AMEESFOORTSGIE COURANT.
Donderdag 8 pfjfj; Juni 1916.
No 8732
66e Jaargat.
Stadsnieuws.
J Naar aanleiding van kluchten over prijs
opdrijving van artikelen van -dagelijksch
gebruik wordt tie aandacht van het publiek
gevestigd op een zinsnede In de jongste
i circulaire, door den Minister van Landbouw,
I Nijverheid en Handel tot de Burgemeesters
gericht waar gezegd wordt, dat het noodig
la, dat belanghebbondeu iu ruime mate gc-
brulk maken van do gelegenheid om ge-
vallen van prijsoverschreldlng ter kennis
van de Burgemeesters to brengen,
j Het publick zelf heeft het due in tie hand,
dat aan de bedoelde prijsovcrachrijtllngeu
een einde gemaakt worth en dat tegen de
betrokkenen maatregelen worden genomon.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „l>e Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. I{ van CleelT".
HOOFD-REDACTF.UR
F. J. FHEDEEIE8.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.—
franco per post/1.15, Advertentiën t—6 rogels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigening»
advertentiCn per regel 15 cent. Reolames 1 5 regels 1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent,
Bij advertentiCn van buiten de stad worden de Incassecrkosten In rekening gebracht.
BUREAU:
KORTEGRACHr 9.
Postbus 9.
Bij dit nummer behoort als
BIJVOEGSEL
't eerste deel van het stenografisch verslag
van de Raadsvergadering
Juni.
Vrijdag 2
K E N NIS E V I N U K N\
TER-VISIE-LIG61NG OPGAVEN VAN
CANDIDATES
De Burgemeester der Gemeente Amers-
foort
maakt bekend
dat de bij hem ingeleverde opgaven van
Candidaten voor de op heden gehouden ver- I
kiezing, ter vervulling van vier plaatsen In j
de Provinciale Staten van Utrecht evenals
het door hem opgemaakte proces-verbaal van j
sluiting der candidatenlijst ter Gemeente- j
secretarie voor een ieder ter inzage liggen
dat afschriften dier stukken aangeplakt en
tegen betaling der kosten verkrijgbaar zijn. 1
Amersfoort, 6 Juni 1916.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
STEMMING.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort
brengt ter openbare kennis, dat de stem
ming ter vervulling van vier plaatsen in de
Provinciale Staten van Utrecht in het kies
district Amersfoort zal plaats hebben op
Donderdag den 15 Juni 1916, van des
voormlduags acht tot dea namiddags vijf
uur, in de Gemeente Amersfoort.
Candidaten zijn
Bleker Caarten A, J.
Burg K. van der
Hofland J.
Klooster VV. van
Kroes H.
Overeem J.
Posthuma J. C.
Stoker A. A.
Thomas A. J. A.
Tromp van Holst A. M.
Wal Kz. J. van der
Weijkamp B. J. J.
Verder worden de ingezetenen herinnerd
aan den inhoud van artikel 128 van het
Wetboek van Strafrecht, luidende
»Hij, die, opzettelijk zich voor een ander 1
uitgevende, aan eene krachtens wettelijk
voorschrift uitgeschreven verkiezing deel- j
neemt, wordt gestraft met gevangenisstraf
van ten hoogste een jaar».
