BIJBLAD
Amersfoortsclie Courant
Stadsnieuws.
van de
No. 8674
uitgave van
N.V. de AMERSFOORTSCHECOURANT
voorheen Firma A. H. van CLEEFF
VAN ZATERDAG 31 JANUARI 1916.
De boerenhofstede >De Kruiskampc, eigen
dom van de Gemeente, is tot 21 Februari
191c verhuurd, doch in zóo slechten staat, dat
de verbeteringen niet kunnen gedekt door
huur.
B. W. stellen daarom voor, de gebouwen
te doen sloopen en op het terrein te doen
bouwen arbeiderswoningen van Gemeente
wege en daarvoor een prijsvraag uit te schrij
ven onder Amersfoortsche architecten, ten
einde een fraaie, soliede en toch niet te kost
bare bebouwing te bevorderen,
Alle deelnemers, wier plannen door een
nader te benoemen jury worden goedgekeurd,
ontvangen een vergoeding van f 100. Den
architect, wiens ontwerp wordt uitgevoerd,
worden deze f too niet uitgekeerd.
Kapitein-kwartiermeester P. A. Smits, va
de 5e infanterie-brigade, wordt binnenkort
bevorderd tot majoor.
De 2e luitenant J. L. Rauh, van het 3e
regiment vesting-artillerie, is bevorderd tot
te luitenant bij dat korps.
Het Comité voor uitgewekenen te Amers
foort mocht in November 1 v 4 van de Oud-
Katholieke aalmoezenierskamer voor huisves
ting van de betere Belgische vluchtelingen
het kosteloos gebruik krijgen van de Kinder
herstellings- en vacantie-koloniehuis bij den
Stompert.
De eigenaren willen het fraaie gebouw aan
staanden zomer teruggeven aan zijn oorspron
kelijke bestemming. Zwakke kindertjes kun
nen niet andermaal verstoken blijven van een
verblijf in dit heerlijke oord.
Daarom zal weldra een tweede Belgisch
dorp verrijzen bij Amersfoort, aanvankelijk
van 5 barakken, elk van 20 volkomen ge
scheiden éen kamer-woningen.
De bouw is onderhandsch aanbesteed aan
den heer D. Blankevoort, te Bloemendaal,
die ook het barakkenkamp op de Vlasakkers
bouwde en, omdat bij materieel en werk
lieden had, zeer billijke voorwaarden kon
stellen.
De plaatselijke afdeeling der Roomsch-
Katholieke Vereeniging van spoor- en tram
wegpersoneel telt reeds 89 leden.
De gisteravond onder voorzitting van den
heer L. J. Krook gehouden vergadering
van »Handel en Nijverheid* werd bijge
woond door de 7 Bestuursleden, doch slechts
8 gewone leden.
De Voorzitter wenschte, na zijn wel
komstwoord, in deze eerste vergadering in
het nieuwe jaar de leden en hun gezinnen
geluk en voorspoed. Al is de economische
toestand van den middenstand in de laatste
anderhalf jaar verre van rooskleurig, toch
mogen de middenstanders hier te lande zich
gelukkig rekenen als zij denken aan hun
vakgenooten in het buitenland, die elkaar op
leven en dood bekampen. De Alpiachtige
schenke aan Hare Majesteit de Koningin en
Hare kranige Regeering kracht, de neutra
liteit van Nederland te blijven handhaven
(instemming).
De notulen van 26 November werden ge
lezen en ongewijzigd vastgesteld, met dank
aan den Secretaris, den heer L. A. Houbaer.
Als candidaatlid werden voorgesteld 5
heeren in de volgende vergadering zal over
hun toelating worden gestemd.
Aan de orde was een mededeeling over
den Boekhoud-cursus.
DeOnder-voorzitter.deheer Van Schaik,
meende, dat wel aan alle leden bekend was,
dat de eerste cursus vanwege de vereeniging
werd gegeven in 1913. In 1914 kon door de
benarde tijdsomstandigheden geen cursus
plaats hebben. In het einde van 1915 ont
stond gegronde hoop, dat de lessen konden
hervat, een hoop, die thans in vervulling is
gegaan.
