AMERSFOORTSCHE COURANT.
Dinsdag 27 f^J| November 1917.
No 8959
67e Jaargang
BIJVOEGSEL
TLAND.
Uitgave van Drukkerij ..De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H van Cleeff".
HOOFD-REDACTEUR
J. CORN. RUG A ART.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden/ 1.BUREAUX
franco per post 1.15/Advertentiën 1—6 regels 00 cent; elke regel meer to cent. Bijregel- KORTE GRACHT 9
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenings- gn
advertentiCn per regel 15-cent. Reclames 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers worden in vaiu'Ktraat 10
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers. 5 cent. .atalKAft IJ.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkoster, in rekening gebracht. Postbus 9. Telefoon 1
Bij dit nummer behoort ais
iet eerste gedeelte van het Stenografisch Raadsverslag.
Kamer, dan wordt een uit leden dor buide
Kamers bestaande commissie benoemd, om
over dien post te beslissen. Eerst nadat die
beslissing genomen is stemt de Eerste Kamer
over de geheele begrooting.
De tweede bepaalt, dat in de begrooting
Nieuwendijk
Gas- en Eiectriciteitstarieven.
creta voor ons ligt. Het spijt mij dit nu te moeten
behandelen, omdat hot geheel ligt buiten hetgeen ik
zooeveti heb gezegd. Maar het voorstel is nu eenmaal
in behandeling on dus acht ik mij verplicht het er
toch bij te behandelen. B. ii VV. b Mieeren hun voor
stel op een kolenprijs van f 53in welken prijs een
zekere credietverleening zit. die geschat wordt op on
geveer f tS.per ton 0:1 zij stellen voor, die erudiet-
verleening te nemen voor rekening van de gemeente.
Als ik het nu wel heb gezien. M. de V„ komt de
zaak nogal eigenaardig la staan. De hsele zaak gaat
eigenaardig loopen, want dan komt bet er practised
op neer. dat wij bestrijden uit de gewone belasting do
kosten van de credlet-voorziening. Ik mag dat kosten
noemen, omdat het risico niet zoo gering zal zijn en
wanneer dat niet een risico was. dan was er geen
bezwaar het op het bedrijf tc laten. D;ze post heett
uitsluiten.! betrekking op de gasfabriek en iedere
ondernemer,die kolen moet In boor., zal dezenp «stook
op zijn budr.jf schrijven en hij zal daatmae rvkem.iig
h-od-n in j» be iriif. M f'*5
v".ik x
Wann
irenifide'
met t« bespreken de vraagIs het
trekken uk bet bulrijf?
li i."u-t.-ch,- kam. u...-
•ai, KdkZ-Ó «Ut de zaax in
.rden uitgemaakt. he.-ft hij dat begin-
dc principe-'
de
dar
d- hJ!n z,'gg«n net woand Amstor-
din'-Miula».11 teren, oen pol-tak. die heel po.t-
li.-k iir.-...H de. eïg miijke quaestie. is 1
blink ei - 'a *i politiek is. Hut Komt mij voor. dat
L -»:Vr;:™
er daarom me-, ik goed doe i een g.oot dei.i v.i1
hue re iev -rmgeu te o.alerschrtjvee en daarnaast de
nruu ip-aoa.'Stic te behandelen, zij het dan o in
Ine.. De vraag is nu, is het geoorloofd te
trekken uit de bidrijv.-e Winst? Of liever iaat ik de
vraag zoo stellen, is het geoorloofd u't de bednjven
t.- trekken ongelimiteerde winst?
Oo bi, .3, a li-Mo. Voraradtoï «1
J-IV i« ..m .U« P™
S=ol Ubr db ...njto .1» ™S
komst een miroirJ U ™kM op -
winst uil hst b'.slfijl **M> «cnotsn eb s~ I-op
Ver.l°r zegt uw College»Wi]
welke wijze dan.» ver.«-r /.- n' nd
meenet) er in te zijn geslaagd, een Devreuigcuu
"n« M.'ltoVi.' UW Collsge hoop. het hij bm rechts
T i o hebben Het is jammer, dat u ook niet heeft
einde b. hreVen lle motieven, die u heo-
ben^geleid 'tot die uitspraak. En daarom zal ik u wel
,:Z motieven die mij hebben geleid tot een
andtr' uitkomst. Er is. M. de V.. een Indische fabel,
die zegt: .Tnere were six men Hindoo.... enz.» h
Xte:
zendijk.