Amersfoort, 7 Juni 1916.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
BEPALING STEMTIJD ARTT. 57
EN 58 DER KIESWET.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort
herinnert personen, bij wie en bestuurders
van bijzondere ondernemingen en instel-
lingen, waarbij mannen, die den leeftijd van
vijf on twintig jaren hebben bereikt, in
dienstbetrekking zijn
dat zij, volgens art. 57 der Kieswet, ver
plicht zijn te zorgen, voor zoover niet bij
algemeenen maatregel van bestuur vrijstel
ling is verleend, dat ieder van dezen, die
bevoegd is tot een te houden stemming of
herstemming mede te werken, gedurende
ten minste twee achtereenvolgende uren,
tusschen acht uren des voormiddags en vijf
uren des namiddags, daartoe gelegenheid
vlnde
dat zij, volgens art. 58 van genoemde
wet, voor zoover arbeid wordt verricht In
fabrieken of werkplaatsen, verplicht zijn te
zorgen, dat In het arbeldslokaal en zoo er
1 meerdere lokalen zijn in het grootste of
wel In meer dan éen arbeldslokaal, gedu
rende twee werkdagen vóór, en op den tot
stemming bepaalden tijd op een zichtbare
wijze is opgehangen een door hen of van
hunnentwege onderteekende lijst, de twee
achtereenvolgende uren, bovenbedoeld, ver
meldende. voor elk afzonderujk of groeps
gewijze of voor allen gezametdijk
dat, volgens art. 154 der Kieswet, over
treding van bovenstaande voorschriften wordt
gestraft met hechtenis van ten hoogste
veertien dagen of geldboete van ten
hoogste vijf en zeventig gulden.
De algemeene maatregel van bestuur,
bovengenoemd, is gegeven bij Kon. besluit
van 24 Mei 1901 (St.bl. No. 100) en luidt
als volgt
Artikel 1. Vrijstelling wordt verleend aan
de in art. 57 der Kieswet bedoelde per
sonen en bestuurders van bijzondere instel
lingen en ondernemingen ten aanzien van
bij hen in dienstbetrekking zijnde personen,
welke uit hoofde van die dienstbetrekking
op den dag der stemming tusschen de in
vermeld artikel genoemde tijdstippen niet
gedurende twee achtereenvolgende uren ver
toeven ln de Gemeente, op welker Kiezers
lijst zij voorkomen.
Artikel 2. Vrijstelling als omschreven in
het voorgaand artikel wordt voorts verleend
aan geneeskundigen en apothekers ten aan
zien van bij ben in dienstbetrekking zijnde
personen alsmede aan personen en bestuur
ders van bijzondere instellingen en onder
nemingen ten aanzien van bij hen in dienst
betrekking zijnde ziekenverplegers.
Amersfoort, 8 Juni 1916.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
MAXIMUMPRIJS SODA.
De Burgemeester van Amersfoort maakt
bekend
dat de maximum groothandelprijs
voor soda gedurende de maand Juni is vast
gesteld op f 12 per 100 K.G.,
dat winkeliers dringend worden verzocht
(in hun eigen belang) om gevallen van over
schrijding. van dezen groothandelprijs on
middellijk ter kennis van den Burge
meester (of van het Levensmiddelenbureau)
te brengen onder opgave van de namen der
overtreders.
Amersfoort, 5 Juni 1916.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
Lord Kitchener t.
Wie helpt?
De Openbare leeszaal te Utrecht hoopt
kort na Pinksteren een kleine tentoonstelling
te openen om baar bezoekers op te wekken
tot het ondernemen van wandel- en fiets
tochten in de provincie Utrecht.
Behalve kaarten en wandelgldsen zullen
worden len toon gesteld afbeeldingen van
landschappen, stadsgezichten, klederdrach
ten, enz.
Van de stad Amersfoort zelf is er al een
vrij aardige collectie van platen, enz. bijeen
doch van de omstreken ontbreekt nog zoo
goed als alles; bedoeld wordt Blrkhoven,
Woudenberg, Bunschoten, Spakenburg en
ook het nieuwe stadsdeel. De kleederdrach
ten zijn wèl aanwezig.
Zijn er hier naast de Reclame-commissie
natuurlijk uitgevers van prentkaarten,
beroeps- of amateur-photografen, verzame
laars, enz. die afbeeldingen voor 2 of 3 we
ken ln bruikleen willen afstaan? Afbeeldin
gen van den tegen woordigen toestand.
Voor zorgzame behandeling wordt inge
staan; de naam van don Inzender wordt op
de tentoonstelling vermeld; men heeft slechts
de frankeerkosten.
