Donderdag 27 ffjf April 1916. No. 8715. 66e Jaargang Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „D© Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeflf". HOOFD-REDACTEUR F. J. FREDERISS. AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- cn Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.— franco per post ƒ1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenings- advertentien per regel 15 cent. ReolameB 1—5 regels ƒ1,25 Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. SORTEGRACHT 9. Postbus 9. Telefoon 19. K K N N I S <1 K V I N O K X. De (iedeptiteerde Staten van de Provincie Utrecht, Gelet op artikel 105 der Kieswet, Brengen ter kennis van belanghebbenden, dat de in hunne vergadering van heden vastgestelde Lijst der hoogstaangeslagenen in de Provincie Utrecht, verkiesbaar als aigevaardigde ter Eerste Kamer der Staten- Generaal tot en met 21 Mei a.s. (Zon- en feestdagen uitgezonderd) voor een ieder ter Provinciale Griffie van Utrecht ter inzage is nedergelegd en in afschrift tegen beta ling der kosten verkrijgbaar gesteld. Bedoelde lijst zal, ingevolge artikel 105 voormeld, geplaatst worden in de Neder; landsche Staatscourant van 5 Mei a.s. Utrecht, 25 April 1916. De Gedeputeerde Staten voornoemd. LOTEN VAN DOELEN GROTHE. Voorzitter. A. VAN DOORNINCK, Griffier. MAXIMUM-PRIJS ROGGEBROOD. De Burgemeester der Gemeente Amers- maakt bekend, dat de maxinuim-rogge- broodprijs vanaf Maandag 24 April 1916 is bepaald op 13 cent per K.G, Amersfoort, 27 April 1916. De Burgemeester voornoemd. VAN RANDWIJCK. Het kauaal. Onder voorzitting van nir. J. C. graaf V a 11 R a n d w ij c k, Burgemeester van Amersfoort, werd bier gistermiddag ten Raadhuize gehouden een Atgemeene leden vergadering der Kanaal-vereeniging »De Geldersche vallei*. Terwijl de presentie-lijsten werden getee- kend door de gewone Ie<Jen (vertegen woordigers van Gemeenten, waterschappen, corporation, enz.} en de buitengewone leden (personeele leden) werd de rekening en verantwoording van den Penningmeester nagezien door de hecren H. W. van Es- vel d, vertegenwoordiger van de Gemeente Amersfoort; A. M. Tromp van Holst, vertegenwoordiger van het Utrechtsch Landbouw Genootschapen J. Ger. Kle- her, vertegenwoordiger van de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Amersfoort. De Voorzitter opende even na tweeën de vergadering. De Secretaris, notaris J. G. Saud- brink, uit Veenendaal, lus de notulen der vergadering van 28 November 1913 in welke de vereeniging werd opgericht, het voorloopig Bestuur werd gekozen tot defi nitief Bestuur en de in October 1909 ont worpen Statuten werden vastgesteld. Zij werden ongewijzigd gearresteerd, met dank aan den samensteller— Aan de orde was hierna het verslag, dat aldus luidt Ter voldoening aan art. 8 der Statuten, hebben wij de eer, hierbij verslag uit te brengen omtrent onze vereeniging, sedert haar oprichting, op 28 November 1913, tot 31 December 1915. In 1914 bestond onze vereeniging r te kort om het houden van een Alge. „ene ledenvergadering wen- schelijk te doen zijn, terwijl in 1915, ten gevolge van de bekende tijdsomstandigheden, toen zoo veler aandacht door andere zaken in beslag werd genomen, deze vergadering achterwege bleef. Nadat bij Kon. Besluit van 21 Maart 1914, no. 46, de Statuten onzer vereeniging waren goedgekeurd, hebben wij in de eerste plaats getracht, aan de vereeniging meer bekendheid te geven en haar ledental uit te breiden, o. a. door het verzenden van talrijke adressen, circulaires, enz. Veel mede werking mochten wij in deze ondervinden