Zaterdag 2 f|jj| September 1916. No. 8768 66e Jaargang. I Bankvereeniging H. L. A. DULLAERT Co. AMERSFOORT Seherpenzeel Soest. SAFE-DEFOSIT. Stadsnieuws. Uitgave van HOOFD-REDACTEUR P. J. FRSO&RIZS. AMERSFOORT. de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firina A. H van Cleeff". Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.- Abonnement per 3 maanden/i.— franco per post1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenings- advertentiün per regel 15 cent. Reolames 1--5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incassccrkosten in rekening gebracht. ZOZITSGZLAOHT 9. K E N N IS U E V 1N U EN. BEPALING STEMTIJD ARTT. 57 EN 58 DER KIESWET. herinnert personen, bij wie en bestuurders van bijzondere ondernemingen eu instel lingen, waarbij mannen, die den leeftijd vijf en twintig jaren hebben bereikt, dienstbetrekking zijn dat zij, volgens art. 57 der Kieswet, ver plicht zijn, te zorgen, voor zoover niet bij algemeenen maatregel van bestuur vrijstel ling is verleend, dat ieder van dezen, die bevoegd is tot een te houden stemming of herstemming mede te werken, gedurende ten minste twee achtereenvolgende uren, tusschen acht uren des voormiddags en vijf uren des namiddags, daartoe gelegenheid vinden dat zij, volgens art. 58 van genoemde wet, voor zoover arbeid wordt verricht in fabrieken of werkplaatsen, verplicht zijn te zorgen, dat in het arbeidslokaal eu, zoo er meerdere lokalen zijn, in het grootste of wel in meer dan éen arbeidslokaal, gedu rende twee werkdagen vóór, en op den tot stemming bepaalden tijd op een zichtbare wijze Is opgehangen een door hen of van hunnentwege onderteekende lijst, de twee achtereenvolgende uren, bovenbedoeld, ver meldende, voor elk afzonderlijk of groeps gewijze of voor allen gezamenlijk dat, volgens art. 154 der Kieswet, over treding van bovenstaande voorschriften wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste veertien dagen of geldboete van ten hoogste vijf en zeventig gulden. De algemeene maatregel van bestuur, bovengenoemd, is gegeven bij Kon. besluit van 24 Mei 1901 (St.bl. No. 109) en luidt als volgt Artikel t. Vrijstelling wordt verleend aan de in art. 57 der Kieswet bedoelde per sonen en bestuurders van bijzondere instel lingen en ondernemingen ten aanzien van bij hen in dienstbetrekking zijnde personen, welke uit hoofde van die dienstbetrekking o'p den dag der stemming tusschen de in vermeld artikel genoemde tijdstippen niet gedurende twee achtereenvolgende uren ver toeven in de Gemeente, op welker Kiezers lijst zij voorkomen. Artikel 2. Vrijstelling als omschreven in het voorgaand artikel wordt voorts verleend aan geneeskundigen en apothekers ten aan zien van bij hen in dienstbetrekking zijnde personen alsmede aan personen en bestuur ders van bijzondere Instellingen en onder nemingen ten aauzien van bij hen in dienst betrekking zijnde ziekenverplegers. Amersfoort, 30 Augustus 1916. De Burgemeester voornoemd, VAN RANDWIJCK. Burgemeester en Wethouders der Ge meente Amersfoort brengen ter algemeene kennis, dat ge durende 8 dagen, te rekenen vanaf heden, ter Secretarie ter inzage ligt een plau tot het vaststellen van een rooilijn voor een gedeelte van den Liendertschen weg, en dat bezwaren hiertegen bij hun College kunnen worden ingebracht. Amersfoort, 1 September 1916. