r
April 1916.
66e Jaargang
Stadsnieuws.
de HaamUiozc Vennootschap „Do Amorsfoortsche Courant, voorheen Firma A. H, van Clceff"
te aanvaarden bij do aanstaande verkiezing
van leden dor Provinciale Staten,
j Allen hebben zich daartoe bereid verklaard.
I Ook van soclaal-domnnratlsche zijde zullen
candidaten worden gesteld.
Dc heer J. II. H. Gunther Mobr, sedert
I ifi Mei ri)0« Inspecteur der posterijen on
telegrafie ter standplaats Utrecht, wien, op
zijn verzoek, met ingang van i Mei eervol
ontslag is verleend uit 's Rijks dienst, heeft
thans afscheid genomen van de ambtenaren
zijner inspectie," die hem als aandenken aan
boden oen photo in lijst, genomen in zijn
I werkkamer In het Inspectie-bureel en voor-
stellend den vertrekkende», zeer gewaardeer*
den chef. omringd door zijn personeel.
De heer Gunther Mohr vestigt zich met-
i t<Twoon te Blaricum.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonromonl per 3 maanden/1.
franco per post/i.r.3. Advortontii'-n 1 A regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
P f-L T ÏP abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officioelc- en onteigening*
1 ndvertentifin per regel 13 cent. Beolaizios 1 -3 regels 1.2,5 Bewijsnummers naar bulten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Iv Hij ndvcrteiiiiCn van buiten de stad worden de incnsseerkostoil in rekening gebracht.
KORTEG^CST 9.
Postbus v, Telefoon 19,
■iilsiaap
wc kcni en
1 in ons gecs-
niblikkcn van
111 diepa lnzin-
tclijk en zudi -
olgcn de
node i'
Baaktrarooaigiag H. L. A. DULLAERT Co.
AMKKSFOORT SplipriMMi/ppl Soest.
Langegraolit OO - Tel. Intorc. OQO
r gein
"lilrcic
hvni
looi is, dagen waarin
mi onze geestelijke
11 er gebonden voe-
i verbrijzeld en wij
iuislurnis. die einde-
.•epen de trage uren
icrhuid lijkt ons het
in ons harte iets
teren, onweorstitau-
n bekenden
dun Pa
iihnmr
Verhuren loketten in liare ..1,1 I'S" hruml-
inlirniikvrijo kluis.
Ifaap Dat is de
fthkreet van den
l gein
door twijfel tot vetlrouwcn gebracht, «lal liet
vergankelijke van ons bestaan niet het hoogste
is. doch d.it er een wereld is \an onzienlijke
dingen, die in waarheid, goedheid en schoon
heid de wereld der zichtbare werken over
treft.
Verheugt 11 dun. gij treurenden richt u op,
gij lijdenden! Uit den dood kiemt helleven;
vernieuwd geloof fluistert ons beloften toe en
met dankbare blijdschap blijven we luisteren
naar der klokken feestzang; »Van den nacht
ra.ir den morgen, van het duister tot het
licht".
(iroote lMnnnoii.
Hl.
De vriendelijke lezer hottde mij ten goede,
dat ik nogmaals zijn aandacht vraag voor
een belangrijke cijferreeks in verband met
de voorstellen van de meerderheid van B.
iV \V. tot gasprijsverhooging. Om deze voor
stellen juist te kunnen heoordeelen. is het
noodig, de Nota van tien Directeur der gas
fabriek te volgen.
Vooraf dien ik even aan te Slippen, dat
hot College van B. «V. \Y., in negatieven zin
althans, tegemoet komt aan de be/.tvaren
van ondergeicckende voor zoover deze be
trekking hadden op een soort bevoorrech
ting der kookgasverbruikors.
1 lk z.eg sin negatieven ziiu. Immers de
voorstellen bedoelen niet in neergaande lijn
de tarieven tot elkaar te brengen, maar in
opgaande, met -- als noodzakelijk gevolg --
een zeer zwaren druk op de inkomens van
f 1 tot f 2000.