Bij de «6, die aanvankelijk voor deelne
ming zich aanmeldden, voegden zich nog
eenige nakomers, zoodat de cursus kon ge
splitst en wel in eenigszins gevorderden en
pasbeginnenden. Daar de heer Peper de cur
sussen weer leidt, bestaat gegronde hoop op
wederom zeer goede resultaten.
Het is spr. opgevallen, dat de jongsten
den cursus niet volgen. Hij meent dit te
mogen toeschrijven aan de Handelsschool,
de vakschool voor den middenstand, en daar
uit te mogen afleider, dat binnen enkele
jaren alle middenstanders hebben leeren
boekhouden.
Ten slotte prees spr. de groote welwillend
heid van het Bestuur der Handelsschool.dat
slechts tegen een zeer geringe vergoeding
voor vuur en licht, een lokaal der school
afstond (instemming).
De Voorzitter, herinnerde, dat het aan
tal deelnemers aan den cursus het dubbele
bedraagt van dat in 1913, weet dit aan de
bemoeiingen van den heer Van Schaik en
dankte hem namens de vereeniging.
Aan de orde was de bespreking van het
Bureau voor boekhouding in verband met
de Middenstands-credietbank.
De Voorzitter, de discussién openend,
vroeg waar nu toch waren de mopperaars,
die telkens bij het Bestuur klagen over
moeilijkheden die zij ondervinden als zij ere-
diet vragen bij de Middenstandsbank.
In geen geval treffen die klachten den
Directeur, doch de Statuten, welke Commis
sarissen zijn gehouden stipt na te komen.
De Bank eischt zakelijke, dan wel per
soonlijke borgstelling. Borgen zijn dikwijls
moeilijk te vindenzakelijke zekerheid is
ook moeilijk te geven. Bij remboursement
moet men nog altijd afwachten ol de post
wordt gehonoreerdgoederenvoorraad in
pand geven, kan ook slecht, omdat men
geen goederen heeft om ze te bewaren doch
om ze te verkoopen, waarbij het onderpand
dus zeer wisselvallig kan zijn.
Het Bestuur van de >H. X.* had naar
aanleiding van de vele klachten op 22 De
cember een langdurige bespreking met het
Dagelijksch Bestuur der Middenstandsbank
welk onderhond leidde tot de volgende reso
lutie Het Bestuur van »H. Nkennis
genomen hebbende van het bestaan van een
Bureau voor boekhouding, aan de Midden
stands-credietbank, gehoord de uiteenzetting
omtrent de werkwijze van dat bureau, besluit
dit bureau, kantoorhoudende Weverssingel
28 alhier, te belasten met het inrichten, bij
houden of controleeren der boeken van mid
denstanders tegen nader overeen te komen
voorwaarden, onder beding, dat aan de amb
tenaren, aan dat bureau verbonden, stipte
geheimhouding zal worden opgelegd.
De Voorzitter vervolgde, dat het Be
stuur niet kan meedcelen welke kosten
daarmee gaan gepaard. Groote zaken kunnen
soms goedkooper geadministreerd dan kleine,
die door minder goede boekhouding in "t
honderd zijn geloopen.
Tevens opende spr. de gelegenheid om
vragen te stellen over de credietneming.
De heer Gr evers, Directeur de Bank,
deelde mede, dat :nderdaad een bepaalde
prijs niet is te noemen, omdat er in de eene
zaak meer te redderen valt dan in de andere.
De prijs loopt van f2.50 tot f15 per maand.
Wat de geheimhouding betreft, deze wordt
stipt bewaard. Spr. is de eenige ambtenaar,
die deze boekhouding voor middenstanders
inricht en voert.
Weldra zal een klein regiementje worden
uitgegeven opdat ieder volkomen op de
hoogte zij.
Veel mopperaars heeft spr. niet ontmoet.
Wel kan hij meedeelen, dat de relatiën der
Bank zich voortdurend uitbreiden.
Nu de crediet-neming. Daarvoor isnoodig
pesoonlijke dan wel zakelijke zekerheids
stelling.
Mr. De Meester besprak hier indertijd
zeer uitvoerig de zakelijke zekerheid, waar
voor op de eerste p aats in aanmerking komt
een hypotheekdoch hiervoor moet de
middenstander bezitten vast goed. Zakelijke
zekerheid vormt óok de afkoopwaarde van
een levensverzekerings-polis.
