BIJBLAD
Amersfoonsclie Courant
Stadsnieuws
Ingezonden.
van de
No. 8571
uitgave van
N.V. de AMERSFOORTSCHECOURANT
voorheen Firma A. H. van CLEEFF
VAN ZATERDAG 22 MEI 1915.
Nieuwe telefoon-aansluitingen
386 J. den Hertog, Langestraat 126.
387 G. Rolleman, Schimmelp. straat 6.
Nadat hiertoe door de heeren Tjeerd Vis
ser, Voorz. van de Ulrechtsche Zwemclub
en Bestuurslid van den Ned. Zwembond, en
Jan M. M. Hamers, Voorz. van de Amers-
foortsche Zwem- en Poloclub het initiatief
genomen was, heeft de vergadering van
Bestuursleden van Zwemclubs in de provincie
Utrecht, besloten tot oprichting over te gaan
van den Utrechtschen Provincialen Zwem
bond.
Het doel van dezen bond is de Zwemsport
te bevorderen door een band leggen om de
zwemclubs, opgericht in dichtbij elkaar ge
legen gemeenten en door oprichting van
dergelijke clubs te steumen.
Deze bond wil alle wettige middelen aan
wenden om de zwemsportbelangen in zijn
kring te behartigen o.a.
door moreel en zoo het kan op andere
wijzen, plannen te steunen tot oprichten en
verbeteren van particuliere en gemeentelijke
zweminrichtingen zoowel open als overdekte
en door, daar waar het noodig is, verbete
ringen aan te wijzen
door onderlinge wedstrijden te organiseeren
en te bevorderen, enz.
Tot bestuursleden zijn gekozen de heeren
Tj. Visser te Utrecht, Voorzitter, J. M. M.
Hamers, Secretaris, J. C. Kuiper, Penning
meester, L. Pezie, Commissaris, allen te
Amersfoort en G. Stalenhoef, Commissaris
te Montfoort.
Gister juist tien jaar gelegen hield kapitein
J. Kooiman, stichter van de V. P. N., in een
ledenvergadering van de toen kort geleden
opgerichte onder-afdeeling Amersfoort een
warm pleidooi voor de oprichting eener
eiermarkt te Amersfoort als hoogst gunstig
centrum voor den eierhandel.
Zijn woord vond zelfs weerklank bij de
Kamer van Koophandel en Fabrieken, die
een commissie benoemde om de zaak verder
voor te bereiden.
Ten slotte heeft het Bestuur der onder-
afdeeling de eiermarkt zelf ter hand genomen.
Met welk succes kan weer blijken uit den
aanvoer naar de Centrale eiermijn, die gister
weer bedroeg 78224 kipeieren (de aanvoer
aan de V. P. N.-veiling te Amsterdam was
gister 58 712, de prijs aldaar 4.60 tot 7.70)
De eieren werden weer alle verkocht voor
f5.40 tot f5.75; de eendeieren f5.05 tot f5.50
en de kalkoeneieren f7 honderd.
Morgen is hier alleen geopend de apotheek
van den heer W. A. van den Bovenkamp,
Utrechtschestraat 10, telefoon 63; Tweeden
Pinksterdag die van den heer C. M. M.
Vermolen, Varkensmarkt 44, telefoon 160.
De lantaarns van auto's en rijwielen moeten
volgende week uiterlijk vijf minuten 'over
half negen, die van de ove^'ge voertuigen
ten leste vijf minuten na negenen zijn aan
gestoken.
Onder politie-toezicht zijn voor consumptie
onschadelijk gemaakt de cadavers van een
koe en vier gestorven Rijks-paarden.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
werd hier op straat zwervende aangetroffen
een 20-jarig meisje uit Utrecht.
Gisterochtend werd zij door de politie
naar haar ouders terug geleid.
Waarom toch verstaan we onder »beder-
ven«. altijd te goed zij. ^-r wordt immers
veel meer bedorven door hardheid, ongeduld,
onrechtvaardigheid.
T7it den Omtrek.