Ware een cn ander een noodzakelijk ge-
volg van de productie-kosten dan zou er
I zeker veel voor Le zeggen zijn. Zeker is het
noodig, deze verhoogde kosten voor een
deel te vinden uit tnriefverhooging, voor
zoover zij in verband met het bedrijf noodig
zijn; maar ook daarvoor alleen.
'l ot juist begrip dor zaak nemen wij dc
cijfers uit het verslag 1914 om daaraan te
toetsen de berekening van den kostprijs van
het gas, door den Directeur gegeven, en ver
minderen dezen niet 0.5 cent per stère. Dit
ir. voor juiste vergelijking noodig, zooals hij
in zijn 1
I .ichtgas
1 Kookgas
6i75"
Muntgas
585 f>29
1 Kracbtgas
123 5-13
iemeentogeb.
32 0)
Publ. verl.
211476
Rijks-geb.
140679
Tot. 1
Het winstcijfer ad 1 ii i afgeleid valt
den kostprijs zoonis de Directeur dien gaf.
g. eft ei hter volstrekt niet weer het brut"
winstcijfer over 1,1;. Dit na te rekenen, is
waarschijnlijk verzuimd, liet verschil tusschcn
het werkelijk bruto-winstcijfer nadat aan
alle lasten is voldaan, behoudens dan natuur
lijk eigen reserve en nitkeering aan de
icmecinekas bedraagt In t peulschilletje
van f.'; 34S.I1!>'', zoodat we veilig den kost
prijs
liet gas
1 mot -
kostprijs
laricf
totaal
winst
M:i 5.3»
7'5
2.12
27 367.10
■1-35
5-5
'■'5
7 '«KSO
5.70
7-5
1.8
10541.32
3-8,5
5»3
1.7
z 078.23
4-35
6
1.6,3
135-30
4.35
5
0.63
374-59
1 5.38
7-5
2.12
2 982-39
cent kunnen' verlagen.
Dit cijfer van 0.6 cent heeft vooral zijn
groote waarde in verband met bet voorstel
v.111 B. W. om het muntgas op zijn ouden
prijs tc laten. Immers de Directeur heelt
reeds rekening gehouden nut don verhoogden
productie-prijs ten gevolge van den honge
ren kolenprijs en kwam toen tot een kost
prijs van 0.2 cent voor muntgas. De rekening
komt (l.tn als volgt te staan (6.2 0.6)
1.273 7.14, waarmede dan is gezegd, dat
de muntgasverbruikers, naar den maatstaf
van 27.5 pet. winst, ook kun kookgas tol
den prijs van 7.1s of volgens voorstel
met 7.3 cent - - zullen betalen.
Volgen wc nu een oogenblik B. W. In
hun becijfering dan dient allereerst opge
merkt (bladz. 190) dat niet recht duidelijk is
of dc verhoogde productie-kosten van het
bedrijf over 1910, vergeleken alleen bij 1915.
zullen bedragen f 37 300 dan wel of deze
verhooging gerekend moet worden over 1914.
Het verschil gaat hierover, dat reeds 1913
een verhoogd kost-cljfer van f 27 000 gal.
Sprekende over de brulo-winst van f 000
over 1915 hotidc men in hot oog, dat dit
cijfer reeds verhand houdt met de zoocven
genoemde f 27 000 en er dus nogmaals een
winst van f 95 000 zou zijn bereikt.
Moet nu deze f 3 000 worden genomen
minus de genoemde f 37 .300 dan zou over
1916 nog f37 500 winst kunnen worden ge
maakt. Is het andere geval juist dan moet
over 191b, gerekend naar het normale, op
een Uoogere productie kosten van f'27 000
-|- f37 500 f04,300; cn is er dus wel
noodweer.
Aannemende, dat dit zoo is -- waarover
B W. zich zeker nader sullen verklaren
dan zou do reserve, dlo nu f37707 be
draagt, moeten worden aangesproken, als
men ten minste bereid is, deze reserve tc
gebruiken voor het doel waarvoor zij is ge
vormd, tenzij men de vastgestelde nitkeering
aan de Gemeente tot liet bruto-winstcljfer,
voorzoover deze beneden de f ,35 000 blijft,
wil terugbrengen.
Van beteekenis is dit niet, daar toch het
ontbrekende moet worden aangevuld.
