AMERSFOORT.
STENOGRAPHISCH VERSLAG.
GEMEENTERAAD
VAN
Openbare vergadering van den Raad der Gemeente
Amersfoort op Vrijdag 29 September 1916, des na
middags te vier uur.
Voorzitter de Burgemeester, mr. J. C. graaf
Van Randwijck.
Tegenwoordig de heerenH. W. van Esveld.
R. G. Rij keus en N Veis Hevn. Wethouders; bene
vens .ie heeren A. Eysink. J. Hofland, F. M. Houbaer.
A. If. van Kalken, H. J. de Kempenaer, H. Kroes,
'V. C. R. O. I.einweber, M. R. N. Oosterveen en A.
M. 1 romp van Holst, benevens de Secretaris, de heer
A. R, Veenstra.
Afwezig zonder bericht de heeren J. W. Jorissen,
H. Koning J. A. Rant en J. van der Wal Kzn.
Drie vacatures.
De V o 0 r z i 11
gadering.
De notulen der vorigi
ber, worden aangehouden.
Ik geef thans het woord aan den Secretaris tot het
doen van de gewone mededeelingen,
Mijne heeren, ik open de ver-
vergadering, van 26 Septem-
De S e c1
stukken
e t a r i s Ingekomen zijn de volgende
485. Besluit van Gedeputeerde Staten van Utrecht,
dd. 18 September 1916, 3e afdeeling No. 2444/1835,
waarbij wordt goedgekeurd het Raadsbesluit van 15
Augustus 1916 tot aankoop van het recht van uitgang,
rustende op het aan de Gemeente toebchoorende per
ceel. kadastraal bekend Gemeente Amersfoort sectie
E no. 277, gelegen naast den Onze I.ieve Vrouwe-toren
en toekomende aan de I.ieve Vrouwe-kapel (St. Joris-
kerk) te Amersf^fl^^
486. Brief van "de Algemeene patroons-vereeniging
in de bouwbedrijven en van de afdeeling Amersfoort
van den Ned. Aannemers Bond, dd. 29 September 1910,
luidende
De algemeene patroons-vereeniging in de bouw
bedrijven te Amersfoort, goedgekeurd bij Kon. besluit
van 12 October 1906, no. So, en de afdeeling Amers
foort van den Nederlandsehen Aannemers Bond, in
gecombineerde vergadering bijeen den S September j 1.,
spraken hare afkeuring uit over het feit, dat den laatsten
tijd meermalen voorkomen onderhandsche bestedingen
voor de Gemeente, waardoor slechts eenige aannemers
in de gelegenheid gesteld worden, mede te dingen
en dit eene bevoorrechting is van enkelen hunner.
Dat hierdoor niet altijd het belang der Gemeente
gediend wordt, blijkt nog duidelijker uit liet gespro
kene in uwe vergadering dd. 26 September j.l. in zake
het sloopen der perceelen Langestraat alhier.
Redenen waarom wij beleefd verzoeken uw ambte
naren op te dragen, voor zooveel mogelijk, alle werken
publiek te besteden en van die werken, welke onder-
handsch opgedragen worden, den volledigen uitslag
aan de betrokken mededingers bekend te maken.
De Voorzitter: Wordt voorgesteld.de beide stuk
ken aan te nemen voor kennisgeving.
Aldus besloten z. d. of h. st.
De Voorzitter: Ik heb deze spoedvergadering
belegd naar aanleiding van het volgeude
487. schrijven van 2S September van de heeren Hou
baer. Eysink, I.einweber en Koning, luidende
.De ondergeteekenden, leden van den Gemeenteraad
van Amersfoort, verzoeken l'EdelAchtbare beleefde
lijk, den Raad in eene spoedeischende vergadering
te willen bijeenroepen, ten einde alsnog den geloofs
brief van het gekozen Raadslid Van Nijnatten te
kunnen onderzoeken.
»Met het oog op de samenkomst op morgen 4 uur
zou het aanbeveling verdienen, dien dag en dat uur
te kiezen».
Derhalve is voor deze vergadering het eenige punt
van de
AGENDA.
