AMERSFD0RT3CEE COURANT.
Donderdag 5 jgHpi April 1917.
No 8859.
67e Jaargang
Uitgave van de Naainlooze Vennootschap „De Aniersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff
HOOFD-REDACTEUR
F. J. FREDEHIZS.
A M K R S FOOR T.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden
franco per post/1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos, l.egale, officieele- en onteigenings
advertentlen per regel 15 cent. Roolamos 1 -5 regels /1.15 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent. Postbus
Bij advertentien van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACET 9.
Telefoon 19.
K K N N I S O K V I N O I'. N.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
maken bekend, dat het Bureau van den
Burgerlijken Stand gedurende den
GOEDEN VRIJDAG
voor het publiek geopend zal zijn van 's mid
dags 12 uur tot 's namiddags 1 uur, uit
sluitend tot het doen van aangiften van
geboorte of overlijden
Amersfoort, 2 April 1917.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Amersfoort
maken bekend, dat het Levensmiddelen-
bureau op Vrijdag dpn Oden April is GE
SLOTEN.
Amersfoort. April 1917.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENS IRA.
MAALTIJDEN-
IN HOTELS EN' RESTAURANTS.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort
maakt bekend, dat door hem het volgende
schrijven is ontvangen van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel
In verband (pet den algemeenen toestand
van de volksvoeding hier te lande en de
noodzakelijkheid, die op het oogenblik
bestaat, zooveel mogelijk zuinigheid te be
trachten en eenvoud in de voeding in alle
kringen der bevolking ingang te doen vin
den, acht ik het noodig, maatregelen te
nemen ten opzichte van de verstrekking
van voedingsmiddelen in hotels, restaurants
en koffiehuizen.
Naar mijn meening is het wenschelijk,
dat bij die verstrekking overeenkomstig de
volgende voorschriften wordt gehandeld.
Voor een middagmaaltijd, welke verstrekt
kan worden tol des namiddags 3 uur, zal
de bezoeker twee gangen kunnen verkrij
gen en wel, naar keuze, 1. een kop bouil
lon (of soep) of een eierschotel en een
vischschoiol of oen vleeschscbotel.
Voor een avondmaaltijd, welke verstrekt
kan worden tusschen 3 en >1 uur des na
middags, zal de bezoeker drie gangen
kunnen verkrijgen en wel, naar keuze, 1. een
soep en een voorgerecht of een soep en een
nagerecht, 2. een vischschotel, 3. een vleesch-
schotcl. Onder vleesch wordt ook verstaan
wild en gevogelte. Eruit on kaas worden
niet als gangen aangemerkt,
Na 9 uur dos avonds mogen in hotels,
restauranis en koffiehuizen geen warme
spijzen verstrekt worden.
Het is mijn bedoeling, dat artikelen, met
de distributie waarvan de Regeering be
moeienis heeft dus ook brood en steen
kolen niet zullen worden verstrekt aan
hotels, restaurants en koffiehuizen, die vanaf
Maandag 2 April met mijne bovenver
melde wenschen geen rekening houden.
Ik veroorloof mij uwe medewerking in te
roepen,opdat inrichtingen, als bovenbedoeld,
die zich niet overeenkomstig mijn wenschen
gedragen, van de distributie van bedoelde
artikelen en wel levensmiddelen, wasch-
middelen en brandstoffen worden uitgesloten,
Amersfoort, April 1917.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
(Herplaatsing wegens misstelling
IJZER EN STAAL.
In verband met de aanschrijving van
Zijne Excellentie den Minister van land
bouw, Nijverheid en Handel van den
18 December 1916, No. 106239 afdeeling
Handel, betreffende de periodieke opgaven
van voorraden van ijzer en staal, worden
de handelaren enz. in deze artikelen er op
gewezen, dat de aan hen in verband met
deze aanschrijving toegezonden formulieren
aangevende de voorraden op 13 April 1917
met de meeste juistheid moeten worden
ingevuld en vóór of uiterlijk op den josten
April e. k. moeten worden ingezonden bij
het Levensmiddelen-bureau, Valkestraat 12
alhier.
Amersfoort. 4 April 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
DISTRIBUTIE LOOISTOFFEN.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort
maakt bekend, dat de Minister van I.and-
bouw, Nijverheid en Handel.
gezien artikel 8, ie lid der Distributie wet
1916,
heeft goedgevonden vast te stellen de
volgende distributie-regeling voor looistoffen
Artikel 1. Het is verboden, looistoffen
te vervoeren, te verkoopen of af te leveren.
Art. 2. Voor de toepassing dezer regeling
worden onder looistoffen verstaan
1Eikenschors (hegschors, boomschors),
2. Mimosa-schors.
3. Maletto-schors.
4. Mangrove-schors.
5. Mejabolanen.
6. Divi-divi.
7. Sumac.
8. Valonea.
9. Gambier of gele catechu.
10. Eikenhout-extract.
11Kastanje-extract.
