wijze het niet-versterkte Freiburg aan
te tasten en het evenmin versterkte Dussel-
dorf. Laten zij nu eens onbevangen oordee-
len Niet Duitschland, maar Engeland is de
uitdenker van het uithongeringsplan.
Engeland voert het al maanden lang uit mvk am
met de uitnemende middelen, die het ten I Bestuur
dienste staanhet bedreigde Duitschland kan
deze niet toepassen, maar gebruikt zeer te
recht de wapenen, waarover het wel beschik
ken kan, in zijn alleszins gerechtvaardigde
poging tot verweer.
De zeer tijdige waarschuwing aan de neu
tralen toont Duitschlands streven, hun in zijn
noodweer toch zoo min mogelijk schade toe
te brengen wel duidelijk aantevens doet
het al hetgeen het kan om ook de Engel
sche schepelingen terug te houden van het
gevaar, dat het Engelsche voorbeeld van
strijd tegen de bevolking in plaats van tegen
het leger nu eenmaal heeft geschapen; Kwaad
voorgaan, doet kwaad volgen. Voor het ge
weten der menschheid is het een voldoening
van groote waarde, dat er ter. minste een
kans bestaat, dat Engeland's belang eens
niet den doorslag geeft. Engeland's plan was
het onmenschelijkste, dat ooit werd gevormd.
Zijn beste burgers zullen niet afkeuren, dat
het tot zijn eigen schade verkeert!
Wat Engeland's aangekondigd en officieel
verdedigd plan betreft om zijn koopvaarders
door het hijschen der neutrale vlag tegen
de Duitsche onderzeeërs te beschutten, zij
het op de minst fiere wijze, het spreekt,
dunkt mij, van zelf, dat Duitschland zich
hieraan niet zal storen. Het zou een al te
goedkoop middeltje wezen. De verantwoor
delijkheid tegenover de neutralen zou dan
Engeland moeten treffen, die het bedrog met
hun vlag tot systeem maakte te eigen bate,
en niet Duitschland, dat zich zóo niet schaak
mat kan laten zetten, door zoo'n koopmans
het fnuiken van diens handel en nijverheid.
De middelen daartoe waren de opheffing
van betalingsplichten en van octrooien, de
verhindering van allen buitenlandschen handel
van de tegenstanders, zelfs met de neutralen
en ter nadeele van dezen. Het uitgesproken
doel is de verhindering van allen toevoer
niet alleen van hetgeen voor het oorlog
voeren noodig is, maar óok van alle levens
behoeften voor de niet-vechtende bevolking.
De groote Von Clausewitz stelt als doel van
den oorlog: >die Vernichtungder feindlichen
Streitkrüfte* (de vernietiging der vijandelijke
legers en vloten); door het verslaan van het
leger wil hij den vijandeiijken Staat dwingen.
Engeland daarentegen wi! door het uithon
geren der bevolking het leger en den Staat
murw maken. Met zijn overmachtige vloot
ontrooft het Duitschland allen levensmiddelen
toevoer van buiten, doet wat het maar kan
om het Duitsche volk
combattanten, vrouwen, kinderen, ouden
zwakken uit te hongeren, en des te lucht- j
hartiger gaat het hiertoe over, daar het,
bouwende op zijn oppermacht ter zee, zeker
meent te zijn van onbegrensden toevoer van
al hetgeen het zelf behoeft. Het meent on- I
gestraft te kunnen blijven en tóch fel te
slaan. I
Duitschland zint op middelen om den hon-
ger van zich af te houden, maar bovendien
tracht het Engeland met diens eigen wapen
te treffen. De >Emden< en de >Karlsruhe<
wezen reeds den weg. Een reeks van koop
vaarders boorden zij in den grondmaar
het resultaat was natuurlijk veel te gering.
Nog slechts éen middel bleef den Duitscher,
de torpedeering van koopvaarders door on
derzeeërs. Tegen deze methode pleit onge
twijfeld in niet geringe mate het gevaar.
Het diepste oorlogsrecht eischt, dat wie
strijdt en op de vruchten der overwinning
hoopt, ook zelf waarlijk aan den strijd deel
neemt en niet slechts de huid en meer van
zijn vijanden en ook van zijn bondgenooten
waagt.
Daarom spreekt er in het geweten van
ieder, die in de twintigste eeuw nog wat
ridderlijkheid overhield, iefs voor het Duitsche
plan, óok ondanks alle formeele bezwaren.
Het is niet duidelijk, waarom Engeland wel
de Noordzee met mijnen mag overstrooien,
die toch geen onderscheid maken tusschen
neutraal en Duitsch, terwijl Duitschland daar
entegen zijn onderzeeërs zou moeten doemen
tot werkloosheid.
