Dinsdag 5
September 1916.
No. 8769
66e Jaargang
BELEEFD VERZOEK
terugkeer
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „l)e Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H van Cleeff"
HOOFD-REDACTEUR
P. J. FEIDERISS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en ZnterdngaTond. Abonnement per 3 maanden/1.—
franco per post/1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. liij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officiecle- en ontelgenings-
acU'TtentiCn per regel 15 cent. Reolsmoa 1-5 regels/i.i.5 Bewijsnummers naar bulten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers. 10 cent,
Bij ad verten tien van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
ZORTEGRAOBT 9.
aan hen, die uitstedig waren
en zich „De Amersfoortsche
Courant" lieten nazenden,
doch geen datum opgaven,
ons bericht te zenden van I11111
opdat de courant niet langer
naar buiten worde gezonden.
KENNISUEVINOEN.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op art. C en 7 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek, d.it een
door L'. KAAYK Kr.n. ingediend versoek, met
bijlagen, om vergunning lot liet uitbreiden
van een cacao-,chocolade en suikorwerkfubriek,
door bijplaatsing van een 40 I'.K. Svenska
electro-araaistroommoior tot het in beweging
brengen van verschillende machinerieën,
in het perceel alhier gelegen aan den Arn-
hemscheweg Nos. 1(18 en 170, bij het Kadaster
bekend onder Sectie B, Nos. "2732 en 2S52, op
de Secretarie dor Gemeente ter visie ligt, <n
dat op Maandag don IS September n.«., des
voormiddags te half elf uren, gelegenheid ten
Ruudhuiie wordt gegeven om, ten overstaan van
hel Gemeentebestuur of van éen of meer sijner
leden, bezwaren tegen het uitbreiden van de
inrichting in te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid
der Hinderwet, zijn volgens de beslaande juris
prudentie, alben zij gerechtigd, t!:e overeen
komstig aitikel 7 der Hinderwet voor het
Gemeentebestuur of éen of u-.eer zijner leden
zijn verschenen, ten einde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten.
Amersfoort, 4 September 1910.
Burgemeester en Wethouders
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEEN8TRA.
Burgemeester en Wethouders van Aiuers-
Gelet op artt. 6 en 7 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van hel publiek, dat een
door de firma ROODKSTEIN Co., Schcrbier*
straat 8, alhier, ingediend verzoek, met bijlagen,
om vergunning lot het uilbreiden van een
meubelmakerij, door plaatsing van een electro
motor van 3 I'.K. tot bet aand-ijven van eene
gecombineerde lint- en oirkelzaagmnchine,
in het perceel alhier gelegen nan du Schor*
bierstra.nl No. 3, hij hot Kadaster bekond onder
sectie K, no. 41)05, op de Secretarie d- r Go-
meente Ier visie ligt, en dat op Dinsdag den
19 September aanslaande, des voormiddag» le
balt elf uren, gelegenheid ten Rnudhuizu wordt
gegeven otu, ten overstaan van bot Gemeente
bestuur of van éen of meer zijner leden, bezwaren
legen het uitbreiden van de inrichting in te
brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid der
Hinderwet, zijn volgens de bestaande jurispru
dentie, alleen zii gerechtigd, die overeenkomstig
artikel 7 der Hinderwet voor .,et Gemeentebe
stuur of éen of meer zijner leden zijn verschenen,
ten einde hunne bezwareu mondeling toe te
lichten.
Amersfoort, 5 September 1916.
Burgemeester en Wethouders
)md,
j lagen, om vergunning tot het oprichten van
een fabriek dienende tot opslag van ben
zine en aceton-ersatz en de verwerking
daarvan tot lijm, was en leder-extract,
in het perecel gelegen aan de Bolder-
straat, bij het kadaster bekend onder Sectie
E, Nos. 933, 934, 935, 936, 3813 en 3814,
op de Secretarie der Gemeente te visie
I ligt, en dat op Dinsdag den 19 September
aanstaande, des voormiddags te half elf
uren, gelegenheid ten Raadhuizc wordt ge
geven om, ten overstaan van het Gemeente
bestuur of van éen of meer zijner leden,
bezwaren tegen het oprichten van dc in
richting in te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art. 15, ie lid
der Hinderwet, zijn volgens de bestaande
jurisprudentie, alleen zij gerechtigd, die
overeenkomstig artikel 7 der Hinderwet
voor het Gemeentebestuur of éen of meer
zijner leden zijn verschenen, ten einde hunne
bezwaren mondeling toe te lichten.
