AMEESFOORTSCHE COURANT.
Dinsdag 27 November 1917.
No 8959
67e Jaargang
BIJVOEGSEL
BINNENLAND.
HOOF
J. Col
AM
Uitgave vu
D-REDACTEUR
IN. RUG A ART.
E R S F O O R T.
Drukkerij „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H van Ctaeff".
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Znterdnirurouil. Abonnomoiit per 3 maanden y 1.
franco per post ƒ1.15. Advortentiën 1—6 regels 00 cent elke regel meer to cent. Hij regel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, ofRcieele- en onteigenltigs-
advertentiën per regel 15'cent. Koel am os i 5 regels ƒ1.25 itowijsnumniers worden in
rekening gebracht en kosten, ovenals afzonderlijke nummers, 5 cent.
Bij advertentlCn van bulten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAUX
KORTE GRACHT
VA LEKSTRAAT 11).
Postbus 9.
Telefoon 1
Bij dit nummer behot
als
het eerste gedeelte van het Stenografisch Raadsvcrslag.
U KW I MM K 1. II K ST I li h K N.
Verkoop en ruiling van grond.
Door de Bouwcommissie der Ned, Herv Gemeente al
hier is B. \V. verzocht haar te verkoopen een stukje
grond aan de Kemstraat ten oosten van het gebouw
Bethel, tegen tien prijs van .75 cent per M-.
VVa.ir zich tegen den afstand van bedoeld perceeltje
geen enkel gemeente-belang verzet, integendeel, door
tleze regeling een betere vi-rdeoüng van de terreinen-
tot stand zal komen en B. \V, de geboden som
voldoende voorkomt, stellen zij voor het verzoek in te
willigen.
In het belang der exploitatie der gemeente-terreinen,
gelegen in de nabijheid van het door genoemde
Bouwcommissie gcwenschte terrelntje, stellen zij tevens
voor eene ruiling van grond aan te gaan met het
Kerkbestuur der Ned. Herv. Gemeente
Kindervoeding en -kleeding.
Het is ons gebleken, dat bel aan de Commissie voor
Kindervoeding voor dit jaar toegekend subsidie uit de
gemeentekas ten bedrage van f450.niet genoegzaam
is. I11 verband met de tijdsomstandigheden is ten be
hoeve van de verstrekking van klompen en kousen
een meerder bedrag van 1 250. - noozakelijk.
Zij stellen daarom voor het bedoelde subsidie te
bepalen op f 700.
Tevens is het thans, mede tengevolge van de tijds
omstandigheden, noodzakelijk een honger bedrag be
schikbaar te stellen ten behoeve van voeding van school
gaande kinderen, teneinde or tegen te kunnen waken,
dat het onderwijs voor deze kinderen wordt benadeeld.
In verband hiermede is, na ingewonnen advies van
den schoolarts, door B. A \V. in overleg met de
Commissie voor Kindervoeding, eene regeling te dier
zake getroffen.
l)e genoemde commissie zal den 1 December a s.
een aanvang maken met de school voeding. Hij wijze
van proef eerst aan school E (Coninckstraatj aan de
door B. A W. aan te w ijzen kinderen en wel na
schooltijd, n.l. op Maandag, Dinsdag, Donderdag en
Vrijdag om y uur en op Woensdag en Zaterdag om
Slaagt deze proef, dan zal aldus ook op de andere
scholen worden gehandeld.
Daar het hier een proefmaatrcgel geldt is hu niet
te zeggen, hoeveel de kosten van een en ander zullen
bedragen.
H ,v W. stellen zich daarom voor, de financieel®
ngéuiig «nota »i geg«»«"«I bwll-
ten, aan den Raad ter bekrachtiging aan te bieden.
liiiilciiliniilwlie Kroniek.
eens afwijk
eiken dag
't ge
den willen afschudden, v
iiiiiuuai mv» „anvaug ailb;.
1 het onderwerp, dat sinds jaren
ian onze aandacht vraagt, z>>odat
.■■•li obsessie, welke
Valid.
11 feit
r maar
gelijk
ï.l, de indiening door
.,.11 een omwerp voor de
ruisische Huis van afgevaar-
ntwerp der Pruisische grond-
rp bevat de invoering van
lit mot geheime stemming,
Pruis, die sedert drie jaren
t^e levensjaar voleindigde en
itsische gemeente woont of
r mag slechts op een plaats
vredelievende» :i
de Pruisische regeering t
kiesrechtregeling in het I r
digden en een wijzigmgson
wet. Eerstgenoemd ««ntwet
het gelijke, directe kiesre. 1
Kiesgerechtigd IS iedere
tot den staat behoort, zijn 2
sedert een jaar in eci1
zich ophoudt. Iedere kt
stemmen.
