AMEESFOORTSCHE COURANT.
Dinsdag 28 Maart 1916.
No. 8702.
66e Jaargang.
41» pets. VeifwllHye Leening;
STAAT DER NEDERLANDEN
groot f 125000 000
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortscht Courant, voorlieen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFD-REDACTE UR
F. J. TRSDEHZZ8.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- cn Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden/1.—
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Dij regel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigening*-
advertentiOn per regel 15 cent, Reola nc«. 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent,
Dij advertentifin van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTSGRACHT 9.
Postbus g. Telefoon 19.
Wie zich met ingang
van 1 April doet in -
schreven aIsabonn<5,
ontvangt de tot dien
datuin verschijnende
nummers
kosteloos-
KENNISGEVING.
MILITIE.
Inschrijvingsregister en
Alphabetisch register.
De Burgemeester van Amersfoort
maakt bekend, dat het inschrijvings
register voor de lichting 1917, met het daar
uit opgemaakte alphabtisch register ge
durende acht dagen, van den 25 Maart
1916 tot en met den 3 April a.s. ter
Gemeente-secretarie voor een ieder ter
lezing ligt.
Hij vestigt er voorts de aandacht op:
1. dat binnen den tijd, hierboven vermeld,
tegen deze registers bezwaren kunnen worden
uitgebracht bij den Commissaris der Koningin
dezer Provincie;
2. dat het bezwaarschrift behoorlijk met
redenen moet zijn omkleed en op ongezegeld
papier kan worden gesteld
3. dat het bezwaarschrift eigenhandig
moet zijn onderteekend, doch dat onder-
teekening door een ander persoon is toege
laten, zoo bij het bezwaarschrift eene behoor
lijke volmacht wordt overgelegd
4. dat het bezwaarschrift tegen bewijs
van ontvangst bij den Burgemeester ter Ge
meente-secretarie moet worden ingeleverd;
5. dat een bezwaarschrift, dat niet voldoet
aan de eischen, hierboven genoemd, of niet
wordt ingeleverd binnen den tijd en bij de
autoriteit, hierboven vermeld, geen gevolg
kan hebben;
6. dat bet bewijs van ontvangst moet
worden bewaard, tot dat bij of zij, die het
bezwaarschrift indient, in kennis is gesteld
met de uitspraak van den Commissaris der
Koningin.
Amersfoort, 25 Maart 1916.
De Burgemeester,
VAN RANDWIJCK.
Shaksper of Bacon?
In den loop van dit jaar, den 23 April,
zal, naar de >Arnhemschc Courant* herinnert,
de herdenking plaats hebben van den drie
honderdsten sterfdag van William Shake
speare. Dat zal, vervolgt het blad, voorzoover
de tijdsomstandigheden het toelaten, aanlei
ding wezen tot voorstellingen, waarbij eer
bewezen zal worden aan de nagedachtenis
van den grooten Engelschen schrijver, wiens
geesteskinderen eeuwen reeds trotseerden
dat zal aanleiding wezen óok tot het uitge
ven van herinneringsboeken. In ons land is
voor zoo'11 uitgaaf door lezingen belangstel
ling gewekt, en wanneer de datum van de
herdenking nadert, zullen natuurlijk dagbla
den en periodieken artikelen wijden aan den
schepper van Hamlet*. Misschien zal dan
niet op den voorgrond worden gesteld de
vraag, waarvan de oplossing, al laat zij na
tuurlijk de beteekenis van de serie onsterf
lijke werken volkomen onaangetast, toch van
belang mag geacht worden te zijn, een vraag,
die reeda tot veel pennenstrijd aanleiding
is geweest, aan welker beantwoording tal-
looze knappe mannen hebben gearbeid, die
in de literaire wereld meer dan eenmaal een
(question bruiante* was, een vraag over
welker beantwoording de meeningen thans
nog; evenzeer verdeeld zijn als zij ooit waren.
Elke: poging om die quaestie nader tot een
oplossing te brengen, dient, althans wanneer
daarbij ernst voorzit, met ernst beschouwd
te worden, omdat toch ten slotte de vraag
of Shakespeare de schrijver is dan wel Bacon
of misschien Bacon niet alleen, niet slechts
van historisch, maar ook wel degelijk van
literair belang is. Met »what is in a name-
geldt hier niet. Wordt aangetoond, dat Ba
con de auteur is van do werken, die op
Shakespeare's naam staan, dan moet aan zijn
nagedachtenis de eer gegeven worden, die
haar toekomt.
Dr, II. A. W. Speekman, leeraar in Wis
kunde en Mechanica aan de Gemeentelijke
Hoogere Burgerschool met 5-jarigen cursus
voor jongens te Arnhem, heeft zich sedert
geruimen tijd met deze quaestie bezig ge
houden hij heeft, ernstig en langs securen
weg. een onderzoek geleid, dat, naar wij van
terzijde vernamen, verrassende resultaten heeft
opgeleverd. Een verzoek om een onderhoud
met hem werd dadelijk ingewilligd enjzoo
zijn wij (d.i. de Redactie der >Arnh. Crt«.)
in staat, onzen lezers de primeur te geven
van de resultaten van een belangrijken ar
beid, die veel zorg en overleg heeft gekost
en die ongetwijfeld resultaten heeft opgele
verd, die, afgaande op hetgeen dr. Speek
man ons meedeelde, mogen doen verwach
ten. dat ook te zijner tijd groote aandacht
aan zijn werk zal wordeu geschonken.
