Stadsnieuws.
ihBïittrsKgjSÊ
Adveri
van tegenover elkander staande bondgenoot
schappen
2. Beperking der bewapening krachtens
internationale regeling
3. Zeggenschap der Volksvertegenwoor
digingen over het vredesverdrag
4. Vermijding van het gevaar, gelegen
in overgang van grondgebied of annexatie
tegen den wil der bevolking
5. Opheffing van belemmeringen van het
handelsverkeer of althans van ongelijke be
handeling der natiën in koloniën en andere
onderhoorigheder.een en ander krachtens
internationale regeling.
6. Nieuwe stappen tot bevordering van
verplichte arbitrage en verplicht onderzoek
van internationale geschillen.
Bondgenootschappen werden gesloten om
sterk te zijn als je een ander te lijf wilde.
Thans hebben we de Entente tegenover de
Alliantie. Eerst vereenigden enkele stamme
tjes zichthans deden groote Statengroepen
dit. Het moet komen tot éen gemeenschap
pelijk behandelen der dingen door internatio
nale overeenkomst, óok wat betreft de ver
mindering der oorlogs-budgetten.
Duitschland geeft ongeveer 40 pCt. van
zijn budget uit voor leger en vlootdat is
wel minder dan hetgeen het besteedt aan
sterkedrank of weelde-artikelen, doch het is
tevens oorzaak tot een krankzinnige opdrij
ving der oorlogslasten van andere Staten,
die tegenover een zwaarder kanon een ster
kere pantserplaat zich aanschaffen, en tot
een eindeloos opschroeven der bewapening,
een onzinnig wedijveren.
Er is reeds tusschen Duitschland es Enge
land gesproken over het regelen der
vlootverhouding. De geesten waren dus rijp
voor overleg. Welnu, de beperking moet
komen door den volkswil en daarorn moeten
de Volksvertegenwoordigingen meespreken,
óok wat anexatie betreft. Doet men dit niet
dan kweekt men haöt en revanche-ideëen en
wordt aanstonds weer aangestuurd op een
nieuwen oorlog. Ook moet meer worden
beslist door arbitrage; dat dit kan, wordt hier
door bewezen, dat Noorwegen en Zweden
uiteen gingen zonder oorlog. Dat is ook de
eenige goede weg. Wie iets van een ander
moet hebben, tracht dit niet te halen met
de vuist, doch vraagt het door deurwaarder
en .rechter.
Als men een half jaar vóór Augustus het
geschil had kunnen onderwerpen aan arbiters
dan zouden de gemoederen inmiddels wel
zijn bedaard en zou men wel een anderen
uitweg hebben gevonden dan dien des ge-
welds.
En wat hebben de oorlog van 1870, de
7-jarige oorlog, enz. feitelijk gewijzigd aan
de zaak? Welnu, laat aibitrage het beginsel
van recht brengen, waar nu de macht spreekt.
Veel oorlogen zijn in laatste instantie eco
nomische oorlogen. Rusland wil een ijsvrije
haven, Duitschland wil koloniën. Welnu, ais
men bij internationale overeenkomst aan elk
land vrij handelsverkeer verleent met vol
komen gelijke rechten, dan zal ook menige
oorzaak tot een oorlog zijn vervallen.
Er moet komen een rechtsverhouding tus
schen de Staten, bewerkt door de volkeren
zelve.
In hèt diepst van zijn leven is elk volk,
als geheel, vredelievend. Het moge tijdelijk
worden opgezweept tot daden van geweld
als we thans beleven, in zijn hart is ieder
een overtuigd vredesvriend Daarom moet
de diplomatie komen onder toezicht van de
volkeren, die medezeggenschap moeten heb
ben over oorlog en vrede, naasting van land
streken. enz.
<>ok moet er tusschen de Staten zekere
welwillendheid wezen. De privilegiën uit den
ouden tijd zijn gelukkig niet meer van onzen
ukl.
Komen er geschillen dan moeten deze
beslist door het recht met, als dwingend
werktuig, een internationale politiemacht.
Een en ander is een wereld van arbeid
doch deze arbeid is evenzeer tot een goed
einde te brengen als elke nieuwe levensver
houding werd geregeld door een nieuw
recht (Arbeidscontract, Invaliditeitswet, enz.)
Er zijn al heel wat internationale over
eenkomsten (post en telegraaf, vrouwenbe
scherming, Roode Kruis, enz.). Door be
vordering van kunst en wetenschap, die
immers internationaal zijn, door vergrooting
van eenheid en broederschap door de Wer
ken der wereld, door bet meer opvoeden der
kinderen in de vredes-idee wordt het inter
nationalisme mede ten zeerste gebaat. Dit
alles kost heel veel studie, doch het is be
reikbaar.