488. Onderzoek van den geloofsbrief van het ge
kozen Raadslid A. van Nijnatten.
Ik geef thans het woord aan den heer Houbaer tot
het uitbrengen van het rapport.
M. de V., na inzage is aan
dat er geen enkel bezwaar
den heer Van Nijnatten als
De heer Houbaer:
de commissie gebleken,
bestaat tot toelating var
lid van den Raad.
De Voorzitter: Vraagt een van de heeren het
woord over de conclusie der commissie Niet dan
is aldus besloten.
Vraagt een van de heeren nog het woord voor deze
vergadering
De heer Hofland: M. de V., op bladzijde >43
van het stenografisch verslag der vorige Raadsver
gadering komt een onjuistheid voor. Tusschen haakjes
staat er »(De heer Hofland gaat nog eens kijken en
bemerkt, dat er een abuis heeft plaats gehad)».
Nu is het zeer de vraag of de stenograaf bevoegd
is, dergelijke opmerkingen in het verslag te maken;
maar ik wensch uitdrukkelijk vast te stellen, dat,
indien cr al een abuis is geweest, dit niet aan mijn
kant was.
Tegen de goedkeuring der Rekening heli ik mij
bij de stemming niet verzet; maar dit neemt niet weg,
dat op de Bijlagen, door den Gemeente-ontvanger,
den heer Van der Burg, gctcckcnd, de bandteckcning
zooals de wet dit cischt en naar het voorschrift van
Gedeputeerde Staten de handteekening van den
Burgemeester en den Secretaris ontbrak (.irt. rijder
Gemeentewet).
Naar mijn meening was dc Raad dan ook niet be
voegd om de Rekening voorloopig vast te stellen,
Je omdat het rapport, dor commissie, belast met
l«r,( nir-fs i»n udi rtncilo
verzekering misten, dat de vergelijking met het jour
naal is geschied.
Dank U.
De Voorzitter: Vraagt een van de andere
heeren nog het woord Niemand Dan sluit ik (te
4.07) de vergadering.
Stadsnieuws.
Na de spoedeischende Raadsvergadering, welke
gistermiddag werd gehouden, werden de heer Hvan
Manen en zijn echtgenoote, met gala-rijtuig van hun
nieuwe woning aan den Groote Koppel gehaald, bin
nengeleid in de Raadszaal, waar bij de Raadsleden
inmiddels zich had gevoegd het geheele personeel der
Gemeente-secretarie.
Nadat zij hadden plaats genomen,zeidede Burge
meester ongeveer:
Juffrouw Van Manen en Van Manen, «Na gedanen
arbeid is het goed rusten». Die woorden hebt gij ons
dikwijls toevoegd na een dag van langen arbeid. Wij
roepen U thans die woorden toe nu gij. op een leef
tijd waarop gij nog. liid
kunt genieten van
verlaten.
Van Manen, gij zijt
gekomen, dus nu ruim
gonnen als agent
wij hopen, geruimen tijd
welverdiende rust, ons gaat
1 Mei 1880 in Gemeente-dienst
3'1 jaar.geleden. Gij zijt be-
politie, in een gansch anderen
tijd dan de tegenwoordige, in een tijd waarin de
bengels groot ontzag hadden voor de dienaren van
politie, waarin een agent zoo'n boosdoener wel eens
aan 'toor trok of op andere wijze hem bijbracht, dat
hij in overtreding was. Ik heb wel eens hooren ver
tellen, dat ge destijds zekere beruchtheid hadt en het
zou me volstrekt niet verwonderen als enkelen van de
Edelachtbare leden van den tegenwoordigen Gemeente
raad nog zekere herinneringen aan dien tijd van U
hebben.
Drie jaar later, 1 Februari 1883, zijt ge Gemeente
bode en Concierge van het Raadhuis geworden.
De Gemeentewet regelt ontzaglijk veel, onder andere
de vervanging van den Burgemeester als deze afwezig
moet zijn; maar zij bepaalt niet, dat er een tweede
Burgemeester in hel Raadhuis is als de Burgemeester
daar is.