Ziehier wat wij uit den mond van dr.
Speekman vernamen.
Nadat, als bekend, William Shaksper
(aldus. Red.) in 1616 was overleden, is
in 1623 een eerste verzamelde uitgave van
Shakespeare's werken verschenen. Van deze
uitgave zijn enkele deelen bewaard gebleven,
zoodat zij later nagedrukt konden worden.
De facsimile-uitgave naar de uitgave van
1623 is het uitgangspunt geweest van vele
studiCn naar het auteursschap.
Er waren n.l. in deze uitgave zeer vele
schijnbare drukfouten, in den tekst en inde
pagineering, hoewel de boekdrukkunst in die
dagen reeds zeer hoog stond en er vele
honderdén pagina's gedrukt werden in andere
werken, zonder ée» enkele drukfout. Men
moest dus denken aan slordigcn arbeid van
den auteur, aan geen of zeer slechte cor
rectie.
Toen 10 jaar later een nieuwe uitgave
verscheen, werden vele van die drukfouten
verbeterd, later nog meer, zoodat de stan
daard-uitgaven van de laatste 200 jaar geheel
afwijken van het facsimile van 1623. Boven
dien zijn er verschillende scènes, in het bij
zonder waar clowns in optreden, die, afgezien
van de schijnbare drukfouten, geheel onbe
grijpelijk zijn voor den lezer.
In deze onduidelijke plaatsen, deze druk
fouten cn deze verkeerde pagineering hebben
de werkelijke schrijvers verborgen, dat zij
dc auteurs waren.
De auteurs; want dr. Speckman's onder
zoekingen geven hem de overtuiging, dat
niet Shaksper, maar Bacon, en naast Bacon
nog een ander, de schrijver is geweest.
Om duidelijk te maken, hoe hij dit resul
taat verkreeg, vergelijkt dr. Speekman de
facsimile-uitgave inet een kerk met vele ge
schilderde ramen, welke alle bestaan uit
kleine vierkante ruitjes. Nu blijkt, dat op
een groep van bijv. iö ruitjes, te zamen een
vierkant vormend, de teekening onzuiver is,
de ruitjes niet goed passen. Op afbeeldingen
van deze ramen worden de onvolkomenheden
bijgewerkt, tot het beeld zuiver is. Kan men
nu uit die 16 ruitjes, door verschikking een
nieuw beeld vormen, dat duidelijk is, dan is
dat aardig, opmerkelijk en toevallig. Maar
kan dat zélfde met vele andere onduidelijke
groepen gebeuren, dan kan men niet meer
dénken aan toevaldan is het opzet van den
maker, die met dat tweede beeld iets be-
i doelde,
Juist zoo gaat het met Shakespeare's wer
ken.
j Uit enkele duistere regels, een paar duis
tere woorden of letters, kan, naar gebleken
is, door verschikking, of iets dergelijks, een
nieuwe zin te voorschijn worden geroepen,
die onthult, dat de gebroeders Francis en
Anthony Bacon de schrijvers zijn.
van don
Inschrijvingen logon den koers van 100 pot. kunnen ge
schieden tot 20 Maart. 1010. waarmede wij ons gratis
belasten.
Commanditaire Banktrereeniging
IEI_ I_i_ _A__ UDvallaert <5z> Co.
Van toeval kan hier geen sprake zijn, daar
tallooze malen een duistere regel het zelfde
feit verbergt. Om deze onthullingen te be
vestigen, maakt dr. SpecKman gebruik van
een wiskundigen sleutel, die de schrijvers bij
het verbergen van hun mededeelingen blijk
baar óok hebben gebruikt. Langs wiskundi
gen weg bewijst hij daarmee do juistheid
van zijn ontdekkingen. Bovendien kon hij
dien zelfden sleutel terugvinden uit de zooge
naamde onjuiste pagineering. zoodat dan
moeilijk meer gesproken kan worden van
toeval.
En dan bevat niet alleen de uitgave van
1623 verborgen plaatsen; ook dc grafschrif
ten op het graf en op de graftombe van
William Shakespeare (dat is dus het graf
waarin misschien indertijd is bijgezet het
stoffelijk overschot van Shakspervoor dit
vermoeden bestaat te meer aanleiding omdat
naast dit graf de laatste rustplaats is van
Shaksper's vrouw) in de kerk van Stratford
on Avon, hebben een verborgen zin. En na
ontcijfering blijkt, dat een deel van den ont
cijferden tekst zoo goed als woordelijk is te
vinden op een plaats in een werk, dat reeda
bestond vóór het grafschrift werd gemaakt.