Amersfoort, 5 September 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Weer aan 't werk.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op artt. 6 en 7 der Hinderwet,
brengen ter kennis van het publiek, dat
een door de firma ENGELSMAN Sc DE
VRIES, alhier ingediend verzoek, met bij-
De intrede van de Septembermaand be-
toekent het weder vastmaken van enkele
ultgcschaakte schakels in de keten van het
leven van alle dagen, Al hetgeen is afge
broken, sluit weer aan; waar rust is ge
weest, tijgt men opnieuw aan den arbeid.
Het voornaamste, dat hierbij is op te
merken, butreft wel het eind der schoolva-
canties. In den loop der tijden heeft de
school, In al haar vertakkingen en nuancec-
ringen, in de voorbereiding en in de rege
ling van het maatschappelijk leven een zóu
ruime plaats ingenomen, dat sij haar stem
pel drukt op. haar wetten oplegt aan veel,
dat eigenlijk ligt buiten haar invloedssfeer.
De Lagere school die van vijf-en-
negentig procent der Nederlandsohe jeug
dige bevolking - met haar lachende voor
hof, de Fröbelschool, heeft haar deuren reeds
geopendook haar hoogcre verdiepingen,
die de opschriften Ulo en Mulo dragen
u weet wij zijn druk bezig een nieuw taaltje
op te bouwen, dat met de regels der ety
mologie niets te maken beeft en zelfs geen
kans bezit ooit internationaal tc kunnen
worden ontsloot haar opvoedelingcn den
toegangmorgen of overmogen volgen
Gymnasium en Hoogere Burgerschool, aan
stonds de onderscheidene vakscholen, het
goede voorbeeld, en als weldra ook onze
academieburgers zich gaan herinneren, dat
de roepstem naar college-zalen en labora
toria beeft weerklonken, dan stio.'t en stampt
de gcheele machine weer als tevoren, en
I duurt hot niet lang of van de midcrbre-
kingen van onderscheiden lengte zal weinig
meer zjjn overgebleven dan de herinnering,
j Toch wel. Hot zal zijn de verfrissching,
de vernieuwing. Onze tijd vergt veel van
de krachten van oud en jong. Men moge,
I uit opvoedkundig 011 ook uit sociaal oog-
punt die eischcn overdreven noemen, het
oen dwaasheid achten, dat er al maar door
I aan wordt toegegeven, verzet baat niet;
men moet met den stroom mee. Hier mede
willen wij volstrekt niet gezegd hebben,
dat wij de klacht deelen en pogingen tot
stopzetting van deze progressie in het op
leggen van intellectueele lasten gerecht
vaardigd zouden achten. Wij vermelden al
leen het feit. En al ware het aldus gelegen,
dat de vroegere tijd, van welken men zich
voorstelt, dat hij met een matig gangetje
genoegen nam, al zou het volkomen waar
zijn. dat twee of drie geslachten terug de
zweep des geweldigen drijvers minder fel
in de lucht knalde wat doen wij er te
gen, als overal de drang naar meer prik
kelt en aanhitst
Welnu, de remedie is gezocht en mis
schien rok gedeeltelijk gevonden in de rust
periode. Haar duur houdt natuurlijk ver
band met de omstandigheden, en ofschoon
ook hier niet kan gezegd worden, dat de
paarden, die de haver hot meest noodig
hebben, haar ook in de ruimste mate krijgen,
het zal u niet onbekend zijn gebleven.dat
in de distributie dor wercldsche goederen
en geneugten niet precies de lijn der conse
quentie gevolgd wordt. Misschien zal dat
alles mettertijd en zachtjesaan beter worden.