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, VAN RANDWIJCK. De Secretaris, A. R. VEENSTRA. De Burgemeester van Amersfoort maakt bekend, dat met ingang van 25 Augustus 1916 de volgende maximum- kleinhandelprijzen voor turf in de Provincie Utrecht zijn vastgesteld 1. Lange losse turf f 1.15 2. Machinale Drentsche turf (Rahder) 1.15 3. Noord-Hollandsche turf, ie 2e 4. Karturf, ie soort 0.90 0.85 2e 0.75 5. Korte losse turf 0.80 6, Bakkersturf 1.05 alles per too stuks. Klachten over niet-inaebtneming van bovenvermelde maxima, alsmede wenschen om voor bepaalde op de lijst niet vermelde turfsoorten maxima vast te stellen, of wel om inet het oog op plaatselijke omstandig heden voor een bepaalde Gemeente wijzi ging in de maxima te brengen, behooren gericht te worden tot den Burgemeester. Amersfoort, 1 September 1916. De Burgemeester voornoemd. Van RANDWIJCK. De Burgemeester van Amecsfoort brengt ter kennis van belanghebbenden dat op Zondag 3 September 1916, schietoefeningen zullen worden gehouden op de banen 9 en 10 aan de Leusdenheide, Amersfoort, 2 September 1916. De Burgemeester voornoemd, VAN RANDWIJCK. Een ernstige waarschuwing. In «Moleschot» lezen wij Op een warmen Zondagochtend zag ik op den Amsteldijk een troepje jongedames, gereed voor een fietstocht. Ze waren >met z'n achten slechts éen droeg een hoed en een behoorlijke japon en dito kousen de 7 anderen waren volgens de mode ge kleed of liever ontkleedgeen hoed, bloote hals en borst; doorschijnende en dus voor het zonlicht en zelfs voor bescheiden blik ken doorgankelijke mouwen in de witte blouseeenigen droegen bo vendien door schijnende kousen. Bij de familie van éen der ontkleeden was ik huisarts; aan dit voorrecht ontleende ik de vrjjheid volgend gesprek te beginnen. »Dames, u hebt natuurlijk wel eens ge hoord van de zeven wijze en de zeven dwaze maagden: het spijt me, dat bij u de verhouding véél ongunstiger is. »Hoe zoo, dokter?» »Bij u is de verhouding: éen wijze op zeven dwazendeze jongedame ik wees op de gekleede is de eenigc wijze onder u». »En waarom?» •Omdat zij behoorlijk gekleed is, wat van de anderen niet gezegd kan worden». »0, maar dokter, vandaag is 't vreeselijk warm, we zullen heusch geen kou vatten». Daar doel ik niet op; ik bedoel, dat u niet voldoende beveiligd bent tegen het zonlicht». »En ze zeggen nog wel, dat het zonlicht zoo nuttig is,« zei de éen; «licht is leven,» jubelde een andere; »de zon maakt gezond,» riep een derde met overtuiging; >met zon licht genezen ze tegenwoordig de tubercu lose», zei een vierde triomfantelijk. •Zeker, eten en drinken is óok nuttig, maarmet mateTegenwoordig wordt het zonlicht misbruikt; de menschen zijn de kluts, de maat en 't stuur kwijt; ze over drijven of handelen averechts op élk ge bied; géén wonder, dat ze óok van 't zon licht weer véél te veel verwachten, zonder rekening te houden met de nadeelige ge volgen van al te felle bestraling».- •Ja, maar dokter, als ze nou allemaal zeggen, dat de zon gezond is en mijn dokter loopt zélf zonder hoed en hij draagt óok een Schiller-kraag! dan kunt u toch niet van van ons vergen, dat we u zoo maar dadelijk, zonder bewijs, gelooven zullen». Dan weet ik raad,» zei ik, »ga even een paar huizen verder en bekijk dan eens den ouden veerman; zijn hoofd en zijn nek heeft hij beveiligd met een hoedzijn ver dere lichaam door zijn kleeren, als ge gezien zult hebben hoe zijn onbeschermde handen er uit zien, en dan bedenkt dat het blanke, poezelige vel van uw gelaat, hals, borst, eoz., nét zoo ziek en lcelijk zal worden ja, nog zieker en leelijker dan het vel van een varken, dat aan vlekziekte lijdt en als ge dan vernomen zult hebben, dat juist de blonde menschen en u bent meeren- deels blond ten deze het grootste ge vaar loopen, dan ben ik er zeker van dat u zich vandaag niet eigenwijs zult gedragen ten overvloede moet ik u nog waarschuwen, dat al te veel zonlicht niet alleen de huid bederlt, maar ook nadeelig is voor de oogen, het bloed en het zenuwstelsel», i Orn mijn voorloopige waarschuwing de gewenschte kracht bij te zetten, voeg ik er j nog aan toe, dat ik dezer dagen in een Amerikaansch boek over medische volken kunde {»medicalethnology«, geschreven door Char. E. Woodruff), het volgende ge lezen heb; «zonnebaden op het naakte lichaam gaan hier (in Amerika) langzaam uit 1 de modede mannen van het vak begonnen in te zien, hoe nadeelig de ultra-violette stalen zijn, uitgezonderd in sommige