Stadsnieuws.
Gemengd Nieuws.
op welke wijze ware tegemoet te komen aan
de dringende ercdietbehoeften der Amster
dumsche kleine diamanthandelaars. Hoewel
uit den aard der zaak geen definitieve be
slissingen konden worden genomen, schijnt
het vrijwel vast te staan. dat. als uitvloeisel
dezer besprekingen, in deze behoeften zal
worden voorzien en wel door middel van
de voornoemde credietbank en onder toezicht
en met moreelen steun van de groote patroons
in het diamantvak, die, gelijk ter conferentie
bleek, veel sympathie voor deze zaak koe
steren en bereid zijn, hun naam te geven
voor de totstandkoming der hiertoe noodige
maatregelen.
Het lijdt geen twijfel of al dergelijke
maatregelen zullen vele middenstanders be
hoeden voor een aanraking met woekeraars.
Verschuiving.
Het »Centrum« wijst er op, hoezeer in het
verloop van nauwelijks een jaar tijds ook de
toestanden ten aanzien van loon en salaris
zijn veranderd.
Er heeft een algemeene verschuiving en
bij sommigen zelfs een ontreddering plaats
gevonden.
Tal van menschen, massa's gezinnen, kun
nen gewoonweg niet meer rondkomen met
het inkomen, dat zij tot dusver genoten en
waarvan zij behoorlijk vermochten te leven.
Wat vóór dezen abnormalen tijd, met zijn
ontzaglijke duurte en deels kunstmatige op
drijving der prijzen, een redelijk loon of
salaris mocht heeten. is het nu niet meer.
En nog veel minder zal zulks het geval
zijn, indien de thans heerschende toestand
lang mocht aanhouden en straks de belasting-
schroef voor groot en klein zooveel sterker
wordt aangedraaid.
Er is of er komt dan ontwrichting over
de geheele lijn.
De levensstandaard is zóo gestegen, dat
geen maatstaf van voorheen meer kan worden
aangelegd.
En dit geldt niet slechts voor de zooge
naamd kleine luyden< met smalle beurzen,
maar ook voor hen, die tot de meer wei
hebbenden. de gezeten burgerij, den midden
stand worden gerekend.
Voor de breede categorieën van landge-
nooten, die van een vast inkomen moeten
leven, voor wie de buitengewone tijd geen
enkel profijt, maar wel veel grooter duurte
en tot dusver ongekende verhooging van
lasten met zich brengt, is het een harde tijd.
waarvan het einde nog niet valt te voorzien.
En ook wanneer de oorlog spoedig zijn
beslag mocht krijgen, dan zal de verschui
ving en ontwrichting nawerken en het leven
voor velen duur blijven, omdat niet overal
en op elk gebied een groote verlaging der
prijzen is te verwachten, de koopkracht van
menigeen is verzwakt, en de zware belasting
druk zooveel knellender zich zal doen ge
voelen.
Het sociale en economische vraagstuk is
door den oorlogstoestand niet weinig ver
scherpt ook in neutrale landen als het
onze en werkelijk een nieuwe pha.se in
getreden.
Rooken door kinderen
Op grond, dat herhaaldelijk diefstallen door
kinderen worden gepleegd om voor de op
brengst daarvan sigaren of sigaretten te
kcopen, is door de afdeeling »Pro Juventute*
te Breda een adres aan den Gemeenteraad
gericht om in de politie-verordeningen een
verbods-bepaling op te nemen tegen net
rooken door kinderen beneden de 16 jaar,
op den openbaren weg en in publieke lokalen,
met een geldboete van hoogstens f 25.
Dit verdient ten volle de aandacht, want
begint een Gemeente een actie tegen dit mis
bruik, dan is er kans, dat er ook op andere
plaatsen tegen opgekomen wordt, om einde
lijk te geraken tot een Rijksverbod.
Reeds vroeger werd hierop bij den Minis
ter van Binnenlandsche Zaken aangedrongen
door den Bond van Ned. Onderwijzers, en
werd hierover advies door den Minister in
gewonnen bij den Centralen Gezondheidsraad,
die aan eeu commissie een rapport opdroeg.
