Stadsnieuws.
houdt en er zich aan ontworstelt om eigen
banen vertier te bewandelen, getroffen, maar
niet ontzet, geschokt, maar niet aan het wan
kelen gebracht.
Van menig bestaan, al werd het ook door
ecu /.eer «liep gevoeld en onherstelbaar ver
lies getroffen, is gezegd. dat het een voortaan
gebroken leven zou zijn on toch, de wond
gens*. al liet zij ook een lit teek en achter; tie
smart vervaagde in weemoedige herinnering;
do werkkracht keerde terug naar weer ont
waakten werklustdo moedige man of vrouw,
ofschoon wetende, dat in do toekomst tot aan
's levens einde nieuwe slagen wachtende wa
ren. ging haar rustig tegemoet, dankbaar,
wanneer een blijde dag zijn zonneglans kwam
vertonnen en niet afkeerig geworden '-an de
middelen, «lie de kunst aanbiedt om «ie ge
dachten te brengen in een kring, waar lief
lijke beelden ons toelachen.
Dat is «le veerkracht der ziel. 7.ij kan,
evenals het lichamelijk weerstandsvermogen,
versterkt worden.
Meer dan «>«it zijn, in don verschrikkelijke!!
tij t, dien wij thans beleven, van die waarlijk
geweldige kracht de meest overtuigende be
wijzen vertoond. Komen niet dagelijks tot
ons ontroerende mcdodeolingen van offers, die
de familiën in de oorlogvoerende landen
moeten brengen aan den onverzadigbare»
Moloch van den krijg; treft ons niet de blij
moedigheid. waar met le de ergste ontberingen
geleden worden, die men vooraf wel beslist
ondraaglijk zou hebben geacht? Langen tijd
hebben de menschen elkander voorgepraat
ook studeerende en schrijvende menschen
deden er aan moe - dat het geslacht, waar
toe zij tie eer hadden te behooren. lichamelijk
achteruitgaande was en geestelijk «jok geen
beterschap beloofde. De oorlog is niet noodig
geweest, meenen wij, om het onjuiste van
dat oordeel aan te tonnen, maar hij deed zulks
toch op overtuigende wijze.
Maar van die veerkracht mogen we geen
misbruik maken. Wie zich als 't ware traint,
dag nu dag- om alles te kunnen verdragen,
allés te kunnen aanzien en alles te kunnen
doorstaan zonder zich uit zijn evenwicht te
laten brengen, die bereikt ten slotte een tegen
gesteld doel.
We bedoelen het zoo:
Wie dingen van weinig bcteekenis opvat
als ernstige wederwaardigheden en er op
buitensporige wijze op reageert, iegt zichzelf
een te vermijden druk op. Ken onjuiste schat
ting vergroot een speldeprik tot een dolksteek.
Deze methode van aanpassing is stellig een
oorzaak van verzwakking. Als reeds de geringe
windvlaag in staat is. pannen van het dak tc
doen opvliegen, hoe zal het dan gaan bij den
storm, «lic stellig en zeker komen zul
Maar t is nog niets anders. Indien wij in
staat waren, van hetgene, dat van het indi
vidueel leven iets kan maken, dat zwaar is te
dragen, af te zonderen wat eenvoudig het
gevolg is van eigen toedoen, dan zou veel
van den druk vermijdbaar blijken te zijn.
Kigen dwalingen, gebrek aan doorzicht, een
tekort aan ecu eerlijke behandeling van alle
betrekkingen tot anderen, verwaarloozing van
gepaste middelen van zelfbehoud och. wie
een oogenblik zich verdiept in de geschiedenis
van eigen verleden, zal moeten erkennen, dat
ongetwijfeld zijn levensgeluk op vaster grond
slagen zou rusten, zijn vermogen om schokken
tc weerstaan vermoedelijk steviger zou zijn.
indien hij steeds zichzelf had kunnen dwingen,
te loopen langs «ie paden, die het gezond
verstand er. de eenvoudigste zedelijkheidsbe
grippen als veilig aanwijzen.
liet leven een doodengang laat het dan
niet zijn een dans!
