Stadsnieuws.
Gemengd Nieuws.
Dat van de extra winsten, 111 dezen oorlog-
strijd behaald, een extra belasting wordt
geheven om bij te dragen in de buitenge
wone uitgaven van de schatkist, is volkomen
billijk. Maar er kan daarmee niet lang ge
wacht worden.
Thans wordt de billijkheid van het denk
beeld vrij algemeen toegestemd, ook wel
door hen, die zelve in deze maanden buiten
gewone: winst hebben gemaakt. Maar over
een paar jaar zou er, dunkt ons, sterke op
positie tegen een dergelijk voorstel ontstaan.
E11 het land heeft het geld ook spoedig
noodig.
Gemakkelijk zal de arbeid der commissie
overigens niet zijn. Vooral de begrenzing
tusschen wat al of niet buitengewone winst
is, door den oorlog betaald, zal moeilijk
wezen.
Gelukkig, dat zoowel de minister Treub
in zijn installatie-rede als de voorzitter der
commissie, Dr. Bos, in zijn antwoord, den
nadruk er op gelegd hebben, dat de com
missie snel dient te arbeiden.
Het Carillon iu Nederland.
Aan den Raad van verschillende gemeen
ten in ons land is door V. V. V. te Arnhem
een adres gezonden, waarin o.m. wordt ge
zegd
Waar de dagbladen van Nederland in de
laatste maanden menige kolom hebben ge
wijd aan de bespreking van het Carilion en
op de 4 September 1.1. in Arnhem gehouden
jaarvergadering van den Nationalen Bond
voor Vreemdelingenverkeer in Nederland
een belangrijke plaats was ingeruimd aan
een door den heer mr. A. I.oosjes, secretaris
van de Nationale Vereeniging voor den
Volkszang gehouden referaat over: «het
Carillon in Noord-Nederland, als middel ter
bevordering van het Vreemdelingenverkeer,
vermeenen wij, voor bijzonderheden naar een
en ander te mogen verwijzen en zal kennis
neming van die artikelen en besprekingen u
ongetwijfeld tot de erkenning hebben gebracht,
dat onze Nederlandsche steden in hare Caril
lons een schat bezitten alleszins waard om
met zorg en liefde te worden bewaard en
in stand gehouden.
Tevens moge u echter zijn gebleken, dat
er onder de 59 ons bekende Carillons van
Noord-Nederland velen zijn, welke,'t zij door
verwaarloozing, hetzij door verkeerde behan
deling, niet bij machte zijn te geven wat
aan de eischen van schoonheid en welluiden-
heid voldoet.
In Zuid-Nederland, waar het Carillon in
hooge eere is, hebbeu kunstlievende Gemeen
tebesturen sedert enkele jaren veel gedaan
om den beiaard, aan een grondige restauratie
te onderwerpen en mocht het aan den
Meester-Beiaardier van Mechelen, den heer
Jef Denijn gelukken velen dier Carillons te
herstellen, zoodat daarna een klokkenbe-
speling tot de bijzondere aantrekkelijkheden
der Vlaamsche steden is gaan behooren.
Duizenden, zoowel landgenooten als vreem
delingen trokken daar des zomers naar
Mechelen om het ontroerende spel van Jef
Denijn aan te hooren.
De Beiaard heeft menig zoete winst in
die steden gebracht door een vermeerderd
Vreemdelingenverkeer.
Naast beweegreden van schoonheidlieven-
den aard en piëteit jegens ons voorgeslacht,
moge dit als een krachtig motief gelden 1
voor de besturen der Carillons-bezittende
Gemeenten in Nederland, om het Klokken
spel zoodanig te doen restaureeren, dat dit
meer nog dan thans een aantrekkelijkheid
hunner Gemeente worde.
Nu ligt het in onze bedoeling den heer J
Denijn ie bewegen zich, zoolang de oorlog
duurt metterwoon te vestigen in Nederland, I
mocht het zijn in onze stad en van daaruit
de restauratiewerkzaamheden aan andere
Carillons in Noord-Nederland te leiden.