Spr. was er voor zich ten volle van be
wust, dat hetgeen de N. A. O. R. tot dus
ver deed nog zeer weinig is in vergelijking
van het ontzaglijk wereldgebeuren, doch had
tevens de stellige overtuiging, dat het weinige
dat hij tot nu kor. doen reeds doorwerkt,
terwijl de gunstige constellatie van ons
land er zeker toe meewerkt, den arbeid niet
op te geven.
Wij, Nederlanders, weten voor geen hon
derdste deel wat oorlog beduidt, kunnen de
volle ellende er van overzien noch beseffen
slechts zij die met mannenmoed, neen vrou-
wenmoed, in de hospitalen werkten, zagen j
iets van de ellende. Slechts zij. die even
bedenken hoe de stoker van een oorlogs
schip drie dooden sterft verbrand door
het vuur, verminkt door een granaatscherf,
ten slotte den verdrinkingsdood kunnen
j zich een flasw denkbeeld vormen van het
ontzaglijke wee, dat een oorlog brengt.
Hoe is 't mogelijk, vraagt men zich vruch-
teloos af, dat menschen die met milde hand
I geven voor de slachtoffers van een schip-
breuk, juichen als thans een geheel oorlogs
schip, een geh'eele loopgraaf wordt opge-
blazenhoe is het bestaanbaar, dat wie
anders juicht om een mooi gebouw, thans
goedkeurt, dat een geheele stad wordt ver
nield.
De oorlog moet worden bestreden en wel
thans; nu is de gunstige tijd om den vrede
te bereiken. Wat daarna zal gebeuren, weet
de N. A. O. R. niet. Hij is trouwens heer
lijk on-Hollandsch, on-systematisch geweest
en heeft niet zijn tijd verpraat aan het maken
van reglementen, doch is begonnen. En ziet,
nu reeds wordt in het buitenland gesproken
over zijn werk.
Een zeer lange weg moet nog bewandeld;
doch die weg leidt naar een lichtend ver
schiet, waar meer recht is en minder onrecht
recht, dat moet komen en zal komen in de
plaats van het geweld.
Hoe gauw het einddoel zal worden bereikt,
hangt af 'van ieder onzer. Hoe meer mee
werken tot dat doel, des te sneller zullen
de bergen vrede dragen en de heuvelen
heilig recht.
De heer Best dankte den heer Casimir
voor zijn geheel belangloos komen naar
Amersfoort, dat, naar spr. hoopte zal toonen
zeer veel te gevoelen voor het doel van den
N. A. O. R. Het verheugde spr. te kunnen
meedeelen, dat, staande de vergadering, bij
de 70 leden zich nog 85 hadden gevoegd,
terwijl velen zich bereid verklaarden, alsnog
leden te werven.
Daar niemand gebruik wenschte te maken
van de gelegenheid om vragen te stellen,
werd de vergadering hierop tegen 10 uur
gesloten.
planten vel »Delfia<dikke plakken chocolade
leken zc, i» hun echt smaakvolle omhulsels.
Het product, dat in plakken van éen pond
wordt verkocht, beantwoordt geheel aan de
1 belofte der keurige verpakking.
I 't Getuigt van practischen blik, om zoo'n
plak in dobbelsteentjes af te deelen, elk een
half ons wegend; de huisvrouw weet dan
precies hoeveel zij moet uitgeven voor de
spijzen; de keukenprinses ziet dan de maat
der te gebruiken hoeveelheid.
Kortom, 't was een gezellig en leerzaam
lesje, daar in >Amicitia«. En al zullen wel
niet alle toehoordsters zoo terdege onderlegd
zijn op culinair gebied als de vaardige kok,
we gelooven toch wel, dat men 't een heel
eind kan sturen in 't zuinige en met gunstig
resultaat gebruiken de sla-olie, wanneer men
nauwkeurig de wenken opvolgt, welke in
het receptenboek, mede kosteloos aan de
i fabriek te bekomen, vervat zijn.
Suze Fredenks—
Van Cleef.
Een huishoudelijk praatje.
Is toch eigenlijk je ware om, als men
overtuigd is van de goede eigenschappen
van een iu te voeren nieuw product, het pu
bliek de gelegenheid te geven zich met
eigen oogen daarvan op de hoogte te stellen.
En wanneer het dan zóo aantrekkelijk ge
maakt wordt, als de Oliefabriek Calvé haar
demonstraties voor de Delfsche Slaolie en
het planten vet Delfia weet in te richten, dan
is het werkelijk een genoegen zulk een
demonstratie bij te wonen.