1 Electriciteitstarievei
waren zes blinde negers en die wilden bezien den
olifant, d.w.z. (tien wilden ze betasten. Zij kwamen bij
.ion olifant, maar ieder betastte een ander deel, de een
meer i;i het bijzonder den snuit, de ander de ooren,
een derde de staart. Als naarmate daarvan deden zij
een uitspraak en zij hadden er allemaal gelijk voor
een groot deel. Dat vers is hier ook van toepassing,
want het gaal dikwijls zoo, wanneer wij sproken over
die groote bedrijven, die wij niet geheel begrijpen, dan
zien wij dat ieder van 011s er zijn eigen kant aan ziet,
precies als de negers. Maar dan wil ik toch uitdruk
kelijk zeggen, dat ik na mijn studio op dat puilt ben
'.'"komen tot een andere uitspraak niet alleen, maar
ik geef daarbij aan dat autoriteiten opdat gebied ook
hetzelfde zeggen. Allereerst wil isc woordelijk aanhalen
hetgeen eer. der ineeSt belezen autoriteiten op dit
-b.eii be, it fccschieven, nl. professor Folmer en
'i- M d v ul dè leden hier zal ontkennen, dat hij is
V10 de meest beltzen, en van de meest bestu-
leerde autoriteiten op dit gebied. In zijn handboek
..iemeentebohcer en Gemeentebedrijven, schrijft bij:
Aannemende, dat 111 het vrije ruilverkeer do prijzen
le neiging hebben zich te bewegen Op het niveau
,md de kosten, verhoog! met een zeer matige ouder-
tomevsuiiitsi. dan is het bedrag, waarmee bet batig
i.V.do dc/.e matige ondometuctswinst overschrijdt, een
iiolasling.
juist, mijne boeren, een boasting. En dat zulks in
1- thans d i .r B. A W. g'-d.ine voorstel het geval
is. Maar, mijne
t ieder
zijn
zwaar drukt op de gemeentenaren, o
lat deze soirt van heffing vorwerpel
hoeren, moet ik dat a intooiien. iets j
ii •vijzen, dat 2 Ieder weet. dat een groot
verbruiker dikwijls her moeilijken een kleir. verbruiker
ooic'z'.'vijgen. W 'l w-i ik nog wijzen op hetgeen ge
sproken is tij lens het financieel gemeentelijk congres
'en vorigeu jare gehouden, waar een tweed autoriteit
op dit gebied, prof. Treub hoeft g-zegd, dat dixwijis
de gemeenten te zeer steunden op winst uit de bedrijven
Dit gezegde M. de V., kar. zijn oorzaak heobvn
in tweó redenen on wel in de reden ZOOeveu door mij
emd en t-v. tw ,0 in cm volgende. Wanneer een
op de bedrijven e:
er komt oen ttjd
as, dan zal blijken,
neen dan toen hij nog tc Koningsbergen
vooudc
De bladen van rechts hebben hun mcening
log niet openhaar gemaakt.
Van het reactionnaire Pruisen verplaatst
:-u J- het reactionnaire
vredesduif is opge-
•loopig niet aanzien
zal terugkceren.
ch de meeste tege-
:n neemt voorloopig
aan. De burgemees-
eft verklaard, dat
erd de parlementai-
"c den naar andere belastingen of nestiandc moeten
ernstig worden verzwaard. V or mij. M. de V., is er
een andere roden, om te zijn. laat :k hel zoo
,10 mien, tcg i een gosoelasting. Wanneer de gemeente
gemakkelijk grö .:e uitgaven kan bestrijden uit de
bidrdfswinsten, dan is dat een prikkel minder lot zui
nig 1, iheer. Moet oen hoógere directe belasting worden
ueuald. dan zal iedere burger meer gaan meeleven,
omdat hij het direct aan den lijve voelt. En ik z.m
z'.'ggi'n. dan is er een p-ikkel ie inner tot het voeren
van een zuinig beheer. 7 weven heb ik gezegd, dat
hit er veel schijn van had, dat de bedrijven werden
geëxploiteerd om winsten te maken. De vraag doet
zich ilan voor, hoever kunnen wij gaan?
Mijne heeren, dat is betrekkelijk eenvoudig. Wij
hebben ons daartoe voor te stellen, wat zal er gebeu
ren wanneer een particulier bedrijf, een particulier
gasbedrijf in onze gemeente mogelijk was, m a.w.
wanneer da gemeente nier had het monopolie. 1 >an
vraag ik u in .allen ernst afzou dan, wanneer dat
tweede bedrijf bestond, ons bedrijf f 75.000 winst kun
nen maken? En dan zuiien wij moeten antwoorden:
neen, geen quaestie van. Ga voor een tweede geval
na, de verschillende verhoudingscijfers uit bedrijven,
die ik zou «eggen met hun cijfers ongeveer gelijk
staan aan - mze g isfabriek en gij vindt nergens terug
de verhoudingscijfers wat betreft de winst, zooals ze
last v.
de
1 afgezonden,
een vredesonderhan-
t de Constituecrcndc
den
het
erhandelingen wordt
Russen too K.M.
Duitschors zelf hunne
en zouden blijven
cbaar zijn, dat de
ieta bereid verklaard
•do te voldoen. Rest
rende Vergadering,
wachten. Inmiddels
.lsjewiki toe.