ziekte gevallen. Zij vermeerderen denhartslag.de ademhaling, de temperatuur en den bloed druk, kunnen zelfs bloedingen veroorzaken, bovendien hoofdpijn, hartkloppingen, slape loosheid en bloedarmoede; ook bij algemeene zwakte, bij hysterieën neurasthenie (zenuw zwakte) leveren ze beslist gevaar op. Dr. Grawitz vestigde reeds de aandacht op de ernstige zenuwverschijnselen, die dikwijls waargenomen worden bij kinderen, die aan zonnebiaden worden blootgesteld. E. VAN DIEREN. arts. Het kleine. j Daar zijn er onder ons, van wie gezegd, wordt, dat^zij zijn groot in het kleine en klein in het groote. Met deze beoordeeling wordt niet bedoeld hun een testimonium eerste klasse toe te kennenhoogstens is het een gunstige uitspraak omtrent hun bruikbaarheid. Maar dat is te zeggen, wie zich hoog genoeg rekent om een algemeene critiek uit te oefenen op demenschheid in 't ronde, gaat zelfs deze karakteristiek toepassen op geheel onze natie. »De Hollanders zijn, over 't geheel genomen, geschikte lui, en kunnen wel aardig wat in elkaar zetten, maar zij hebben geen ruimen kijk en missen den noodigen durf, die groote din gen doet ondernemen en tot een goed einde brengen» zeggen ze dan. Ten opzichte van die soort van volken- 1 kundige wijsheid is, meenen wij, eenig voorbehoud gerechtvaardigd. Er zijn onder scheidingen, maar niet zoo sterk sprekend, dat men ze beschouwen kan als vlakke kleuren, tegen elkander gezethet monopolie van een bepaalde eigenschap bezit geen enkele natie. Wel zijn de omstandigheden, onder welke zij zich ontwikkelt, van in vloed op het nationaal streven, daardoor ook op de handeling, die dienen moet om dat streven te voldoen, hetwelk niet kan missen op het geheel der volkshoedanigheden een bepaald stempel te drukken. Maar tej zeggen, zooals te onzent veel wordt gedaan, dat een of ander belang door een van de volken, die thans zoo druk zich weren om de geschiedenis der twintigste eeuw in een weinig aantrekkelijke kleur te hullen, beter zou worden behartigd dan door ons, wegens ons gemis van grootheid in de dingen die waarlijk groot zijn, schijnt toch wel eenigszins in strijd met de billijk heid. Die methode heeft ook een ernstig na deel. Als zoo van een talrijke groep van bij elkander behoorende personen wordt ge zegd, «lat zij in iets te kort schieten, dan heeft niemand zich dat aan te trekken. Een Langegraotit 30 - Tel. Intero. 333 Verhuren loketten in hun „MI'S" brand-, inbraak- en snieltproefrrije kluis. SPECIAAL TARIEF VOOR VAC ANTIETIJ DEN. nijdige Italiaan of een vechtlustige Eem- lander beiden natuurlijk uit vroegeren tijd vonden bij wat gul gebruik van dolk of mes licht een verontschuldiging in een aangeboren nationale eigenschap, die zij niet zouden kunnen veranderen. Insgelijks zou in een als peuterig achtergestelde natie de drang om zich boven dat oordeel te ver heffen, wel eens kunnen afstuiten op den muur van het vooroordeel. Wij hebben steeds gemeend, en vinden nog geen reden om die meening prijs te geven, dat de opbloei van het goede en groote in de menschheid individueel be hoort te geschieden weliswaar met on- derlingen steun en wederzijdsche voorlich ting, maar onder eigen verantwoordelijk heid. Bij den opmarsch moeten van allen de beenen vooruit gezet worden en op het landbouw-proefveld is de veredeling der soort het resultaat van de toeneming in aantal en in grootte van de korrels in alle aren. Wie wassen wil in kracht, wachte niet op een algemeen van buiten komende versterking. Mag hetgeen in den aanvang is gezegd, wel als een blaam worden aangemerkt, al- tha-.s als een betuiging van geringschatting Niet ieder heeft de bezieling der groote dingen, mitsgaders het vermogen om ze te scheppen. Eigenlijk zou de wereld er spoedig vreemd gaan uitzien, als het zoo ware. Do geniale ontwerpers, de talentvolle opzichters en de stipte uitvoerders staan tot elkander als in sterk