Voor de tot het actie
met uitzonden»,
kiesrecht geschorst.
■^De S. b«p««ll, J-t -'Ic rwcKle K«""°r
Wenscli-n der Regeering een post op de
strijd met - Je gewone begrooting
begrootmg Vinger bedrag dan tie
voorkomt, of meKamcr het recht
regeering g. voor llo stemming over de
heeft over (u-sluit te nemen. Vereenlgt
b-b-l«tai««S.
,C,C k-gerbihoorendo militairen,
militaire ambtenaren, wordt het
ut artikel, waarin
Kamer, dan wordt een uit leden dor heide
Kamers bestaande commissie benoemd, om
over dien post te beslissen. Eerst nadat die
beslissing genomen is stemt de Eerste Kamer
over de gehecle begrooting.
De tweede bepaalt, dat In de begroeiing
geen uitgaven kunnen worden opgenomen,
die in het ontwerp niet zijn voorzien, of
posten kunnen worden verhoogd door de
Tweede Kamer, zonder toestemming der
Regeering.
De derde bepaalt dat zoo de begrootlng
r niet v
r het t
1 het
voorafgaande jaar tot stand komt, de staats*
regeering gemachtigd wordt, totdat de be
grooting tot stand komt, alle uitgaven te
doen, die voor de bestaande instellingen
nnpdig zijn of tot uitvoering van wettelijke
besluiten dienen, om de bestaande verplich
tingen van den staat te vervullen en bouw
werken te voltooien, waarvoor reedjt vroe
ger termijnen bij begrooting zijn toegestaan.
De Duitsche bladen zijn over 't algemeen
niet sterk Ingenomen met de kiesrecht wij
zigingen.
Het Berl. TJgeblalt schrijft o.m, s Op den
Doodendag heelt de Prulschc staaisnyeering
aan den Landdag en de pers de drie fun-
damentcele wetsontwerpen tot hervorming
van het kiesrecht, tot wijziging van liet
Heerenhuis en lot wijziging van tie staats
rechtelijke bepalingen doen toekomen. Dal
heeft een symbolische bekoring, I let oude
Pruisische stelsel, dat opgebouwd w.n op
allerlei voorrechten van een niet talrijke
maatschappelijke klasse, dat sedert tiental
len van jaren binnen- en buitenland gro-vto
afkeer heeft gewekt, /ai eindelijk grafwaarts
worden gedragen en er zal een nieuw
Pruisen verrijzen, aan hetwelk de gehecle
bevolking kan en zal deelnemen.
Nog is het niet zoo ver en al te groote
vreugtle zou misschien nog misplaatst zijn.
want de belofte van den koning alleen is
niet voldoende, want bij iedere wetgevende
actie hebben er twee mede te spreken. De
andere is het parlement. Daar het bij de
ontwerpen ten slotte gaat om dc beëindi
ging van de beschroomde en verborgen
maar daarom te sterkere heerschappij van
een kleine kaste, mag men, volgens do er
varingen van het verleden, er niet oprekenen,
dat deze heeren goedschiks, ter wille van
het »Gottesgnadentums« huns konings hunne
absolute machtspositie zullen op.,ven.
Het blad verwacht, dat 'l Hord tegen
hard zal gaan en deze strijd tof het goede
of bet bittere einde zal uitgevochten moeten
worden.
Betreurd wordt «lat het algemeen kies
recht beperkt wordt door den leeftijdgrens
cn de bepaling, dol de aanstaar» Ie kiezer
drie jaar tot een Prutstschen staat moet
hebhen behoord en één jaar in de gemeente
gewoond hebben.
Dc Vorwarts merkt b.v. op; «Daardoor
verliest een groot deel van do Pruisische
burgers hun kiesrecht cn al zou hel over
dreven zijn te beweren, dat de voordcelen
van het gelijk'-, directe en geheime kies
recht door deze beperkingen te niet worden
gedaan, toch dient gezegd, dat een-steek
houdende reden voor «leze verslechteringen
niet bestaat. De tegenwerping, dat alteen
de staatsburger, die drie jaren Pruis is. in
die mate op de hoogt'-is van de problemen
van het Pruisische staatswezen, ais noodig
is voor oen verstandige politieke modewer
king, kunnen wij niet laten gelden. Die
verstandige politieke medewerking zal slechts
zelden afhangen van het feit of men meer
of minder lang tot Pruisen heeft behoord.
