AI1ESF0QETSCHE COUEAÏT.
uonderdati 25
October 1917.
o 8945
67e Jaargang.
N
liHwtve vai» li o Drukkerij „Ita AinuisI'oortHche Courant, voorheen Firma» A. H. van Cleeff
HOOFD-REDACTEUR
J. CoRsr. RUG AART.
AMERSFOORT
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. 'Vbouuouiont per 3 maanden j 1.—
franco per post/1.15. Aclvarto.itii'o 1—6 rebels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officicele- en onteigenings-
advertentiCn per regel 15 cent. Reclames 1 -5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentiCn van buiten de stad worden de tncasseerkosten in rekening gebracht. Postbus
BUREAUX
KORTE GRACHT
VALKESTRAAT I».
Tel
K N S I S (J K V I N tl E N.
De Burgemeester dor Gemeente Amers
foort,
gelezen de circulaire No. 200 afleellng
Crisisz.ikcit Bureau Volksvoeding dd. 22
maakt hekend, dat de Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel,
iiceft goedgevonden, onder intrekking van
zijne beschikking van September 11,17.
No. afkvling Crisiszuken, bureau
Landbouw
1. met ingang van 2S October 1917 vast
te stellen ingevolge artikel 2 der Distributie-
wet 1916 een maximum-kleinhandel prijs
voor Rcgecringseicren van i.j cent per stuk,
2. den gemeentel,estnren in overweging
te geven Regeeringseierett ter distributie
te verstrekken aan grossiers togen een prijs
van f 13 per 100 stuks en aan kleinhande
laren tegen een prijs van f 13.25 per too
stuks,
Amersfoort, 24 October 1917.
De Burg,-meester voornoemd,
Van RANDVV1JCK,
Du nieuwe gnsregcling.
Gisteravond is in den Foyer van »Ami-
citi.'i» een federatieve bijeenkomst gehou
den, uitgeschreven door de besturen van de
Verecnigingen «Handel en Nijverheid» en
De Hanze., ter bespreking van de door
B. en VV, voorgestelde gosprijsrogeling.
Aanwezig waren, behalve ruim (10 leden
van genoemde en andere verecnigingen,
de raadsleden, do heoreu mr. L. Stadig,
F. M. Houbaer, A. H. van Kalken en T.
II. J. Nieuwendijk en do leden van de Ka
mer van Koophandel, do hecrcn J. Kle-
ber e.11 II. van Huseltn.
l)c voorzitter van Handel cn Nij
verheid', de hoer L. J. Krook, opende
tie vergadering met een jirotest tegen het
feit, dat de leden van genoemde verceniging
weer te laks bleken om voor hun belangen
op te konten. Hij heette vervolgens de aan
wezigen welkom, in 't bijzonder de leden
van den Raad cn van de Kamer van Koop
handel.
Vervolgens deelde de voorzitter ntede,
dat deze vergadering belegd was om, wan
neer zij zich in dien geest uitspreekt, te
protesteeren tegen de voorgestelde gasprijs-
rc'gelittg. Geprotesteerd moet worden, aldus
spreker, tegen deze verkapte belasting,
welke in '1 bijzonder zwaar zal drukken op
de klein-industrie en de winkeliers, De
klciii-industrie zal in T gedrang komen,
omdat door de grootere productie-kosten,
concurrentie legen fabrikanten elders onmo
gelijk zal blijken. De opkomende klein-
industrie, door het gemeente-bestuur hier
heen gelokt, zal verdwijnen. De winkeliers
en klein-industrie lijden reeds onder beper
kende bepalingen. Daarbij zal dan nu nog
komen de voorgestelde gasprijsregeling,
welke een extra-belasting zal heffen van
dat deel der gemeentenaren, die toch al
ten moeilijken tijd beleven. Daartegen moet
geprotesteerd, moeten de middenstanders
schouder aan schouder staan.
Bij do discussies stelde de lieer Groen
huis de vraag, wat de winkeliers eigenlijk
doen moeten en waarom de zaak gaat.
De voorzitter stelde nog eens in het
licht, (lat bij do nieuwe gasprijsregeling,
eenmaal aangenomen, de winkeliers het
leeuwenaandeel zullen moeten betalen
1,» heer II naai 11 g. veorouer van ,Do
Hanze», deed voorlezing van de door B. en
\S', gegeven proeven van tarief, waarbij hij
de aandacht vestigde op de progressie in
verbruik en het inkomen.
de heer Versluys vroeg, of onder de
regeling ook het bcdrijfsgas begrepen is.