Welk rechtgeaard Amersfoorter zal niet
gaarne meedoen om zijn mooie stad te heipon
bekend maken.
't Is kort dag en van uitstel komt zoo
licht afstel,
Men zende aan den lieer E. de Clercq,
Directeur van de Openbare leeszaal te
Utrecht.
Dinsdag omtrent 7 uur werd ons per tele
foon gevraagd of we wellicht bevestiging
hadden van het gerucht, dat te Amsterdam
werd verspreid als zou lord Kitchener op
een zeereis naar Rusland zijn verdronken.
Eerst tegen 9 uur gelukte het ons, ver-
binding te krijgen met Amsterdam en nog
weer veel later vernamen we, dat de tijding j
hoogst vermoedelijk waarheid bevatte.
Een officieel telegram van de Brltsche
admiraliteit, door de ochtendbladen gister
hier gebracht, deelt mee, dat de opperbe
velhebber van de Engelsche slagvloot met
diep leedwezen bericht, dat de oorlogskrulser
»Ilampshlre<, 11 000 ton en met een be- 1
manning van 665 koppen, Maandagavond
omstreeks 8 uur ten Westen van de Orkney-
eilanden is gezonken, hetzij door te stooten
op een mijn, hetzij door oen torpedo. Er'stond
een zware zee en hoewel al bet mogelijke
word gedaan om onmiddellijk redding te
brengen, hoewel torpedobootjagers en pa
trouilles alles nazochten, wordt er gevreesd,
dat er slechts zeer geringe hoop is, dat er
nog overlevenden zijn.
Lord Kitchener was, op verzoek van den
Czaar van Rusland, op reis naar Petersburg
en zou gebruik maken van die gelegenheid
om belangrijke militaire financieele quacstles
te bespreken, Alleen zijn persoonlijke staf
en drie Departements-p.mbtenaren vergezelden
hem, luitenant-kolonel Fitzgerald, brigade
generaal A. Ellcshaw, luitenant-adjudant
Macpherson, mr, O'Belrne, gezantachaps-
attacbé van bet Minlnlsterie van Buiten-
landsche Zaken, oud-kanselier te Petersburg,
en Sir F. Donaldson en mr. I.. Robertson,
beiden van het Ministerie van Munitie.
Burggraaf Horatio Herbert Kitchener of
Khartoem werd 24 Juni «850 geboren te
Ballylongford in Ierland en zou dus over
enkele dagen 66 jaar zijn geworden. Hij
ontving zijn militaire opleiding aan de Mili
taire academie te Woolwich, streed in 1S70
als vrijwilliger In het Fransche leger tegen
de Duitsclcrs en trad in 1871 in dienst als
genie-officier, was van 1874 tot 1882 bij den
topog 'fischcn dienst in Palestina en PerziC
er op Cyprus, In laatstgenoemd jaar begon
zijn eigenlijk militaire loopbaan on wol als
majoor der cavalerie in Egypte, waar hij
zich herhaaldelijk onderscheidde. In 1893
werd hem, als adjudant-generaal, he. opper
bevel in Egypte opgedragen; in 1897 ving
hij den stijd tegen den Mahdi aan, wiens
leger hij ln September 1898 bij Ardnra ver
nietigde, hetgeen hem tot »pcor« deed ver
heffen met den titel Lord of Karthum and
of Aspall. In 1899 werd hij benoemd tot
gouverneur-generaal van Soedan, bevorderd
tot luitenant-generaal en ala chef van den
staf van Lord Roberts naar Zuid-Afrika
gezonden waar hom in 1900 het opperbevel
werd toevertrouwd en hij werd bevorderd
tot generaal met den titel >vlacour.t«,
In 1902 teruggekeerd ln Engeland, word
hij als opperbevelhebber der troepen naar
Indle gezonden, waar hij tot 1909 bleel, om,
I11 Engeland teruggekeerd, in 1910 te wor
den benoemd tot lid van den Raad van
defensie.