van dr. A. A. Beekman, te 's-Gravenhage, den bekenden propagandist van de Zulder- zee-vereeniging, die onze plannen warm bleek toegedaan te zijn en die, geheel be langloos, lezingen kwam houden te Amers foort, Ede, Wageningen, Rhenen, Veenen daal en Marneveld, waarbij hij op uitne mende wijze uiteenzette het groote nut van een scheepvaartkanaal door de Gelder sche Vallei, in verband met de voorgenomen drooglegging van de Zuiderzee, waardoor een voor handel en industrie zoo begeer lijke verbinding te water zou worden ver kregen tusschen het toekomstige ljselmeer en onze groote rivieren, waarna mr. A. C. van Daalen, uit Bennekom, Onder-voorzitter der vereeniging, de belangen van den land- bouw uiteenzette wat betreft de afwate- r i n g. Na verschillende besprekingen in onze Bestuursvergaderingen kwamen wij tot de overtuiging, dat het gewenscht was een degelijk plan voor een kanaal, met kosten berekening, door een deskundige te doen opmaken. Wij hadden het voorrecht een ervaren deskundige op Waterstaatsgebied, den heer W. B. van Goor. c.i., te 's-Gravenhage, oud-directeur van B. O. W. in Ned. Oost- Indie, bereid te vinden, tegen matige ver goeding een dergelijk plan voor ons te ontwerpen. Daar echer het vervaardigen van zoodanig plan, uit den aard der zaak, belangrjjke kosten meebrengt, die niet uit de gewone inkomsten der vereeniging kun nen worden besteden, kwamen wij tot het besluit, hiervoor extra-bijdragen te vragen aan verschillende belangstellenden. Wij moeten, helaas, constateereu, dat het resultaat hiervan niet geheel aan onze ver wachting beantwoordde. Teleurstellend was het o,a„ van heeren Gedeputeerde Staten van Gelderland en van Utrecht te moeten vernemen, dat zij geen termen konden vin den oin tot dit doel een bijdrage uit de Provinciale kas te bevorderen. Niettemin is deze zaak thans zóo ver gevorderd, dat de heer Van Goor het ontwerp in studie heeft genomen, nadat wij, op ons verzoek, van verschillende autoriteiten welwillend vergunning hadden ontvangen, dat ge noemde deskundige gebruik zou mogen maken van de archieven welke betrekking hebben op de afwatering en de kanalisee ring van de Geldersche vallei. Wat den financieelen toestand onzer ver eeniging aangaat, laten wij hier volgen een uittreksel uit de boeken van onzen Penningmeester, welk financieel overzicht loopt tot 31 December 1915. De ontvangsten bedroegenaan contri bution sedert de oprichting der vereeniging f2106.60 en aan bijdragen voor liet plan f1620.00 totaal f3726.50. De uitgaven be liepen f807.69. Er is dus een batig saldo van f 2918.80, waarvan f 2689.33 is geplaatst bij de Middenstands-credietbank voor Amers foort en omstreken. Volgens de ledenlijst is over iqiö aan contributies nog een bedrag van f672.00 te vorderen; er zijn 34 gewone en 140 buitengewone leden. Wij besluiten dit verslag met een woord van opwekking aan alle belanghebbenden en belangstellenden om ons voortdurend krachtig, met woord cn daad. tc steunen in onze pogingen ter bereiking van het doel, dat wij ons voor oogen stellen de verkrijging van een scheepvaart- kanaal door de Geldersche vallei en af doende verbetering in de afwatering van die landstreek, een werk van zoo groot belang voor de betrokken Provinciën en Gemeenten en voor handel en industrie van geheel Nederland een werk des vredes bij uitnemendheid De Voorzitter vroeg decharge voor het beleid van het Bestuur om in 1914 en 1915 geen ledenvergadering te houden en hield er zich van overtuigd, dat de ver gadering in de buitengewone tijdsomstandig heden een verontschuldiging