Voorraden kunnen slechts dienen als zake
lijke zekerheid indien zij in bewaring wor
den gegeven aan de Bank. Immers er zou
anders van worden verkocht
Een goed ingerichte administratie steunt
de credietwaardigheid eener zaak, doch geeft
nog geen absolute zekerheid. Vandaag gaat
het den credietnemer goed, morgen gaat hij
speculeeren, en overmorgen failleert hij.
Remboursement kan alleen dienen als
zakelijke zekerheidsstelling als alle posten
inkomen bij de Bank andere kan vlug een
duplicaat-quitantie via een andere Flank worden
getoucheerd. Als er van 10 quitanties 9 on
betaald terugkomen, is dat toch stellig geen
zakelijke zekerheid.
Het reglement is vastgesteld in overleg
met de Regeering en de Nederlandsche
Bank; Commissarissen en Directeur mogen
daarvan niet afwijken. De Bank is aanspra
kelijk voor de deposito's en mag dat geld
niet ten gebruike geven zonder absoluut be
sliste zekerheid.
De Voorzitter dankte den heer Greveqifi
voor zijn mededeelingen, doch wilde hem,
omdat het Bestuur ten deze niet geheel een
stemmig is, twee vragen stellen. Spr. be
treurde het, dat de heer Grevers de jongste
Bestuursvergadering, in welke deze zaak
zeer in den breede werd besproken, niet heeft
kunnen bijwonen.
De eerste vraag is dan: sedert wanneer
neemt de Bank effecten in onderpand?
De heer Grevers; Van den beginne.
De Voorzitter: En in het reglement
staat, dat de Bank geen handel mag drijven
in effecten,
De heer Grevers: Maar dit is toch even
min handel drgven in effecten als wanneer
de Bank een levensverzekerings-polis in o der-
pand neemt.
De Voorzitter: Deze Bank is niet op
gericht ten bate van deposito-houders, doch
van de middenstanders. Als Commissarissen
willen, kunnen ze wél crediet verleenen op
voorraden al is de controle verre van ge
makkelijk.
De heer Grevers: Nemen we eens aan,
dat de Bank op een voorraad goederen van
f12000 een crediet verleent van f6000, doch
dat de credietnemer zijn voorraad verkoopt
en de Bank niet betaalt. Moet de Bank dan
de goederen in beslag nemen bij de afne
mers? Crediet op goederenvoorraad zou alléén
kunnen verleend indien de Bank zelf die
goederen opsloeg; doch de kosten worden
dan veel te hoog.
De Voorzitter: Als een middenstander
zóo gauw zijn voorraad kan te gelde maken
dan holt hij terug naar de Bank om zijn
crediet af te lossen. De winkeliers en de
klein-middenstanders komen niet om duizen
den, doch om een paar honderd guldens.
De heer Van Schaik: Waarin zit het
verschil tusschen de Middenstandsbank en
de andere credietbanken, die heel wat cou-
lanter zijn om crediet te verleenen, ook op
andere zaken dan de Middenstandsbankbij
voorbeeld op accepten, boekwaarde, de mo
raliteit van den credietvrager en de wijze
waarop bij zijn zaak drijft. Het is in onze
maatschappij nu eenmaal noodig, dat de een
den ander crediteert. De Middenstandsbank
moet Ioopen in het zog van den middenstand.
Bij de oprichting der Bank zijn allerlei
beloften gedaan, doch hoe langer zoo meer
is men daarvan terug gekomen. Zoo is be
loofd, dat op de meest voordeelige wijze zou
worden voldaan aan middenstandsbehoelten.
óok op boekwaarde, l.eden van het Hoofd
bestuur van- den Middenstandsbond hebben
dit den middenstanders bij de propaganda
voorgespiegeld; óok mr. De Meester deed
dit. De heer Fiedeldy Dop heeft later het
biltere woord gesproken: men is de beloften
niet nagekomen en heeft or.s aan banden
gelegd.
Velen meenden op gemakkelijke en zoo
billijk mogelijke wijze credriet te zullen
krijgen; zij zijn deerlijk teleurgesteld.