In Augustus 1914 werd hem de porte
feuille van Oorlog aangeboden cn was zijn
taak bovenal de vorming van een leger in
zijn vaderland, een taak van welke hij zich
wederom buitengewoon goed wist te kwijten.
Hij was geen staatsman, geen diplomaat,
doch soldaat van top tot teen. Wat hij wilde,
geschiedderecht ging hij op zijn dool af
en stoorde zich aan niets 011 niemand. Zijn
hardhandigheid, vaak wordend tot hardvoch
tigheid, Is hem vaak verwetendo concen
tratie-kampen In Zuld-Afrika deden oen
storm van verontwaardiging opstokenhet
feit, dat hij het lijk van den Mahdi liet op
graven en ln de rivier worpen, dat hij don
strijd bij Omdurman niet deed staken dan
nadat do Engelsche kogels het gehcclc
Mahdlsten-legcr hadden neergeveld, Is vaak
als argument voor zijn wreedheid aange-
voerd. Maar tegenover dat alles had hij
éen antwoord liet was noodig in het be
lang van de zaak, noodig om dc Booren tot
toegeven te dwingen, noodig 0111 hel graf
van den Mahdi niet tol een bedevaartplaats
te maken, noodig om het fanatieke geslacht
der Mahdisten utt te roeien.
Daarbij komt dat Kitchener zijn gehcclc
leven heeft gesleten in andere wereldii^elen,
in den oorlog togen onbeschaafde volkeren,
I11 een strijd met onbetrouwbare, verrader
lijke tegenstanders, tegen wie geen middel
streng genoeg is. Zoolang hij zijn reputatie
niet schond, wilde Kitchener alles doen om
zijn land te doen triompheeren, dc hem op
gelegde taak te vervullen en dat deed hij
dan met een nauwgezetheid, een energie eu
een doorzettingsvermogen, dat al hetgeen
op zijn degelijke voorbereiding, steunde,
slagen moest.
Voor het landsbelang moest alles wijken;
aan een belangrijke expeditie mochten geen
ziekelijke, geen gehuwde officieren of man
schappen deel nemen hijzelf was oven-
eens ongehuwd ieder moest tijdens zoo n
onderneming alleen denken aan het doel,
j niet gekweld worden door herinneringen
aan hen, die hij wellicht onverzorgd zou
achterlaten.
liet officieele bericht van de Engelsche
admiraliteit laat do mogelijkheid door-
schemeren, dat ook hij Is gevallen als offer
1 van een duikboot een krachtens oorlogs
recht geoorloofde daad, doch een droef
einde va-., oen voor zijn land zóo verdienste-
lijk man. Onbegrijpelijk is hot, dat het oor-
I logsschip, dat hem vervoerde, niet werd be
geleid door andere schepen en dat er geen
j middelen waren om hom to redden, liet
I schijnt wel vast te staan, dat niet een van de
opvarenden der Hampshire» de ramp over-
j leefde.
j Geen eerlijke krijgsmausdood was dezen
in ieder geval buitengewoon verdienstelijken
dienaar van zijn land beschoren liet op deze
wijze verscheiden, is wel zeer droevig cn
werd dan ook bij vriend en vijand met diep
leedwezen vernomen.
j Maar den gruwulijken oorlog zal ook dit
treffend voorval niet bf eindigen. Weer
stierven in enkele oogenblikken 670 meest
jonge mannen.
Wanneer toch zuilen de levenden een
einde maken aan deze massa-slachtir.gen,
aan dit delirium, dat over Europa Is gekomen
en nu reeds bijna twee jaren woedt.
Men schrijft van bevoegde zij Ir .1.111
Maasbode"
Do uitvoer van gist stijgt met den da
de prijzen er van worden steeds lm r.