We zaten daar verleden week op dien guren
middag wat knusjes bij elkaar, in >Amicitia«,
zoowat met ons vijftigen, denk ik vrouwen
verschillende levensomstandigheden ver-
keerend, vrouwen, die zich de weelde kun
nen permitteeren van twee gedienstigen,
vrouwen, die er slechts éen op kunnen na
houden, vrouwen, die 't er zonder stellen
moeten dikwijls de flinkste onder ons allen.
Wat zag die tafel met haar sneeuwwit
tafellaken er aanlokkend uit met haar schat
van heerlijke bloemen, de boden van het
naderend voorjaar!
En we keken allen nieuwsgierig naar den
welgedanen kok in zijn smetteloos pakje, die
ons zou toonen al het goede, dat het gebruik
van Calvé's producten oplevert.
Wat gaf bij ons practische en tegelijk
eenvoudige wenken, zóo simpel, dat ik me-
zelve verre van snugger vond, er zelf
nooit aan te hebben gedacht.
00 bijv. bij het schenken van olie uit de
flesch wie onzer ondervond nicj, dat je
dat al heel langzaam en doodvoorzichtig
moet doen, wil je niet een dikker straal er
yjt gieten hoe vaak mislukt het je toch nog; 1
op 't laatste moment, dus: olieverspilling
Onze kok vestigde zoo heel terloops de
aandacht er op, dat door de kurk in de lengte
middendoor te snijden en slechts de helft in l
de halsopening te benutten, de vloeistof met
een veel dunner straaltje en regelmatiger
zich een uitweg baant simple comme
bonjour. En tóch
Handig en vlug beeft bij intusschen een
heerlijke mayonnaise bereid, welke verruk-
kelijk smaakt bij 't stukje zalm, dat geboden 1
wordt. j
Maar hij heeft ook een tooverstafje bij
zich, een soort van eierklopper, waarmee hij
wonderen verricht 't handige voorwerpje
wordt aan ieder, die er aan de fabriek om
vraagt, kosteloos toegezonden.
Appelbeignets in een ommezientje
prachtig van kleur gebakken in Delftsche
slaolie En zuinig! De hoeveelheid
van V3 flesch is voldoende voor 55 stuks.
Gebakken aardappelen croquant en
toch niet croog exquishoorden we
een dame in onze nabijheid zeggen, die ge
wend is, 's zomers weken lang in gerenom
meerde hotels te vertoeven.
Sierlijk lagen daar geëtaleerd de pakjes
Men mag wel eens goed zoeken 'of men
ergens nog zilverbons van f5 heeft.
Deze dus van vijf gulden worden
met ingang van 15 Marfrt geleidelijk inge
trokken.
Men moet ze vóór 3 April inleveren, o.a.
aan het Postkantoor.
Na 25 April behoeft niemand ze meer aan
te nemen.
lijst van onbestelbare poststukken be
slaat weer vijf bladen en hangt voor be
langstellenden in de hal van het postkantoor.
De Commissaris der Koningin in de Pro
vincie Utrecht heeft benoemd tot lid en
voorzitter der commissie, belast met het af
nemen van de eind-examen aan leerlingen
der Hoogere Burgerschool met 5-jarigen
cursus in de Provincie Utrecht dr. P. van
Maurik, Directeur der Rijks-Hoogere Bur
gerschool te Utrecht,
tot lid en onder-voorzitter dr. P. G. Tid-
dens. Directeur der Gemeentelijke Hoogere
Burgerschool te Amersfoort.
tot leden dier commissie de heeren B. E.
Bouwman, S. Engers, dr. T. de Haan, J. L.
Hogeweg, J. H. U. I.egner, W. Pik, dr. G.
Schenk en I. Stibbe, leeraren aan de Rijks-
Hoogere Burgerschool te Utrecht,
B. D. Best, dr. E, J. Beumer, I. M. J.
Hoog, J. Hovens Gréve, A. G. van Os, dr.
H. M. Plas, S. de Vries en F. Wesseling,
leeraren aan'de Hoogere Burgerschool te
Amersfoort,
dr. A. Kijlstra, A. Boer, M. ten Bouwhuys,
M. C. E. Stahman, dr. A. J. Swart en F. P.
Visser, leeraren aan de Gemeentelijke Hoogere
Burgerschool te Utrecht,
F. de Munnik, dr. J. F. Kroner, mr. H.J.
van Noppen, J. j. Vermeulen en mej. J. M.
de Waal, leeraren aan de Bijzondere Hoogere
Burgerschool te Utrecht, en S. F. Klein-
bentink, leeraar aan de Rijks-Hoogere Bur
gerschool te Wageningen.