Een middelweg geeft ook de lieer Ge
meente-secretaris door te rekenen op oen
opbrengst van Straat- en Rioolbelasting.
Afgescheiden van alle andere middelen
wier eventueel tekort moet worden gedekt,
zou ik er de' voorkeur aan geven, dut uit
de reserve wordt geput, bijv. tijdens dozen
Tb"'
■erd. hl-
zeker V
«(•halten i
zijn er dan; wij
f finniu I- n regelen
laken tusschen een
zerhooging van
l>e fcglen-ntairo fit
kunnen rustig -nze and»
en tevens vergelijking
en ander,
B. A W. stellen voor
1. den 1 ichtgas-prijs
2. den kookgns-prijs
3. de Straatbel.isiiiig. en
4. heffing potior Rloolbelnsting.
Sub 1, en 3 drukken het meest de 1
middelmatige Inkomens.
Nemen wij een inkomen van f2000 en i
lager dan zal dit te zamen zeker meer be
dragen dan f 20 per jaar, vooral als men j
wil begrijpen, dat ook de Rioolbelasting en I
de .Straatbelasting afgewenteld zullen worden I
op de huurders der belendend" percoolen. j
Inkomens beneden dit cijfer zullen, in ver- j
houding hunner draagkracht, al zwaarder
worden belast, terwijl die daar boven niet j
zullen bijdragen naar I11111 vermogen.
De opbrengst is te schatten als volgt
aan honger lichtgas f 14 200
1 kookgas 13 700
Straat-en Rioolbelasting >20000
f47 900
terwijl ons cijfer daar slechts f 1000 boven
uit gaat, maar gedragon door lieden, die zoo'n
luttele uitgave niet voelen,
Wanneer men deze f moo a f 1,300, welke
boven het bedrag van B. A VV. uit gaat,
niet wcnscht dan is cr alle gelegenheid om
dezen post te verlagen door het bruin-winst
cijfer der gasfabriek tot dit cijfer te ontlasten,
hetgeen allen gasverbruikers ten goede
komt zonder aan de gastarievcn te peuteren.
In ecu volgend artikel hierover, mede
naar aanleiding van het antwoord van B. A
W. op mijn voorstel van 23 Januari j.l.
j. HOFLAND.
zVmersfoort, 1April 1910.
(Slot volgt.)
Verbetering. Ik schreef, dat de reser
ve der gasfabriek ultimo 1914 reeds f36700
bedraagt, Dit moet zijn t15, zoodat het
surplus 1914 hierin reeds was begrepen.
Ingediend is thans het wetsontwerp tot
tijdelijke invoering, met t Mei 1916, van
den zomertijd.
De overgang geschiedt door op 30 April
omtrent middernacht alle klokken een uur
vóór cn op 30 September des middernaehts
een uur terug te zetten.
Door het Centrale vrijzinnig verkiezing*-
commitó in het kiesdistrict Amersfoort zijn
do heeren A. A. Stoker en dr. A. J. A.
Thomas, loden van den Gemeenteraad van
Haam, en A. M. Tromp van Holst en J. van
noodtoestand jaarlijks* f12000, én dat liet der Wal Kz„ leden van den Gemeenteraad
kookgas tot den prijs van f7 cent werd van Amersfoort, uitgenondlgd, de cnnclid.atnur
Het Ron. Nat. Steun-comltó hoeft aan alle
plaatselijk estcun-comité's in Nederland een
circulaire gezonden, waarin de wenschelijk-
1 held wordt uitgesproken, dat de plaatselijke
c.imit" s intact blijven en dat liet van groot
belang is. dat allerwege de vraag onder de
oogon wordt gezien "f er ge>-n aanleiding
bestaat, thans. bijv. in de periorlo tusschen
I'asehen eu Pinksteren, eeltige hulp te ver-
Icciicii v.mr aanschaffing van kleeding en
schoei»-!, aangezien niet mag worden voor
bijgezien, dat de tegenwoordige extra-be-
lasting d"V huishoudelijke budgetten hot voor
■le kleinere beurzen in de meeste gevallen
uiterst moeilijk maak», voor de uitgaven,
voor klcediog en schoeisel eenlg bedrag te
rcacrvoeren.