Er blijft thans zoo'u klein quantum
Nederland, di.t wij het ergste mm-i-.-n \rc
zen en binnenkort voor het geval lu-men
staan dat do bakkers geen gist nu er ki.
ncn krijgen om hun brood te bakken
I lot ware te wentellen, dat spoedig de
groote uitvoer werd verbotten, altham.
er paal en park aan werd gesteld, dam
den ondergang van tic kleinhandel,iron
werkt.
Aan den Minister van Blniicr,ia-ais,
Zaken, aan diens ambtgenoot van 1 -i
en aan don Opperbevelhebber van leger
vloot la verzonden het volgende athnj
Excellentie,
Wij hebben de eet Uwe Excelfe ih hl
onder afschrift te «loon toekomen van
In onto Bestuursvergadering van Ju.il
met algomoene stemmen aangeno 1,
Motie.
sliet Bestuur van den Nuderl.c, .-
Journalisten Kring
kennis genomen hebbende van !,- nu
deellngen, door den Minister van 1
gedaan !n de verga lering der Twe-..-i,-
mer van 10 Met j l„ namelijk 'dat in t.
de schorsing der periodieke verloven
April door den Opperbevelhebber ten
het leger bestemde circulaire aan de k
commandanton is gezonden tnet h -t
militairen te wijzen op den ernst >11
toestand en op te wekken tot berusting
gehoorzaamheid, en dat daarop later
tweede circulaire Is gevolgd,
van oordeel, dat .publicatie van deze
culuire door do pers, zoowel ter bet -1-
van het daarmede beoogde doel, t.-r
gemoene inlichting van bot Nederland»
volk In hooge mate gewenscht v are
weest,
spreekt zijn verwondering en i,-.c
cr over uit, dat van booger hnml een
gelijko publicutic niet is bevorder I,
besluit deze motie ter kom is te brei;
van Rsgcoring, Opperbevelhebber cn
bliek.
cn gaat over tot do orde van «Ier, d.
De beer II. Grevors, Directum- d--
denstands-crediotbank v ior Amersi :t
omstreken, is met Ingang van 1 a
noemt! tot adj.-directeur van het Uitrt-.u
advlezer. te Deventer en wordt v-rVi
aan de Mlddenstnnds-crodiethank al laar,
I Kersten Pinksterdag hoopt in dc Doops-
gezinde kerk bier voor te gaan prof, dr. 1'.
Cannegleter, uit Utrecht.
Het geheele plaatselijke telefoonnet heeft
thans een vereenvoudiging ondergaan In
zooverre, dat bij het opbellen van het een-
traal'bureau thans niet andermaal behoeft
te wortlcn opgescheld. De persoon volgens
de ambtenaren >het nummer* waarmee
men weuacht te spreken, wordt vooi-tann
automatisch opgeroepen.
De heer D. J. Polak, Icoraar Inhei
duluch aan tie Hoogoro I lurgor.v
Ie benoemd tot leeraar aan do vijf
Burgerschool met j-Jarlgen cursus 0
dam.
De jongedames G. J. Uarthoon -
Jong verwierven do akte van bv.
voor onderwijzeres
Bij tie thans gnli-udlgOu cn
schreven door de Vereeniglng
in hot Boekhouden, vcrwlerve,
akte voor Boekhouden do h
Aaltlerlnk. If. A. de Groot. I-
Mulder en mejuffrouw K X. I
de praktijk-akte Engelsche
spondcntic de hoor J. Smotles
Do hoer A. J. A. Prange J
bij hot voorbereidend exam
Xudcrlainlsch Indlschcn .ei
dienst.
De Maandagavond In do
der plaatselijke Toonkunst-aftl-
den samenkomst van het af'
met belangstellenden lot in het
don der zangnfdeollng werd
Vooral de noogst wonaelmlijt
der manncpartijen is verkrege
dien leden van „Amcrslo'rt's
zich bereid verklaarden, men
terwijl ook de vrouwepartjj*
kregen.