Dit plan, waarbij heel Nederland kan
profiteeren, zal slechts uitvoerbaar zijn, wan
neer meerdere belanghebbende gemeente-
hesturen ons steunen, zoodat voldoende werk
aan den meester kan worden opdragen, om
dezen voor geruimen tijd aan Noord Neder-
land te verbinden.
Indien in uw gemeente het voorbeeld van
Arnhem kan worden gevolgd, alwaar de
restauratie-kosten door particulieren werden 1
bijeengebracht, dan zullen geen bezwaren
van geldelijken aard tegen de eventueel
door u beoogde restauraties uwer carillons j
aangevoerd kunnen worden.
Kan nu voor het tijdvak van b.v. een jaar. i
voldoende arbeid en inkomsten aan den heer j
Denijn worden verzekerd, dan vermoeden
wij, dat de meester, die tot dusver met zijn
familie in Engeland verblijf hield, naar Neder-
land zal overkomen en zich aldaar, zoolang 1
de oorlog duurt, gaarne zal vestigen.
De restauratie van het Arnhemsch carillon
zal circa f 1000 bedragen, waaruit u kunt 1
zien, dat de kosten niet behoeven af te
schrikken.
Mocht onze wensch, dat vele gemeente
besturen tot de herstellingen van hun carillons
zullen overgaan, worden verwezenlijkt, dan
zal de heer Jef Denijn, naar wij weten, bereid
gevonden worden in Arnhem technische les
sen van beiaard-bespeling te geven, waardoor
de moeilijkheid, om voor een gerestaureerd
carillon een goed klokkenist te vinden, tevens
hare oplossing zal vinden.
Onze vereeniging zal gaarne haar bemid
deling verleenen voor het ontvangen en
voeren van desbetreffende correspondenties.
Aan de besturen van de Vereenigingen
voor Vreemdelingenverkeer in de verschil
lende gemeenten is verzocht, dit adres krach
tig te steunen.
Als men niet luisteren wil
En vooral niet naar den raad van een
vrouw en in 't bizonder, als die vrouw
nog wel je eigen vrouw is
Dan
Spontaan, uit eerlijk gemeende waardoering
werd het artikeltje «Na een jaar* Zaterdag
in dit blad geschreven.
De schrijver, die dikwijls de gelegenheid
had om de toewijding gade te slaan, waar
mede tal van vrouwen «laar in »het Valkje*
zoo stiilekens weg, zoo zonder eenigen op
hef, dag na dag, week na week, nu al '11 jaar
lang. driemaal per dag de noodigc leiding
en zorgen geven bij de maaltijden van onze
Belgische gasten, opdat alles een geregeld
en vlot verloop hebbe, ging op informatie
uit om de namen dier vrouwen te vernemen
en plaatste het lijstje met zekere voldoening
in zijn artikeltje.
Met nog grooter satisfactie liet hij het
lezen aan eene, op wier oordeel hij anders
nog wel eens wil afgaan maarditmaal
was hij doof voor haar raad, om, hoe vol
komen ze ook instemde met het geschrevene,
de namen er uit weg te laten.
»Als er slechts eén vergeten is, onop
zettelijk door haar, die je 't lijstje gaf, dan
maakt dat pijnlijker indruk dan....*.
>Nu geen emmertje koud water gooien
op mijn enthousiasme. Juist, omdat maarzoo
heel weinigen weten, welke vrouwen daar
zoo veel en zoo mooi werk verrichten, moeten
haar namen eens genoemd. En al heb ik
er ook onwillekeurig eén vergetenneen,
't gaat er zóo in
En 't ging er «zoo» in
En
Z'n raadgeefster voelde heusch heelemaal
geen Schadenfreude* daarvoor staat hij
haar te 11a toen ze niet van 'n enkele,
maar van meerderen hedenochtend moest
hooren, dat, hoezeer men het artikeltje ook
op prijs stelde, men 't jammer vond, dat er
op 't lijstje nog zoovele namen ontbraken
van vrouwen, die even trouw nog op haar
post zijn als de genoemden.