•svertegenwoordiger
le Zweedsche grens
gram uit Petrograd
welk de Bolsjewiki
door het geheele
het geheele Noor-
iuid-Westclijke deel
den Petrograd, Mos-
Ddessa, alsmede het
in Siberië. Van de
lea afgevaardigden,
riteid met de nieuwe
unctic van minlster-
overgedrag
Hij is dus nog niet
ring gebruikt nu den
i een aantal geheime
lusland en de ge
it tie stukken blijkt
siinopcl verlangde,
«zijden van den Bos-
■larmora, de Darda-
icië lot de lijn Enos-
'ilanden Imbros
len verlangden dat
zijn of neutraal. In
zone worden uitge-
:rijks cisehen steunen
s-l-othaiiiigcn bene-
e woudstreken aan
n Rijn. Rusland ver
van Duitse bland en
neutrale staten,
nu ook iets tc hooren
;h verdrag, over den
:h grondgebied aan
routen wordt voort-
Over het geheele
it groote actie, waar
in 't bijzonder bij
ront bieden de Itali-
Jan tot dusver tegen
in op de Piave wer-
heeft Wolff een verklaring gepubliceerd, waar
in erg afgegeven wordt op de geallieerden
die toch zoo slecht zijn voor de neutralen
(Wij beweren niet dat ze goed handelen)
En omdat ze zoo slecht zijn helpt Duitsch-
laqd den strop om den neutralen hals nog
wat dichter aan te halen.
In die verklaring dan wordt gesproken
van de «geweld pleging tegenover de
neutralen door onze v mindende vijanden,
die «sedert eenigen tijd de neutrale schepen,
welke zij in hare havens of op open zee
machtig konden worden, weggenomen heb
ben*. over «verscherping van de honger-
blokkade tegen de neutrale landen», en de
poging (van Amerika) om «de uit zijn ge-
weldadigen greep tot dusver in eigen be-
schermingshavens gereide en daar opge
legde neutrale scheepsruimte, tot uitvaren
in zijn dienst te dwingen
Erg vriendelijk dat medelijden. Maar in
plaats van dat medelijden in daden om te
zetten, welke gunstig afsteken bij wat de
Entente doet, gaat Duitschland voort met
'zijn honende houding tegenover dc neu
tralen, in 't bijzonder jegens Nederland. Gaat
Duitschland voort met liet torpedceren van
weerlooze Hol'andschc visscherschepen.
Kunst, zoo'n schuit naar de kelder te jagen
en zoo noodig de bemanning nice. In de
nu afgeloopen week zijn er behalve eenige
Nederiandsche koopvaardij-schepen, 6 ge
gaan. Spurlos versenckt». Wanneer Duitsch
land meent op deze door niets en niemand
te verdedigen handelwijze sympathie bij
ons Hollanders aan te kweekenElke
trawler rücksichtlus naar den bodera ge
stuurd, zal een zwarte streep meer zijn op
het debet van Duitschland. E11 als straks
de rekening wordt opgemaakt zal er slechts
een saldo zijn van wrok en minachting, en
haat misschien, tegen een land, dat zoo groot
was in «kleine» daden.
dat is de Noordzee,
an Nederland.
onveilige zone op-
irdoor dc neutrale
enimeringen onder-
scht goed te praten.
De Minister van Binnunl. zaken heeft
de uitvoering van liet nieuwe artikel 192
der Grondwet reeds met kracht ter hand
genomen en hij vleit zich op de bassis.
welke in de Staten-Generaal is gelegd, nog
in dit zittingjaar dc noodigc voorstellen te
kunnen aanbangig maken.
De berichtgever te Berlijn van het
Handelsblad seint, dat over do wijziging in
de'11 duikboot-maatregel wat de Nederiandsche
wateren betreft, eerst een besluit genomen
is, na langdurige onderhandelingen met de
Nederiandsche regeering.
Voor Nederland beteekent de wijziging
een verkleining van de vaargeul langs de
kust tot Texel, van ongeveer 8 zeemijlen tot
5 zeemijlen. Daarentegen wordt de vaargeul
van Texel af noordwaarts tot de vrije wate
ren thans 8 tot 13 zeemijlen.
De visscherij aan dc kust is thans zoo
goed als onmogelijk gemaakt. Daarentegen
is het vaarwater naar de, voor de Neder
iandsche visscherij voor een paar maanden
vrijgegeven wateren benoorden Schotland,
belangrijk beter geworden.
Het doel van den nieuwen Duitschen
maatregel is, om de directie scheepvaart
van Nederland naar Engeland en omge
keerd te beletten,
De stoomvaart Maatschappij «Neder
land", de Koninklijke Paketvaart Maatschap
pij, de JavaChina—Japan Lijn, de Kon.
West-Indische Maildienst, de Kon. Neder
iandsche Stoomboot Maatschappij, hebben
besloten tijdens den duur van den oorlog
ter beschikking van het Nationale Steun
en Voedingsconiité te Brussel een maande-
lijke gift van 5000 francs te stellen.
Op de vergadering van het bestuur
van den Middenstandsbond werd besloten
ernstige pogingen aan te wenden om tege
moetkoming te verkrijgen van de klachten,
die omtrent de brandstoffenvoorziening zijn
uitgebracht.
Van het schrijven van de Commissie van
Advies inzake het gebruik van eetbare vet
ten voor technische doeleinden, waarin op-