Toch waart gij tweede Burgemeester; gij waart een
Wethouder, dien de Gemeentewet niet kent. Op de
rechte wijze hebt gij steeds de velen te woord gestaan,
die vroegen naar den Burgemeester, doch vlugger en
beter werden geholpen aan een der bureaux zonder
dat de Burgemeester noodeloos werd gestoord in zijn
ambtsbezigheden.
Gij hebt ons geholpen bij commissie-vergaderingen
en als bode; gij hebt ons meermalen verkwikt met
een teug water; in de Raadsvergaderingen waart gij
een van de meest attente toehoorders; het is zelfs wel
eens voorgekomen, dat, als de Voorzitter van dezen
Raad U wenkte om een glas water, hij morht blijven
dorsten omdat gij geheel oor waart voor hetgeen de
heer Hofland, of de heer Jorissen of een van de andere
heeren zeide.
We hopen, dat uw groote belangstelling in onze
discussion zai blijven en pij. maar nu voortaan op
de publieke tribune, nog heel lang naar onze wijze j
woorden zult komen luisteren.
Eer ik hierheen kwam, las ik reeds den roem, die
mijn ambtsvoorganger heeft toegezwaaid aan U, juf- j
frouw Van Manen, die nooit een stofje ergens op liet 1
en steeds zorgde, dat er bij cenig feest bloemen waren;
geen jaardag, geen herdenkingsdag, of, indien er thee j
werd gedronken, was het kopje van den betrokkene
aan het oor versierd met een bloempje. Steeds zorgde
U voorde eene of andere attentie; een attentie even
wel. die het dikwijls zoo droge leven van B. W
of de andere ambtenaren verkwikte.
Daarvoor onzen hartelijken dank.
Na gedanen arbeid is het goed rusten.
Gij hebt de goede gedachte gehad, rust te nemen
op een een leeftijd, waarin ge nog veel kunt genieten.
Gij zult thans iets kunnen gaan zien van hetgeen
Amersfoort ouder uw medewerking is geworden en 1
dat ge door uw drukke werkkring nog niet van aan- 1
schouwen kent.
Wij hebben gedacht. U beiden iets te moéten geven
waarin ge kunt rusten en ik bied U namens het Col- 1
lege van B. W. en den Raad aan deze twee fau
teuils met den wcnscb, dat gij menig kalm oogen
van lioogiana moeiwr annexeer en».
Maar als ge de stad ingaat om het Raadhuis nog
eens te zien of nieuws op te doen, neem dan deze
kleinigheid, dezen wandelstok mee (een stok met
fraaie zilveren knop).
E11 mag ik U, juffrouw Van Manen, namens de
dames aanbieden deze vidc-poche. Als uw man uit is
en gij zult dit kleine souvenir zien, dan hoop ik, dat
IJ daarbij steeds zult denken aan uw vriendschappelijke
verhouding tot het personeel der Secretarie.
U beiden wensch ik toe veel jaren van genoeglijke
rust (Instemming).
Mejuffrouw Van Manen, zichtbaar verrast,
dankte allen voor het geschenk.
Nadat inmiddels dr, Jorissen was binnengetreden,
werd thee aangeboden en bleef men nog een oogen-
blik bijeen.
Bij het terugrijden naar huis, onder geleide van
een der hoofdambtenaren die beter bekend is met
den nieuwen uitleg der stad, werd inderdaad de weg
genomen door de lanen op den Berg, met tot slot
Laan 1914 en D^am Fockema-laan.
Hedenochtend werd de heer Van Manen genood,
even aan het gebouw van Openbare Werken te komen.
Daar vond hij het geheele personeel in vasten dienst
bij dien tak van Gemeentedienst.
De heer D. van Schooneveld, die het langst met
den heer Van Manen heeft gediend, sprak hem op
recht hartelijke wijze toe en bood bent namens het
personeel aan een zeer fraai koperen rookstel en een
lijst van hen, die hebben bijgedragen voor dit souvenir
aan den steeds zeer hulpvaardigen beambte, wien ook
wij met zijn hem zoo trouw bijstaande vrouw een
nog lang genot van zijn welverdiende rust toewenschen.