Nu ja. «lat is eenmaal niet anders. En hoe
zeer in lengte verschillend, hij is toch voor
i—'Ier uiterst kor: ecu verschijning, niets
meer. Velen, van wie de duur het gemiddelde
overschrijdt, verteller, «lat. wanneer hot hun
vergund war»-, van zeker punt der afgelegde
baan nog eens tc beginnen, zij het anders
zouden aanleggen en tot betere uitkomsten
geraken Het laatste is voor 't minst twijfel
achtig maar wel is zeker, dat wij, dooreen-
ger. imen. oen tc groot deel van het beetje
tijd, "iis hier geschonken aanwenden om het
leven van andere menschen minder aangc-
i aam te maker, door kleingeestige twisten,
door breed uitmeten van glieven, door han
delingen van vijandige» aard.
Ncb<»>r; wordt het leven voor wie het voor
anderen schoon «loet zijn, zooveel in zijn ver-
ni'igen ligt. Wie dat tracht te doen, heeft
altijd succes en past «le meest juiste methode
toe om tegen den schok van komenden on-
st>oed eigen veerkracht \ersterken.
De 25ste Centrale diaconale conferentie
der Gereformeerde kerken zal hier worden
gehouden en w.-l op Woensdag 15 Septem
ber.
Prof. dr. H- It-uman. uit Kampen, zal
daarin een referaat houden over: Wat heb-
l"vi de tegenwoordige omstandigheden t<-
/eggen aan onze diaconieën*.
Reeds lang herinnert het Vergudcrings-
lijstje in dc/.e courant aan dc Openlucht-
samenkomst van vrijzinnig-godsdienstige»,
welke aanstaanden Zondag op het landgoed
Zandbergenbij Muis-ter-Heide zal worden
I gehouden vanwege het Provinciaal lltrechtsch
j comité.
i Dit schrijft thans
Het groote Mannenkoor uit Wormerveer
(So zangers) dat op deze samenkomst zijn
I medewerking komt verleenen, zal verschil-
lende liederen ten gehoore brengen, waarvan
het ons vergund zij vooraf le dezer plaatse
een enkele bijzonderheid mede te deelen.
Voor de vele vrijzinnigen, die den izden
September naar Huis-ter-Heide zullen opgaan,
I zal het aangenaam wezen, vooruit te weten
wat door het koor zal worden gezongen. I11
de eerste plaats noemen wij het mooie lied
1 van lleije »Uit den grijs bemosten toren*.
Van den bekenden liederen-componist en
dirigent Fred. Roeske wordt het zeer melo-
«lieuse »lioeden nacht* gezongen, met den
indrukwekkende» aanhefZwijgend spreidt
I «Ie nacht zijn kleed*.
E11 dan is verder gekozen die forsche 8ste
Psalm van Richard Hol (woorden, naar men
j weet, van Ten Kate) die 8ste Psalm, met
het gcweldig-statig klinkende begin, dat in
het laatste couplet het achtste jube-
lend-krachlig, met majestueusen climax in
j de klank-ontwikkeling, wordt herhaald, onder
voortdurende zwelling van den toon »0 God,
I onze God! hoe gevierd is Uw naam*.
Voor velen is voorts wellicht bekend het
I lied van Heinze «Omhoog*, dat we óok al
van het koor zullen hooren. Men ziet, de
I zangers - uit Wormerveer, die onze snmen-
komst komen opluisteren, zullen héél wat
zingen. Van Heinze dan: «Moede pelgrim,
j waarheen?*
Wij noemen óok nog den onberijmden 04ste»
Psalm, van Muus.
I Wij zullen hiermede volstaan. Wij wilden
j slechts een kort overzicht geven van de
1 koornummers, die ons den 1 zden September
I wachten, opdat men zoo ongeveer zou weten
wat gezongen zal worden. Het komt ons
voor, dat de keuze van den dirigent, den
heer Ltlrssen, uit Wormerveer, de organist
van de Doopsgezinde kerk in die Noord-
1 lollandsche gemeente, een zeer gelukkige
I is geweest. Alle melodieën zijn bij uitstek
I geschikt om in het bosch te worden gezon-
I gen en zullen zonder twijfel grooten indruk
maken in deze omgeving; ze zijn verschillend
van karakter, maar ieder op zichzelf van
groote bekoring.