Er is gezegdde Middenstandsbanken
kunnen véél gemakkelijker crediet geven dan
andere crediet-instellingen, die er van moeten
bestaan, omdat men overal in den lande
zulke Middenstandsbanken heeft en de ge
zamenlijke Raden van commissarissen als het
ware éen groot informatie-bureau vormen.
Het Hoofdbestuur der Centrale Bank heeft
zijn beloften niet ingelost.
De heer Grevers: Commissarissen mogen
de Bank niet blootstellen aan verrassingen.
De Statuten zijn gemaakt voor het geheele
land in overleg met de Nederlandsche Bank.
opdat deze onmiddellijk een accept kan dis-
conteeren, hetgeen een zeer groot voordeel is.
De heer Van Schaik meent, dat meer
moet gewerkt in het belang van den mid
denstand. Goed; laat ons eensaannemen.dat
crediet wordt verleend op een accept. Ten
slotte moet dit belanden bij de Nederlandsche
Bank en deze verdisconteert lang niet alle
accepten.
De Voorzitter blijft van meening, dat
de Bank niet is opgericht voor de deposito
houders, doch voor de aandeelhouders, de
middenstanders Er is zelfs gezegd, dat de
Nederlandsche Bank hun het 5-voudige zou
toeslaan.
Indertijd is zelfs gezegd de Middenstands
banken worden opgericht zelfs voor de aller
kleinsten. Doch hoe zijn de zaken geloopen.
Gansch anders dan de opzet was. De mach
tige Rotterdamsche Handels-vereeniging is
ook lang niet goed te spreken over den
gang van zaken.
Spr. hoopt, dat na deze lange discussie,
welke tot dusver uitsluitend is gevoerd door
Bestuursleden, ook de leden zich eens zullen
doen hooren, opdat het Bestuur hun opmer
kingen zoo noodig kan overbrengen aan
Commissarissen der Bank.
Den heer Van den Burg, Penning
meester, acht dit hoor en wederhoor toch in
ieder geval hoogst leerzaam.
De Bank moet zekerheid hebben, opdat
zij geen nadeel lijde en dan het verwijt moet
aanhoorenwaarom hebt ge u niet gehouden
aan uw Statuten.
De heer Vierdag is een geval bekend
waarin een middenstander het door hem
bewoonde winkelpand kon koopen beneden
taxatie-waarde. Dat pand had dus overwaarde.
Maar tóch eischte de Bank bovendien twee
borgen.
De heer Grevers: De Bank geeft, als
elke hypotheekbank, ten hoogste twee derde
van de waarde. Is de geschatte waarde van
het pand, door den heer Vierdag bedoeld,
de juiste? Mag de Bank dit risico wagen?
Is de overwaarde werkelijk zóo groot dat
de Bank safe is, dan zou spr. gerust z-an
Commissarissen durven adviseeren, zonder
borgen het gevraagde crediet te verleenen.
Taxatie vanwege de Bank zou dan natuurlijk
moeten voorafgaan.
De heer Vierdag heeft vernomen, dat
een middenstander wiens administratie door
de Bank werd ingericht en bijgehouden en
wiens zuaktoc-stand dus volkomen bij de Bank
bekend was, geen simpele f 100 kon krijgen
zonder twee borgen. Is dat nu juist gezien?
Is dat goede hulp? Met die f 100 had, bij
de stijging der prijzen, in een paar dagen
15 a 20 pet. winst gemaakt kunnen worden.
De heer Grevers: Elk geval wordt
afzonderlijk overwogen, zelfs al is het geheele
hebben en houden der zaak bekend. Het
reglement eischt dat en daarvan kan met
den besten wil niet afgeweken. Commissaris
sen voelen dergelijke moeilijkheden zeer
goed, doch moeten zich houden aan de Kon.
goedgekeurde Statuten en aan de regeling
van de landelijke organisatie van welke het
centrum is de Nederlandsche Bank,
Intusschen zijn die reglementen vastge
steld in Augustus 1914. dus in het begin
van den crisis-tijd. Misschien, dat ze weldra
worden herzien en aangepast aan den reeds
meer normalen tijd.
De heer Van Schaik: Ik concludeer
uit dit antwooord, dat hiermee wordt erkend,
dat de middenstandsbank is een wassen neus,
een teleurstelling.