Met mondeling examen zal worden ge
houden te Utrecht.
Zaterdag verwierf ook de agent van politie
J. Dekker het politie-diploma.
Alle zes agenten, die theoretisch werden
opgeleid door den Commissaris van politie,
den heer A. Nijhoff, zijn dus geslaagd; drie
hunner verwierven zelfa de aanteekening.
Een gelukwensch voor den heer Nijhoff
en voor zijn leerlingente meer daar tot
dusver het Araersfoortsche politie-korps het
eenige is, dat al zijn adspiranten zag slagen
en niet minder omdat van iedere ploeg
examinandi de helft en meer wordt afgewezen.
Mejuffrouw C. Labrijn, Directrice der Open
bare leeszaal en bibliotheek (Beukenlaan),
aan wie verlof werd verleend tot herstel
van gezondheid, is Zaterdag onverwacht te
Amsterdam overleden.
Men zal haar, die door haar degelijke
vakkennis en groote behulpzaamheid zeer
veler harten won, hier zeer missen.
Kolonel H. J. Indewey, waarnemend Voor
zitter der afdeeling Amersfoort en omstreken
van de Nationale vereeniging tot steun aan
miliciens, is benoemd tot lid van het Provin
ciaal comité dier vereeniging, welke bereids
maatregelen neemt om het hoofd te kunnen
b eden aan den grooten stroom van werk
en ondersteuning behoevende militairen bij
de demobilisatie.
We komen hierop terug.
Mr. dr. L. E. Visser is Vrijdag geïnstal
leerd als Raadsheer in den Hoogen Raad
der Nederlanden.
De cadet der cavalerie W. F. L. Mingels
behaalde Zaterdag den 6den prijs in de cross
country over K. M., welke in de Waals-
dorpsche duinen bij Den Haag werd gehouden
en aan welke 100 cadetten deelnamen.
Na een kort openingswoord van den
Vierdag Jr. las den heer Landré^billende
mededeelingen voor, van welk- de meeat
belangrijke hieronder volgen:
Tot de verbintenis worden met toege
laten personen, die behooren tot de militie,
de landweer of den landstorm, of die wegens
uit anderen hoofde op hen rustende verp.-ch^
ting reeds tot dienst bij zee- of landmacht
kunnen worden geroepenj
De vrijwillige landstorm brataat uit
voetvolk, wielrijdera- en roiterafdeelingen.
Omtrent de rijwiel-en de ru.terafdeel.ngen
werd meegedeeld, dat bij de rywielafdeeling
het medebrengen van een in goeden toestand
zijnd rijwiel, en hij de ru.terafdeehng het
medebrengen van een goed paard verplich
tC Daar er voor de rijwiel- en de ruiterafdee-
lingte weinig zich aangaven, werd besloten
over te gaan tot het oprichten van een voet-
volkafdeeling.
Om een verbintenis aan te gaan bij ue
Vrijwillige Landstorm moeten alle minder
jarige personen een toestemming hebben van
de ouderlijke macht of voogdij, op een ge
zegeld papier van 22.5 cent.
Allen moeten gekeurd worden door een
officier van gezondheid.
Zij moeten een verbintenis teekenen, waar
bij zij zich beschikbaar stellen als vrijwilliger
bij de Vrijwillige Landstorm zoo lang de
mobilisatie duurt.
Drie dagen in de week zal worden geoelend
en wel Vrijdagsavonds om 7 uur in een
Gymnastieklokaal, dat welwillend door Bur
gemeester en Wethouders is ter beschikking
gesteld; Zaterdagmiddag, na verkregen toe
stemming, op de Leusderheideen's Zondags
om de 14 dagen een velddienstoefening.
Door het Rijk worden grijs-groene katoenen
pakken verstrekt, welke over de gewone
kleeding aangetrokken kunnen worden; even
eens petten. Voorloopig wordt uitgereikt de
oranje Landstormband, waarop in zwart het
Rijks-wapen.
De verschillende formulieren zijn steeds
verkrijgbaar bij den heer Vierdag, Varkens-
markt, die ook de noodige inlichtingen geeft.
Voorst deelde de heer Vierdag mede, dat
hij de opleiding op zich wil nemen voor
tamboers of hoornblazers en, bij voldoende
belangstelling, tot het oprichten van een
muziekkorps.
Alle orders worden in de vitrine van de
heer Vierdag opgehangen en zullen geplaatst
worden in drie te Amersfoort verschijnende
couranten.