12. Quebraeht-extract.
13. Hemlock-extract.
14. Mangrove extract.
15. Houtslijp-extract,
wat betreft Nos. 9 tot en met 15 zoowel
in vasten als in vloeibaren vorm,
16. Kalium bichromaat.
17. Natrium bichromaat.
18. Chroom-aluin,
wat betreft Nos. 16 tet en met 18. voor
zoover deze bestemd zijn voor de looierij
Art. 3. Van het verbod, in art. 1 gesteld,
kan, met ingang van een nader te bepalen
datum, dispensatie worden verleend door
het Rijks distributiekantoor voor huiden en
leer, hetwelk aan die dispensatie voorwaar
den kan verbinden.
Amersfoort, 5 April 191;.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
l'aasclovevk.
De Stille week, ingezet door den Palm
zondag, zal andermaal voorbijgaan zonder
dat de vredespalmen wuiven. Maar geluk
kig, er klinkt weer iets van den wiekslag
van den vredesengel een heel zwak geluid
nog slechts; doch het doet zich toch weer
vernemen, heel schuchter nog wel, maar
toch hoorbaar.
De menschheid heeft zóo brandende be
hoefte aan staking van moord en vernieling.
Mocht zij toch worden gewekt uit haar
delirium, dat allen dreigt te vernietigen.
Spookt dan nóg steeds in de hersenen
der strijdende volkeren de gedachte aan een
Hosanna, den terugkeerenden overwinnaar
door miliioenen stemmen toegejubeld Staat
hun nóg voor den geest df» voorstelling
van een in het stof gebogen vijand, door
de macht der wapenen gedwongen om als
genade aan te nemen elke voorwaarde, hem
als straf voor zijn tegenstand opgelegd?
Of die noodlottige suggestie heeft bestaan
en algemeen is geweest, kunnen wij niet
zeggen; maar het schijnt wel zoo. De volks
ziel is zeer vatbaar voor zulke opwekkingen.
Eenmaal gegeven zijnde, dat er een lang
beraamde en zorgvuldig voorbereide aanslag
op het nationaal beslaan is gepleegd, welke
overtuiging door alle middelen ten dienste
van de hecrschende macht muurvast is In-
geheld, stijgt de wil om weerstand te bieden
tot geestdrift en nadert hij de grens der
razernij.
Maar het belauweren der strijders bij te
rugkomst in de haardstede blijft uit, en het
getal dergencn, die aan den intocht geen
deel zullen nemen, vermeerdert op schrik
barende wijze. Wat er in een groot deel
van Europa aan mannelijke bewoners over
blijft, zijn onrijpe knapen on zwakke grijs
aards, met nog daartusschen zeker aan lal
verminkten, aaii den brandenden oven van
den Moloch ontkomen met achterlating van
een of meer lichaamsdeelen. En telkens als
van die nog niet of nauwelijks volwassenen
een troep van vele duizendtallen ongeveer
slachtrijp is - vooruit dan maar weer.
Is het geen ontstellende gedachte, dat
niets bij machte is, dien zelfmoord der na
tiën ook zelfs een oogenblik tot staan te
brengen
Is het de onverzadelijke begeerte naar
roem en grootheid van enkelen, die de
massa's opstuwt naar haar verderf? Er is
toch wel genoeg gelegenheid om de nietig
heid van deze dingen tc loeren kennen.
Geen geluid komt zóo spoedig tot stilte
als de toejuiching. Als verd .jueiuie lucht
golvingen sterft zij weg om met zeldzame
uitzonderingen in de bladen der historie
te worden gekristalliseerd,
O, zekerhulde is iels waardevol». Wien
zij wordt gebracht als erkenning van ver
dienste, als gelukwei)8cli met het bereikte,
ais instemming met volhardend streven,
voelt zich omhoog gedragen tloor zijn me-
demenschen en komt tot het besef van niet
vergeefs ie hebben gearbeid. Zelfs den no-
derigen Profeet uit Galilea moet, bij zijn
komst in de hoofstad van zijn land, de
juichende begroeting van de menigte een
schoon o. gen blik hebben verschaft. Waar
schijnlijk waren het niet de zelfde menschen
die weinig dagen later heel andere uit
roepen deden hnnren - welk een tegen
stelling!
Slechts in écn opzicht is vergelijking te
maken tusschen de huldiging, waarvan de
eerste dag der Pauschweek de herinnering
bewaart en eenige andere, die aan haar
voorafgegaan of op haar gevolgd Is. Alle
dragen zij het stempel der onbestendigheid.
Het gevoel, dat ze wekt, is vluchtig als
ecu damp; alleen dc jaloezie die cr op
reageert, beeft langoren levensduur.
Maar dan is het toedt ook dwaasheid,
er jacht op te maken. Komt zij als uit
zichzelf, men kan er zich gestreeld door
gevoelen; wordt zij afgeperst, opgedrongen
dan is zij toch eigenlijk een bespotting als
waardig loon voor IJdelheid. Veel erger
wordt bet, wanneer l>e; .met roem bedekt
zijr.« zooals de term luidt een zóo
diep zwarte schaduw afwerpt els die den
krijgsroem vergezelt.