Aan dat rapport was toegevoegd een over
zicht van de in het buitenland op dit gebied
geldende of ontworpen bepalingen, waaruit
blijkt, dat in Engeland sedert 1908 geen
tabak, sigaren, sigaretten of sigarettenpapier
mogen verkocht worden aan kinderen bene
den 16 jaar.
In Noorwegen geldt een dergelijke wet
reeds sedert 1&99.
In Zweden zijn wetsontwerpen van gelijke
strekking aanhangig.
In 57 Staten in Amerika bestaan verbods
bepalingen tegen het rooken door kinderen.
Ook in vele Engelacbe bezittingen. In Japan
mag niemand vóór zijn 20ste jaar rooken,
terwijl een dergelijk verbod ook in Duitsch-
land en Zwitserland bestaat, zonder dat zich
eenig bezwaar daartegen heeft voorgedaan.
Het doet ons genoegen, dat dit eens ter
sprake komt, want wij zouden het zeer toe
juichen, indien ook in ons land een eind kon
worden gemaakt aan deze .ergernis». Niet
alleen, dat het een oorzaak tot oneerlijkheid
kan worden, ook dc gezondheid en het
leeren der kinderen lijden er schade door.
Doch bovendien moet er een eind aan komen,
dat jongens zich gaan inbeelden, dat »een
sigaartje* hun toekomt.
Waar dikwijls het noodige ontbreekt,
moet voor den man en voor de jongens toch
altijd nog iets worden uitgetrokken voor
tabak; en welk een som kon daarmee niet
worden bespaard
Moeder en dochters uit burger-gèzinnen
moeten het dan maar zonder een dergelijk
weeldeartikel doen, en doe n dat ookwat
best gaatWaarom zouden de jongens hier
op een uitzondering moeten maken, vraagt
»De gong*, het orgaan der Tucht-unie.
In de Remonstrantsche kerk hier hoopt
aanstaanden Zondag voor te gaan dr. L. ,N.
de Jong, uit Utrecht; in de Doopsgezinde
kerk, ds. S. D. A. Wartena, uit Heerenveen.
De Regeering heeft bepaald, dat de lich
ting 1908 der Landweer manschapperf èn
kader op 25 November met voorloopig
(klein) verlof huiswaarts kan gaan.
Te gelijker tijd zal aan het nog in wer-
keltjken dienst zijnde dienstplichtig kader
der Landweerlichting 1907 en aan het even
tueel nog in die omstandigheden verkeerende
Landstormkader zulk een verlof worden ver
leend.
Aan eiken Landweerverlofganger wordt
toegestaan, nadat hij met verlof is vertrokken,
desgewenscht onder de wapenen terug te
keeren.
Hij die terugkeert, mag eerst na weder
ten minste een maand onder de wapenen te
zijn geweest, opnieuw met verlof vertrekken.
Volgens het Voorloopig verslag van de
Tweede Kamer nopens de Begrooting van
Binnenlandsche Zaken oefenden sommige
leden op de van verschillende zijden reeds
vroeger aangevoerde gronden critiek op de
bepaling van art. 133 der Wet tot regeling
van het Hooger onderwijs, welke tot het
afleggen der examens aan de universiteiten
slechts toelaat hen die het eind-examen van
het Gymnasium of het daarmede overeen
komende Staats-examen met gunstig gevolg
hebben afgelegd.
Men drong derhalve aan op een zoodanige
herziening van art. 133, dat ook het eind
examen der Hoogere Burgerscholen met
5-jarigen cursus toegang zou geven tot de
examens in alle faculteiten, zij het met de
bepaling, dat hij, die voor zijn verdere studie
kennis van Latijn of Grieksch noodig heeft,
bij zijn eerste academisch examen blijk moet
geven, dat hij van die vakken de voor de
verdere studie benoodigde kennis bezit.
Aan het vorenstaande wenschte men toe
te voegen, dat een dergelijke herziening
geenszins de wetenschappelijke ontwikkeling
mag schaden.