Hij veronderstelde, dat alleen het gas voor
particulieren bedoeld wordt. Overigens be
schouwde deze spreker de verlaging van de
litnituire hoeveelheden ergen dan een prijs-
verhooging.
Di' heer KO41 man n had er bezwaar
tegen, dal de progressie van den prijs ver
band houdt met het aantal gebruikte meiers.
Bij do voorgestelde regeling kan zich het
geval voordoen, dat een particulier met
f 2011. inkomen weinig gas gebruikt en dus
weinig betaalt, terwijl een neringdoende,
met hetzelfde inkomen, voor zijn bedrijf
veel meer gas verbruikt en dus meer be
taalt. Zoo wordt dus het kleln-bedrijf het
zwaarst getroffen.
De heer Versluys meende, dat er een
afzonderlijke regeling voor liet bcdrijfsgas
komt, wat den heer Massing de opmer
king ontlokte, dal niet in alle bedrijven en
bij de winkeliers huishoud- en bcdrijfsgas
gescheiden zijn.
De heer Van Raai te vond de voorge
stelde prijzen, gezien de tegenwoordige, niet
zoo hoog. De hoofdzaak is. dat clectriciteit
beschikbaar blijft.
De voorzitter antwoordde, dat de
clectriciteit ook zal vallen onder de rege
ling. Wat hcteckent den ondergang van de
klein-industrie, die nu in opkomst is.
Kr moet aangedrongen worden op bijdrage
naar draagkracht,
De lieer Massing was van oordcel,
dat de prijzen hooger gesteld zullen worden
dan in de proeve vermeld.
De heer Van Schaik meende onbe
sproken te moeten laten de vraag, of het
halen van winst uit gemeente-bedrijven mo
reel te verdedigen is De zaak is, dat de
gemeente nu wil trachten f 75.000 van een
deel der ingezetenen te krijgen op een wijze,
waarbij de idee, heffing naar draagkracht,
niet juist is. 't Komt spreker voor, dat ge
troffen moet worden hel huishoudgas doch
niet liet bcdrijfsgas en dat van de winkels,
Du heer Versluys stelde nog eens de
vraag, of vast staat, dat het bcdrijfsgas ook
zoo zwaar belast zal worden.
De heet V a 11 Vo 11 e n h 0 v e 11 meende,
dat hot hudrijfsgas niet zal verhoogd worden.
De heer N ie u w c n dij k stelde in het
licht, dat de meaning van den vorigen spre
ker onjuist is. Wel degelijk, aldus de hoer
Nieuwendijk, zal het bcdrijfsgas verhoogd
worden. Anders zouden de kleine bedrij
ven 't alleen moeten betalen. Wat onbillijk
zou zijn.
>p het jongste financieel gemeente-congres
is uiteengezet, dat meerdere gemeenten te
veel drijven op de winstkurk van do be
drijven. Dat is ook hier het geval. De gas
fabriek heeft een omzet van 2 ton en maakt
een winst van f75.000. Dat is een woeker
winst. Wordt de gusprijs nu nog verhoogd
011 zullen we ter dekking van dit meerdere
den product-prijs verboogen, dan maakt dn
minister maximum-prijzen. Waardoor wij 't
dus niet kunnen verhalen. Evenwel, die
f75.000 moeien er komen. Wat B. en W.
voorstellen is echter maar een proeve, want
zij weten feitelijk zelf nog niet. hoever zij
gaan zullen.
De voorgestelde regeling is onbillijk. Een
villa-bewoner, met een goed inkomen, klein-
gasverbruiker, zal weinig meer betaleneen
middenstander, met een groot gasverbruik,
zal sterk belast worden. Jlct beginsel van
belasting tiaar draagkracht is hier uit het oog
verloren. Aangestuurd moet opeen billijker
regeling. De vraag of hoogere belastingen
de vestiging van gegoeden of nieuwe tnd'us-
trlöen zullen tegenhouden, kan buiten be
schouwing blijven. Dat gevaar is niet zoo
groot.
De heer KI aas sen meende, dat de
f 75 000 gevonden zouden kunnen worden
door 10 pet belasting op de publieke ver
makelijkheden.