Wanneer Engeland zich slechts onthoudt
van het bedrog met de vlag, kunnen en
moeten de neutrale schepen gespaard blijven.
Wie is dus schuldig aan het gevaar? Het
dus ook de niet- I protest der neutralen behoort tegen Engeland
1 gericht te worden wegens het voor hen ge
vaarlijke misbruik van hun vlag. Het beroep
op het vroeger toegelaten worden van dit
misbruik beteekent niets, want de neutralen
liepen er toen geen gevaar door; nu wèl!
weinig pijnlijk of hinderlijk mogelijk
bevatten de patiënten, allen jongelieden
iederen wagen een arts of een semi-arts
met de noodige helpers.
Daar de trein in ons land 11a Alineloo
het eerst stopte te Amersfoort, waren aan
het station de leden van het Dagelijksch
i het comité voor Amersfoort en
omstreken van het Nederlandsche Roode
Kruis met 12 leden der transport-colonne.
Zoodra de trein stilhield, verdeelden zij
zich over de verschillende wagens en in
een ommezien waren allen voorzien van
een Kop bouillon, broodjes met vleesch in
een vetvrij zakje, vruchten, sigaretten en
sigaren een zeer op prijs gestelde lafenis.
Toen de vier Engelsche officieren ont
waakten ze sliepen zóo rustig, dat men
hen niet wilde storen vonden ze in hun
wag-n een mandje met versnaperingen.
De extra-trein vertrok om 4.50.
Laat ons niet treden in bijzonderheden,
slechts zeggen, dat er zelfs blinden waren
bij de ongelukkigen, die via Vlissingen thans
in hun vaderland e.i bij hun verwanten zul
len tcrugkeeren met de boot, die de Duitsche
invaliden naar het vasteland brengt.
We mogen deze korte vermelding niet
eindigen zonder hulde te hebben gebracht
aan den Voorzitter van het comité, dr. J. W.
Jorissen, die alles regelde; aan de Onder-
voorzitster, mevrouw E, W. van den Bergh—
baronesse Van Ittersum, die, ondanks den
korten tijd van voorbereiding, er met behulp
van eenige dames in slaagde allen te voor
zien van zóo welkome versnaperingen; en
aan de leden der transport-colonne, die alweer
op hun post waren en, toen hun dank werd
gebracht, eenvoudig antwoordden>U kunt
te allen tijde over ons beschikken*.
Hulde ook aan den restaurateur, den heer
Bartelsman, en zijn staf, die na een langen
werkdag niet wilden hooren van iusten dan
nadat zij het hunne- hadden gedaan om de
ongelukkigen te helpen laven.
We vestigen nog eens de aandacht op de
spreekbeurt, welke dr. J. Th. de Visser
morgenavond zal vervullen in de jaarver
gadering der plaatselijke afdeeling van den
Chr, Nationalen Werkrnans Bond; op die
van mevrouw Ros-Vrij man, Donderdagavond
in de Orde van de Ster in het Oostenen
op die van dr. W. Haverkamp, Vrijdagavond
in de Protestantenbond.
d. ziel van .leze tenloontfe'llng. ral
graag hun namen vernemen.
Het Amsterdamse!» cabaret- en
ensemble onder direct.e v-n Job. 11 «re.n J
onderstellen. De raai was slechts voor drie
kWHr.'temn''werd gegeven, was goed en de
h." SewTet meer bekend als Cocadorus,
heeft door rijn dolle reuen de mensehen
geweldig laten lachen.
g Mevrouw Logger-d' Oliv.erra, als lieder-
zangeres, en de operette .Loulou mag sol
daat worden* verdienen mede een afzonder
lijke vermelding.
Naar aanleiding van daartoe uit België
ingekomen verzoeken heeft het Bestuur van
den Nationalen bond van handels- en Kan
toorbedienden .Mercurius* besloten, de bij
dragen, die van 15 Februari tot 15 April
voor de weerstandskas zullen inkomen, te
bestemmen voor de ten gevolge van den
oorlogstoestand in nood verkeerende orga-
ganisaties, die zijn aangesloten bij de fede
ration
internationale des employes.
Het voor de weerstandskas sedert den
oproep daartoe in September aan vrijwillige
bijdragen ingekomene bedraagt ruim vier
duizend gulden, hetgeen het Bondsbestuur
vrijheid gaf tot bovenbedoelden maatregel
te besluiten, in verband met den ingetreden
gunstigen toertand onder de leden.
Door middel van steunlijsten zal worden
getracht, ook ongeorganiseerde vakgenooten
te bereiken voor dit goede doel.
De heer L. de Leeuwe heeft als naam
voor zijn nieuw magazijn gekozen dien, wel
ken het vorige pand in de wandeling had
gekregen.
