iiiei<l-al8een,
Firma L. van Achterbergh's Brandstoffenhandel
Verzilveren
Jm
Belgische, Duitsche en Hoilandsche. Anthraciet
vo orracLig,_
zin, alvorens wij eer' -zins konden zeggen,
of er wel cokes kc .ezen. Daarvandaan
was mijn antv.'oord oorzichtig. Dat is
absoluut geen neg"ci geweest. Wat U
wil voorstellen is uw zaak, dat is uw recht,
een recht, dat ik niet zal negeeren maar,
waar niet de Commissie voor staat, noch R.
W„ doch de Raad. In dat opzicht sta ik
dus volkomen onschuldig of liever niet
schuldig.
Ik ben niet van plan, U te negeeren, ik
hoop dat nooit te doen, ik hoop daarvoor
te hoog te staan.
Ik wil wel eenige mededeelingcn doen
betreffende hetgeen de Commissie van Rij
stand heeft genoopt om dien prijs testellen.
Ik mag U dan meedeelen, dat wij die 30 000
H.L. gietcokes hebben moeten aanschaffen
op kosten van het Redrijf tegen 60 cent. Die
cokes moet vervoerd worden naar de lood
sen en van de loodsen naar de ovens onder
de retorten, terwijl de gewone cokes uit de
retorten weer naar het terrein moet worden
vervoerd, in plaats van direct naar de ovens.
Door een zeer juiste berekening is ge
constateerd, dat die cokes aan het Bedrijf
kost 70 cent.
Nu zou iemand ons uit den Raad kunnen
toevoegen dat is geen koopmanschap. Dat
is het ook niet. Maar het Bedrijf staat daar
als commercieel bedrijf in zooverre ook
buiten. Gaan wij, nu eens de cokesprijzen
in de verschillende Gemeenten na. Te Leeuw
arden is die 75 cent, te Alkmaar 70, te
Apeldoorn So dat is geklopte cokes
te Amsterdam So cent. te Schiedam 75, te
Zaandam 75 en te Amersfoort 80 cent
óok geklopte.
Dat staatje is niet willekeurig opgemaakt,
doch het resultaat van onze aanschrijving
aan enkele Gemeenten, waarin wij vroegen,
hoe zijn uw cokesprijzen. Dat is de reden,
mijnheer Hofland.
Nu mag U die tien cent lager gering
schatten, maar Amersfoort is toch de eerste
Gemeente, die daartoe het initiatief heeft ge
nomen. Ook wil ik er op wijzen, dat in den
afgeloopen winter geen mud kolen in de
stad is bezorgd, maar dat de Commissie van
Toezicht toen heeft gezegd wij zullen eerst,
zoover de voorraad strekt, deze reserveeren
voor den loketverkoop voor den kleinen mar.
De prijs is toen 10 cent lager gesteld en
wij moesten er zorg voor dragen, dat dit ten
goede kwam aan degenen, die 't het meeste
noodig hadden. Wanneer wij het voor iedereen
tot elke hoeveelheid hadden opengesteld, was
natuurlijk met wagenvrachten tegelijk opéén
dag de geheele voorraad uitgeput geworden,
vooral in de dagen van Augustus, toen ieder
een zooveel mogelijk wilde inslaan. Die maat
regel is goed geloopen en ik heb een heele
correspondentie, waarin ons gevraagd wordt
hoe die maatregel te Amersfoort heeft ge
werkt. Een enkelen dag. op Zaterdag bijv'*
is het wel eens gebeurd, dat de mensehen
aan het loket kwamen en de voorraad op
was en de menschen ontevreden weg gingen.
Dat is gebeurd; maar vergeet niet, dat er
toen aan niemand van de burgerij is geleverd.
Dat is in het belang geweest van den
mindergegoede naar onze bescheiden meening.
Dat heeft uitstekend gewerkt en bij deze
prijs-verhooging stellen wij ons voor, dat ook
nu weer door te voeren.