Wij wenschen in niets tekort te doen aan
den eerbied, verschuldigd aan de nage
dachtenis der dapperen, die pal hebben ge.
staan bij den strijd voor de verdeging van
hun vaderland, en die geen offer - zelfs
niet dal van hun leven - te zwaar rekenden.
Maar dat heldhaftig verweer hoeft niets te
maken met de roemzucht en mot de heer-
schersbegeerte, die op don krijg aansturen,
er ecu levenssfeer in zien, een eoolg middel
om tot een doel te komen. De wereld heelt
altijd een met vrees vermengde bewonde
ring gekoesterd voor tie militaire glorie,
en het ontbreekt niet aan betuigingen, dat
niets in grootheid cr mee te vergelijken is,
gepaard met de erkenning, dat het ver
langen om haar te verwerven de bron is
geweest en nog immer blijft van onmeet
baar lood. En hot is werkelijk een verbijs
terende gedachte, dut allo ondervindingen,
over vele ecuwen verspreid, niet In staat
zijn geweest run dien ijdelen waan te ver
drijven - zelfs niet deze, dat een zege
vierend krijgsheld al zijn vroeger behaalden
roem ziet ineen storten, zoodra de fortuin
hem den rug toekeert.
Grootheid, macht, glorie zijn even kort
van duur als sterk begeerd Als er voor
weinige weken was gevraagd, wie van de
thans levende tnenschen het hoogst stond
in aanzien, tsaar N'icolnas zou wel het
allereerst genoemd zijnde autocraat van
het uitgestrekte wereldrijk, de machtige,
op wiens bevel miliioenen in beweging
kwamen, dc monarch, die onbeperkt zijn
wil kon doen gehoorzamen, die bevel voerde
over een leger, dat als een stoomwals naar
het Westen zou rollen om allen tegenstand
te verpletteren. Nu, deze legende heeft
maar een kort bestaan gehad, en de kol-
zerlijko arm, naar hot Oosten uitgestoken
om den zetel van Byzantium te grijpen
Maar laten wij van dat alles maar niet
meer spreken. Dc kolossus stond op leemen
voet. I)e autocratie is ineengezakt, de mach
tige tot machteloosheid gebrseht binnen
weinig meer dagen dan die het historisch
»Hosannah« scheidden van het .Kruist
Hem«.
In onze zedelijkheidsbegrippen met be
trekking tot den roem moet óok een opkla
ring komen, die meewerkt tot een herstel
van de onderlinge verhoudingen, waarvan
betere waarborgen voor bestendiging van
den toekomstigen vrede te wachten zijn.
Hi) Is een glans, die het oog streelt en de
schoonheid verhoogt, maar behoort daarbij
de uitstraling te zijn van innerlijke waarde
niet een opgelegd vernis, dat veel aan het
oog onttrekt, dat reden heeft om zich te
verbergen.
Evenals andere dingen, op welker bezit
prijs wordt gesteld, mug deze schat niet
worden verkregen ten koste van anderen.
Uit den aard der zaak Is dat met militaire
glorie meestal het geval, hetgeen wel de.
reden Is, waarom zij, hoezeer ook gezocht,
in kwaden reuk staat. In den drang tot
haar verwerving hebben de slechtste vor
men van het egoïsme hun uiting gevonden.
z\ati ha.ir is een afgodische verecring ten
deel gevallen, die nog In onzen tijd van
ongeloof aan de bestendigheid van eenigen
aardschen eeredienst aanhoudt met dc kle
verigheid van oude vooroordeelen. Het
wordt tijd, dat wij de instorting van de
altaren, aan welker voet nog velen zich
buigen, zooveel mogelijk trachten te ver
haasten. Misschien zul daardoor de oorzaak
van veel leed zijn weggenomen.
Kr is maar een roem, die stand houdt,
en wellicht dien naam niet eens verdient
omdat hij zoo weinig naar buiten uitstraalt,
en wel de overtuiging, zijn pllrht gedaan
te hebben
Dat zij de krachtigst mogelijke drang is
om dat te blijven doen, is niet tn betwisten,
en zoo spreidt zij haar weldadige werking
overal wijd en vor uit. Zij is do bekroning
van den nederige, d«' belooning voor wie
alles geeft aan de wereld, welke hem vaak
niet geven kan wat hem toekomt. Plichts
besef, de steun van het heilige moeten, is
het cement der maatschappij, de grondslag
van alle moraal.
Wij zijn tot dusver tc slap geweest, oi
liever, de baud was niet stevig genoeg, en
de verleidingen van baatzucht, gemakzucht
of ook wel van de gelegenheden om langs
andere wegen dan langs liet sm.dle paadje
en door het enge poortje van den plicht
tut zekere vermaardheid te komen, die
tevens geld in t landje brengt, waren ons
niet zelden te machtig. De palmen, die ons
als extra erkenning gewijd mochten wor
den, aanvaarden we als aangename ver
rassing, zonder tluurzaamlields-verwacluin-
gende echte waurdenring moeten wij
vinden In den invloed van <>ns werk op
het gemeenschappelijk welzijn. Dezen zien,
kunnen wij niet altijdgelukkig zijn wij
wel in staat om er iet» v.111 te gevoelen.