Men zie de advertentie hierneven.
Bunte's vischliandel kreeg vandaag een
partij kabeljauw aan, zooals hier wel nooit
is geweest.
Voor een der militaire menages werd
1000 pond te gelijk besteld.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde
gister een 31 jarig koopman van hier,
wegens beleediging van een agent van
politie, tot zeven dagen.
Twijfel vergiftigt alles, maar doodt niets.
De jongedames A C. van den Assem, J.
van Gooi, H. E. Braun en W. A. M. Driessen
verwierven de akte Nuttige handwerken.
De heer F. Kiepe, thans administrateur
van het Militairhospitaal te 's-Hertogenbosch,
zal den 8 Maart den dag kunnen herdenken
waarop hij vijftig jaar geleden in 's lands
dienst trad.
Zondagavond kregen we een voorproefje
van hetgeen de tentoonstelling van huisvlijt,
door hier geïnterneerden vervaardigd, zal
brengen, en wel van het muzikaal gedeelte.
In >De Arend* vergasten 12 leden van het
38 man sterke Belgische syenphonie-orkest
in de tusschenbedrijven de zeer vele en zeer
aandachtige hoorders op bijzonder fraaie
muziek.
In Kramer's boekhandel zijn reeds eenige
stalen te zien van hetgeen zal worden ge
ëxposeerd, onder meer het sublieme kunst
smeedwerk van een bekend artiest.
Een vriendelijke hand schrijft ons heej
veel goeds over die tentoonstelling welke,
zooals het vergaderlijstje reeds lang uitwijst,'
van 5 tot 7 Maart hier wordt gehouden.
Voor 't oogenblik dit men mocht later
zich het aanbevelend woord eens niet herin
neren en daardoor verzuimen, het dikwijls
heel mooie werk te gaan zien er wordt
een tombola aan verbonden, waarvan de op
brengst ten bate komt aan noodlijdende
vrouwen en kinderen in België.
Zijn er jongedames, die de loten willen
helpen plaatsen?
Luitenant H. C. J. C. van Stockum, van
de cavalerie van het Nederlandsche leger,
Door het Bestuur van het Utrechtsch
Landbouw Genootschap is het volgende schrij
ven verzonden aan de afdeelingsbesturen,
terwijl de zeer gewaardeerde medewerking
is verzocht van alle Burgemeesters in de
Provincie Utrecht:
In het belang der leden of hun zoons eu
knechts, voorzooverre die bij het leger zijn
gemobiliseerd, meent het Hoofdbestuur van
het IJ. L. G. goed te doen, zich tot U te
richten met het volgend verzoek.
Waar de voorjaanwerkzaamheden in het
land- en tuinbouwbedrijf aanstaande zijn, zal
zeker in menig bedrijf een tijdelijke behoefte
ontstaan aan de werkkrachten, welke door
de mobilisatie daaraan onttrokken zijn. Het
wil ons voorkomen, dat een rekwest daor
den enkelen landbouwer, in het belang van
diens zoon of knecht aan de militaire over
heid gezonden, gevoegd zal worden bij de
honderden van dien aard, welke in deze tij
den inkomen.
Veel meer succes verwachten wij er van,
indien het Genootschap door zijn afdeelingen
in staat wordt gesteld, een lijst over te
leggen van die personen wier aanwezigheid,
voor het bedrijf beslist noodzakelijk is.
Wij verzoeken U daarom, in overleg met
den Burgemeester van elke Gemeente, in
uwe afdeeling gelegen, een lijst op te stellen
van die gemobiliseerden, die daarvoor in aan
merking komen.
Het geldt hier het direct belang uwer
leden, waarom het wel onnoodig zal zijn, lit
schrjjven dringend 111 uwe aandacht aan te
bevelen.
Bedoelde lijst wordt vóór 26 Februari 1915
ingewacht bij den Secretaris, te Soest, huize
»De Birkt*.
Op de koloniale tentoonstelling, te Sema-
rang gehouden, is Victoria-water in de klasse
der natuurlijke minerale wateren met de
gouden medaille bekroond. De Maatschappij
tot exploitatie van de Victoria-bron, te Ober-
lahnstein, heeft met een fraaien stand ge
ëxposeerd en er was zoolang de tentoonstel
ling heeft geduurd een harer vertegenwoor
digers uit Nederland aanwezig, die nu na
afloop, met een auto der Maatschappij 'een
toer over geheel Java maakt.
't Zij* hier gezegd, dat deze Nederland
sche Maatschappij zeer tevreden is over het
resultaat harer expositie.
VOETBAL.
geen competitie-
Zondag waren er hier
wedstrijden vastgesteld.
Quick ging voor de tweede maal te Har-
der wijk tegen de geïnterneerden spelen. Met