Nog grooter aanmerkingen vallen te maken
op «Ie bepaling, dat men een jaar In «Ie ge
meente moet hebben gewoond, terwijl vroe
ger zes maanden voldoende werden geacht.
Waarom hoeft een staatsburger, die t««t dus
verre te Koningsbergen heeft gewoond en
nu tengevolgi* van economische omstandig
heden naar Keulen moet verhuizen, minder
groot belang bij de welvaart van het alge-
De bladen v
nog niet open!
toen hij nog te Koningsbergen
rechts hebben hun mecning
r gemaakt.
Van het reaetioimuiro Pruisen verplaatst
zich de aandacht naar het roaupnmiairc
Kuslaml waar eerst» vredesduif I» opge
laten. 't Laat zich voorlooplg niet aanzien
dat zij met «Ie olijftak zal terugkeerrn.
Dultschland, van wie toch de meeste tege
moetkoming moet komen neemt voorlooplg
het vredes-a.mbod niet aan. De burgemees-
Ier van Petrograd heeft verklaard, dat
Dultschland heeft geweigerd tic parlementai
ren te ontvangen, die op last van de maxima
list ische commissarissen waren afgezonden,
en verklaart! dat het alleen vredesonderhan
delingen zal aangaan met «Ie Constltuceronde
Verga, lering.
Alts eerste voorwaarden voor het aan-
knoopen van vredesonderhandelingen wordt
de clsch gesteld «lat «le Kussen too K.M.
terugtrekken, terwijl de Duitschrrs zelf hunne
tegenwoordigs stellingen zouden blijven
innemen.
lfet zal niet ondenkbaar zijn, dat de
voorlooplge regeering zich bereid verklaard
min «Ie laatste oor waarde te voldoen. Rest
«tan nog «Ie Constltueerende Vergadering,
welke nog op zich laat wachten. Inmiddels
neemt «Ie macht der Holsj«-w!ki toe.
De buitmd «mlschc pcrsvertegetiwoorillger
V.lti «I» Bilsjewiki aan «le Zweodschc grens
beeft een officieel telegram uit Petrograd
ontvangen, volgens hetwelk de Bolsjcwiki
thans gesteund worden door het gehecle
leger, «Ie vloot alsmede h«t geh«'elc Noor
delijke, Westelijke en /.uid-W.-stclijke deel
van hot rijk nu t «ie steden Petrograd, Mos-
cou, Charknf. Klef en Odessa, alsmede liet
geheeh- Oernl-gebied en Siberië. Van de
fronten komen hondcrtlcn afgevaardigden,
die hun volkomen solidariteit! met «Ie nieuwe
regering betuigen.
Kerenski heelt zijn functie van minister
president ueegelegd en uvergedrag aan de
voorlooplge regeering. Ilij 1* «lus nog niet
dood.
Du vooloopige Regeering gebruikt nu dcu
tijd tot pnbliccering van een aantal gcheimt
documenten tusscben Rusland en de ge
allieerden gewisseld. Uit de stukken blijkt
«lat Rusland Konsluntiiiopcl verlangde,
verder du kust ter weerszijden van «Ion Bos
porus cn de van Marmora, «le D.trila-
nellen en Zuidelijk 1 hr.ieiC lot de lijn EnuS-
Midia en verder do eilanden Imbrns en
Tcnedos, Do geallieerden verlangden «Ut
Konsluntiiiopcl vrij zou zijn <»f neutraal. In
l'erziö zou tic Brltsclm z««ne worden uitge
breid. Rusland zou Frankrijk» e)s« ben steunen
tot teruggave van Elzas-lxiiluiingen bene-
vens tien afstand van «Ie windstreken aan
den linkeroever van «len Rijn Rusland ver
langd" zekere gebieden van Dl.itacbluml en
de vorming hiervan lot neutrale staten.
Misschien krijgen wc nu ook iets te hoor en
van hef Kusaiscii-Frunscb verdrag, over den
afstam! van Neilerlandsch grondgebied aan
België.
Up «ie voornaamste fronten wordt voort-
ilurcud lievig gestreden. Over het gehecle
Westelijke front hucrstht gro< «te actie, waur-
bij «Ie Engclachen zich In 't bijzonder bij
Bourlon zich weren.
I Op het italiaansche front bieden do Ilall-
I anon met meer succes dan t«t dusver tegen-
I stand. Duitsche aanvallen op de Piavs Wer-
j den afgeslagen.
hoeft Wolff een verklaring gcpubliceeril, waar
in erg afgegeven wordt op «Ir geallieerden
die toch zoo slecht zijn voor de neutralen
(Wij beweren niet «lat ze gootl handelen)
En omdat ze zoo slecht zijn helpt Dultsch
land den strop om den neutralen hals nog
wat «lichter aan te halen.