De heer Hofland: "M. de V., ik moet
opmerken, dat de prijs van de cokes mij per
slot van rekening niets kan schelen, al was
die ook een gulden per H.L. Het gaat er
maar om, dat de koopkracht van de bevol
king in den komenden winter ver beneden
peil is. Dat de Regeering het brood ver
beneden den kostprijs heeft beschikbaar ge
steld, bewijst dat zij de juistheid van deze
redeneering volkomen erkent. Er moet voor
komen worden, dat die menschen nog verder
inzinken en totaal verarmen. Wanneer wij
nu de cokes een dubbeltje beneden den
kostprijs verkrijgbaar stellen voor de men
schen, die ze bij een half mudje afhalen,
dan is dat een organisatie, die ik gansch
verkeerd vind, al geef ik dadeiijk toe, dat
er maatregelen genomen moeten worden om
een soort van speculatie te voorkomenmaar
dat sluit volstrekt niet uit, dat de prijs veel
lager moet worden gesteld en dat de kosten
daarvan gebracht moeten worden op de Ge
meentekas, opdat de koopkracht van den
minderen man minstens op peil gehouden
wordt.
Als wij zoo doen als thans gebeurt, kost
het de Gemeente per slot van rekening geen
cent. De cokes kost ons 70 cent en wij leve
ren ze voor 70 cent. En om dan nog den
gebraden haan uit te.hangen en te zeggen:
»Wat hebben wij al niet gedaan; van alle
kanten vraagt ir.cn ons inlichtingen c, dat
gaat niet aan. De Gemeente Wormerveer
heeft het besluit genomen om f 7500 beschik
baar te stellen om de cokes onder het bereik
te brengen van de menschen met smalle
beurzen. Zooals de Wethouder het thans
voorstelt, kost het de Gemeente geen cent,
alléén een beetje moeite. Dat is geen hou
ding. Ik zou eenvoudig willen, dat de Ge
meente beslag legde op een 10000 mud
cokes om deze voor g of 10 stuivers dispo- 1
nibel te stellen. En al zou die nu aan de
Gemeente een gulden kosten, aan den Raad
is de bevoegdheid, te beoorueelen of dat niet
kan en moet worden aangenomen. In dien
zin had ik een toelichting verwacht van den
Wethouder der Redrijven. Die maatregel van
verleden jaar is niet meer voldoende, nu de
cokes 70 of So cent kost. Toen was de H.L.
to stuivers en dat zal nog al een' beetje
schelen.
Stel, dat die menschen per seizoen zoowat
een 15 mud noodig hebben dan wordt dat
een heel bedrag voor die menschen. Ik kan
erover oordeelen; ik kom bij die menschen
en ik weet. hoe arm zij het hebben. Ik kan
i daar verder geen inlichtingen over geven
ik mag dat niet doen, maar ik weet, dat ze
I "o# geen kwartje kunnen afbetalen van wat
ze van den winter achterop zijn gekomen,
j Wij behooren daar iels tegen te doende
1 Raad heeft den plicht, te zorgen, dat die
menschen niet geheel en al inzinken. Ik
j vind het heel beroerd, dat ik het moet doen,
maar ik zal zoo vrij zijn, nu er van den kant
van den Wethonder niets komt, het oordeel
van den Raad ronduit te vragen over het
voorstel om van de Gasfabriek 10000 H.L.
cokes te koopen en die beschikbaar te stellen
tegen den prijs van 10 stuivers. En ik zal
een wijze van organisatie voorstellen, waarop
ik meen, dat dit zal kunnen gebeuren.
Dank u.
De Voorzitter: Naar aanleiding van de
laatste discussie in dezen Raad over de brood
prijzen, zou ik wel enkele mededeelingeti
wenschen te doen. De heer Hofland heeft
er toen op gewezen dat in sommige andere
Gemeenten de broodprijs zooveel lager zou
zijn dan hier.
Ik heb daarnaar een onderzoek ingesteld,
en dat heeft mij bevestigd in mijn aanvan
kelijke meening omtrent die quaestie, dat wij
niet bevreesd behoeven te zijn voor een
noodelooze prijsopdrijving van het brood in
onze Gemeente. Het verschil berust op de
qualiteit en, let wel, het goede gewicht.
Met deze beide punten moet men goed
rekening houden bij de beoordeeling van de
prijzen; pas dan komen deze in een geheel
ander licht.
Verlangt thans nog een van dc heeren
het woord
De heer Hofland: _a, M. de V., juist
naar aanleiding van wat U pas gezegd heeft
over die broodquaestie. Te Alkmaar, waar
de broodprijs het meest met die te Amersfoort
verschilde, bleek het, dat men daar op het
oude denkbeeld doorgaat, n.l. dat een Kilo's-
brood maar 8.5 ons behoeft te wegen.