Evcmueolf -• billijke -- aanvragen ter
suhsldloering van de uit een en ander voort-
vloeiende uitgaven zuilen gaarne worden
overwogen, terwijl de plaatselijke steun-
romii' s er op kunnen rekenen, dat de per
centsgewijze bijdragen, die steeds werden
toegekend, ook voor do kleederverstrekking
zullen worden gehandhaafd,
In Het Volk» lezen we
Na alles wat wij thans weten en bijna
weten, gevoelen wij geen vrijheid meer, dc
Inhouding der militaire verloven te be
schouwen als een uiting van overgroote
1 mllltairistischc liefhebberij of van al te groote
vrees bij militaire en burgerlijke bewinds
lieden. WIJ vreezen maar al te zeer, dat zij
eon bitter" noodzakelijkheid zijn, ons opge
drongen van bulten af. De Paaschdngen
worden in menig opzicht voor ons land
droevig. I.aat althans leder die daartoe In
staat is. on dc militaire ge/agvoeders bovenal,
alles aanwenden wat in hun vermogen is
om den zwaren last van dezen tijd voor het
volk zooveel mogelijk te verlichten.
De «Avondpost» kon uit zeer goodo bron
berichten, dat de landwcerlichting 191" a
dat zijn de manschappen der militie-lichting
100'. omstreeks 10 juli e.k. met onbepaald
klein-verlof naar huis zullen worden gezonden.
In den eersten Keurlngsrand voor de
lichting 1917 der Nationale militie zijn be
noemd voor de Provincie Utrechttot Voor
zitter W, A. E. Mansfcldt, gep. luitenant-
kolonel tot zijn plaatsvervanger P. A. Spaan,
kolonel-militie commissarisin den tweeden
Ketiringsrnatl lot Voorz.ilter J. D. Kamerling
llelmolt. gep. kolonel; tot zijn plaatsver
vanger M. Buys Ballot, luitenant-kolonel
pro.incianl adjudant.
Aangaande liet jongste bezoek van den
Belgischen Minister Poullet aan Amersfoort
schrijft Vrij Belgiö»:
Opbeurende dagen violen dc Belgische
scholen te beurt.
De vorige week mochten zij Volksver
tegenwoordiger I raus van Cauwolaert toe
juichen, die, vergezeld van notaris Brands
der Centrale commissie voor onderwijs aan
de uitgewekenen, een lang beloofd bezoek
kwam afleggen en een woordje van aanwak
kering de Belgische jeugd toesturen,
Woensdag 3 dezer viel hun dc groote eer
te beurt den Belgischen Minister van Kun
sten en Wetenschappen te begroeten. Zijne
Excellentie, slechts sinds cenigo dagen terug
uit l.e Havre, had er aan gehouden, per
soonlijk een bezoekje af te leggen aan die
scholen, waarvan hij reeds zooveel goeds
had hoeren zeggen. Om 10.30 uur aan het
station afgehaald door kolonel Vermeulen,
Voorzitter van het schoolkomiteit, en E. H.
De Ridder, bestuurder, bezocht Zijne Excel
lentie opvolgeuljjk ul de verschillende klassen
en lokalen der lagere scholen, waar hij door
M. Schipper*, hoofdonderwijzer, namens liet
onderwijzend personeel begroet werd. Hoe
straalden dc gezichten der kinderen van
fierheid en vreugde, daar voor hen tc hebben,
in hun midden, den vertegenwoordiger van
onzen roemrijken Koning 1 Hoe juichten zij
hem toe, hum, die de groeten kwam brengen
van dien onvergelijkbare» Vorst, die daar
ginder aan den Ijzer nog aan hen dacht cn
aan hunne ouders. Hoe krachtig begroetten
zij hem dan ook, onze Wnoliehe jongens,
door hun «Vlaumsche Leeuw», alzoo bewij
zend, dat zij In den vreemde, zoonis onze
strijders op Vlaandcrcns oodem, begrepen
cn verstaan hebben hetgeen hun in 't vader
land niet waar kon voorkomen, t. w. het nut
der kennis der Vlnamsrho taal en die der