In die verklaring dan wordt gesproken
van de «geweld-plnglng tegenover de
neutralen door onze vijanden<|«- vijanden,
die «setlert eenigen tijd rleneutrale s. hepen,
welke zij in hare havens of op open zee
machtig konden worden, weggeminienheb
ben», over «verscherping van de honger-
blokkade tegen de neutrale lumleiK. cn de
poging (vun Amerika 1 om «ile uit zijn ge-
weldaalgen gr«-ep tot dusver in eigen bo-
schermlngshavons geredde en daar opge
legde neutrale scheepsrulmte, tot uitvaren
in zijn dienst te dwingen
Erg vriendelijk «Int medelijden. Maar in
plaats van dat medelijden in «laden om te
zetten, welke gunstig afsteken bij wat «Ie
Entente «loet, gaat DultschUml voort niet
zijn honende houding tegenover ile neu
tralen. In 't bijzonder jegens Nederland, (iaat
Duiischlund voort met liet torpedeersn van
weerlooze I lollaudsche vlsm berst liepen.
Kunst, zoo'n schuit naar «Ie kelder te igen
en zoo noodig <lo bemanning mee. In de
nu afseloopen weck zijn er behalve ccnig*
Nsdcriuiidsche koopvaardij-schapen, 6 ge
gaan. Sptirlna verscnekt». Wanneer Dultsch
land meent op «loze door niets en niemand
te vertledlgnn handelwijze sympathie bij
ons Hollanders aan te kweeken Elke
trawler rttckslchtlos naar «len bodsm gc-
het debet van Duitsclilaml! En sis straks
de rekening wordt opgemaakt zal er slechts
oen saldo zijn van wrok en minachting, en
haat misschien, tegen een land, dut z«>" groot
was In «klelnec daden.
Hoezee. «1st 1» de Noordzee,
«le zee van Nc< Ierland,
Duitsclilaml heeft «le onveilige zone op
nieuw uitgebreid, waardoor de neutrale
scheepvaart nieuwe belemmeringen onder
vindt. Teneinde dit onrecht goed (c praten.
De Minister van Dimieiil, zaken heelt
«le uitvoering van het nieuw» artikel i«,2
.Ier Grondwet reis Is met kracht ter liaml
genomen en hij vleit zich op de b.issls.
welke In «Ie Staten ««moraal is gelegd, nog
In dit zittingjaar dc noodlge v«>< rsiellcn te
kunnen aanhangig maken.
De berichtgever te Berlijn van het
Handelsblad seint, dal over wijziging in
den duikboot-maatregel wat «le N—rUndscha
wateren betreft, eerst een besluit genomen
is, na langdurig onderhandelingen tnet «ie
Nederlamlsche regeering.
Voor Nederland boteekent do wijziging'
een verkleining van de vaargeul langs do
kust tol Texel, van ongeveer 1* zeemijlen tut
5 zeemijlen, Daarentegen wnrdt «Ie vaargeul
van l'oxel af noordwaarts t«t de vrjje wat»
ren thans lol 13 zeemijlen.
Dc visscherij aan de kust Is thans zo««
goed als onmogelijk gemaakt. Daarentegen
is het vaarwater naar de, voor de Neder*
landsche visscherij vuur e-n pa ir maanden
vrijgegeven wateren hcm«.>rtlen Schotland,
belangrijk beter geworden.
liet doel van den nieuwen Duitschen
maatregel Is. om «le direct»- scheepvaart
van Nederland naar Engeland en omge
keerd te beletten,
De stoomvaart Maatschappij Neder
land", de Koninklijke Pakelvaurt Maai 8'hup-
pij, «le Java—China -Japan Lijn, «Ie Kon,
west-tactische Matldivnv., «Ie Kon, Neder-
landsche Stoomboot Maatschappij, hebben
besloten tijdens den «luur van den oorlog
ter beschikking van l»'t Nationale Steun
en Vocdlngscomip'' t« Brussel een maa»,«le
lijke gift van 3000 francs te stellen.
Op d«< vergadering van het bestuur
van don Middenstandsbond wertl besloten
ernstige p..gingori .an t«.- wenden «mi tege
moetkoming to verkrijgen van «I» klachten,
die omtrent «le bramistolfenvoorzlening zijn
uitgebracht.
Van h«'t sciirij«-f. van «I» Commissie van
Advies inzake h»t gebruik v.-.n eetbare vet*
ten voor technische doeleinden, waarin op-