Nu ben ik achteraf nog zeer blij, dat ik die
quaestie toen ter sprake heb gebracht. En
waarom? Hierom, omdat er altijd nog een
soort persoonlijk gekanker bestaat tegen
dezen nuttigen maatregel, Dat persoonlijke
gemopper moet er ten slotte maar eens uit.
De menschen moeten rekening houden met
de realiteit, met hetgeen werkelijk is en
niet met hetgeen zoo gezegd wordt, want
deze zegt dit en die zegt weer wat anders.
Ik heb nog alle moeite genomen om in
formaties te krijgen met betrekking tot het
brood. Met Alkmaar was het verschil het
grootst. Het brood kostte daar, meen ik, 22
cent en dat zat in het gewicht.
En nu zou ik nog iets willen mededcelen.
Ik heb dezer dagen ook inlichtingen inge
wonnen over het brood te Utrecht, Te Utrecht
wordt op het brood gegeven 10 pet. korting
en nu zou ik willen vragen is het werkelijk
waar wat mij is meegedeeld dat U
aan de bakkers gezegd heeft, dat op het
brood van 12 cent per K.G. geen korting
mag worden gegeven?
Te Utrecht betalen de bakkers f 10 voor
het meel en 10 cent vracht, dat is f to. 10
Daaruit zijn ze verplicht, te bakken 150
brooden. Ik heb dat brood gewogen en het
heeft het gewicht, ja soms nog iets meer.
Uier behoeven er maar 140 brooden uitge
bakken te worden en er wordt bovendien
geen 10 pCt. gegeven. Nu zijn dat maar
kleinigheden, maar voor de lui, die dat brood
gebruiken, komt het daar juist op aan. En
als je al die dingen bij elkaar rekent kom
je op een enorm verschil. Maar mijn vraag
is, dat hier geen korting wordt gegeven, is
dat een onderlinge afspraak van de bakkers
of is dat van U uitgegaan als een verLod:
je mag die 10 pCt. niet geven.
De Voorzitter: Dat is geen zaak van
de bakkers, maar van den Minister. De
Minister heeft als eisch gesteld, dat van de
100 K.G, meel minstens 140 K.G. brood
gebakken moet worden. Nu ziet men kans
tot 154, ja zelfs tot 158 te komen en dat is
lutuurlijk voordeel voor de bakkers. Wat
die korting betreft, dat staat, als ik mij riiet
heel sterk vergis, óok in het voorschrift van
den Minister.
Er is altijd, als ik even op dit punt
let voor mij een moeilijkheid. Ik ben een
groot voorstander van publiciteit p» ik wil
dit nog even opmerken, juist naar aanleiding
van hetgeen IJ straks zei over dat voor de
derde maal het woord vragen. Ik was altijd
blij als er gelegenheid was, iets van de
broodprijzen te vertellenmaar ik heb mij
wel eens afgevraagdben ik wel bevoegd,
daarover te spreken in deze vergadering.
want het betreft, strikt genomen, niet een
punt van het Dagelijkscii Restuur. Ik zeg
juist, omdat ik juist ecu groot voorstander
ben van publiciteit, heb ik met beide handen
zpo'n gelegenheid aangenomen; maar het
oogenblik zou wel eens kunnen komen, dat
ik moet zeggenik kan niet antwoorden.
Gelukkig is daartoe nog geen reden geweest.
De heer Hofland: Ik wil alleen nog
even opmerken, dat de tweede circulaire
was gericht aan B. W. De eerste was aan
den Burgemeester, maar de tweede aan het
College van B. W. Ik ben dus in mijn
volste recht als ik hun verantwoording vraag
over de uitvoering.
R. W. zijn wel degelijk aan den Raad
verantwoording verschuldigd; derhalve als
wij vragen, hebben R. W. te antwoorden.
Dc Voorzitter: Neen, mijnheer Hofland.
(De heer Hofland schudt ontkennend) U
schudt wel van neen, maar dat is toch niet
juist. U zoudt zich daarin toch wel eens kun
nen vergissen. Slaat U de Gemeentewet
maar eens na. Als ik U een enkel voorbeeld
mag noementen aanzien van de uitvoering
der Hinderwet hebben R. W. niets aan
den Raad te zeggen. Er is een principieel
onderscheid tusschen dc zaken van Dagelijkseh
Restuur en de uitvoering der Rijks-wet. Het
gaat om art. 183 Gemeentewet in verband
met art. 179.