De heer Van Vollen hove 11 merkte
nog op, dat, volgens mr. Stadig, hel bedrijfs-
gas niet zal verhoogd werden. Verder stelde
deze spreker in 't licht, dat bij de voorge
stelde regeling het muutgns goodkooper
wordt. Krijgen we belasting-verhooging,
dan zullen ook de kleine inkomens moeten
meebetalen, wat in deze tijden minder ge-
wenscht is.
De voorzitter wilde .belasting naar
draagkracht. Anders zal alleen de midden
stand moeten betalen.
De heer F. M. Houbaer besprak liet
verschil in opvatting van de hoeren Nieu
wendijk en Stadig inzake het bedrijfsgas.
I11 de toelichting staat, aldus spreker de
IndustrlGelen ontvangen het product tegen
een afzonderlijk tarief, w.-arbij op het maken
van ecnigc winst is gerekend.
In de gascommissic zijn 2 stroomingeu.
Spreker heelt er betoogd, dat eerst de com
missie advies had moeten uitbrengen en dan
had een voorstel aan den Ruud kunnen zijn
geduan.
Vooropgesteld dient, dat 't wel degelijk
hel streven is de industrie te belasten en
meer dan inen denkt. B. en \V. zeggen, 't
In de commissie is aangedrongen op een
billijker verdeeiing.
't Thans ontworpen schema geldt uit
sluitend voor normalen tijd. In den ilaag
is thans de gusprijs K> cent. Ken prijs van
7 '/j cent zou een debacle beteekeuen.
De heer Van Schalk zoide 't te be
treuren, dat B. en W, hun voorstel niet ge
specificeerd hebben, 't Is nu gemodder,
Overigens is 't de hoofdzaak, dat de druk
zoo gelijkmatig mogelijk over alle inge
zetenen verdeeld wordt.
De heer Stadig merkte nog op, dat
het gewraakte verschil niet beslaat. Het
ontworpen schema zal algemeen gelden, met
uitzondering van de bedrijven. De winke
liers zullen echter het volle pond moeten
betalen.
De heer II assi n g meende, dat deze
regeling onbillijk is, een onbillijkheid alleen
op te hctTen door spliising in bedrijfs-, huis
houd- en kookgas.
De heer F. M. Houbaer stelde nog
eens in 't licht, dut 't gaal over de onbillijk
heid, dat de f75000 voor hot grootste deel
zullen moeten komen van den Indusirieelen
011 handeldrijvenden middenstand, Daar staat
tegenover, dat de loonstaudaurd der arbeiders
is gerezen, welke standaard tiiet meer zal
dalen. Bovendien wordt verwacht, dat na
den oorlog nog hoogere loonen verdiend
zullen worden. Billijk is daarom, dat de
andere klassen der bevolking ook meebetalen
en niet alleen de middenstand.
N'.i nog enkele besprekingen, werd de
volgende door hel bestuur voorgestelde
motie met ulgemecne stemmen aangenomen
»Dc Vereeoigingen Handelen Nijver
heid» en de «Hanze» en vertegenwoor
digers van andere vcreenlgingcn, enz.,
gehoord de besprekingen betreffende
de door B. en W. van den Raad der ge
meente verlangde principicele uitspraak
ten gunste van ecu progressief verhoog
den gusprijs, teneinde vooropgezette winst
uit het gasbedrijf te trekken,
van oordeel, dat hierdoor een verkapte
belasting zou worden gelegd op een ge
deelte van de inwoners der gemeente, al
dus verschil makende tusschcu al of niet
gasverbruikers,
verzoeken den Raad der gemeente
Amersfoort het voorstel van B. en VV.
niet te aanvaarden.
Mocht echter de Rand van oordeel zijn,
dat onder de bestaande omstandigheden
de noodzakelijkheid bestaat toch zekere
winst uit het gasbedrijf te trekken en dit
willen verkrijgen door progressief ver
hoogde gasprijzen, dan verzoeken zij 't
daarheen te willen leiden, dat hiervan
wordt uitgesloten het gas, benoodigd voor
bedrijf en industrie en dit te blijven
leveren voor den laagst inogelijken prijs.