De Voorzitter van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken ontving van den Consul-
generaal van Frankrijk te Rotterdam een
schrijven, dat vertaald luidt:
De Burgemeester van Lyon heeft aan den
Minister van Buitenlandsche Zaken der
Fransche Republiek meegedeeld, dat het
Gemeentebestuur en de Kamer van Koop
handel van Lyon hebben besloten, daar, in
den trant van de Leipziger Messe en in na
volging van hetgeen te dezen opzichte wordt
voorbereid te Londen en te Birmingham, in
te stellen een tentoonstelling van handels-
monsters.
De Lyonsche mis, welke thans wordt in
gericht, zal ieder jaar plaats hebben van 1
tot 15 Maart, te beginnen met 1916 en be
doelt de ontwikkeling in de hand te werken
van de Fransche industrieën, meer bepaald
van die, welke na den oorlog zullen worden
gevestigd om de concurrentie van de thans
vijandelijke landen te bestrijden.
Op de Lyonsche mis zullen niet alleen
worden toegelaten vreemde koopers, maar
ook fabrikanten uit thans neutrale landen.
Ik heb gemeend U hiermee in kennis te
moeten stellen en verzoek U, dit mee te
deelen aan de industrieelen en de handelaren
in bet ressort uwer Kamer en verklaar mij
gaarne bereid voor het verstrekken van
nadere inlichtingen.
Aan het plaatselijk telefoonnet is thans
aangesloten met
no. 242 de bottelarij van den heer H.
van de Boogert, Arnhemsche-
poortswal 3.
Het voornemen bestaat, de kruising bij
het station Driebergen van de Ooster Stoom
tram-Maatschappij Amersfoort—Arnhem te
vervangen door een viaduct, met toepassing,
in de spoorbaan Utrecht—Driebergen,
van een derde rail, als op het traject Huis
ter HeideZeist.
Door de Besturen der Chr. vakvereeni-
gingen zijn candidaat gesteld voor de
benoeming door den Gemeenteraad in de 1
Commissie van toelicht op Je Gemeentelijke
Arbeidsbeurs
voor lid: B. Kerkhof. A. Hollander, li.
Voortman, IV Graaf, H. Burger en C. van
voor plaatsvervangend lid: J. C. de
Bruin, T. Dorrepaal en J. P. Peperzak.
Het stoffelijk hulsel van den heer J. W.
Ensinck is gistermiddag ter aarde besteld
op de Nieuwe algemeene begraafplaats.
Behalve andere belangstellenden, die op
eenige wijze de uitmuntende hoedanigheden
van den ontslapene mochten leeren waar-
deeren, was de geheele kerkeraad der Evan
gelisch l.uthersche gemeente op den dooden-
akker.
Dr. Toxopeus sprak een hartelijk woord
van afscheid en een woord van innigen dank
voor de belangrijke diensten en de voorbeel
dige plichtsbetrachting door den heer Ensink
sinds 1904 als diaken, sedert 1997 als ouder
ling aan de Luthersche gemeente bewezen.
Ter benoeming tot lid van he' R. K.
parochiaal Armbestuur, in de vacature ont
staan door het overlijden van den heer W.
Kuiper, is aan den aartsbisschop van Utrecht
voorgedragen de heer E.*Botti.
Dr. B. Eisendrath is bevorderd totoficier
van gezondheid ie klasse.
Werd aanvankelijk gemeld, dat de uit
voering van de zangvereeniging Harpe Sions*
ten bate van het Ziekenfonds der plaatselijke
afdeeling van «Patrimonium* een f70 heeft
opgebracht, thans is gebleken, dat voor dit
doel kan worden afgedragen f82.90.
Een mooi succes voor de jonge vereeniging.
Er was Dinsdagavond zeer groote belang
stelling voor de lezing van mevrouw dr.
Van Staveren—Van der Land, uit Rotterdam,
over het oude en het nieuwe China; in de
groote zaal van Amicitia* was geen plaatsje
meer te krijgen.