Men schrijft uit Barneveld:
Weken geledén werd de alleenwonende
63-jarige J. van Z. dood in zijn armoedig
uitziend kamertje gevonden. Thans heeft
men van rechtswege zijn gesloten woninkje
nader onderzocht en bij die gelegenheid in
een ouden koffer, onder boeken verborgen,
een bus ontdekt, waarin zich ruim f3000
aan bankpapier en specie bevond. Boven
dien werd in een couvert en in een zakje
ongeveer fjooo gevonden.
Een vrouwenstem.
In de >Nouvelles de Hollande». uitgegeven
door den Ned. Anti-Oorlog-Raad lezen wij
onder de vele interessante mededeelingen
van hoogstaande personen van verschillende
nationaliteiten, een brief van de uit den Boe
renoorlog bekende miss Emily Hobbouse.
Ook nu weer verheft zij haar stem. I.aat
ons even luisteren.
EEN VROUWENSTEM.
Aan de vrouwen in Europa.
»Hij omving ze met Zijne armen en de
handen op hen gelegd hebbende, zegende
Hij ze».
Zusters,
De oorlog brengt duizenden en duizenden
ongelukkigen in de verdrukking. Hieronder
lijden de vrouwen en de kinderen zeker niet
het minst. In Galicië, Servië, Polen, België,
Oost-Pruisen, Frankrijk, alom gaat de be
volking zijn ondergang tegemoet. Hoe groot
de hulp ook zij, het is maar éen druppel in
den emmer.
Als de oorlog voortduurt, zullen zij moeten
omkomen. Nu stellen wij echter de vraag:
moet de oorlog worden voortgezet? Kan
men van verder bloedvergieten eenig nut
verwachten, dat zou kunnen opwegen tegen
het heil, dat men door eensgezindheid en
goeden wil zou kunnen verkrijgen?
Waar men vóór 100 jaar voor stree'dt,
wordt in onze dagen nog gestreden: om de
'rechten, de vrijheid en de onafhankelijkheid
der natiën te verzekeren. Door oorlog werd
dit doel nooit bereikt. Hebben w ij reden om
te gelooven, dat oorlog zulks vermag?
Militairisme toch kan geen militairisme
doodenevenmin zal oorlog een einde er
aan maken. Hooge macht is daarvoor noodig.
Geestelijke kracht, kracht van Boven, die,
wanneer zij de wereld in broederschap heeft
vereenigd, de wapenen onder de natiën
even overbodig zal maken als thans het
geval reeds is bij stammen, familiën en pro
vinciën onderling, wijl zij in vrede met
elkander hebben leeren leven.
Waarom moet in onze dagen dan nog
gevochten worden
Zal de lijst der gevallenen op het veld
van eer ook de namen bevatten van de
vrouwen en de kinderen, die geleden hebben
en nog lijden zullen in den strijd op leven
en dood, waaraan ook zij niet ontkomen
kunnen
Op de bevroren vlakten van Polen, in de
met sneeuw bedekte Karpathen, in de ver
woeste streken van België, Frankrijk en
Servië gaat éen jammerkreet van hulpelooze
kinderen opéen kreet van honger, een
kreet die de censuur zelfs niet bij machte
is, te onderdrukken.
Waar is nu de I.ijst van eer waarop de
namen van de vrouwen en de kinderen die
gestorven zijn en nog moeten sterven, zijn
gegrift
Zusters, is het mogelijk, dat het moeder
hart stom blijft bij het hooren van zulke
smartkreeten Komt uw geheele gemoed
niet in heiligen opstand, enwilt gij niet
smeeken, ja zelfs eischen, allen, hoewel in
verschillende talen toch met éen stem de
stem van zuivere menschenliefde dat de
oorlog eindige en dat de kinderen worden
verlost van onderdrukking en dood?
Wij vragen niets vreemdsslechts hetgeen
de beschaving en het moederschap voor
schrijven.
Het welzijn der kinderen gaat iedereen
aan. Op grond hiervan moesien de vijande-
lijke naties elkaar het recht betwisten om
moed te toonen, moed, die zij tot dusver
enkel met de wapenen getoond hebben, en
die zij nu toonen moesten door bij den op
roep van hoogere gevoelens de wapens te
durven neerleggen.