Waar toch verhoogde gusprijs voor be
drijf noodzakelijk tot gevolg moet hebben
verhoogde productie-kosten voor te Amers
foort gevestigde of nog tc vestigen be
drijven en industrieën, moeten deze be
drijven in ongunstige positie konten ten
opzichte van elders gevestigde bedrijven
en zou verhoogde en progressieve gus
prijs belemmerend werken op de ontwik
keling der plaatselijke nijverheid cn ten
slotte tot schade zijn der Gemeente z
Bij de rondvraag besprak do v o o r-
zit ter de beperkende lichtmaatregcleu.
Hij vond 't gewenscht bij hot Gem •bestuur
aan te dringen op een dusdanige wijziging,
dut de winkelier vrijheid krijgt de eenn pit
des avonds tc branden waar hij wil, of zoo
veel te branden als hij wil, mils blijvende
beneden het maximum. Ook wenscht spreker
licht voor het beruchte half uurtje. Voorts
deelde hij mede, dat in verband met de af
wijzende beschikking op het adres der siga
ren winkeliers, deze zich tot den Minister
hadden gewend.
Meerdere leden steunden het voorstel van
don voorzitter
Dc heer Van Hemmen vond 't ge
wenscht, dat hij electrisch licht het aantal
kaarsen-lichtsterkte in verhouding gebracht
word tot het aantal Ma. Inhoud van den
winkel. De één-lichtpunt bepaling vond hij
onzinnig. Spreker heeft 2 lichtpunten in zijn
etalages, die evenveel verbruiken als het
middenpunt Inden winkel. Het laatste mag
's avond# branden of één van de etalage
lichten. Andere winkeliers hebben zich een
krachtig lichtpunt aangeschaft. Kr brandt
dan slechts 1 licht, maar het doel, hesparing,
wordt niet bereikt.
Voor het beruchte half uurtje achtte nok
deze spreker licht noodzakelijk.
Besloten werd ten slotte, dat de bestur-:.
zich met deze grieven tot het geineentc-be.
stuur zullen wenden.
Buitcnluiirische K nmiek.
De in onze kroniek van Dinsdag uniig-
kondigde aanvallen der geallieerden op het
Westelijk front hebben gisteren en Dinsdag
plaats gehad, met
beteeken end succes
voor de Engelschen en de Franschen De
Enge'sebon vielen in Vlaanderen tusschen
Draaibank en Poelcapelle aan, met aanvan
kelijk flink succes. Mogen wo de Duits* In-
legerberichten geloven, dat is In tegenaan
vallen deze Eugelsclle vooruitgang geheel
verloren gegaan De Duitschers hebben hun
tegenstanders geheel uit het I louthulsti r-
g( h verdreven.
Wolff meldt nog. dat de Kngelachen hij
de jongste» aanval ongeveer 100.000 man
tegen het Duitsche front In Vlaanderen
hebben laten stormloopen en dat den Duit
schers in een tegenaanval vijf officieren en
100 man 1» hun handen vielen.
Do verliezen der l'.ugolschen Zouden
enorm zijn.
Tegelijk met den Engelschen hebben ook
I de Franschen een offensief ingezet, n.l. bij
Solssons. Dinsdag morgen, vroeg begon de
j infantcricslug ten N.O. van Solssons, ua
I dagenlange voorbereiding door het geschut
j op een front van 8 K M. Al dadelijk maak
ten de Franschen flinken vooruitgang, dien
zij. ondanks mist en regen, wisten voort te
1 zetten, tot hun linkervleugel de dorpen Al
j leinunt en Vaudesson had genomen, hun
1 rechtervleugel de hoogten bereikt had, die
I'argny en Filain behoerschen en hun een-
trum, waar de vooruitgang het grootst was,
het dorp Chavignon achter zich gelaten had
j doorgedrongen was tot het ravijn van Cha-
vlgnoti. Hun vooruitgang bedrnigt hier
3 1/1 K.M. Men ziet, dat deze vooruitgang
veel grooter is dan do Engelschen in den
laatstèn tijd hij Yperen wisten te behalen.
Vijf en twintig zware Duitsche kanonnen
en 7500 gevangenen vielen in hunden van
de Franschen.
Al bij het begin van den aanval werd
bet ouue fort Malmnison genomen. Heiligt
even ten zuiden van Pargny op den rech
tervleugel van het aanvalsfront. I'argny en
Filain liggen even ten noorden van den
Chemin des Dames, dio door de Franschen
itt het voorjaar al werd bereikt.