Naar alle waarschijnlijkheid bewilliging vati ho
gerhand is reeds aangevraagd zal met ingang >n
morgen de prijs der volle melk worden voor weder-
verkoopers 9 en voor verbruikers 11 cent per Liter.
De marge van 2 cent winst voorden slijter wordt
verbeterd met een halven cent, zoodat hij bij den ver
koop wint 2.5 cent per Liter. De melkveehouder krijgt
bovendien 2.5 cent toeslag per Liter.
Voor melk van inrichtingen kan een speciale ver
hooging worden toegestaan en waarschijnlijk zal deze
kosten 13 cent per Liter.
De huisvrouwen hebben toe te zien, dat de mclk-
flesch welke zij koopen, ten minste 800 c. M.s inhoudt.
Meer dan ooit kan de dag
brengen voor hen, die met e
vervoer willen reizen.
Immers niet alleen de gewone vergissingen zullen
voorkomen van hen, die pas te laat bedachten, dat
de winterdienst op 1 October wordt ingevoerd, maar
bovendien heeft men rekening te houden met den
terugkeer van den zomer- naar den wettelijken tijd.
De stadsklokken zullen vanavond een uur worden
stil gezet, Of de Zaterdag slechts 23 uren zal hebben
en deze Zondag 25
Het is wel goed, even kennis te nemen van de
wenken, door den Ned. Bond van horlogemakers ge
geven en welke luiden
1. Alle uurwerken, die niet slaan, mogen een uur
worden teruggedraaid.
2. Voor uurwerken met slagwerk en datumaanwij
zing is het eenvoudigste, deze morgen (Zondag) een
uur te laten stilstaan, welk uur van stilstand men kan
controleeren op een te voren éeu uur achteruitgezet
horloge.
3. Uurwerken met slagwerk en zonder datumaan
wijzing kan men elf uur vooruit zetten, waarbij in
acht moet worden genomen elk heel en half uur te
laten slaan.
4. Voor klokken met electrische beweegkracht
geldt eveneens het voorschrift van eert uur stilstand
door den slinger van de hoofd- of rnoederklok vast
te houden en een uur later weer voorzichtig op gang
te brengen.
De heer J. Drapers, candidaat-notaris, wordt niet
ingang van 1 November tijdelijk belast met de waar
neming der betrekking van adjunct-inspecteur aan de
Inspectie der directe belastingen, enz. bier,
De heer W. van Hassel is benoemd tot onderwijzer
aan de nieuwe Mulo-school, van de Hervormde ge
meente, te Zeist.
blikje
(Instemming)
De heer V a
hartelijk dank
dit schooni
zullen houden
welverdiende rust e
1 zulk genieten
in en bracht hierna, diep geroerd,
allen, die hebben bijgedragen tot
dat zijn vrouw en hij in eere
secretaris zeide nu ongeveer:
het geheele Secretarie-personeel
De Ge meent
Zooals u ziet,
hier aanwezig.
Toen- ik dezer dagen een paar malen bij u boven
ben geweest om een en ander met u te regelen in
verband met uw vertrek, kwam in mij op een her
innering uit vervlogen tyd, toen ik elders volontair
was ter Secretarie.
Daar was een ruim So-jarige, die 50 jaar ambtenaar
was en een jaarwedde had van f500. Als onervaren J
jongen meende ik, dat ik zijn werk wel had kunnen
doen. Eerst later begreep ik hoe grievend voor den
braven ouden man ik in mijn jeugdige onervarenheid
toen ben geweest. Ik besefte dat pas toen hij op 85-jari-
gen ouderdom een pensioentje kreeg vau f300. Een maand
daarna was hij dood. Het uurwerk, dat zoo lang zóo
Sergeant G. Kerling, van het tóe regiment infan
terie, is geslaagd bij het toelatings-examen tot het
tweede studiejaar van den cursus.
Onder leiding van den heer G. A. Goossens, een
der «Varende Zangers», hield de plaatselijke afdeeling
der R, K. Vereeniging tot verbetering van den volks
zang Donderdagavond »een zanguurije» in het nieuwe
gymnastieklokaal der school aan de Brcestraat.