mocht vinden voor dien maatregel, die stellig geen tra ditie zal worden (instemming). Het verslag werd vastgesteld met dank aan den samensteller. Op voorstel van der. heer K 1 e b e r werd hierna den Penningmeester, den heer H. H. Prakke, te Veenendaal, onder dankbe- tuiging decharge verleend van zijn beheer. De Voorzitter herinnerde, dat uit het verslag blijkt, dat door de tijdsom standigheden de vereeniging nog weinig kon doen. Het eenig vermeldenswaarde is het overzicht van den financieelen toestand, het feit dat de heer Van Goor zijn gaven wil wijden aan de vereeniging, en dat de vereeniging een plan exposeerde op de «Entos». Het Bestuur hoopt de zaak te propageeren en niet minder, dat de Regeering het plan Van Goor in handen zal stellen van een Staats-commissie ter verdere hestudeering. De lieer Hertnsen (Amersfoort) vroeg of er niet reeds een plan is. De Voorzitter antwoordde, dat er een is van ongeveer 30 jaar geleden, berekend op de oude tonnenmaat der schepen de grootere tonnemaat, welke thans in zwang is, maakt andere sluizen noodig. Men bouwt thans in gewapend beton, welk materiaal destijds niet bekend was. Ook de prijs van den grond is sedert veel veranderd. Tot led®n van het Bestuur werden hierna herkozen de heeren mr. J. C. graaf Van Randwijck, Burgemeester van Amers foort, en mr. H. F, van Such telen, Burgemeester van Wageningen, terwijl de heer Joh. H. van der Meiden (Amers foort) werd gekozen in de vacature, ont staan door het vertrek van den heer Prakke naar Zierikzee, en het Bestuur werd uitge breid met den heer W. J. van Haren No- man Jr., directeur der N.V. «Blaauwhoeden- vcem* te Amsterdam. De Voorzitter dankte den heer Prakke voor zijn buitengewone belangstelling, deelde mede, dat hij nooit heeft ontbroken bij eenige Bestuursvergadering en uitte den wensch, dat hij vruchten mocht zien van zijn arbeid en hij de vereeniging een goed hart mocht blijven toedragen (instemming). Aan de orde was Doch drie jongemeisjes stapten de /aal binnen en vroegen en kregen natuurlijk vergunning om Emma-hloempjes te ver- koopen. Aan de orde was dus de rondvraag. De heer Sand brink deelde mede.dat de quaestie van een kanaal door de Gel dersche vallei reeds van zeer ouden datum is; sedert eeuwen koestert men het plan tot verbinding van den Rijn, via Amers foort, met de Zuiderzee. Reeds in bet be gin der 17e eeuw was de Amersfoortsche Burgemeester Peter de Goyer (161S) een warm voorstander van dien waterweg. Vooral de stad Utrecht werkte alle plan nen tegen, gelijk wel blijkt uit een mede- deeling van baron Taets van Amerongen van Renswoude in diens «Geschiedenis van de heerlijkheid Renswoude*, volgens welke Renswoude in 1674 werd verheven van heerlijkheid tot hooge en vrije heerlijkheid, onder beding, dat de toenmalige Heer bij akte verklaarde, nooit te zullen gedoogen, dat een grift tot dat doel door zijn bezit tingen zou worden gegraven. Spr. hield er zich van overtuigd, dat als de leden der toenmalige vroedschap van Utrecht konden hooren welke plannen thans worden beraamd, zij zich zcuden omdraaien in hun graven. Een dergelijke tegenwerking is niet meer te verwachten, doch die medewerking, wel ke het Bestuur gaarne zou hebben, vindt het toch ook niet. Het zou daarom goed zijn, dat in het najaar in de streek zelf de groote belangen van dezen waterweg, te gelijk scheepvaartkanaal en afvoerkanaal, in lezingen werder. uiteengezet, bijvoorbeeld door de heeren mr. Van Daalen, die zoo volkomen op de hoogte is van de belangen in beiderlei zin der Geldersche vallei, S. G. Vlieger, te Amsterdam, en