Heeft thans niemand van de heeren meer
iets voor deze vergadering? Dan sluit ik de
vergadering (te 10.20).
Advertentiën
AMERSFOORTSCH
WISSEL- en EFFECTENKANTOOR
(Mr. S. VAX WEl.HKKKX bantu P.HNGEIiSf
Kortegrncbt 11. Tel. 170.
TelegramadresWisselkantoor".
Assurantiën. Incasseering van V/is-
Credieten. seis en Quitanliën,
Coupons. Vreemd gold.
Deposito's. Wissels op Rim.en- en
Effecten. Buitenland.
Verhuurt loketten in zijn daarvoor
speciaal gebouwde kluis (Sale Deposit)
volgens tarief, op aanvrage verkrijgbaar
te zijnen kantore.
ONDBRLJirCa KETTKEÏT.
Beckcnsteinschelaan
Telefoon 287.
CR E I) I ET- VEREENIGING
te Amsterdam.
Correspondentschap te Amersfoort
nir. K. J. M. van den BERUII.
WILHELM!NASTUAAT
Zij stolt zich ton doel
hol verloonon van Oedioten ondorpot-
soonlijke of zakelijke zekerheid of in-blaix o
hel incasseeren van handelspapier
het ontvangen van gelden a deposito
en rekening-courant.
MENU voor de week 4 Juli tot en met 10 Juli.
ZONDAG 4.
Kalfsgehakt. Peulen. Aardbeien met vanille-
vla. (Vermicelli-soep).
MAANDAG 5.
Roastbeef. Gestoofde sla. Rijstebrij.
(Groente-soep).
DINSDAG 6.
Varkenslappen. Worteltjes. Chocoladevla.
(Macaroni-socp).
WOENSDAG 7.
Runderbraadstuk. Postelein. Citroenrijst tnet
vanille vla. (Vermicclli-soep).
DONDERDAG 8.
Kalfslappen. Doperwten. Hangop.
(Tomaten-soep).
VRIJDAG 9.
Raklappen (desv. visch). Sla m. komkommer.
Griespudding met kersen.
(Doperwten-soep).
ZATERDAG 10.
Fricandeau. Bloemkool. Rhabarber.
(Witte booneri-soep).
Indien men rijst in plaats van aardappelen
verkiest, dan op de bon invullen.
De Directrice behoudt zich het recht voor,
het menu, zoo noodig, te wijzigen.
De achteraan staande soepen worden dage
lijks geleverd a. 10 cent per portie voor leden.
Voor niet-leden, indien zonder maaltijd, iets
hooger. Bonnen hiervoor verkrijgbaar.
Mevrouw BEAUFORT, Wuytierslaan 54,
vraagt tegen 1 Augustus een nette, fatsoen
lijke' DIENSTBODE,
goed kunnende koken (hulp vaneen werkster).
WETElfflP -liiöT-isi
OPENBARE LEESZAAL
Reukenlaan 2.
Vrije toegang voor ieder boven 18 jaar.
Couranten Vakbladen Tijdschriften
Roeken Adresboeken.
UITLEEN'BIBLIOTHEEK.
FLEHITE
Oudheidkundig Museum.
Dagelijks te bezichtigen voo1'
niet leden a f'0.10.
Kosteloos des Dinsdags van 10 tot 12 en
van 1.30 tot 3 uur.
VETTER Co.,
Distill. Wijnen. Likeuren.
Lev,. Vrouwe-kerf hol'. AM MIS KOOKT.
Telefoon No. 155, beslelkantoor Arnh. straat 1. Magazijnen en kantaor Koestraat 4-6-8,
raadt een ieder, niet het oog op mogelijke kolonnood, ten
ster kste aan zooveel mogelijk de benoodigdc hoeveelheid
brandstoffen voor den winter, nu reeds in te slaan.
Momenteel nog voldoende
COMMANDITAIRE BANKYEREENIGING
H. L A. DULLAERT Co.
Amersfoort, Langegracht 30. Scherpenzeel - Soest,
TE li E KOON 363. Telegramadres; DULLAERT".
1 JULI-C0UP0NS togen de HOOGSTE koersen.