De bewoners van den Westsingel en de vele voor
bijgangers ja, eigenlijk bleven zc staan luisteren
hebben volop genoten van den frisschcn en beschaaf
den zang. Alle 70 stoelen waren bezet en eveneens de
in allerijl niet man en macht aangesleepte school
banken,
De heer Goossens heeft er slag van, zijn zangeres-
sen en zangers te doen geven wat ze maar kunnen.
Nu eens wakkert hij hen aan met een «magnifiek»
dan weer zingt hij boven allen uit en roept om >een
tikje meer lucht»zóo'n groot koor en zóo weinig
geluid; een andoren keer tapt hij een aardigheid om
een soliste te krijgen hetgeen hem wonderwel
gelukte of hij zingt zelf een paar nieuwe liederen,
van welke jDikkie» bijzonder vlug insloeg, en zóo
weet hij de prettige stemming er in te houden.
Gezongen werden Mijn Nederland, I.iedji
Trz zee, Boerenmarscb, De vroolijke jongen, Mijn dorpje,
s ,pt had gcfiinctionneerd, kon niet op een anderen Smedenllcdje, Mehrang, De dahlia. Hurarenliedjo (In
slag worden gebracht.
Ik wees hierop om U te doen zien hoezeer de tijden
zijn veranderd. Met U verheug ik mij er in, dat de
Pensioenwet U In staat stelt, rust te nemen op een
leeftijd, dat gij nog wat zult kunnen genieten van
uw welverdiende rust.
Ook voor U, Van Manen, was uw leven saatnge-
weven met uw betrekking, die gij van den vroegen
ochtend tot den laten avond inet onverdroten ijver
hebt waargenomen.
Nu gij hebt geineend, die betrekking te moeten
vaarwel zeggen, heeft het personeel der Secretarie de
behoefte gevoeld, afscheid van U te nemen, al hopen I
het
leidde 9
wij «lusde
pittige galop-maat), Schoenlappertje (no. 83 uit
den bundel) en Wij leven vrij,
Vooral dit laatste, staande aangeheven, maakte
diepen indruk en ontlokte aan een der zangers een har
telijk >God geve, dat wij dit nog vele jaren mogen
zingen».
De piano-begeleiding van den heer Ramselaar was.
ais altijd, uitmuntend.
Over het Cabaret Dumas, dat Maandagavond in
«Amicitia» hier optreedt, schreef de »Arnhemscbe
Crt.»
Gisteravond gasteerde in »Musis» voor een uitver-
allen U nog meermalen te zullen zien, óok al woont kochte zaal het Cabaret-gezelschap van Dumas de
ge voortaan aan den Koppel, in Hoogland. Misschien zaal was tjokvol en het uitgelezen talrijke publiek
is er iets waars in het woord van een der heeren: heeft op ondubbelzinnige wijze na de verschillende
»I!et gaat niet aan, dat dc Gemeentebode woont In nummers van zijn belangstelling doen blijken, Evenals
een andere Gemeente; dc Burgemeester zal dat deel de vorige malen, was ook nu voor een afwisselend
krachten hun medewerking verleendor I)c
naam Dumas heeft op dit gebied ook hier
reeds een voldoende bekendheid. Zijn voor
drachten waren oer-komisch en actueel. I)c
eene lach-salvo volgde na de andere en
zijn politiek-satyrische nummers, waronder
vooral uitmuntte: »Ik beschuldig!» (J'Ac-
cuse), ontlokte enorme ovaties van de zijde
van het enthusiaste publick.
De voordrachtkunstenares Stella Fontair
had het meeste succes toen ze verschillende
artistcn imiteerde, o. a. Mevrouw Speenhof!'
Louise Fleuron, Kempinski e. a.vooral
laastgenoemde gaf zc buitengewoon goed
weer in een van zijn succes-nummers
«Boemelen».
Ook de andere krachten van Dumas' ge
zelschap oogstten eveneens daverenden
bijval. Een extra compliment voor der
piano-virtuoos voor zijn heerlijk gespeelde
klavier soli.