De heer Grevers: Allerlei verkeerde
denkbeelden hebben geheerscht over de Mid
denstandsbanken. Menschen die f 100 aandeel
namen, meenden dat ze daarvoor recht hadden
op 1500 crediet.
De heer Huydecoper: Ook de Mid
denstandsbanken moeten zich houden aan de
geldende Bankregelen en mogen zich niet
wagen. Er kan kwade trouw zijn, he
ook dat de credietnemer door andere:
gelukkig wordt gemaakt en dus niet
betalen.
De heer Bun n i k herinnert, dat in de ten
Stadhuize gehouden tweede vergadering iri
welke de oprichting der plaatselijke Midden
standsbank werd besproken, door hem is
gezegd, dat die Bank niet zou zijn ten profijte
van de kleinen, doch van hen die reeds goede
en door en door soliede zaken hebben. Spr.
gelooft, dat de Burgemeester, die bedoelde
vergadering leidde, meent, dat spr. hem wilde
contrarieeren. Dat is geenszins het geval. De
leiten hebben bewezen, dat spr„ ofschoon
hij volstrekt geen voorzeggende geest heeft,
goed heeft gezien.
De kleintjes willen 100 pet. hebben, doch
geen enkele Bank kan dit toestaan, zelfs
niet de Hanze-bank, die overigens heel ge
makkelijk crediet verstrekt.
De Voorzitter: De kleinen hadden
reeds lang geholpen kunnen worden als het
plan-Krook maar eerder ware ter hand ge-
no:.."n. Thans bevordert de Rotterdamsche
Handels-vereeniging de tot stand koming
daarvan.
De heer Van Schaik meent, dat de
heer Bunnik te veel plaatselijk denkt en te
weinig overweegt, dat de Middenstandsbanken
feitelijk zijn éen landelijke organisatie met
bijkantoren in alle belangrijke plaatsen of
centra.
Het groote bezwaar is, dat zij crediet
verleenen geheel op de zelfde wijze als alle
overige crediet-instellingen. Verschillende
onnoozelen, minder intellectueelen, die als 't
ware hun laatste penningske offerden om
een aandeeltje te nemen, in de hoop vijfmaal
zooveel crediet te krijgend zijn deerlijk be
drogen uitgekomen.
De heer Bunnik: Er is niets beloofd,
noch in den beginne, noch later.
De Voorzitter sluit om 10 uur de dis
cussion, welke spr. hoopt, dat de nu door
hun afwezigheid schitterende klagers en
mopperaars zullen lezen. Spr. verzoekt den
heer Grevers den hoofdinhoud van het ge
sprokene mee te deelen aan de Commissa
rissen.
Aan de orde zijn de besprekingen over
den dienst aan het Postkantoor.
De heer Vierdag zegt onlangs op de
klok af een half uur te hebben moeten
wachten eer hij aan de beurt kwam om aan
het postzegel-loket eenige pakketkaarten te
koopen. Toen hij onmiddellijk daarop aan
het postpakket-loket pakje en kaart wilde
afgeven, moest hij ruim 20 minuten wach
ten omdat beide loketten worden bediend
door éen beambte.
De ambtenaren, die zeer welwillend zijn,
vragen klaagt toch als 't u belieft, opdat er
verandering kome.
Wie een postwisseltje heeft te verzenden
of te ontvangen, in een tijd dat er veel Bel
gen of kantoorloopers met lange lijsten ko
men, doet beter den volgenden dag nog een
kansje te wagen.
De heer Eggink spreekt over de eerste
ochtend- bestelling.
De Voorzitter verzoekt hem, daar dit
thans niet aan de orde is, dit in de volgende
vergadering te bespreken.
De heer Levy had onlangs een aange-
teekenden brief met aangegeven waarde te
verzenden en vroeg, eveneens na lang wach
ten, aan het postzegel loket met ,hoeveel die
brief moest gefrankeerd. Na daar zegels te
hebben gekocht, gaf hij, weer na lang wach
ten, den brief af aan het loket aangeteekende
stukken, doch hoorde daar, dat er te weinig
frank eerrecht was betaald. Eer hij het regu
van zijn aangeteekende had, was er een .uur
verloren.
Telkens ontvangt hij brieven, bestemd voorj.