Bovendien worden op eenvoudige wijze hier
uit afgeleid de zelfde getallen, die in de
folio-uitgave den sleutel van de verborgen
plaatsen geven, zoodat ook hier geen sprake
kan zijn van toeval. Dus komt hij tot dezij
conclusie, dat de opschriften na Shaksper's
dood daar geplaatst zijn door Francis Bacon,
ter eere van hemzelf en zijn broer, hetgeen
ook in de opschriften verborgen ligt.
Nu geven deze verborgen plaatsen, na
ontcijfering, behalve de aanwijzingen wie dc
schrijvers zijn, ook onthullingen over de ge
beurtenissen in dien tijd aan het Mof van
Elisabeth, over politieke aangelegenheden,
enz, cn bij het minste vermoeden, dat de
Bacons zóo iets zouden hebben opgctcckend,
zou dit hun het leven hebben gekost. Blijk
baar hebben zij deze feiten willen bewaren
voor het nageslacht, waarom dr. Speekman
overtuigd is, dat de schrijvers van dc folio-
uitgave geschriften hebben verborgen, waarin
alle inlichtingen omtrent auteurschap cn
sleutel worden gegeven. Er zijn dan ook op
de ontcijferde plaatsen aanwijzingen in deze
richting gevonden, waardoor hij de plaats,
waar alles verborgen is, meent gevonden te
hebben, en deze plaats is geen andere dan
het graf van William Shakespeare, in de
kerk te Stratford on Avon,
Do reden voor Bacon en zijn broer om
een pseudonym te kiezen, was hun hoogc
positie aan het Mof van Elisabeth» terwijl
het toentertijd algemeen gebruikelijk was,
onder een aangenomen naam te schrijven.
Zij kozen daarvoor de pseudonym Shake
speare, cn de verwarring van den naam Sha
kespeare met den persoon Shaksper is.schuld
aan de misvatting, dat Shaksper de schrijver
was. Maar ieder wist toentertijd wel, dat
Shaksper niet de auter der werken was, ge
tuige de weinige belangstelling in Jen per
soon Shaksper, nóch bij, nóch na zijn dood.
Tijdgenooten prezen niet hem, maar Shake
speare, den pseudonymen schrijver. Boven
dien heeft het historisch onderzoek naar den
persoon van 'vVilliain Shaksper aan het licht
gebracht, dat hij tot zijn 20ste jaar zoo goed
als geen onderwijs genoot. Buiten eenige
handteckeningen onder officieele stukkon "is
er geen bewijs voor, dat hij ooit een letter
heeft geschreven. Bij dergelijke omstandig
heden is het zelfs voor het grootste genin
onmogelijk, zulke veelzijdige werken, rijk
aan menschen- en wereldkennis, als onder
zijn naam bestaan, te schrijven. Daarvoor is
noodig een veelzijdige opvoeding cn omgang
met ontwikkelde menschen.
Met dr. Speckman's opvatting van twee
schrijvers is bovendien een groot bezwaar
tegen Bacon's auteurschap uit den weg ge
ruimd. Bacon was een man van de weten
schappen, zakelijk en droog, zonder poötische
neigingen. Onmogelijk konden aan hem o.n.
verschillende liefdessonnetten worden toege
schreven. Kennelijk zijn dus de werken door
twee verschillende personen geschreven, het
geen geheel overeenkomt met dr. Speck
man's conclusie.
En hoewel Anthony, die in 1601 op onge
veer 40-jarigen leeftijd stierf, niets onder zijn
naam publiceerde, zijn er toch tal van manu
scripten van hem in het British Museum,
waaruit blijkt, dat vele stukken uit Shake
speare's werken, die onmogelijk aan Francis
Bacon toegeschreven kunnen worden, wel
van de hand van Anthony kunnen zijn.
Omtrent zijn verwachtiugen van den in
vloed van zijn werk na de publicatie, ver
klaarde dr. Speekman geen onmiddellijk
resultaat te verwachten, daar do quaestie
>SUaksper of Bacon'1 langzamerhand in Enge
land een persoonlijke quaestie is geworden.
Nog in 1914 verklaarde het «Atheneum", in
een recensie van een anli-Bacon-werk, hoe
gelukkig het is, dat Engeland cr voor be
waard bleef, dat zulk een onwaardig persoon
als Bacon hun (Shakespeare" word. Dr.
Speekman zelf is overtuigd van Francis en
Anthony Bacon's auteurschap en gelooft, dat
zijn werk veel zal bijdragen tot moer alge-
meene erkenning van deze overtuiging.
Uit den aard der zaak moet de publicatie
van dr. Speckman's werk vooreerst nog
eenigen tijd op zich laten wachten, daar voor
Engeland een Engclsche uitgave gcwenscht
is, terwijl de huidige toestand het tot stand
komen daarvan zeer vertraagt. Tot zoolang
moeten wij dus ons oordeel opschorten zijn
methoden kunnen natuurlijk niet vóór hot
boek worden gepubliceerd; maar naar het
geen wij er nu van weten, zal het werk
buitengewoon interressante gegevens kunnen
verstrekken tot ontwarring van dc quaestie.
Naar aanleiding van een bericht betreffende
een mogelijk aanstaande afschaffing van het
bruine Regeeringabrood en de verstrekking
in de plaats daarvan van goedkoop witte
brood, heeft men zich om Inlichtingen ge-