stijgende progressie, en het is goed, dat het zoo is. Van de menschelijke pyramide vormen de eersten den top, de tweeden staan dichter bij het grondvlak, dat zeer breed moet zijn. Vraagt men nu naar den graad, in een cijfer 'uitgedrukt, van ieders nuttigheid De maatschappij, zooals zij zich uitspreidt voor het oog van leder die in en met haar leeft, wiens ziel deel uitmaakt van de hare, is te vergelijken bij een reusachtig en hoogst ingewikkeld krachtwerktuig. Zou men wel bij het zien van eenige hoopen erts van verschillende soort kunnen gelooven, welk kunstwerk het is om eruit te halen, wat er in zit clat cr éen is, die precies weet, hoe dat geschieden zal, dat eenige anderen de leiding hebben bij het volbrengen van het werk Toch gebeurt het aldus, onder voorwaarden, dat ieder, die er de hand aan legt. voor welk onder deel ook werkzaam, juist en zoo goed moge lijk doet, hetgeen hem is opgedragen. De draaier, die een cylinder uitboort zóo, dat geen fractie van een millimeter af wijking aan de zuiverheid tekort doét, is van evenveel persoonlijke waarde als de werkmeester, wiens aanwijzingen de uit voering verzekeren, wiens controle het resultaat vaststelt. Op het geheele gebied van de zichtbare aatschappelijke werking is dat zoo, en hier is al weer waar te nemen ten opmerke lijke overeenstemming tusschen de mate- rieele en de ethische zijde des levens. Een tijd als deze, nu alleen een beslist geloof in de toekomst der menschheid den moed der volharding cr in kan houden, is vooral geschikt om de hooge waarde van grootheid in het kleine te gevoelen en te erkennen. Zoo licht wordt toegegeven aan de nei ging om minder tc geven dan geëischt kan worden; dat is niet uitsluitend »iti matters of commerce the fault of the Dutch» (in zaken de fout der Hollanders) waarmede we door onze overzeesche buren in een onvriendelijk rijmpje worden beklad. Alle menschen hebben er iets van en moeten er tegen vechten. Dat is de voorwaarde van maatschappelijk en zedelijk zelfbehoud, de wet van den vooruitgang. Ons worden soms dingen opgelegd, werk zaamheden opgedragen, die vervelend zijn. Nu eens hebben wij ons daarmee te belas ten wegens noodzakelijkheid van levens onderhoud, dan weder, omdat alleen op die wijze wij het onze kunnc-n doen, opdat een vrijwillig ondernomen gemeenschappelijke taak tot een goed einde worde gebracht. Wij hebben een gemobiliseerd doctor in de Wis- en Natuurkunde aardappelen z.en jassen op een wijze, die een zuinige huis vrouw niet zóu verbeteren, niet op de ma nier van minder mathematisch ontwikkel den, die steeds beproefden bolvormige lichamen in kubussen te veranderen. Onze vriend had nu eenmaal dc gewoonte om al hetgeen hij moest doen, zoo goed moge lijk te doen; dat was voor hem een quaestie van plichtsgevoel, van geweten, tevens het middel om in minder aantrekkelijke dingen toch zekere voldoening te vinden. Wij kunnen, zonder eenige vrees voor tegenspraak, het middel ieder aanraden. Hetzij wij al of niet roeping gevoelen om onze kleinheid te werpen in het worstel perk van het groote -— laten wij beginnen met groot te zijn, in het kleine. Het is een dwaling, te meenen, dat het laatste het eerste uitsluit, al zijn er ook mannen en vrouwen in groot aantal te noemen wier werkzaamheid in de hoogere sferen van den menschelijken arbeid hun de kleine dingen uit het oog deed verliezen, hetgeen de dankbaarheid voor de bewezen diensten gaarne vergeeft. Maar het is" twijfelachtig, of de mees ten onzer laten we het maar zeggen, zonder gevaar van miskenning van eigen en andermans verdiensten daar wel terecht zullen komen. In afwachting kunnen wij stipte betrachting ook van kleine plich ten beschouwen als een mooie oefening. Ds. L. H. Beekamp, te Arnhem, heeft aangenomen het beroep naar de Chr. Gereformeerde gemeente te Amersfoort.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1916 | | pagina 1