Nadat ds. Pannebakker omstreeks half acht
het welkomstwoord had gesproken, vertelde
mevrouw dr. Van Staveren op zeer onder
houdende wijze van het reusachtig groote
Rijk van den Draak, schetste zij de ellende
vooral van de Chineesche vrouwen en deed
zij meaedeelingen omtrent den gezegenden
arbeid van dr. J. A. Otte, dr. A. Dunlopen
dr. C. J. Strick en van de hoofdverpleegster
Zuster W. Murmen, aan het Nederlandsche
Wilhelmina-vrouwenhospitaal op het eiland
Colombo in de Drakenrivier, bij Amoy.
Wel is het klein begonnen, want een wees
meisje uit Neerbosch, dat bij een mazelen
epidemie door dr. Otte was behandeld, gaf
hem na haar herstel als eerste gift een dub
beltje, met het verzoek, daarvoor een Zieken
huis voor vrouwen te bouwen in China. Het
huis staat er thans en heeft, nadat de achter
docht der Chineezen had plaats gemaakt voor
waardeering, zeer veel zegen verspreid, zoo
dat er thans met reden kan gesproken van
een Nieuw China.
Het gesproken woord werd toegelicht door
een 40-tal zeer belangrijke lichtbeelden, ter
wijl een dameskoor uit Rotterdam, onder de
goede leiding van mejuffrouw J. Stuifzand,
eenige bij het onderwerp zeer goed aanslui
tende nummers ten beste gaf, van welke wel
het fraaist de Zendings-cantate.
Eerst over half elf sprak ds. Teerink het
slotwoord.
De arbeid der Medische zending in China
heeft aan mevrouw dr. Van Staveren en haar
stadgenooten ook van hier stellig een flink
bedrag tot steun te danken.
De Verloren zoon heeft gisteravond heel
wat personen teleur gesteld, die hem in
«Amicitia* van aangezicht tot aangezicht
hoopten te zien. Er waren er zelfs heel veel,
behalve degenen, die reeds een plaats had
den besproken.
Men wilde niet optreden zonder een gegaran
deerde recette van 400 blanke guldens, Ne-
derlandsch courant.
Hetgeen in deze, ook voor de belangstel
lenden, benarde tijden niet doenlijk was.
Voor belangstellenden is het oorlogs-bulle-
tin no. 25, van 1 November, der «Alliance
franvaise» kosteloos verkrijgbaar aan het
Secretariaat, Kortegracht 9.
De maandvergadering van «Handel en
Nijverheid*, die hedenavond zou worden ge
houden, is uitgesteld tot vandaag acht dag^n.
Er is, naar bet >Hbld.< meldt, in wording
de oprichting van een Nationale vereeniging
tot steun aan gemobiliseerde middenstanders.
De bedoeling is, aan credieibehoever.de
gemobiliseerden uit den middenstand bij
klein-verlof of demobilisatie financieelen steun
te verleenen.
Een voorloopig ccynité, uitsluitend bestaan
de uit gemobiliseerde middenstanders, heeft
de voorbereidende stappen tot de oprichting
der vereeniging gedaan en is aldus samen
gesteld: W. F. Gaasterland, Watergraafsmeer,
Voorzitter; P. Waalewijn Jr., Secretaris; C.
Wernekinck, Penningmeester; C. Koel en
G. C. Vegting, Commissarissen.
Het correspondentie-adres is tijdelijk ge
vestigd bij den Voorzitter.
Verschillende officinale personen, onder
wie de hoogstelt in den lande, hebben zich
bereid verklaard, hun medewerking voor het
doel te verleenen.
In een spoedig te Amsterdam te houden
vergadering van belanghebbenden zal worden
getracht, aan het plan vasten vorm te geven.
We ontvangen de herziene Statuten van
de «Vereeniging van de Flehite, gevestigd
te Amersfoort*.
Het staat er zóo. De Landsdrukkerij heeft
kans gezien, er dat van te maken.
In het vorige nummer deelden we, 11a be
komen opgave, mee, dat Maandag hier geen
kaas werd aangevoerd naar de markt.
Het tegendeel blijkt waar te zijn. Er wer
den zelfs 40 wagens aangevoerd met 18900
pond, De prijs liep van 69 tot 73 cent. Zou
de kaas niet kunnen worden uitgevoerd dan
zou worden betaald 40 tot 45 centgeen
klein verschil.