En 't is niet meer dan billijk, dat thans
nu beter en hopenlijk volledig voorgelicht
ook haar namen vermeld worden. Ze zijn
Mevrouw Lagerwij, mejuffrouw Hoogh-
winkel, mevrouw Cohen, mejuffrouw Brucns,
mejuffrouw Bronsdijk, mejuffrouw van Bem-
mel, mejuffrouw Wesseling, mevrouw Wuif-
bain, mevrouw Des Tombes, mevrouw de
Boer, mejuffrouw v. d. Kamp, mejuffrouw
Meeuwsen, mejuffrouw Smits, mejuffrouw
van Daal, mejuffrouw Houtzaager, mejuf
frouw Stork, mejuffrouw Vermolen, mejuf
frouw Brandsen, mejuffrouw Peeters, mejuf
frouw Mulst, mejuffrouw Jansen, mejuffrouw
Prins, mejuffrouw v. Dijk en mejuffrouw G.
Kuntz.
En als morgen de schrijver, na een paar
«lagen uitstedigheid, de Amcrsfoortsche Cou
rant leest, dan zal hij zeker de eerste zijn
om zich te verheugen dat thans aan «allen»
de eere is gegeven, die haar zoo ruimschoots
toekomt.
Suze Frederiks.
van verlof terug te kccrcii, geacht worden
iu het genot te zijn van* verlof, tol herstel
van gezondheid en dus van den dag af
waarop hun verlof was geëindigd aanspraak
hebben op behoud vati jaarwedde of soldij.
Het Industr. Weekblad meldt, dat ook
hier te lande een portverhooging in aantocht is.
l)e Regeering is voornemens een daartoe
strekkend wetsvoorstel bij de Tweede Kamer
in te dienen. Een ander ter versterking van
's lands financiën.
De uitvoer van paardenvlcesch en eieren
I is verboden.
i liet ijverige A. D. C. dat gewoonlijk heel
i vindingrijk is in het bedenken van doeltref
fende propaganda-middelen, is ook ditmaal
heel gelukkig geweest met het ontwerpen
der pakkende, sprekende print, waar die
vooral op het Stationsplein veler aandacht
trekt.
»Zoo lezen we in «Sobriötas»
Te Amersfoort heeft het Drankweer-Comité
ceti massa biljetten doen aanplakken waarop:
Wacht U voor 't eerste met daarnaast
geschilderd een flink model borrelglas,
i Eenige Belgische officieren en eene dame
j bezien het biljet, waarbij de dame vraagt
que veut dire 9a, messieurs? (Wat wil dat
zeggen, heeren?)
De officieren beginnen eens te lachen en
aarzelen te antwoorden, totdat ten slotte een 1
van dc hoeren zegt: «Madame, «,-a veut dire: I
Gare pour le premier verre (mevrouw, dat
wil zeggenWacht U voor het eerste glas).
De dame antwoordde: «Les hollandais ils ons
I raison, c'est bien vu ca. (De Hollanders heb-
ben gelijk, 'tis goed gezien)».
J Sedeit 1 Januari 1915 gaven zich 4S8 per-
sonen voor het lidmaatschap van de openbare
Leeszaal alhier op; waarvan in September 60.
De statistiek over deze maand vermeldt:
Aantal bezoekers
Couranten- en tijdschrif
ten zaal
Studiezaal
Aantal uitgeleende
banden
IT. 1 romans
Hiervankinderboeken
En voor wien nog twijfelen moge of de
O. L. door velen benut wordt, geeft het
Maandblad in zijn öctobernummer de vol
gende aanschouwelijke voorstelling.
Ga nu eens voor de hoogste boom staan,
die ge op uw wandeling tegenkomt en denk,
dat langs de stam rug aan rug
plat op elkaar gestapeld boeken
lagen. Tot de top toe, zou 't
'n heele stapel zijn, maar deze
stapel is kinderachtig naast de
stapel boeken, die de I.eeszaal
alhier in de eene afgelonpen
maand September uitleende. Deze
bereikt n.l. 'n hoogte van 100
Meter, terwijl de Lange Jan, die
uren in den omtrek te zien is,
95 Meter meet.
Nevenstaande'lijnen stellen iu
.evenredige verhoudingen de hoog
te voor van een flink huis, de toren on de
Spreekt niet veel over den zonneschijn op
uw pad met iemand die in het dal der
schaduw wandelt.