In den oorlog van Zuid-Afrika heb ik
kinderen zien sterven bij duizenden een
droevig gezicht was dat.
Daarom pleit ik voor deze kleinen, die bij
tientallen en 1000 tallen moeten omkomen,
als de vijandelijkheden niet ophouden. Zullen
de moeders en de vrouwen niet vooraan
staan om den hoogeren moed te toonen en
den weg aan te wijzen? Wilt gij te hunne
behoeve niet pleiten vóór het te laat is?
Want hunner is het Koninkrijk der He
melen.
Emily Hobhouse.
De roebel vau een ongekroon-
don Czaar.
Wie op eenmaal een flinke duit gelds wil
verdienen, moet eens op zoek gaan naar
dezen «roebelt. Er zijn er maar een tiental
in omloop gebracht, en als men er een bezit
krijgt men er het 30 ooo-voud voor terug.
De uitgeroepen, maar niet gekrooude
Czaar is Grootvort Constantijn, zoon van
Paul I, broeder van den kinderloos gestor
ven Alexander I.
Er zijn meer reliquieën uit dien tijd, doch
zij zijn zooveel mogelijk vernietigd.
Zoo werden o.m. alle portretten met het
onderschrift: Czaar Constantijn I, en alle
stukken in zijn naam uitgevaardigd, ten vure
gedoemd.
Enkele zilveren roebels met zijn beeltenis
zijn den dans der vernietiging ontsprongen.
Toen het bericht van den dood van Czaar
Alexander I Peterburg op 27 November 1825
had bereikt, was ieder van meening, dat zijn
te Warschau vertoevende broeder hem moest
opvolgen.
Terstond werd de eed van getrouwheid
opgesteld. De tweede zoon van den over
leden Czaar deed dien onmiddellijk, en hij
begaf 2ich daarna naar de kazerne, waar hij
zijn broeder Constantijn als Czaar uitriep.
Zoo ging het in Moskou, zoo in andere
steden. Gebeden voor den nieuwen Czaar
werden in de kerken aan God opgedragen;
portretten verschenenStaatsstukken werden
in zijn naam uitgegeven.
Aan 's Rijks munt werd ook het bevel
uitgevaardigd om de munten met zijn beel
tenis te sieren. Op die wijze wilde men den
nieuwen Czaar bekend maken onder het volk.
Een exemplaar werd aan Constantijn I te
Warschau aangeboden. Daartoe deed een
koerier een dollen rit van vier dagen, maar
hij keek raar op zijn neus, toen Constantijn
hem de munt voor de voeten wierp zeggende
»Ik ben geen Czaarenkel maar Grootvorst*.
Hij kon geen anderen grond voor de han
deling te weten komen, dan de vage aan
wijzing: »de redenen zijn aan het Peter-
burgsche Hof bekend».
De Grootvorst had zich laten scheiden van
de Saksen-Coburgsche prinses, met wie hij
gehuwd was, en een huwelijk aangegaan
met een Poolsche, Grudsinkski genaamd.
Nu werd Nikolaas I Czaar. De roebels
werden ingetrokken, evenals al hetgeen wat
op den ongekroonden Czaar betrekking had,
en daardoor werden zij zeldzaam.
Aldus de heer A. J. Servaas van Rooijen,
oud-Gemeente-archivaris van 's-Gravenhage
in de Hollandsche Lelie.
AMSTERDASISCHE SNUFJES.
Belgische kunstenaars.
(Van een onzer Amsterdamsche waarnemers).
Het aantal Belgische artisten, dat domici
lie heeft gekozen in de Amstelstad, is legio.
Waar zit men beter op het oogenblik? Den
Haag is een aardige stad, maar het is lastig
om daar zaken te doen. In de Maasstad
zit je niet voor je pleizier, en wat doet men
daar bovendien aan kunst. Naar de Provin
cie afzakken, gaat óok al niet; summa sum
marum, Amsterdam schiet over, en als men
eenmaal in de hoofdstad zit, komt men er
niet zoo spoedig vandaan.