In de gisteravond gehouden maandver
gadering van Handel en Nijverheidwerden
de notulen van 8 Februari ongewijzigd vast
gesteld.
Eén candidaat-lid werd aangenomen.
Het Bestuur deelde mede, dat met ingang
van 1 April een eigen dienst voor het afi
halen en bestellen van vrachtgoed zal wor
den geopend en verzocht de medewerking
daarvoor van alle middenstanders, vooral
in den eersten tijd. De dienst zal worden
uitgevoerd door de firma Beem, Van Beutich
Co.
De heer J. G. Fontein heeft zijn benoeming
tot Bestuurslid niet aangenomen.
In verband met de vergadering van de
Middenstands-credietbank werd de lezing,
welke de heer J. M. Thiel zal houden voor
de gecombineerde Middenstands-vereenigin-
gen verdaagd van 6 op 8 April,
Men houde dien avond vrij.
Tot leden der commissie, welke de reke
ning en verantwoording van den Penning
meester over 1914 zal moeten nazien, werden
benoemd de heeren jhr. L. Huydecoper van
Nigtevecht en Th. J. H. Nieuwendijk.
Ten slotte kwam de mededeeling, dat.
nu de belangstelling bij de maandvergaderin
gen zoo gering blijft, het Bestuvr te rade
is gegaan, voortaan kwartaalvergaderingen
te beleggen, behalve dan in spoedeischende
gevallen.
De commissie ter voorbereiding van een
Centrale, credietbank voor den kleinen mid
denstand beeft bereids te Amsterdam ver
gaderd.
In deze bijeenkomst werd het Bureau der
commissie gekozen en kwam men tot over
eenstemming omtrent de hoofdpunten der
Statuten.
De bedoeling der commissie is een Cen
trale Bank op te richten, waarbij alle instel
lingen voor volkscrediet zich kunnen aan
sluiten, met volkomen eerbiediging van ieders
onafhankelijkheid.
Zij vleit zich, dat op deze wijze een alge-
meene aansluiting dier instellingen zal ver
kregen worden.
Zoodra de concept-statuten gereed zijn, zal
de commissie een vergadering bijeenroepen
van afgevaardigden van Volks-, Hulp-, Spaar
en Voorschotbanken in Nederland, ten einde
omtrent oprichting en statuten eener Centrale
een beslissing tc nen
j missie benevens de
tijdig aan de Besture
instellingen worden t
Het Bureau is gevi
den heer J. D. D. I
263 te Amsterdam.
Een hier garnizoe
overleden aan nekkra
De kameraden, di
deelden, zijn in obs
tot dusver bleef de 1
perkt tot dit eene ge
De koopman* va
Februari 60 leege
daarbij als 't ware c
trapt, is deswege d
Utrecht veroordeeld
aftrek van de voorlot
Dikwijls is de foi
vergeeflijker dan zijn
TOK
Eergisteren speek
Rustoord tegen een
geïnterneerden.
De Belgen verliez
eerst tegen zon en w
Het blijkt spoedig,
goede krachten mede
Jammer was 't, dati
wedstrijd met ongeli
terwijl H. V. C. juist
noemt bofte. De 4—c
V. C. is dan ook geei
Vooral na rust wat
op de H. V. C.-helft..
geschoten, doch de
hield er werkelijk eei
Dat de gasten een
diend, staat vast.
Quick gaf gevolg
van Ajax 1 te Amst
tegen de sterkste 2
Dat er niet gewonnei
wel zeker, maar Quit
veel profijt trekken
sterkere elftallen.
Quick had invallen
en Muys. Ajax had
links-back.
Met rust was de V
na was 't een werke!
nende wedstrijd. Aja:
terwijl de Amersfoor
ten te produceeren.
Bijeen]
Dagelijks Openbare
Laantje 2,
leeszaal e
straat 18.
Bioscoop.
Zat. tot Ma. Bioscoop
24 Maart Amersf. O
25 Maart Nuts-lezinf
Jaarverg. 1
Lezing Bij
26 Maart Jaarv. Bor
29 Maart Vergad. C
Jonge Vro
Heijerman:
Jaarv. Vov
30 Maart Lezing h
6 April Middenstai
S April Lezing midi
12 April Jonge Vrc
21 April Emma-blo<
2o April Toonkun*.
Heden overh
na een langdur
verwacht in
jaar onze lievi
en Behuwdzust
Cornélie
Directrice dei
zaal en Bibn
foort.
Zutphen.
Wed. D. N.LAI
Veenendaal
P- C. LABR)
E. G. C. LAÏ>|
Zutphen. A.
Detroit (Mich.)
J. H. LABRV1
M. D. LABR\
Zutphen, 20 j