I De zangen, die gemeenschappelijk zullen
worden aangeheven, met inzet van het koor,
1 zijn bekende koralen (o.m. de OSePsalm.de.
1 42e Psalm, Gezang 96, enz.,enz.); voor ieder
bekende wijzen en overbekende woorden.
De Voorzitter van het Hoofdbestuur, pro
fessor Cannegieter, zal het openingswoord
spreken; ds. Glasz het sluitingswoord. Daar
tusschen in treden op dr. Oort en dr. De
Jong, «ie eerste met het onderwerp; «Vrij
zinnig Protestantisme*, de tweede met het
onderwerp: »Wat God ons te zeggen heeft*.
Alle sprekers zullen het woord voeren van
de zelfde plaats, van de verhevenheid, waar
óok hei koor zal staan. Dat is zooveel ge
makkelijker voor het publiek, dat nu zai
kunnen blijven zitten op zijn eenmaal uitge
kozen plekje; het heen en weer loopen van
de eene spreekplaats naar de andere is dus
niet meer noodig. De toehoorders kunnen
rustig blijven waar zij zich hebben nederge
zet. In de pauze zal men gelegenheid heb
ben, door het bosch te wandelen.
Van de 30 392 mibticplichtigen der lichting
191zullen worden bestemd: 600 voor de
zeemilitie, 1784 voor de brigade grenadiers
en jagers, 19709 voor de 22 regimenten
infanterie, 348 voor dc wielrijders, 1 mg voor
de cavalerie. 1354 voor de bereden artillerie,
2570 voor de vesting-artillerie, 275 voor de
pantserfort-artillerie, 136 voor het korps
pontonniers. 140 voor het korps lorpedisten,
87b voor het wapen der genie en 1500 voor
de administratie-troepen.
Augustus gaf voor de Amersfoortsche
Tramweg Maatschappij geen mindere ont
vangsten over de heele lijn, echter verge
leken bij Augustus 1914, de nooit te ver
geten crisis-maand
Thans vervoerde zij 11 058 betalende pas
sagiers, of 5269 meer, de vervoeropbrengst
bedroeg f556.20, of f269.70 meer, de totale
ontvangsten beliepen f566.75, of f280.25
meer, de dagkilometer-opbrengst was f 10.15,
of f.5.02 meer.
In Augustus 1913 werden evenwel ver
voerd 13 26? passagiers en was de dagkilo
meter-opbrengst f 11.87.
Bond. Beide verzoeken werden om pra» advies
in onze handen gesteld.
Wij merken allereerst op. dat noch in het
voorstel, noch in het verzoek wordt gespro
ken van een bepaalde hoevoelheid. En terecht
niet, want wel dient te worden bedacht, dat
cokes een nevenproduct is, welks beschikbare
hoeveelheid niet kunstmatig kan worden ver
groot.
Verder wenschen wij als onze meening ken
baar te maken, dat het bedrijf niet aanspra
kelijk mag worden gesteld voor de nadeelen,
die uit een te nemen maatregel kunnen voort
vloeien. Dit zou zijn strijdig met het karakter
van het bedrijf.
Wil men dus in de gewenschte richting iets
doen, dan zal de maatregel moeten vallen
in het kader van die, welke gedurende den
crisistijd met gelijksoortig doel zijn getroffen
geworden. E11 wij zijn van oordeel, dat daar
tegen geen overwegend bezwaar behoeft te
bestaan. Die maatregel zou dan deze kunnen
zijn. dat de Gemeente de cokes, die daarvoor
beschikbaar kan worden gesteld, van bet be
drijf koopt tegen den geldenden prijs en die
ter bescbrikking stelt, tegen redelijken prijs,
van hen, die daarvoor in aanmerking komen.
Deze grens zouden wij voor dit doel wat
ruimer willen stellen dan tot heden het
geval was, b. v. voor hen die geen hooger
belastbaar inkomen voor de plaatselijke
inkostbelasting hebben dan f 600.
Ten einde de beschikbare hoeveelheid zoo
groot mogelijk te maken en tevenj de be
stemming zoo doeltreffend mogelijk te doen
zijn. stellen wij ons voor, den cokesverkoop
geheel te staken.