De tooneelspelers lieten het eerst van zich
hooren. De Belgische artisten traden op in
verschillende troepen, en zijn wij goed inge
licht, dan hebben zij zelfs getracht, te Am
sterdam een eigen Vlaamsch tooneel op te
richten. Daarvan is evenwel niets gekomen.
Toen kwamen de Belgische schilders op
de proppen. Hier en daar probeerden ze te
exposeeren, maar veel gaf dit niet. Wel
schijnen ze succes gehad te hebben met hun
bezoeken aan voorname ingezetenen, die hur.
schilderijen bewonderden en zich lieten over
halen, een doekje te koopen. De Belgische
schilder is nu eenmaal beter koopman dan
zijn Nederlandsche. collega.
Thans is de tijd aangebroken van de Bel
gische musici. Hullebroeck effende reeds vóór
jaren voor hen den weg. Door hem werd
het Vlaamsche lied hier populair. Welaan,
daar kunnen de mindere muzikale goden uit
België van profiteeren, onverschillig of zij
Vlaamsch dan wel Waalsch zijn.
En zoo wordt hier iederen avond door de
Belgische artisten muziek gemaakt en gezon
gen, dat het een lust is. Vooral in de bui
tenbuurten zijn de café-houders er wel voor
te vinden, met bet een of ander troepje een
accoord te maken Het publiek voelt er veel
voor, drinkt menig biertje extra vanwege
de kunst, en als de avond besloten wordt
met »It is a long way to Tipperary», galmt
de heele vergadering mee, en is de lange
weg afgelegd, vóór men het weet.
Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie
Kopy van Ingezonden stukken, al dan
niet geplaatst, wordt nimmer teruggegen.
Geachte Redactie,
Beleefd verzoek ik eenige ruimte in pw
geacht blad voor een algemeen volksbelang,
waarvoor ik u dank zeg.
Reeds meermalen werd in verschillende
bladen er op aangedrongen, dat visch moer
moest worden gebruikt als volksvoedsel,
zoowel wegens de voedingswaarde als wegens
den prijs. Wegens de zeer hooge prijzen is
vleesch voor menigeen niet of bezwaarlijk te
verkrijgen, terwijl visch goedkooper kan
worden afgezet, waardoor ieder kan profi
teeren.
Tot hiertoe werd in Amersfoort en dat
wel in zicht der Zuiderzee een hooge prijs
betaald, terwijl door de verkoopers zeer vaak
op ergerlijke wijze wordt overvraagd, waar
op menigmaal niet kan worden geboden, wil
men de risico niet loopen openlijk op straat
te worden uitgemaakt.
Het zal u bekend zijn, dat het Rijk door
bemiddeling van het Centraal-bureau alle
gemeenten, die daarvoor in aanmerking
wenschen te komen, voorziet van goedkoope
visch, welke in den tijd, dat ze verkoopbaar
wordt gesteld, tot zeer lagen prijs is te be
komen. Verschillende plaatsen profiteeren
reeds van die gelegenheid.
Te Amsterdam bijv. wordt de visch reeds
op 17 plaatsen aan de zoogenaamde stalletjes
verkocht. De oranje-kaart wijst aan, welke
soorten voorhanden zijn en tot welken prijs
die dagelijks worden verkocht. Algemeene
prijs van mooie schol is 7 8 ets. per kilo,
terwijl middelprijs alhier 20 ets en meer be
draagt, terwijl veel hooger wordt gevraagd.
Hoewel het pas een begin is neemt deze
publieken verkoop dagelijks toe.
De vorige week werd in Amsterdam reeds
op éen dag 754 kilo schel visch en 1497^0
schol verkocht en den volgende dag 754 kilo
schelvisch en 1754 kilo schol, behalve andere
vischsoorten. De verkoopers zijn zeer tevreden,
ze ontvangen f 2 per dag en kunnen boven
dien nog een aardig winstje maken, daar
hun van elke 100 kilo, die boven de 2 kist
wordt verkocht 25 cent extra wordt uitbe
taald. M.i. kan dit ook hier gemakkelijk
geschieden.