J. J. van ('appelle, te WeesperKarspel, beiden meer bekend met ile acheepv aanbelangen. De Voorzitter herinnerde, dat hij bij n bezoek aan verschillende autoriteiten Amsterdam ook niet veel medewerking kreeg. Amsterdam onderhandelde toen met de Regeering over de verbreeding der sluizen te IJmuiden en was bang, te veel opeens te vragen van de Regeering. De heer Van Haren Noman'Amster dam! kon spreken van 40-jarige ervaring het scheepvaartbedrijf en herinnerde, dat 1878 de Kanaal wet-Tak van Poortvliet t werd aangenomen omdat geen rekening werd gehouden met de wenschen van Bra bant en Limburg. Had Minister Tak dit wel gedaan dan zou het kanaal er ook zijn gekomen en wel door den grooten steun van den Amsterdamschen handel, die binnen 3 dagen 4 millioen gulden bijeenbracht voor dat kanaal en den Amsterdamschen koopman, die de belangen van zijn steenfabriek aan de Vecht hooger stelde dan de belangen van den Amsterdamschen handel en uit dien hoofde tegen het wetsontwerp stemde, van de Beurs keek. Het Merwede-kanaal voldoet absoluut niet. Het kanaal door de Geldersche vallei kome zoo hoog mogelijk in den Rijn uit, opdat de kosten van het kolsnverbruik zooveel mogelijk worden genivelleerd en de vracht de zelfde is als naar Rotterdam, Hoe hooger het kan uitmonden op den Rijn, des te meer kans heeft het op steun van Amsterdam. Spr. zou niet gaarne meegaan met een zoogenaamd klein plan, doch wil wel zoo veel als in zijn vermogen is steunen een breed en diep kanaal, dat zelfs geschikt is voor kleine zeeschepen, die dan zonder overladen naar Keulen zouden kunnen Het halve kapitaal der RheinSee Scbiffart Gesellschaft, ad 50 millioen Mark, is, wegens de kolenmijnen, in bezit van den Pruisischen Staat en haar directeur, de heer Roth, wenscht, evenals spr zulk een kanaal. Spr. meent, dat het zelfde standpunt moet ingenomen als in 187S. Indien men iets minder wil geven, is het geld weggegooid. Spr. heeft in deze dingen een ervaring van 40 jaar en koestert de innige over tuiging, dat volkomen waar is het woord, in 1878 gesproken: als iedereen de zeker heid krijgt, dat men een breed en diep kanaal wil maken, zal ook iedereen het helpen tot stand brengen. De Voorzitter merkte op, dat de heer Van Haren Noman geheel staat op het standpunt, dat het Bestuur sedert ilen he- ginne innam, doch dat het eenigermate heeft los gelaten omdat wel uitzicht werd gegeven op steun, doch geen steun werd verleend. Het Bestuur wilde doen vervaar digen een project voor een groot-scheep- vaartkanaa! voor schepen van minstens 600 tons of 1000 last. De Minister van Water staat verwierp evenwel ahsoluut een nieuwe verbinding met den Rijn. Tc Amersfoort komen schepen tot 300 tons, doch dat is van geen belang voor Amsterdam; hetgeen Amsterdam wil, brengt echter geheel andere technische eischen voor het kanaal. Ook buiten Amsterdam hoopt het Be stuur belangstelling te vindenimmers het kanaal heeft belang voor geheel het land. De heer Van Goor zeide, dat de kos ten van het door hem te ontwerpen plan niet hooger zullen worden bij een ander traceede uitvoering zal natuurlijk meer kosten, omdat er meer grond moet onteigend en verzet. Het is spr. bedoeling niet, het kanaal te ontwerpen in de allerkleinste details, doch wel de algemeene lijnen er van aan te geven. De heer Van Haren Noman: Am sterdam heeft geen belang bij een binnen scheepvaart-kanaal, wel bij een alleszins goede verbinding met den Rijn. Wil men deze tot stand brengen dan is er groot* kans van slagen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1916 | | pagina 1