Nu reeds is de maatregel getroffen, dat
naar buiten geen cokes meer wordt geleverd,
de handelaren niet meer kunnen bekomen
dan de gecontracteerde hoeveelheid en de
burgers, die op bestelling cokes bekomen, in
eens niet meer kunnen krijgen dan 5 H. L.
Voor de distributie zouden wij dan, evenals
bij alle andere maatregelen, gaarne de tus-
schenkomst erlangen van het Steun-comité.
Evenwel is het onze bedoeling, tegemoet
te komen aan hen die bezwaren hebben zich
persoonlijk bij dit comité aan te melden
daargelaten of die bezwaren gegrond zijn
en tegen het bezwaar, dat niet een ieder
in de gelegenheid is, zich persoonlijk te ver
voegen of het gewenschte zelf te komen halen,
Wij stellen 011s voor, maatregelen te treffen,
die het mogelijk maken, zich door invulling
van een kaart bij het comité aan te melden,
terwijl de cokes zonder prijsverhooging thuis
zal worden bezorgd. De kaarten zullen bijv.
o.m. verkrijgbaar worden gesteld bij de ver
schillende vak-organisaties.
Naar het ons voorkomt, is dit de meest
eenvoudige en de meest doeltreffende wijze.
Waarop getracht kan worden het beoogde
doel te bereiken.
Wij hebben derhalve de eer U voor te
stellen, te besluiten ons te machtigen, in
boven omschreven geest werkzaam te zijn,
den prijs van de te verstrekken cokes te stel
len op dien vóór de crisis en ons een blanco-
crediet te verleenen tot goedmaking van de
kosten, die dharvan het gevolg zullen zijn.
Den duur van den te nemen maatregel
zouden wij voorloopig onbepaald wenschen te
laten.
Burgemeester en Wethouders zonden gis
teren het volgende gewijzigde voorstel
aan den Raad
Uw medelid, de heer Hofland, heeft voor
gesteld »naar een te ontwerpen verordening
een hoeveelheid cokes beneden kostprijs be
schikbaar te stellen* en heeft de gronden van
dat verzoek in een memorie toegelicht. Een
verzoek van gelijke strekking, maar niet op
de zelfde overwegingen steunende, werd ont
vangen van den Christelijke» Bestuurders
Aan Burgemeester en Wethouders is gister
verzonden het volgende adres
Geven met verschuldigde» eerbied te
kennen de ondergeteekenden, allen ouders of
verzorgers van leerlingen der Iloogere Bur
gerschool in deze Gemeente, aan welke
leerlingen door den Directeur der school bij
de bevordening in Juli j.l. tegen 4 Septem
ber her-examen was opgelegd
dat zij zich gaarne met de oplegging van
deze her-examens hebben vereenigd, aange
zien de billijkheid daarvan door hen moest
worden erkend
dat het niet-doorgaan dezer her-examens,
op 4 dezer, door hen ten zeerste wordt
betreurd, deels omdat een oogenblikkelijke
beslissing voor hun kinderen of pupillen
van overwegend en zeer dringend belang
is, deels omdat de voorloopige bevordering,
die naar hun meening waarschijnlijk plaats
hebben zal, hun voor de betrokken leerlingen,
wegens het verschuiven van de definitieve
beslissing, allerminst gewenscht voorkomt
dat ten slotte het late tijdstip." waarop
door Uw college is ingegrepen, voor ben
het nemen van maatregelen, door deze be
slissing noodzakelijk geworden, onmogelijk
maakt, terwijl meerdere der betrokken leer
lingen nu in een ongelegenheid gebracht
zijn, waarvoor enkel een andere dan de nu
door U genomen beslissing hen zou behoeden
redenen waarom zij Uw college dringend
verzoeken, alsnog de opgelegde her-examens
te doen plaats hebben.
Hetwelk doende, enz.
Bij het afdrukken van het vorige nummer
werd ons van bevoegde zijde en volkomen
te goeder trouw meegedeeld, dat heden de
heer H. W. van Esveld 25 jaar onafgebroken
lid van den Gemeenteraad zou zijn. Tijd tot
verifieeren van den datum was er niet.
Doch thans is ons gebleken, dat dc ver
kiezing plaats had op 28 October 1890 en
dat de heer Van Esveld voor de eerste maal
werd geïnstalleerd 18 December daaraan
volgende.