Het geheel was een goed geslaagde
voorstelling. Men heeft genoten
Bij de «Staatscourant» van Donderdag
zijn gevoegd de gewijzigde Statuten van
«Ons Belang», vereeniging van onder
officieren en militaire geëmployeerden in
den rang van onderofficier, bclioorcndc tol
do Xederlanscht landmacht, gevestigd te
Amersfoort.
Blijkens advertentie in dit nummer wordt
met ingang van aanstaanden Maandag dc
prijs van het rundvteesch verminderd met
10 cent per Kilo.
Het voetbal-programma voor morgen
geeft aan, dat Quick 1 gaat naar N. I- C
te Nijmegen; Quick 2 hier ontvangt A.W.3
H. V'. C. 2 te gast krijgt Z. A. C. uii
Zwolle; H. V. C'. 3 gaat naar Baarn 1, en
dat Amersfoort 1 gaat naar Hilversum 5,
Voor de korfbal-competitie ontvangt
Amersfoort morgen U. K. C.
Aan de Centrale V. I'. N.-veiling werden
gister verkocht 44 62S export-eieren voor
f10,71» tot 1 11.40 en 55307 Kegoerinus
eieren voor f7.50 tot f7.70 per honderd.
In de afgcloopen week werden door die
instelling verwerkt 224 595 kipeieren
Slaehtkippen deden f 1.02 tot 1.25, jonge
hanen f 1.20 tot f1,73, oude hanen fi tot
f 1,06 per kilo.
Aan de Gemeente.: worden door het
Rijks-eierbureau thans eieren verstrekt voor
f 8.80 per honderd.
Verleden jaar was dc marktprijs te
Amersfoort f 5.50.
Morgen is alhier geopend de apotheek
van den heer D. II. G, Ittmann, Lange
straat 9. telefoon 164.
De lantaarns van auto's en rijwielen
moeten volgende week wel te verstaan
naar Amsterdamschen tijd uiterlijk /cs
uur, die van de overige voertuigen om
half zeven zijn aangestoken.
De stoomboot-onderneming Houtzager
ITeineman heeft andermaal het voordeel
gehad, in den Eemmond een schroefblad
van een harer booten stuk geslagen te
zien; een buitenkar.se van rond f250.
Wanneer toch een behoorlijk vaarwater.
Wie iets vindt op den openbaren wog is
volgens de wet verplicht, daarvan
aangifte te doen ten politic-burcele.
Wie dit nalaat, kan in aanraking komen
met den strafrechter.
Aan het politie-burcau zijn inlichtingen
te bekomen omtrent een heel mooiea
Doberman-pincher, reu, hier op straat opge
vangen, een broche en een dames horloge.
Alweder is een rijwiel gestolen; nu uit
het rek bij dc Openbare leeszaal, Beukenlaan.
Ons menscheu gaat het als luehtvaarders;
om hooger te kunnen stijgen, moeten ook
wij dikwijls heel wat ballast overboord
werpen.
K I. N NI S G E V I N O
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
brengen ter openbare konnis, dat dc Be
grooting der plaatselijke inkomsten en uit
gaven dezer Gemeente voor het jaar 1917.
door hen aan den Raad aangeboden op
den 26 September j 1., op de Secretarie
voor een leder ter lezing is nedergelegd
en in druk, tegen betaling der kosten, al
gemeen verkrijgbaar is gesteld.
Amersfoort, 29 September 1910.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
VAN RANDWIJCK.
De Secretaris.
A. R. VEENSTRA.
l'KKIH li HLLIt'l'EN.
ZONDAG 1 October.
Evang. ï.utherselie kerk,
Vioorm. to'/i uur, dr. H. J. Toxopcus.
Doopsgezinde kerk.
Voorm. uur, ds. A. Binnerts,
uit Haarlem
Remonstrantschc kerk.
Voorm. 10 uur, kinderkerk, ds. Hooykaas.
Avond 7 uur, gewone dienst, ds HooykaM-
Gereformeerde kerk (Langegracht)
Voorm, 10 uur, ds. Donnor.
Avond gl/2 uur, ds. Tcerink.
Gereformeerde kerk (Zuidsingcl).
Voorm. 10 uur, ds. Tcerink.
Avond 5>/2 uur, ds. Donnor-