l.aten wij, voorzooverre wij behooren tot
dc volwassen bcnificianten van het vacantie-
systeem, het bewijs trachten te leveren, dat
inderdaad de keus van hel herstellingsmid
del niet kwaad is geweest, Het is noodig,
tc doen blijken, dal van uitputting, zooals
die zich wcleens afteckcndc In verminderde
opgewektheid, geen spoor meer is tc ont
dekken. Niet zuchtend, met het gebaar van
een koelie, die zijn id te zware vracht voor
een oogenblik heeft mogen neerzetten, her
vatten wij don arbeid. Dc kinderen en de
jongelieden treden ook niet de voorportalen
der wijsheid binnen met een martelaarsge
zicht laat hen den Indruk verkrijgen, dat
hervatting van den gcmcenschappclijkcn
arbeid het heerlijkste is, dat ons nu kan te
beurt vallen.
Er is meermalen beweerd, dat toekenning
van een behoorlijk vaca.itie-vcrlof, hetzij
bij wettelijk voorschrift, hetzij in de econo
mische regeling van verschillende bedrij
ven, waarbij zulks mogelijk is, de productie
doet stijgen door de vermeerdering van
werkkracht, do verhooging van liet weer
standsvermogen, die er het uitvloeisel van
is natuurlijk binnen de grenzen, die het
gezond verstand aangeeft. Dc mijnheer, die
de verhouding tusschen de werk-weken en
de vacantic-dngon zou willen omkeeren,
kan waarschijnlijk zijn wcnsch niet steunen
door goede ervarings argumenten. De over
tuiging doen ontstaan, dat het werkelijk zoo
is, zou waarlijk geen kwaad ding zijn: zij
ware de beste propagandiste voor uitbreiding.
Welnu, dat ligt op den weg van alle
werkenden. Van verkorting van den dage-
lijkscken arbeidsuur, waarvoor zoo lang en
gansch niet zonder succes is gestreden,
werd en wordt nog hot zelfde gezegd, en
het ontbreekt aan voldoende statistieke ge
gevens om de juistheid te staven of te be
twisten. Maar éen ding weten wij zeer
goed, dat isWie meer vrijheid verlangt,
moet tooncn haar waard te zijn.
Het is verkeerd, ons werk, van welken
aard het ook zijn moge, tc beschouwen
eenvoudig als een koopwaar, van welke
men tegen den hoogst mogelijkcn prijs dc
kleinst mogelijke hoeveelheid afstaateen
economisch stelsel, op dit beginsel berustend,
zou de dood zijn voor alle toewijding, zou
den domper zetten op alle geestdrift. Flink
en vroolijk aanpakken, wie heelt het niet
bij herhaalde eigen ervaring, overwint alle
moeilijkheden, doet alle bezwaren licht
vallen.
Weer aan 't werk. Het kan gezegd wor
den op verschillenden toon. Heel dikwijls
zegt men het in 't geheel niet, omdat er
geen aanleiding voor is, geen onderbreking
van eenigen duur door een buitengewonen
rusttijd.
Wij denken hierbij in dc eerste plaats
aan de vele hondcrdduizondtallcn huis
moeders, voor wie de dagtaken elkander
opvolgen met een rcgclmatigo gelijkheid,
van Nieuwjaarsochtend tot Oudejaarsavond,
zonder dat iemand haar eens komt aflossen,
Voelt zij zich daarom ongelukkig, drukt
haar de de gedachte dat zij hot loven leidt
van een slavin, die eerst een geringe kans
van verlichting zal erlangen, wanneer de
schaduw van den oudordom aan haar schre
den zich hechten gaat ~t
Vraagt ze naar vacantie, voor de clnde-
loozc reeks van huishoudelijke bazigheden,
die sommige Heden met minachting bejege
nen, omdat zij te dom zijn om er de waarde
van tc beseften, te bekrompen van gezichts
vermogen om de zedelijke hoogte van een
zóo glanzend plichtvervulling met den blik
te bereiken. O, gezegende Nederkndache
huisvrouw, gij, die zonder ophef uw dag
taak hervat telkens als weer het zonlicht
uw pad beschijnt die niet te praten hebt
van «weer» aan T werk te gaan, omdat gij
er nooit uit zijt u begroeten wij met
eerbied, wijl gij zijt de kracht van onze
natie, op welker toekomst wij mogeu ver
trouwen, zoolang gij blijft betgeen bij nu
zijt.