Dc herdenkingsdag valt dus pas op 18
December aanstaande.
'Tot de je klasse der Hoogere Burgerschool
is alsnog bevorderd dc leerling P. Biscboff;
tot de vierde alsnog de leerling J. Veth.
Mr. Frans Witteinans, advocaat uit Ant
werpen. geeft in liet tweede nummer van het
nieuwe weekblad «Vrij België» een beschrij
ving van zijn" jongste bezoek aan Amersfoort,
of liever aan de vrouwen en de kinderen
van zijn hier geïnterneerde landgenooten,
«welke in de nabijheid wenschten te zijn van
hunne mannen en vaders; het getal, dier
nieuwe reeks kan op circa 4000 gesteld
worden».
Mijn eerste bezoek schrijft hij was
op verzoek van den heer Omer Buyse, een
waar philantroop, die mij had gevraagd, met
hem maatregelen te nemen om een goedkoopc*
huisvesting van Belgische huisgezinnen mo
gelijk tc maken. I lij ried mij, te gaan bezoeken
de heeren W. Woudstra en J. A. Rant,
Voorzitter en Secretaris van het Vluchte
lingen-comité, algemeen geacht om hun
groote toewijding aan de Belgen en die
daarom den last - tevens een eer voor huil
menschlievendheid op zich namen, het
z.g. dagelijksche «Kleine comité» te vormen.
«De Belgen zijn ons hartelijk welkom»,
zeiden mij eenparig de leden van het Comité,
«wij laten niets na om de gezinnen der ge
ïnterneerden zooveel mogelijk bij te staan.
Wij voelen alles voor uw ongelukkig vader
land. Trouwens wij hebben hier in Amersfoort
veel meer voor uw landgenooten gedaan dan
wij II nu in enkele woorden kunnen vertellen».
Met genoegen nam ik hun uitnoodiging aan,
een anderen dag terug te komen, ten einde
de Belgische tehuizen en instellingen te gaan
bezoeken.
Op den bepaalden dag word ik aan het
station afgehaald door de heeren Woudstra.
Rant en Versluijs. Onze eerste rit was naar
het graanpakhuis der firma Gerritsen, een
der lokaliteiten, waar de eerste vluchtelingen
na den val van Antwerpen geherbergd wer
den. Hier bevinden zich tegenwoordig onge
veer 200 uitgewekenen van militair^ gezinnen.
Vlug een gesprek aangeknoopt met cenigen
hunner, die uiterst tevreden waren over hun
behandeling. Vlamingen en Walen zijn ge
scheiden. Weldra zullen al dezen verplaatst
worden in de verplaatsbare houten villa's,
onder leiding van den heer Buyse gemaakt
en waarvoor door de Gemeente een speciaal
terrein is afgestaan.
De andere dezer uitgewekenen wonen op
gehuurde kamers. De verhouding der Bel
gische met de Amersfoortsche bevolking is
over 't algemeen uitstekend. Ook de Walen
sluiten vriendschap met Hollanders, die hun
best doen om zich verstaanbaar te maken.
De Belgische geïnterneerden, die nu werk
buiten het kamp mogen aannemen, en hun
vrouwen, die breiend over de straten loopen,
leveren het beste bewijs van hun groote
bedrijvigheid op.
Zoo gaat hij vorder en beschrijft zijn be
zoek aan het St. Pieters- en Rlocklands-
gasthuis. «Hier verblijven nog een honderdtal
van de eerste werkelijke vluchtelingen, als
ook eenige jonge moeders, ter wille van een
betere verzorging en sommige dezer trouwen
hier, want daarvoor wordt ook met vader
lijke liefde gezorgd. Men weet niet, wat het
Comité al heeft gedaan voor onze beproefde
landgenooten; 70 kinderen werden helemaal
aangekleed voor het eerste communiefeest,
een feestje werd ingericht voor de kinderen
ter gelegenheid van het Koninglhnefeest op
25 Juli op kosten van de leden zelf van het
Comité, enz*.