Daar Amersfoort zeer gunstig voor ver
voer gelegen is van visch, kan ze, als ze
's ochtends wordt verzonden, al om 8.44 hier
zijn van IJmuiden. Het publiek kan dan niet
alleen profiteeren van goedkoope visch, maar
men is gewaarborgd altijd versche visch te
krijgen, hetgeen thans nog wel eens twijfel
achtig is.
Het ligt voor de hand, dat hier geen 17
stalletjes, zooals te Amsterdam noodig zijn.
Een stalletje bijv. op het L. Vrouwen kerk
hof of bij de vischmarkt is voldoende.
Aan welslagen behoeft niet getwijfeld,
daar goedkoope visch te kunnen verkrijgen
in deze benarde tijdsomstandigheden een
welkom buitenkansje voor menigeen zal zijn
bij de hooge vleeschprijzen. Daar het mij
niet bekend is, dat in de prov. Utrecht reeds
op deze wijze goedkoope visch verkrijgbaar
wordt gesteld, hoop ik dat ons gemeente
bestuur, dat reeds zooveel in 't algemeen
belang deed, het initiatief daartoe nemen
zal, zoodat van Amersfoort de victorie zal
uitgaan.
Op nog een ander gemeentebelang wil
ik de aandacht vestigen n. 1. op de kaas
markt, die, als er niet spoedig doeltref
fende maatregelen worden genomen, haar
zwanenzang zal hebben gezongen.
Zooals ik reeds vroeger schreef, waardeer
ik zeer den ijver en de toewijding der Com
missie, maar die zaak is door mindere bekend
heid der branche, verkeerd in- en door
gezet. Met de beste bedoeling werd, om een
volksterm te gebruiken bij den duivel te
biecht gegaan.
Het ligt voor de hand, dat Bodegraven of
Gouda niet zoude medewerken tot welslagen
van de markt alhier. Te Utrecht liggen de
schippers uit Gouda en Bodegraven nog
geen 4 Meter van de waag. Het ver
voer is daar gemakkelijk, hetgeen in Amers
foort nimmer te verkrijgen zal zijndaarom
moest hier gewerkt om een ander afzetge
bied te krijgen, n.l. van uit Holland, het
Noorden en piet het minst uit het Zuiden.
Daar van verschillende plaatsen niet voor
9 uur of 9 15 de koopers hier kunnen zijn,
was ik er ten zeerste voor, dat de markt
om half tien begon. Bij meerderen aanvoer
had ik dan ook wel voor .koopers gezorgd.
Op doordrijven van hoofdzakelijk twee
koopers werd besloten, dat de markt om
halt negen zou beginnen, daardoor zijn de
koopers van meerdere plaatsen, welke wij
zoo noodig hebben, buiten gesloten. Gevolg
was, dat de kooplui, die gewoonlijk Amers
foort bezochten, het vrij wel eens waren, ten
koste van de verkoopers. Daar de verkoo
pers dit spoedig bemerkten, werd in het
vervolg te Utrecht gemarkt, hetgeen de aan
voer deze week wel bewees. Hier waren
vier, zegge vier, te Utrecht gisteren 168
wagens aangevoerd.
Maar hoe dit nu te verhelpen?
Dit is niet zoo gemakkelijk in een courant
of dagblad te behandelen, M. i. moet, reke
ning houdend met de ligging van Amers
foort, van meet af begonnen.
Aanvoer is wel te krijgen, maar er moet
worden gezorgd, dat die wordt behouden.
Hiervoor zijn koopers noodig en die zijn
niet te verwachten, indien hun de kans tot
konien ontnomen wordt.
Volgaarne stel ik mij disponibel om (daartoe
aangezocht) deze zaak voor belanghebbenden
te bespreken, in te leiden en toe te lichten.
Hoogachtend,
Uw dienstw.,
J. W. EGGINK.
Amersfoort, Mei 1915.
Burgerlijke Stand ran Amersfoort
van 14 Mei tot en met 20 Mei
GEBOREN:
Wouterus Marinus, z. van Wouter van