SPORT.
»9>3
1914
'9'5
1020
1699
2252
3-19
1S9
4 '3
78S
2440
3983
530
989
1896
5-5
820
September-boekenstapel
Bij Kon. besluit is bepaald dat aan tot
den landstorm behoorende dienstplichtigen,
die in de tegenwoordige tijdsomstandigheden
moeten opkomen of hebben moeten opkomen
en daartoe hun reis naar de plaats van
opkomst in het buitonland hebben moeten
aanvangen, een tegemoetkoming in de kosten
van hun reis, voeding en huisvesting zal
worden toegekend.
Deze vergoeding is door den Minister van
Oorlog bepaald, wat de reiskosten betreft,
tot ten hoogste het bedrag, noodig om in
de laagste klasse de reis te maken langs
den koristen weg. De tegemoetkoming in
de kosten van voeding en huisvesting be
draagt de vaste som van f x. per reisdag.
De toekenning en de uitbetaling of toe
zending van de vergoeding geschiedt door
den burgemeester, door wien de oproeping
in werkelijken dienst is gedaan.
Bij legerorder heeft de minister van oorlog
nader bepaald, dat onderofficieren en mili
tairen beneden dien rang, «lie wegens amb
telijk geconstateerde ziekte verhinderd zijn
Uitgaand Amersfoort wacht een heel bij- j
zonder, heel subtiel genot, zoo wordt in ver-
schillende bewoordingen door de recensenten
van onze groote bladen aangeduid Ko Done-
ker's Schimmenspel, een Hollandsch Chat
noir, dat Vrijdagavond ook hier, in Amicitia
gegeven wordt.
In een reeks van schimmenbeelden demon- j
strcert Ko Doncker ons «de liefde iu den I
loop der tijden». Kon hij dankbaarder, gloed-
voller onderwerp kiezen om zijn fantasie,
den vrijen teugel te laten i
Nu eens zijn het groepjes, bevallig en teer,
uit den tijd van madame de Pompadour, dan j
weer kwijnende Japansche schoonen, straks i
woeste ruiters, die ons toonen, hoe ze min- j
den cn liefkoosden. En daarbij het passende I
woord, soms liefelijk en vleiend, tlan forsch
en fier, al naar de situatie.
Maar ons woord kan niet voldoende zeg-
gen, wat en hóe Ko Doncker zijn kunst
geeftmen moet zelf zien, wat hij weet te
bereiken met zijn guitig, geestig vernuft, I
met zijn fijnen kunstzin.
Neemt ze gerust mee, uw dochterkcns,
moeders, zelfs uw heel jonge meiskens j
ze zullen gelooven, dat ze een heel, heel
mooie poppenkast vol ongekende pracht zien I
vertoonen
Maar wij ouderen, die ondervonden en I
meemaakten, wij begrijpen den humor, het
fijne gevoel, de symboliek van elk figuurtje,
van elk tafereel.
En daarom bekoort Ko Donckcr's Schim-
menspel jong en oud.
Voetbal.
Onder zeer veel belangstelling -— althans
voor Amersfoort hnd Zondag op Birk-
hoven de plaatselijke ontmoeting plaats.
Precies om 2 uur vangt dc wedstrijd aan,
.en dadelijk na den aftrap is de H. V. C.
voorhoede voor 't Quick-docl. Warneer en
v. Holthe worden echter vooreerst nog niet
gepasseerd. Spoedig blijkt dat v. Holthe zich
niet geheel kan geven en 11a ruim 20 min.
spelen verlaat hy dan ook het veld, wat niet
nalaat ontmoedigend op de overige spelers
te werken. Voor dien tijd was de stand al
op _0 in 't voordeel der bezoekers gebracht.
Door een doorbraak kwam Floor voor open
doel te staan en plaatste kalm langs Brasser.
Niet lang daarna wordt 110. 2 gemaakt uit
een voorzet van links. Kuiper, die inmiddels
is ingevallen, is veel en veel te langzaam.