Doch de handel was zeer stug; er werden
heel weinig zaken gedaan omdat, in verband
met het consent, van de kaasmakers de ver
klaring werd gevraagd, dat de kaas niet
was bereid om den melkprijs hoog te houden
en de melk te onttrekken aan de zoetboeren.
Door de recherche is hier gister aange
houden een milicien der infanterie, die, om
aan geld te komen, rijwielen stal. Van een
viertal inmiddels opgespoorde karretjes is dit
reeds bewezen.
Het jongmensch was gewend, veel geld
te verdienen en veel uit te geven. Nu de
soldij niet voldoende bleek, ging hij maar
uit stelen.
Thans heeft hij bitter berouw van zijn
daad.
Niemand weet hoe heel veel hij kan, vóór
hij het ernstig heeft beproefd.
Uit den Omtrek.
De nieuwbenoemde Burgemeester van Hil
versum, mr. dr. M. S. Koster, zal 1 December
worden geïnstalleerd.
De Commissaris der Koningin is verhin
derd, morgen audiëntie te verleenen.
De 63ste lijst van het Kon. Nationaal steun
comité heeft aan giften slechts f2974.12.
Tot 1 November is in totaal ontvangen
f3 357 584.08.
Willem Tell is thans stoelenmatter te
Berlijn.
Plato is brigadier van politie aldaar.
Solon is journalist te Brussel.
Aristoteles is verversbaas te Constantinopel.
Henrik Ibsen is architect te Kief.
Guiseppe Verdi is een kleermaker te Rome.
Walter Scott verhuurt motorrijtuigen te
Londen.
Klopstock is huurkoetsier te Ottensee.
Johan Orth is rentenier te Mannheim.
Martin Luther is masseur en verpleger te
Schöneberg.
Velasquez is piano-onderwijzer te Barcelona.
Holbein is handelsagent te Wilmersdorf.
Paganini is draaier te Rome.
William Shakespeare heeft een ijzerwinkel
te Londen.
Josua Reynolds is hoefsmid aldaar.
Bedrieglijk kanongebulder. In dezen
oorlog wordt dikwijls van de Noordzeekusten
gemeld, dat daar verwijderd kanongebulder
is vernomen, terwijl toch in de oorlogsbe
richten niets wordt meegedeeld van een zee
slag, die dat geschutvuur zou verklaren. Zee
lieden kennen allen die doffe geluiden; ze
worden niet alleen aan de kusten, maar dik
wijls ook in open zee gehoord. Ieder volk
aan de Noordzee heeft zijn eigen benaming
voor dat verschijnselde Franschman ver
gelijkt het met onder water ontploffende
bommen, de Belg noemt het onderaardsche
donder, de Hollander meent, dat het den
mist verscheurt. Dikwijls is het geluid nauwe
lijks hoorbaar, soms is het echter zóo sterk
alsof er in de nabijheid hevig wordt gevoch
ten. De richting is nooit precies te bepalen,
hat schijnt dan eens van die zijde, dan weer
van den anderen kant te komen. Ook in de
Alpendalen is het zelfde verschijnsel opge
merkt. De oorzaak van dit gedonder is niet
met zekerheid bekend; de een meent het te
moeten toeschrijven aan onbekende meteoro
logische verschijnselen, anderen beschouwen
het als de weerklank van ontploffingen of
onweders in verre bergstreken, die door het
water verder wordt geleid.
De oorlog en de chirurgie. De chirur
gen hebben de ondervinding opgedaan, dat
de kogel en de granaatscherf onverwachte
bondgenooten voor hen zijn in de opheldering
van geneeskundige en wetenschappelijke vraag
stukken.
Vóór den oorlog waren er deelen van het
lichaam aangaande welke weinig bekend
was; ziekten tastten ze zelden rechtstreeks aan,
hoewel, bij ziekten van verwijderden oor
sprong, hun verstoring een diepgaande uit
werking scheen te hebben. Hersenaandoenln-