Maar wij gaan verder: naar de borduur-
en kantschool van gravin Van Randwijck,
waar een 30-tal arbeidsters aan het werk
zijn dezen worden per stuk betaald en kunnen
een aardigen duit verdienen, want hun soort
vak is in Nederland onbekend; naar de
schoenmakerij, op den Hof, is ingericht in
een apothekerspakhuis, vroeger een drukkerij,
waar, zooals het heet, de «Palamedes» ge
drukt werd; naar dc Sociëteit «Vereeni-
ging», het hoofdkwartier van het Comité,
waar kosteloos voeding gegeven wordt aan
de uitgewekenen, die zelf hun potje niet
koken, een 900-tal, alsook kleeding aan alle
behoeftigen, en dit is het geval voor de
meesten er komt nog bij, dat dc Duitschers
aan die uittrekkende gezinnen heel dikwijls
hun pakken vol goed afnamen; de kleer-
kamer van Amersfoort kostte aan de Ncder-
landsche Regeeritig reeds f 30 000; -- hier
ook is, dank zij de krachtige hulp van het
Rockefeller-fonds, de naaikamer opgericht,
waarvan mevrouw Van Randwijck eveneens
de leiding heeft; eindelijk worden in de «So-
citeit» de versterkende middelen verstrekt,
waarvoor aan melk alleen f600 per maand
wordt uitgegevenwit brood en eieren worden
bovendien als dusdanig uitgedeeld.
Ten slotte beschrijft hij een bezoek aan
het kinder-koloniehuis «De Stompert», van
de Oud-Katholieke aalmoezenierskamer te
Utrecht, waar 47 vrouwen en kinderen ver
blijven. waar niets ontbreekt en zelfs een
badkamer en een schoolzaal worden gevonden.
«Dat rustige, heerlijk gelegen zomerverblijf
op den Amcrsfoortsi
vluchtsoord voor I
meer uit mi;
Het spreekt wel!
Bouwmeester een pt
haar vertolking van c
dat zij koos voor hc
die zij ook hier
zal spelen, zóo als
komen inlevend in J
Het »Nieuws van
spel van mevrouw
ter was ook bewont
bedrijf. In het laatsl
in-karakter en het 1
heid niet onopgeeji
Rika Hopper was*
diepe verontwaardij
hoogheid tegenove
eigenaardige, goedij
werd leuk getypee
de Vos.
De Nieuwe Ra
Crt.< en »Het Vad
dien lof, aan alle
Dat het vol zij
groote kunstenares
gevierd.
De Eysink-beker;
P. L. H. Maas, lid
Wielrijders Societei
woordigheid van c
plechtige wijze uitg
Omtrent ,den star
concours op gister
mededeelingen doe
heden niet voorhing
Gelijk we reeds
haan-wedstrijd mor
sloten en volgen d«
heidswedstrijd, Zon<
Maandag en Dinsi
Aangaande het h
station schrijft de
vennc 111 het V.P.N
Door allerlei 01
door de ongesteld!
wordt de bouw 1
voor pluimveeteelt
de werkzaamheden
worden rennen gem
Een 400-tal kuikei
terwijl op enkele dc
worden geweid.
De kuikens besta
Leghorns, vertege
meest verschillende
dit ras in ons land.
Alle hennen zul
op den leg worden
Behalve witte j
Welsuminers aanu
hanen en 26 henne
uit zware, donker
doeling is, uit deze
nader te leeren ke
op den duur meen
Diverse eigenschi
aan dit hoen, in
J ons land voorkom
j dacht te wijden. D
als die der hennen
1 terwijl de onderkl
De beenkleur is j
hebben vijf teener
meerendeel enkel
I triple-kam.
Aangezien niet
i aangehouden, kunn
1 enkele exemplaren
Naar de gister
werden aangevoeri
1 8700 pond kaas.
De prijs was 4
onder Rijks-control
De handel was i
Niet de heer I
i Bestuurslid der afd
1 streken van het
Genootschap, doch
mede uit Soest, ov>
f waarvan we in hel
maakten.
I)e tram deraill
V'lasakkerweg ter
Bergstraat.
Het had heel w
pad terug te breng
Erger is, dat ej
beschadigd.
Aan de DaamJ
middag een kipk^
twee der daar tl
loopig verhondet^
naar het St. Elisab
Een heeft een zc
Let op uw rijv
»zwijntjestikkers< r
De in 1908 bet
fabriek »De Valk*,
De Vries, op d
straat en Plantsoen,
geheel uitgebrand.
1