Wij loven in een tijd, die roept tot groote
Intensiteit van arbied. Juist nu een duivol-
sche kracht de wereld dooreen schudt, moet
een sterke macht, die van een onwrikbaar
geloof in een betere toekomst, het even
wicht trachten te behouden. Niemaid van
ons weet, op welke wijze en in hoedanigc
mate hij die wereldmacht des behouds
helpt vormen. Is het éen van do mllliar-
den van milltoenen druppels, waaruit de
oceaan bestaat, bewust welke zijn plaats is
in het onmetelijk geheel
I Maar leder die met ons meestrijdt en
meewerkt in het worstelperk, op het arbelds-
j veld des levens, zette In met frissschc kracht,
houde vol met niet te breken standvastig-
beid. En zij, jongen en ouden, die aan 't
eind der jaarlijksche vacantie don weemoed
dor bcrfstnadcrlng voelen opkomen, zij ken
nen het licht, dat ook deze schaduw ver
jaagt.
Vrouwenkiesrecht.
Aan de Memorie van antwoord op het
Voorloopig verslag der Tweede Kamer
nopens de Grondwetsherziening zij het vol
gende ontleend aangaande het Vrouwen
kiesrecht
De vraag, of de consequentie van ziln
stelsel ten aanzien van inannenklesrecnt
niet noodzakelijk tot onmiddellijke Invoering
van het vrouwenkiesrecht moest leiden, be
antwoordt de Minister ontkennend, omdat,
indien al een scheiding der burgers, omdat
zij allen rechtgrond mist, moet worden
verworpen, daaruit, zonder meer, niet mag
worden afgeleid, dat een schoiding tusschen
burgers en burgeressen niet ware tc hand
haven. Want die scheiding berust op een
veel dloperen grond dan die tusschen man
nen onderling.
Deze consequentie van zijn stelsel ton
aanzien van het manncnklesrecht ter zijde
stellende, erkent de Minister tevens, dat er
andere gronden zijn, die voorde toekenning
van het kiesrecht aan vroutvon kunnen
pleiten.
Niet juist is dc uitspraak In hot Voor
loopig Verslag, dat de Minister op den
voorgrond zou hebben gesteld, dot de toe
kenning van kiesrecht aan vrouwen behoort
af tc hangen van het antwoord op de viaag
of deelneming der vrouw aan het Staats
leven hun natuurlijke maatschappelijke
functie verzwakt. Niet juist is derhalve ook
de gevolgtrekking, dut toekenning van kies
recht daarom priematuur (voorbarig) zou zijn.
Een eerste grond voor de toekenning
van het kiesrecht word ontleend aan het
feit, dat de vrouwen zclven in toenemende
mate het kiesrecht begeeren en hun uit
sluiting van het Staatsleven a's een grie
vend onroebt gevoelen.
Dc kracht der vrouwenbeweging tot
verkrijging van het kiesrecht wordt in
het Voorloopig Verslag te eenen male
onderschat. Het is niet een beweging, die
zich hier of daar openbaart door «geraas»
makende strsatbctooging, maar een, die in
bijna alle beschaafde landen der wereld valt
waar te nemen en welke gesteund wordt
door vele hoogstaande vrouwen van ove
rigens ver uitccnloopendo geestesrichting.
Het zou niet van wijs beleid getuigen, Indien
men met dit feit geen rekening hlold. De
vrouwen zeiven hebben ten slotte tc bepalen,
welke functie zij In de maatschappij zullen
vervullen.