Quick speelt over 't geheel met te weinig
vuur, vooral de voorhoede. Het bewustzijn
van tc kunnen voetballen schijnt toch nog
geen zelfvertrouwen te kunnen geven. De
enkele aanvallen zijn te weifelend en daar
door ongevaarlijk. Voor rust komt in deze
stand geen verandering meer.
Als opnieuw begonnen wordt, is Quick
eerst iets sterker en werkelijk benut De
Bruijn een kans en Quick heeft haar cenig
doelpunt gemaakt.
In plaats van nu zich zooveel mogelijk in
te spannen, begint het zelfde lauwe spel weer
van voor half-time. Het gevolg blijft niet
uit en II. V. C. heeft dc voorsprong tot 3 1
vergroot.
Enkele uitvallen van Quick hebben geen
succes, een drietal corners worden op het
H. V. C.-doel genomen, doch eveneens zonder
resultaat.
Ongeveer een kwartier voor 't einde wor
den ook de .je en 5e goal door II. V C. ge
maakt, beide waren ze wel te verhinderen
geweest.
Als 't einde komt heeft H. V. C, welver
diend met 5 1 gewonnen of beter Quick
heeft welverdiend verloren. Een spel zonder
enthousiasme zal nooit vee! succes hebben
en dit spel werd door Quick verleden Zon-
dag gespeeld. Gelukkig vormen Warnaer en
Verhoef de uitzonderingen, zij waren dan
ook de besten van 't team. Zooals gezegd
speelde II. V. C. met vuur, daardoor viel 't
ook niet een ieder- op, dat de rechter- en
midden-half veel minder zijn dan de rest.
Over II. V. C,'s doelman is 't wellicht beter
een critische opmerking te maken als hij
werkelijk eens wat te doen heeft gehad; de
back-linie was goed, evenals óopCt, der
voorhoede.
Over de Quick-voorhoede is het maar beter
niets te zeggen. Echter behoeft het elftal,
dat A. C. met 4 1 kan slaan, den moed
volstrekt niet te verliezen.
De leiding van den wedstrijd liet niets te
wenschen over.
De competitie-stand in Oost. afd. B is nu
als volgi
gesp. gevv. gel. verl. put. v. l. gem.dpt-
II. V. C. 2 2 - -- 4 8-1 2.-
P. 1!. C. 3 2 - 1 154 1,33
Quick (A) 3 2 i 4 4 1,33
A. C. 2 1-12 5-5 1.
Daventria 3 3 2 if»
Quick (K) I 1 0-6
FUVI.
De «Times* verneemt uit New-York, zoo
meldt het Handelsblad, dat aan Rockefeller's
stichting voor medisch onderzoek ontdekt is
wat het Amcrikaansche «Journal for Medical
Scienticts* noemt een positieve genezing van
diabetes. De proeven op patiënten genomen
hebben de overtuiging geschonken, dat het
geneesmiddel afdoende is. Het komt neer op
ecu oplossing van dubbel koolzure soda, met
een geringe toevoeging van zout. I11 ernstige
gevallen wordt dit middel ondershuids inge
spoten.
'J'er kaasmarkt alhier waren gisteren aan-
geveerd 35 wagens, bevattende 3S00 K.G.
kaas.
Prijs f 65 a f 70 per 50 K.G,, gestempeld 1
f 08 a f70 per 50 K.G.
De handel verliep vlug.
De burgemeester van Amsterdam heeft
gemeend maatregelen te moeten nemen tegen
het opdrijven van de melkprijzen, daar hij
meent, dat de prijzen, die de boeren thans
vragen, Vfccl hooger zijn, dan de veevoeder-
prijzen wettigen. Aan alle slijters en melk
fabrieken is in een circulaire meegedeeld,
«lat de burgemeester voornemens is den voor
raad melk in beslag te nemen, tenzij dc
leverancier zich verbindt de inelk niet tegen
een hoogeren prijs dan 12 cent per liter te
verkoopen en dc gepasteuriseerde tegen fo. 13
per liter.
Het algemeen steun-comité'le Amsterdam
gaf tot einde Juni in totaal f2892560.79'
uit; in welk bedrag echter een geschat be
drag aan huurtoelagen is begrepen. In het
2e kwartaal van 1915 beliepen de totale
uitgaven f809347.98.
